ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Հացը  երգում  է: Դա  սովորական  սոսափյոն  չէ:  Մենք  Դ.  Վարուժանի  լեզվով  կարդում  ենք  հացի  երգը,  կանաչ  ծփանքի  երգը: Հովե՜ր  կանցնին. ՈՒ  ցորյաններս  հուշիկ-հուշիկ  կարթննան,իրենց  խորքեն  կըհոսի  դող  մ`  անսահման:  Գեղադալար  կողերն  ի  վար  բըլրին  Ծովե՜ր կ`անցնին:
Հացը   բարության,  անկեղծու թյան,  սիրո,  հավատարմության,  ազնվության  խորհրդանիշ  է : Հացը  մեր  ամենամեծ  հարստությունն  է:  Հին  հույները  հացը  համեմատում  էին  միայն  արևի  հետ: Հացը  մեծագույն  սրբություն  է:  Հացը  համաժող ովրդական  բարիք  է:    Էս  հացը  վկա:
Հայտնի  է  մի  դրվագ  Պարույր  Սևակի   կյանքից: Ոսկեհասկ  գյուղում,  վայելելով  տատիկներից  մեկի  թխած  անուշաբույր  լավաշը,  Սևակը  խոնարհումով համբուրում  է  նրա  ձեռքերը:  Իսկ  առավոտյան  ուզում  է  տեսնել  ցորենի  արտը: Հիանում  է  հացի  անտառով. -Սա  կյանք  է:  Եկա,  որ  բարի  լույս  ասեմ  արտին:  Հացը  լույսի  հետ  միայն  կարող  է  համեմատվել: Ապա  հաղթական  կանգնում  է  մի  բարձր  տեղ  ու  հուզված  կանչում. -- Բարի՜  լույս,  ա՛րտ,  բարի՛  լույս,  կյա՛նք:
<<Լավ  թխված  հացի  պատառը  մարդկային  մտքի  մեծագույն  հայտնագործությունն  է>>:   Կ.  Տիմիրյազև
Բոլորը  պիտի  իմանան,  որ  ամենադժվար  բանը  հաց  արարելն  է:  Մարդիկ  նախ  հերկում  են  հողը,  հետո  սերմն  են  ցանում,  ապա  քրտինք  թափում,  որ  արտը  կանաչի,  հասունանա,  հետո  հնձեն,  կալսեն,  ցորենն աղան  և  հաց  թխե՜ն:  Այո՛,  հացը  մինչև  խանութ  մտնելը  երկար  ու  դժվարին  ճանապարհ  է  անցնում:  Դրա  համար  էլ  պետք  է խնայողաբար  և  աչքի  լույսի  պես  օգտագործել  հացը:  Առանց  հացի  մարդը  չի  կարող  ապրել:
Հայտնի է, որ մեծ փիլիսոփա  Դավիթ Անհաղթը  միշտ  անպարտ է եղել  փիլիսոփայական  մրցավեճերի  ժամանակ: -Ի ՞ նչն է, որից մարդ երբեք չի  ձանձրանում, -հարցրել  են նրան: -Հացը, արագորեն ասում  է  նա,-  ամեն  տեսակ  ուտելիք,  որքան  էլ համեղ լինի, կարող է  ձանձրացնել  մարդուն:  Իսկ  հացը  երբեք: Ինչ  էլ  ուտես, առանց հացի չես կշտանա:
Հայ  ժողովրդի  անվանադիր  Հայկ  Աղեղնավորի հայր  Թորգոմը  ցորենի  սերմացուն  պահում  էր  կարասների  մեջ,  որոնց  բերանները  փակում  էր  ոսկյա կափարիչներով:  Դա  հավաստում  էր,  որ  նա  ցորենն  ավելի  բարձր  է  գնահատել,  քան  ոսկին: Հայոց  հներն  ասում  էին,  որ գետնին  ընկած  հացի  կտորն  ավելի  շուտ  պիտի  վերցնել,  քան  ոսկին  :Հայ  ժողովուրդը  փորձով  գիտի,  որ  հացը  ոսկուց  էլ  թանկ  է:  Այդ  մասին  առակ  է  գրել  Մխիթար  Գոշը:
