�ݺ�ߣ

Vết thương
Baøn tay
BS Buøi Hoàng Thieân Khanh

Làm sao phục hồi lao động?

Muïc tieâu
 Neâu caùc trieäu chöùng ñeå chaån ñoaùn vaø phaân
loaïi veát thöông baøn tay
 Vaän duïng giaûi phaãu baøn tay ñeå chaån ñoaùn vaø
ñieàu trò veát thöông gaân, maïch maùu, thaàn kinh
 Xöû trí caùc veát thöông maát da baøn tay
 Neâu nguyeân taéc xöû trí tröôøng hôïp baøn, ngoùn
tay ñöùt lìa
 Phaân tích caùc yeáu toá chaêm soùc sau moå

Ñaïi cöông
 - Giaûi phaãu baøn tay: Phöùc taïp
 - Chöùc naêng baøn tay: Tinh teá, nhieàu coâng duïng
 - Ñònh nghóa VTBT : Caùc veát thöông töø coå tay
ñeán ñaàu caùc ngoùn
 - Chaån ñoaùn: Khaùm tæ mó tröôùc vaø trong moå
 - Ñieàu trò: *Laøm laønh veát thöông
*Phuïc hoài giaûi phaãu
*Phuïc hoài chöùc naêng
*Phuïc hoài thaãm myõ
Veát thöông baøn tay

Khaùm beänh
 - Hoûi beänh söû : Tuoåi, giôùi, ngheà, cô cheá chaán
thöông, thôøi gian töø luùc tai naïn ñeán luùc ñöôïc khaùm,
xöû trí cuûa tuyeán tröôùc, tay thuaän.
 - Khaùm beänh:
*Vò trí, kích thöôùc veát thöông
*Xaùc ñònh toån thöông: Da, MM, TK, xöông …
*Phaân loaïi toån thöông, ñaùnh giaù nguy cô nhieãm
truøng.
*Chuïp Xquang baøn tay hai tö theá thaúng vaø nghieâng.

Phaân loaïi veát thöông baøn tay
 -Loaïi 1: Vaät nhoïn ñaâm choïc, toån thöông GP
ít, nguy cô nhieãm truøng ít.
 -Loaïi 2: Caét ñöùt goïn, toån thöông GP vöøa,
nguy cô nhieãm truøng ít.
 -Loại 3: Daäp naùt, toån thöông GP nhieàu,
nguy cô nhieãm truøng nhieàu. *
 -Caùc toån thöông ñaëc bieät : loät da, ñöùt lìa…

Khaùm vaø xöû trí caùc moâ toån thöông
 - Da maët loøng laø nôi tieáp xuùc sôø moù, seïo da
laøm ñau, khoù chòu.
 - Khaùm kyõ vò trí kích thöôùc veát thöông , tìm
toån thöông beân döôùi
 - Caét loïc phaûi tieát kieäm, vöøa ñuû, vì thieáu da
deã gaây loä gaân xöông.
 - Sau khi caét loïc thì khaâu da hoaëc phaûi xoay
da, gheùp da
Da vaø moâ döôùi da

 -Raát phong phuù: hai cung gan tay, nhaùnh
taän hai beân ngoùn tay.
 -Toån thöông hai nhaùnh taän seõ gaây hoaïi töû
ngoùn tay
 -Trieäu chöùng: Chaûy maùu , buùp ngoùn laïnh,
xeïp, baám moùng tay (-)
 -Ñieàu trò: Khaâu laïi maïch maùu baèng kyõ
thuaät vi phaãu.
Maïch maùu

 *Gaân gaäp saâu: baùm taän ñoát xa,laøm gaäp khôùp
lieân ñoát xa. Khi bò ñöùt seõ khoâng gaáp ñöôïc ñoát
xa vaøo ñoát giöõa.
 *Gaân gaäp noâng: baùm taän ôû ñoát giöõa, gaäp ñoát
giöõa vaøo ñoát gaàn. Khi ñöùt gaân gaäp noâng, ngoùn
tay vaãn coù theå gaáp vaøo nhôø gaân gaäp saâu. Ñeå
loaïi boû hoaït ñoäng cuûa gaân gaäp saâu, ta giöõ caùc
ngoùn tay khaùc ôû tö theá duoãi, luùc naøy ngoùn toån
thöông seõ khoâng gaäp ñöïôc, chæ gaäp ñöôïc khôùp
baøn ngoùn.
Gaân Khaùm gaân gaäp

