More Related Content
What's hot (6)
Similar to Bijeenkomst 3 (20)
Bijeenkomst 3
- 1. Behandeling van psychopathologie LdH december 2012 1
- 2. Praten en pillen 2
- 3. Wanneer wat? Wie bepaalt dat? Multidisciplinaire richtlijnen gemaakt door NVVP In opdracht van ZonMW 3
- 4. Uitstapje 4
- 5. Werking van de hersenen Cellichaam: o.a. DNA Axon: geleidt elektriciteit naar dendriet Dendriet: ontvang signaal 5
- 6. Werking van de hersenen Axon geleidt elektrisch signaal 6
- 7. Werking van de hersenen Neurotransmitter in synaptische spleet 7
- 8. Werking van de hersenen Neurotransmitter bindt aan receptoren op dendriet Dit wekt signaal op 8
- 9. Werking van de hersenen Neurotransmitters weer los in synaptische spleet: - afgebroken (MAO) - heropgenomen 9
- 10. Werking van de hersenen Drie belangrijkste neurotransmitters: Dopamine: stimuleert beloningscentrum, genot, geheugen, leren Serotonine: stemming, leren, geheugen, slaap/waak, eetlust Noradrenaline: stemming, bloeddruk 10
- 11. Pillen 11
- 12. Inzoomen: pillen Apotheker Verpleegkun Psychiater dige Pati谷nt 12
- 13. Inzoomen: pillen Diagnose, voo rschrijven, vo orlichten Apotheker Verpleegkun Psychiater dige Pati谷nt 13
- 14. Inzoomen: pillen Controleren, adviseren, vo orlichten Apotheker Verpleegkun Psychiater dige Pati谷nt 14
- 15. Inzoomen: pillen Toedienen, co ntroleren, obs erveren, rapp orteren Apotheker Verpleegkun Psychiater dige Pati谷nt 15
- 16. Inzoomen: pillen Innemen, vra gen stellen Apotheker Verpleegkun Psychiater dige Pati谷nt 16
- 18. Vier groepen 18
- 19. Vraagje tussendoor Wat is het verschil tussen Risperdal en Risperidon? 19
- 20. Dat zoeken we op 20
- 21. Welke kennen we? Prozac (fluoxetine) Seroxat (paroxetine) Cipramil (citalopram) Anafranil (clomipramine) Zoloft (sertraline) Efexor (venlafaxine) 21
- 22. Voorgeschreven bij: - depressie - angststoornissen: paniek, fobie谷n, PTSS - boulimia nervosa - premenstrueel syndroom - stoppen met roken 22
- 23. Casus Mevrouw de Roode, middelbare leeftijd. Ze is enkele jaren geleden gescheiden. Haar huis is verkocht met verlies en ze heeft schulden. Inmiddels zijn haar volwassen kinderen het huis uit. Ze vertelt dat ze zich erg somber voelt. ze heeft geen eetlust en is erg afgevallen de laatste tijd. Vooral s ochtends voelt ze zich slecht. Ze ziet als een berg op tegen de dag. Ze slaapt moeilijk in door het piekeren en wordt s nachts regelmatig wakker. Mevrouw voelt zich ook vaak angstig. Ze durft de straat niet meer op en vermijdt drukke plaatsen. Ze heeft een paar keer een paniekaanval gehad en is bang dat nog een keer te krijgen. Ook kan ze zich niet meer concentreren en een boek lezen of een film kijken lukt niet meer. Wat ze nog het ergste lijkt te vinden, is dat ze zelfs aan haar kleinkinderen geen vreugde meer beleeft. Het interesseert haar niet meer. In het verleden heeft mevrouw ook wel eens depressieve klachten gehad, maar niet zoals het de laatste maanden was. 23