Հայաստանը  հացի  հնագույն  հայրենիքներից  է: Հայկական  լեռնաշխարհում  հաց  թխել  են  դեռևս  Քրիստոսի  ծննդից  առաջ  3-2-րդ  հազարամյակներում:  Այդ  են  վկայում  մի  շարք  հնավայրերի`  Շենգավիթի,  Մոխրաբլրի,  Լճաշենի  պեղումներից  հայտնաբերված  աղորիքներն  ու  թոնիրները:  Միջնադարյան  Հայաստանում  թոնիրներից  բացի  հացը  թխում  էին  նաև  սաջի`  հատուկ  մետաղաթիթեղի  վրա:  Տարածված  էին  բոքոնը,  մատնաքաշը,  բաղարջը  և,  իհարկե,  մեր  նշանավոր  լավաշը:   Այն  ամենադիմացկուն  և  ամենաերկարակյաց  հացն  Է  աշխարհում:
Հին  հայերը  Նոր  տարին  դիմավորում  էին  կորկոտ  եփելով:  Կորկոտը  թեփահան  արված  ցորենն  է:  Այն  հեռավոր  ժամանակներում  հայերն  Ամանորը  դիմավորում  էին  գարնան  զարթոնքին` գիշերահավասարի  օրը`  մարտի  21-ին:  Կորկոտը  եփելով`  մեր  նախնիները  հիշել  են  աստվածներին,  որ  նրանք  զորավիգ  լինեն  իրենց  և  Նոր  տարին  դարձնեն  հացավետ, ցորենաբեր:
Հացապաշտություն Հայերը  հացի  նկատմամբ  միշտ  պաշտամունք  են  ունեցել: Այսօր  էլ  մեր  ամանորյա  սեղաններից  չի պակասում  աղանձը:   Այն  խորհրդանշում  է կյանքի հարատևությունը,  անընդհատությունը: 405թ.  Մեսրոպ  Մաշտոցի  ծննդավայր  Հացեկացի  գյուղացիները  Վաղարշապատում  պաշտոնավորող  Մեսրոպ  Մաշտոցին  ուղարկում Են  36  լավաշ`  ի  պատասխան  նրա  ստեղծած  36  հայկական  տառերի: Հնում  հացթուխին  չէին  սպանում.  նա  անանձեռնմխելի  էր: Արցախի  Տող  գյուղում  երկու  հազար  տարի  առաջ  թոնրում  հաց  թխողը  առաջին  հացը  հիվանդին  էր  ուղարկում,  որ  նա  ուժ  ստանա  և  առողջանա: Ըստ  ավադության`  Ալեքսանդր  Մակեդոնացին  պաշարել  էր  հայկական  բերդերից  մեկը:  Տեսնելով,  որ  հայերը  բերդի  աշտարակից  կախել  են  մի  սպիտակ  լավաշ,  նա  զորքերը  ետ  քաշեց:  Դա  նշանակում  էր,  որ  նրանք  ոչ  թե  անձնատուր  են  լինում,  այլ  պահանջում  են  հաշտություն և  խաղաղություն:  Մարդիկ  հացի  դեմ  չեն  ուզում  նիզակ   ճոճել:
Ուրախ  նվագի  տակ  պարելով`  նորապսակներին  է  մոտենում  երջանիկ  մայրը:  Նա  իր  բարի  ձեռքերի  վրա  բերում  է  2  փրփուր  ծաղկավոր  լավաշ:  Դրանք  գցելով  նորապսակների  ուսերին`  մայրը  հուզված  մաղթում  է. -Միշտ  հացով  մնաք  ու  հացի  պատիվն  իմանաք:  Հարսի  ուսին  լավաշ  գցելը  նշանակում  է  նաև,  որ  հարսը  հացառատ  կդարձնի  այն  տունը,  ուր  հարս  է  գնում:
Հացը  զորավոր  է,  ուժ  ունի:  Հեռավոր  Ժնևում  Իսահակյանի  Խնդրանքով  լավաշ  թխած  ֆրանսախոս  հայուհին  հայերեն  սովորեց:  « Ինձ  հայերեն  սովորեցրեց  այն  հացը,  որ  ես  թխեցի  ձեզ  համար » ,-խոստովանել  է  նա:
Ասույթներ  հացի մասին Կերածդ  հացը  հալալ  լինի: Կուզես  ճանաչել  մարդուն,  հետը  հաց  կեր : Աղուհաց`  սիրտը  բաց: Հաց  ունես,  ամեն  բան  ունես:  Անզգամի  մատաղն  էլ  չի  ուտվի,  հացն  էլ:
Պահպանենք  մեր  նախնիների  ավանդները: Մեծարենք  և  պաշտենք  Հ ացը:
Նյութը պատրաստեցին  Հիմնական դպրոցի 6-րդ դասարանի աշակերտներ Ջեյրանյան Աննան և Թաթոսյան Ժաննան: Ղեկավար` Հասմիկ Օրբելյան Համակարգչային ձևավորում` Աննա Վարդանյան
Ad