 *Gaân duoãi chung: baùm taän neàn ñoát 1, laøm duoãi khôùp
baøn ngoùn.
 *Cô giun vaø lieân coát: dính vaøo gaân duoãi chung ñeán
baùm vaøo neàn ñoát xa, duoãi khôùp lieân ñoát gaàn vaø xa.
 *Ñöùt ôû mu baøn tay: khoâng duoãi ñöôïc ngoùn tay
 *Ñöùt ôû löng ñoát 1: khoâng duoãi ñöôïc khôùp lieân ñoát gaàn
 *Ñöùt ôû khôùp lieân ñoát gaàn: Khoâng duoãi ñöôïc khôùp lieân
ñoát gaàn, nhöng khôùp lieân ñoát xa duoãi quaù möùc.
 *Ñöùt ôû choã baùm taän : ngoùn tay buùa
Gaân Khaùm gaân duoãi

 Phaân loaïi: Veà ñieàu trò phaân ra 5 vuøng toån
thöông cho gaân gaäp vaø 5 vuøng toån thöông
cho gaân duoãi. Vuøng 2 gaân gaäp laø nôi coù bao
gaân , deã gaây dính sau khi khaâu noái.
 Ñieàu trò:
 +Caét loïc, khaâu gaân
 +Baát ñoäng 3 tuaàn, taäp vaän ñoäng nheï nhaøng.
Gaân Phaân loaïi vaø ñieàu trò ñöùt gaân

 -TK vaän ñoäng:
 TK giöõa: cô oâ moâ caùi, cô giun 2,3.
 TK �ٰ��ï : cô moâ uùt, cô giun 4, 5, caùc cô lieân
coát.
Ñöùt TK �ٰ��ï gaây ra vuoát �ٰ��ï
-TK caûm giaùc: TK quay, giöõa, �ٰ��ï. Toån
thöông laøm maát caûm giaùc, coù theå gaây ñau.
 -Khi ñöùt TK caàn phaûi khaâu noái laïi
Thaàn kinh

 Gaõy xöông hôû:
 Daáu hieäu gaõy xöông
 Veát thöông ngay choã gaõy
 Xquang thaáy roõ chi tieát gaõy xöông
 Ñieàu trò : Caét loïc, naén xöông. Coá ñònh baèng coá ñònh
ngoaøi hoaëc gaêm kim Kirschner, hoaëc neïp Iselin
 Veát thöông thaáu khôùp.
 Chaån ñoaùn döïa vaøo laâm saøng
 Sau khi caét loïc , khaâu bao khôùp, baát ñoäng baèng gaêm
kim Kirschner hoaëc boù boät neïp Iselin.
Xöông khôùp

 Toån thöông naëng neà: Da hoaïi töû, loä gaân
xöông, thaàn kinh.
 Ñieàu trò: caét loïc , xoay da che, vaït da
cuoáng buïng , beïn
Xöû trí caùc toån thöông ñaëc bieät
Veát thöông loät da

 * Coù theå noái laïi baèng kyõ thuaät vi phaãu, noái ít
nhaát 1 ÑM vaø 2 TM.
 * Caùc ñieàu kieän khaâu noái:
 Veát thöông ñöùt goïn, ít moâ daäp naùt
 Caøng sôùm caøng toát, phaûi tröôùc 6 giôø
 Baûo quaûn chi ñöùt lìa: saïch vaø laïnh. Röûa saïch, goùi
trong gaïc, cho vaøo bao nilon goùi kín sau ñoù cho
ngaâm vaøo nöôùc ñaù.
 Trang thieát bò ñaàt ñuû vaø trình ñoä baùc só toát.
 * Khoâng khaâu ñöôïc thì laøm moõm cuït, khoâng
neân caét theâm xöông. Neáu caàn thì taùi taïo da
moõm cuït.
Xöû trí caùc toån thöông ñaëc bieät
Veát thöông caét cuït

Saên soùc sau moå
 -Thay baêng sau 24 giôø
 -Baát ñoäng toát
 -Keâ cao choáng phuø neà
 -Duøng Khaùng sinh
Laäp keá hoaïch
taäp luyeän vaän ñoäng
ñeå phuïc hoài
chöùc naêng

Nhieãm truøng bàn tay

NHIEÃM TRUØNG BAØN TAY
Chín meù
 vieâm taáy baøn tay
?
?