- 24. Casus Mevrouw de Roode, middelbare leeftijd. Ze is enkele jaren geleden gescheiden. Haar huis is verkocht met verlies en ze heeft schulden. Inmiddels zijn haar volwassen kinderen het huis uit. Ze vertelt dat ze zich erg somber voelt. ze heeft geen eetlust en is erg afgevallen de laatste tijd. Vooral s ochtends voelt ze zich slecht. Ze ziet als een berg op tegen de dag. Ze slaapt moeilijk in door het piekeren en wordt s nachts regelmatig wakker. Mevrouw voelt zich ook vaak angstig. Ze durft de straat niet meer op en vermijdt drukke plaatsen. Ze heeft een paar keer een paniekaanval gehad en is bang dat nog een keer te krijgen. Ook kan ze zich niet meer concentreren en een boek lezen of een film kijken lukt niet meer. Wat ze nog het ergste lijkt te vinden, is dat ze zelfs aan haar kleinkinderen geen vreugde meer beleeft. Het interesseert haar niet meer. In het verleden heeft mevrouw ook wel eens depressieve klachten gehad, maar niet zoals het de laatste maanden was. 24
- 25. Casus Ik heb vroeger ook wel eens een lichte depressie gehad, maar toen voelde ik me niet zo ellendig als nu. Het wordt steeds erger. Ik word ook gek van alle drukte op straat enzo. Al die mensen sinds ik laatst in de supermarkt geen adem meer kreeg, ga ik het liefst de deur niet meer uit. Een week of vijf geleden ben ik naar de huisarts gegaan en heb ik sertraline (Zoloft) gekregen, maar ik voel me nu nog ellendiger dan eerst het hoeft voor mij allemaal niet zo meer. 25
- 26. Casus Welke diagnose krijgt mevrouw de Roode? Depressie Paniekstoornis Depressie met angststoornis Menopauze 26
- 27. Antidepressiva Klassiek Modern MAO-remmers Voorbeelden Tricyclische SSRIs zoals Nardil (fenelzine) antidepressiva zoals Cipramil en Parnate Anafranil (citalopram) en (tranylcypromine) (clomipramine) en Seroxat Nortrilen (paroxetine) (nortriptyline) Werking Remt heropname Remt heropname Remt afbraak door van noradrenaline van serotonine MAO-enzym en serotonine (SSRI) Bijwerkingen Droge mond, Misselijkheid, In ons land niet obstipatie, wazig droge mond, geregistreerd (niet zien, verlaagde slaperig/slapeloos in FK), op bloeddruk, hoofdpijn, artsenverklaring duizeligheid seksuele verkrijgbaar. stoornissen Bloeddrukstijging kan leiden tot hersenbloeding 27
- 28. Voorlichting Werking pas na twee tot zes weken Bijwerkingen meteen merkbaar Begindosis laag, voorzichtig ophogen 28
- 29. Casus Nadat mevrouw de Roode door de huisarts Zoloft voorgeschreven heeft gekregen, heeft ze het gevoel dat alles nog veel erger is geworden. Na vijf weken was er nog niets veranderd. Ze dacht als het toch niet beter wordt, dan is het maar het beste voor iedereen als ik er niet meer ben dan val ik niemand lastig Ze heeft vervolgens al haar pillen (circa 50) tegelijk ingenomen, maar werd gevonden door haar dochter en overleefde de su誰cidepoging. Ze is nu opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. 29
- 30. Casus Oude middel afbouwen, tegelijkertijd ander middel opbouwen. Risico: serotonine-syndroom verwarring agitatie spiersamentrekkingen trillen zeer hoge koorts verstoorde co旦rdinatie verwijde pupillen 30
- 31. Afbouwen Langzaam, kleine stapjes Eerste bijwerkingen komen vaak terug Griepachtige verschijnselen Maag-darmklachten Slaapklachten Psychische klachten 31
- 32. Vraagje tussendoor Wat doe je? Een pati谷nt komt s ochtends bij de verpleegkundige om zijn antidepressivum in te nemen. Je merkt dat de pati谷nt duidelijk rusteloos en opgewonden is, terwijl deze pati谷nt normaal gesproken erg rustig en somber is. Wat doe je? 32