Recommended

Անանիա Շիրակացի
Անանիա Շիրակացի
sargis_1979
ինչպես են նշում զատիկը անգլիայում
ինչպես են նշում զատիկը անգլիայում
GayushikGayush2002
Hajkakan lernashxar
Hajkakan lernashxar
Elen7777
Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
Միջնադարյան հայ փիլիսոփայություն
susannachalikyan
Դավիթ Անհաղթ
Դավիթ Անհաղթ
GayushikGayush2002
Pilisopayutyun anani shirakaci
Pilisopayutyun anani shirakaci
Lia Movsisyan
Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում
Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում
AnTadevosyan
Յունուար - Փետրուար 2018
Յունուար - Փետրուար 2018
CAHL Elderly Home
Garun 2012-ani
Garun 2012-ani
GAnahit
Ստի ոտքը կարճ է
Ստի ոտքը կարճ է
ganyan
Հաշվետվություն 2021-2022
Հաշվետվություն 2021-2022
ganyan
Ալեն
Ալեն
ganyan
Առաջին շրջանի ամփոփում
Առաջին շրջանի ամփոփում
ganyan
Lezu
Lezu
ganyan
Ամեն ինչ անսպասելի է
Ամեն ինչ անսպասելի է
ganyan
1945 tvin mtanq berlin
1945 tvin mtanq berlin
ganyan
Էլեկտրական լիցքեր
Էլեկտրական լիցքեր
ganyan
Random 170419180902
Random 170419180902
ganyan
New microsoft power point presentation
New microsoft power point presentation
ganyan
Fizika
Fizika
ganyan
թթվածին
թթվածին
ganyan
գիտագործնական հավաք(2)
գիտագործնական հավաք(2)
ganyan
Hyusvacqner
Hyusvacqner
ganyan

More Related Content

Similar to Հանրակրթական Դիջիտեք 2011, &lt;Մխիթար> կրթահամալիր, Հիմնական դպրոց, 6-րդ դասարանի աշակերտներ Ջեյրանյան Աննան և Թաթոսյան Ժաննան: Ղեկավար` Հասմի (9)

Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում
Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում
AnTadevosyan
Յունուար - Փետրուար 2018
Յունուար - Փետրուար 2018
CAHL Elderly Home
Garun 2012-ani
Garun 2012-ani
GAnahit
Ստի ոտքը կարճ է
Ստի ոտքը կարճ է
ganyan

More from ganyan (20)

Հաշվետվություն 2021-2022
Հաշվետվություն 2021-2022
ganyan
Ալեն
Ալեն
ganyan
Առաջին շրջանի ամփոփում
Առաջին շրջանի ամփոփում
ganyan
Lezu
Lezu
ganyan
Ամեն ինչ անսպասելի է
Ամեն ինչ անսպասելի է
ganyan
1945 tvin mtanq berlin
1945 tvin mtanq berlin
ganyan
Էլեկտրական լիցքեր
Էլեկտրական լիցքեր
ganyan
Random 170419180902
Random 170419180902
ganyan
New microsoft power point presentation
New microsoft power point presentation
ganyan
Fizika
Fizika
ganyan
թթվածին
թթվածին
ganyan
գիտագործնական հավաք(2)
գիտագործնական հավաք(2)
ganyan
Hyusvacqner
Hyusvacqner
ganyan
Day earth [ինքնապահված]
Day earth [ինքնապահված]
ganyan
Ppllppllppllppllppll
Ppllppllppllppllppll
ganyan
բանջարեղեն
բանջարեղեն
ganyan
արեգակնային համակարգի կառուցվածքը
արեգակնային համակարգի կառուցվածքը
ganyan
Սարգիս Մարգարյան
Սարգիս Մարգարյան
ganyan
Jrain kendaniner
Jrain kendaniner
ganyan
Հաշվետվություն 2021-2022
Հաշվետվություն 2021-2022
ganyan
Առաջին շրջանի ամփոփում
Առաջին շրջանի ամփոփում
ganyan
Ամեն ինչ անսպասելի է
Ամեն ինչ անսպասելի է
ganyan
1945 tvin mtanq berlin
1945 tvin mtanq berlin
ganyan
Էլեկտրական լիցքեր
Էլեկտրական լիցքեր
ganyan
Random 170419180902
Random 170419180902
ganyan
New microsoft power point presentation
New microsoft power point presentation
ganyan
թթվածին
թթվածին
ganyan
գիտագործնական հավաք(2)
գիտագործնական հավաք(2)
ganyan
Day earth [ինքնապահված]
Day earth [ինքնապահված]
ganyan
Ppllppllppllppllppll
Ppllppllppllppllppll
ganyan
բանջարեղեն
բանջարեղեն
ganyan
արեգակնային համակարգի կառուցվածքը
արեգակնային համակարգի կառուցվածքը
ganyan
Սարգիս Մարգարյան
Սարգիս Մարգարյան
ganyan
Jrain kendaniner
Jrain kendaniner
ganyan
Ad