 Ñònh nghóa: Nhieãm truøng tieân phaùt caáp tính treân ngoùn
tay
 Dieãn bieán: 3 giai ñoaïn
 Giai ñoaïn vieâm taáy: Söng, ñoû, noùng, ñau.
 Giai ñoaïn tuï muû: Taïi choã söng, noùng, ñoû, ñau döõ
doäi, ñau theo maïch ñaäp. Haïch vuøng khuûyu naùch,
Toaøn thaân: soát cao, khoù nguû
 Giai ñoaïn bieán chöùng: Doø muû ra ngoaøi hoaëc vaøo
trong xöông , khôùp, bao gaân …
Chín meù

*Chín meù noâng
*Chín meù döôùi da
*Chín meù saâu
Chín meù
Phaân loaïi chín meù

-Chín meù quanh moùng vaø döôùi moùng:
Thöôøng do caét söûa moùng, deã lan ra buùp ngoùn
-Chín meù ban ñoû: Vieâm maïch baïch huyeát
-Chín meù phoûng nöôùc: Dòch ôû döôùi lôùp thöôïng
bì, caàn phaân bieät vôùi chín meù kieåu hình cuùc aùo.
-Chín meù daïng than: Nhoït muû döôùi da.
Chín meù
Chín meù noâng

Chín meù buùp ngoùn : ít muû, raát ñau
Chín meù mu ñoát 2 : deã lan vaøo gaân duoãi vaø
khôùp lieân ñoát xa
Chín meù gan tay ñoát 1,2 : deã lan vaøo bao
gaân gaáp
Chín meù ñoát 1 : thöôøng laø nhoït nang loâng.
Chín meù
Chín meù döôùi da

 Chín meù xöông: vieâm xöông ñoát ngoùn tay, thöôøng doø
muû keùo daøi, coù theå lan vaøo caùc khôùp laân caän. Xquang
thaáy tieâu xöông hoaëc xöông cheát.
 Chín meù khôùp: Do nhieãm truøng tröïc tieáp bôûi veát choïc
hoaëc nôi khaùc lan tôùi. Khôùp ôû tö theá gaäp nheï , cöû ñoäng
gaây ñau döõ doäi.
 Chín meù bao gaân gaáp caùc ngoùn giöõa 2,3,4: Do ñaâm
choïc hoaëc nôi khaùc lan tôùi. Aán ñau tuùi cuøng treân cuûa
bao gaân ôû gan tay, ngoùn tay söng ñoû, co hình moùc, keùo
ra raát ñau. Neáu muoän hôn, bao gaân vôõ ra gaây vieâm taáy
moâ loõng leõo keõ ngoùn, ngoùn tay heát hình moùc.
Chín meùChín meù saâu

Caàn ñieàu trò sôùm
Giai ñoaïn vieâm taáy:
 Duøng khaùng sinh
 Baát ñoäng baèng neïp
Giai ñoaïn tuï muû:
 Caét loïc: Ga roâ vaø gaây meâ ñeå caét loïc toát
 Baát ñoäng baèng neïp
 Khaùng sinh theo KSÑ
 Keâ cao choáng phuø neà
Chín meùÑieàu trò

Laø vieâm taáy caùc khoang moâ
loûng leõo ôû baøn tay vaø bao gaân
gaáp quay, bao gaân gaäp �ٰ��ï.
Vieâm taáy baøn tay
Ñònh nghóa

Vieâm taáy khoang gan tay giöõa noâng
Vieâm taáy khoang gan tay giöõa saâu
Vieâm taáy oâ moâ caùi
Vieâm taáy oâ moâ uùt
Vieâm taáy mu tay
Vieâm taáy keû ngoùn
Vieâm taáy khoang moâ loûng leõo


Nhieãm truøng tieân phaùt hay thöù phaùt
Trieäu chöùng sôùm: ñau, maát nguû
Gan tay caêng phoàng ôû giöõa
Giôùi haïn vaän ñoäng caùc ngoùn tay vaø coå tay
Ít khi thaáy ñöôïc muû do da daøy
Vieâm taáy khoang gan tay giöõa noâng