Հանրակրթական Դիջիտեք 2011, &lt;Մխիթար> կրթահամալիր, Հիմնական դպրոց, 6-րդ դասարանի աշակերտներ Ջեյրանյան Աննան և Թաթոսյան Ժաննան: Ղեկավար` Հասմի

  • 1.
  • 2. Հացը երգում է: Դա սովորական սոսափյոն չէ: Մենք Դ. Վարուժանի լեզվով կարդում ենք հացի երգը, կանաչ ծփանքի երգը: Հովե՜ր կանցնին. ՈՒ ցորյաններս հուշիկ-հուշիկ կարթննան,իրենց խորքեն կըհոսի դող մ` անսահման: Գեղադալար կողերն ի վար բըլրին Ծովե՜ր կ`անցնին:
  • 3. Հացը բարության, անկեղծու թյան, սիրո, հավատարմության, ազնվության խորհրդանիշ է : Հացը մեր ամենամեծ հարստությունն է: Հին հույները հացը համեմատում էին միայն արևի հետ: Հացը մեծագույն սրբություն է: Հացը համաժող ովրդական բարիք է: Էս հացը վկա:
  • 4. Հայտնի է մի դրվագ Պարույր Սևակի կյանքից: Ոսկեհասկ գյուղում, վայելելով տատիկներից մեկի թխած անուշաբույր լավաշը, Սևակը խոնարհումով համբուրում է նրա ձեռքերը: Իսկ առավոտյան ուզում է տեսնել ցորենի արտը: Հիանում է հացի անտառով. -Սա կյանք է: Եկա, որ բարի լույս ասեմ արտին: Հացը լույսի հետ միայն կարող է համեմատվել: Ապա հաղթական կանգնում է մի բարձր տեղ ու հուզված կանչում. -- Բարի՜ լույս, ա՛րտ, բարի՛ լույս, կյա՛նք:
  • 5. <<Լավ թխված հացի պատառը մարդկային մտքի մեծագույն հայտնագործությունն է>>: Կ. Տիմիրյազև
  • 6. Բոլորը պիտի իմանան, որ ամենադժվար բանը հաց արարելն է: Մարդիկ նախ հերկում են հողը, հետո սերմն են ցանում, ապա քրտինք թափում, որ արտը կանաչի, հասունանա, հետո հնձեն, կալսեն, ցորենն աղան և հաց թխե՜ն: Այո՛, հացը մինչև խանութ մտնելը երկար ու դժվարին ճանապարհ է անցնում: Դրա համար էլ պետք է խնայողաբար և աչքի լույսի պես օգտագործել հացը: Առանց հացի մարդը չի կարող ապրել:
  • 7. Հայտնի է, որ մեծ փիլիսոփա Դավիթ Անհաղթը միշտ անպարտ է եղել փիլիսոփայական մրցավեճերի ժամանակ: -Ի ՞ նչն է, որից մարդ երբեք չի ձանձրանում, -հարցրել են նրան: -Հացը, արագորեն ասում է նա,- ամեն տեսակ ուտելիք, որքան էլ համեղ լինի, կարող է ձանձրացնել մարդուն: Իսկ հացը երբեք: Ինչ էլ ուտես, առանց հացի չես կշտանա:
  • 8. Հայ ժողովրդի անվանադիր Հայկ Աղեղնավորի հայր Թորգոմը ցորենի սերմացուն պահում էր կարասների մեջ, որոնց բերանները փակում էր ոսկյա կափարիչներով: Դա հավաստում էր, որ նա ցորենն ավելի բարձր է գնահատել, քան ոսկին: Հայոց հներն ասում էին, որ գետնին ընկած հացի կտորն ավելի շուտ պիտի վերցնել, քան ոսկին :Հայ ժողովուրդը փորձով գիտի, որ հացը ոսկուց էլ թանկ է: Այդ մասին առակ է գրել Մխիթար Գոշը:
  • 9. Հայաստանը հացի հնագույն հայրենիքներից է: Հայկական լեռնաշխարհում հաց թխել են դեռևս Քրիստոսի ծննդից առաջ 3-2-րդ հազարամյակներում: Այդ են վկայում մի շարք հնավայրերի` Շենգավիթի, Մոխրաբլրի, Լճաշենի պեղումներից հայտնաբերված աղորիքներն ու թոնիրները: Միջնադարյան Հայաստանում թոնիրներից բացի հացը թխում էին նաև սաջի` հատուկ մետաղաթիթեղի վրա: Տարածված էին բոքոնը, մատնաքաշը, բաղարջը և, իհարկե, մեր նշանավոր լավաշը: Այն ամենադիմացկուն և ամենաերկարակյաց հացն Է աշխարհում:
  • 10. Հին հայերը Նոր տարին դիմավորում էին կորկոտ եփելով: Կորկոտը թեփահան արված ցորենն է: Այն հեռավոր ժամանակներում հայերն Ամանորը դիմավորում էին գարնան զարթոնքին` գիշերահավասարի օրը` մարտի 21-ին: Կորկոտը եփելով` մեր նախնիները հիշել են աստվածներին, որ նրանք զորավիգ լինեն իրենց և Նոր տարին դարձնեն հացավետ, ցորենաբեր:
  • 11. Հացապաշտություն Հայերը հացի նկատմամբ միշտ պաշտամունք են ունեցել: Այսօր էլ մեր ամանորյա սեղաններից չի պակասում աղանձը: Այն խորհրդանշում է կյանքի հարատևությունը, անընդհատությունը: 405թ. Մեսրոպ Մաշտոցի ծննդավայր Հացեկացի գյուղացիները Վաղարշապատում պաշտոնավորող Մեսրոպ Մաշտոցին ուղարկում Են 36 լավաշ` ի պատասխան նրա ստեղծած 36 հայկական տառերի: Հնում հացթուխին չէին սպանում. նա անանձեռնմխելի էր: Արցախի Տող գյուղում երկու հազար տարի առաջ թոնրում հաց թխողը առաջին հացը հիվանդին էր ուղարկում, որ նա ուժ ստանա և առողջանա: Ըստ ավադության` Ալեքսանդր Մակեդոնացին պաշարել էր հայկական բերդերից մեկը: Տեսնելով, որ հայերը բերդի աշտարակից կախել են մի սպիտակ լավաշ, նա զորքերը ետ քաշեց: Դա նշանակում էր, որ նրանք ոչ թե անձնատուր են լինում, այլ պահանջում են հաշտություն և խաղաղություն: Մարդիկ հացի դեմ չեն ուզում նիզակ ճոճել:
  • 12. Ուրախ նվագի տակ պարելով` նորապսակներին է մոտենում երջանիկ մայրը: Նա իր բարի ձեռքերի վրա բերում է 2 փրփուր ծաղկավոր լավաշ: Դրանք գցելով նորապսակների ուսերին` մայրը հուզված մաղթում է. -Միշտ հացով մնաք ու հացի պատիվն իմանաք: Հարսի ուսին լավաշ գցելը նշանակում է նաև, որ հարսը հացառատ կդարձնի այն տունը, ուր հարս է գնում:
  • 13. Հացը զորավոր է, ուժ ունի: Հեռավոր Ժնևում Իսահակյանի Խնդրանքով լավաշ թխած ֆրանսախոս հայուհին հայերեն սովորեց: « Ինձ հայերեն սովորեցրեց այն հացը, որ ես թխեցի ձեզ համար » ,-խոստովանել է նա:
  • 14. Ասույթներ հացի մասին Կերածդ հացը հալալ լինի: Կուզես ճանաչել մարդուն, հետը հաց կեր : Աղուհաց` սիրտը բաց: Հաց ունես, ամեն բան ունես: Անզգամի մատաղն էլ չի ուտվի, հացն էլ:
  • 15. Պահպանենք մեր նախնիների ավանդները: Մեծարենք և պաշտենք Հ ացը:
  • 16. Նյութը պատրաստեցին Հիմնական դպրոցի 6-րդ դասարանի աշակերտներ Ջեյրանյան Աննան և Թաթոսյան Ժաննան: Ղեկավար` Հասմիկ Օրբելյան Համակարգչային ձևավորում` Աննա Վարդանյան