Nhieãm truøng tieân phaùt hay thöù phaùt,
thöôøng laø bieán chöùng cuûa vieâm taáy
bao gaân gaáp vôõ tuùi cuøng treân
Trieäu chöùng : Ít söng ôû gan tay maø
söng to ôû phía mu tay
Ñoát 1 duoãi, ñoát 2 vaø 3 gaäp
Tieán trieån naëng, daãn löu khoù
Vieâm taáy khoang gan tay giöõa saâu

Thöôøng gaëp sau chín meù ngoùn caùi
Muû khu truù tröôùc vaø sau cô kheùp sau
ñoù lan ra toaøn boä oâ moâ caùi
Trieäu chöùng : Ngoùn caùi coá ñònh, neáu
keùo daïng ra thì ñau raát nhieàu
Vieâm taáy oâ moâ caùi
(vieâm taáy Dolbeau)

Ít gaëp
Khu truù trong khoang moâ uùt
Chaån ñoaùn deã
Tieán trieån ñôn giaûn
Vieâm taáy oâ moâ uùt

 Thöôøng gaëp do nhieãm truøng tröïc
tieáp hoaëc chín meù ñoát 1 lan tôùi
 Keõ ngoùn söng to vaø ñau
 Hai ngoùn tay xoeø ra nhö caøng cua
Vieâm taáy keõ ngoùn

Ít gaëp
 Muû khu truù giöõa gaân duoãi vaø caân
mu tay
Caàn phaân bieät vôùi vieâm taáy khoang
gan tay saâu
Vieâm taáy mu tay

Vieâm taáy bao gaân gaáp quay
Vieâm taáy bao gaân gaáp �ٰ��ï
Vieâm taáy bao gaân gaáp
Bao
goàm

 Dieãn tieán naëng do aûnh höôûng ñeán ngoùn caùi
 Do nhieãm truøng tröïc tieáp hoaëc do chín meù
 Trieäu chöùng: Söng, ñoû, ñau, ñau khi aán vaøo
bao gaân treân neáp gaáp coå tay
 Haïch khuyûu, naùch to vaø ñau, soát, BC taêng
 Giai ñoaïn muoän: Ngoùn tay hình moùc, haïn cheá
ngöõa coå tay
 Di chöùng haïn cheá gaäp, ñoái chieáu ngoùn caùi
Vieâm taáy bao gaân gaáp quay

 Bieåu hieän baèng co gaáp 4 ngoùn cuoái
 Ngoùn 5 khoâng gaäp ñöôïc
 Ñau loøng baøn tay doïc theo bao gaân ôû neàn
ngoùn 5 vaø tuùi cuøng treân ôû coå tay
 Bieán chöùng coù theå vieâm xöông moùc, vôõ muû
lan ra khoang gan tay vaø bao gaân gaäp quay
Vieâm taáy bao gaân gaáp �ٰ��ï

 Giai ñoaïn sôùm chöa coù muû: Ñieàu trò noäi khoa
 Giai ñoaïn tuï muû: Ñieàu trò ngoaïi khoa : Moå döôùi
gaây meâ vaø ga roâ
 Caét loïc saïch moâ hoaïi töû , heát caùc ngoùc ngaùch
 Duøng khaùng sinh theo KSÑ
 Sau moå : Baát ñoäng , keâ cao vöøa phaûi
 Taäp vaän ñoäng sôùm ñeå traùnh xô hoùa
Ñieàu trò vieâm taáy baøn tay
Ñieàu trò vieâm taáy khoang moâ loûng leõo

 Giai ñoaïn sôùm: môû tuùi cuøng treân, röûa saïch bao gaân
vaø khaâu laïi tuùi cuøng. Taäp vaän ñoäng töø ngaøy thöù ba
 Giai ñoaïn tuï muû: Caét boû bao gaân, giöõ laïi roøng roïc .
Taäp vaän ñoäng sôùm.
 Giai ñoaïn hoaïi töû: Caét boû gaân vaø bao gaân
Ñieàu trò vieâm taáy baøn tay
Ñieàu trò vieâm taáy bao gaân gaäp
Vieâm taáy Tuï muû Hoaïi töû gaân

Chaân Thaønh Caùm
Ôn
Chuùc caùc baïn vui vaø khoûe

Baøn tay vuoát �ٰ��ï

�ݺ�ߣ

VẾT THƯƠNG BÀN TAY

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Similar to VẾT THƯƠNG BÀN TAY (20)

More from SoM (20)

VẾT THƯƠNG BÀN TAY