- 33. Afbouwen Mevrouw de Roode heeft van de psychiater clomipramine (Anafranil) voorgeschreven gekregen tegen haar depressie en angststoornis. Om de juiste dosis te bepalen wordt gebruik gemaakt van de bloedspiegelwaardebepaling (concentratie geneesmiddel in het bloed). Twaalf uur na de laatste inname wordt het bloed afgenomen van de pati谷nt en opgestuurd naar het lab. Mevrouw de Roode klaagt over een droge mond, haar bloedspiegel is niet te hoog, dosis verlagen is geen optie. 33
- 34. Tips? Kauwgom (suikervrij) Niet te veel zoetigheid, gebit is kwetsbaarder Niet te veel cafe誰ne en alcohol Vermijd zure (sport)dranken, vruchtensap, frisdrank Tweemaal daags poetsen met milde tandpasta Eventueel kan psychiater een speekselvervangend middel voorschrijven (biotene oral, saliva orthana) 34
- 35. Vragen van pati谷nten Ik ben al maanden bezig en heb al van alles geprobeerd, hoe weet ik of dit middel wel gaat werken? 35
- 36. Vragen van pati谷nten Ik vind die tabletten zo groot en krijg ze moeilijk weg. Wat kan ik daartegen doen? 36
- 37. Vragen van pati谷nten Ik word zo dik! Wat kan ik daaraan doen? 37
- 38. Vragen van pati谷nten Ik merk dat ik helemaal geen zin meer heb in seks. Komt dat door mijn medicatie en kan ik er wat aan doen? 38
- 39. Vragen van pati谷nten Ik wil graag bij de bruiloft van mijn broer een glaasje champagne drinken, is dat verstandig? 39
- 40. Vragen van pati谷nten Ik ben zwanger. Wat nu? 40
- 41. Vragen van pati谷nten Ik krijg seroxat. Mag ik eigenlijk gewoon rijden met antidepressiva? 41
- 43. Casus Wat doe je als een psychotische pati谷nt enthousiast vertelt dat hij is uitgekozen om de wereld te redden? Je doet dit af als klinkklare nonsens en vertelt de pati谷nt voor de zoveelste keer dat hij psychotisch is Je gaat volledig mee in het verhaal Je ontkent noch bevestigt, maar hoort hem wel aan Je negeert de pati谷nt 43
- 44. Casus Lorenzo is een 18-jarige jongen van Surinaamse afkomst. Hij woont nog bij zijn ouders en blowt veel. Hij is begonnen op het VWO en dat ging de eerste paar jaar goed, maar hij spijbelde veel en werd tenslotte van school gestuurd. Meestal zit hij nu op zijn kamer en speelt de hele dag computergames. Zijn ouders hebben bij de polikliniek van een GGZ instelling aan de bel getrokken omdat Lorenzo zich de laatste tijd steeds vreemder gedraagt. Ze hebben het idee dat ze geen contact meer met hem kunnen krijgen. Het lijkt ook of hij stemmen hoort. Ze horen hem hele gesprekken voeren in zijn kamer, maar hij ontkent dit als ze ernaar vragen. Ook maakt hij rare opmerkingen over dat zijn eten vergiftigd wordt, dat er cameras in huis hangen en dat ze hem voortdurend in de gaten houden. Zijn ouders kennen deze instelling al, want de pati谷nt heeft aan zijn moederskant twee neven die hier in behandeling zijn in verband met schizofrenie. 44
- 45. Casus Lorenzo is een 18-jarige jongen van Surinaamse afkomst. Hij woont nog bij zijn ouders en blowt veel. Hij is begonnen op het VWO en dat ging de eerste paar jaar goed, maar hij spijbelde veel en werd tenslotte van school gestuurd. Meestal zit hij nu op zijn kamer en speelt de hele dag computergames. Zijn ouders hebben bij de polikliniek van een GGZ instelling aan de bel getrokken omdat Lorenzo zich de laatste tijd steeds vreemder gedraagt. Ze hebben het idee dat ze geen contact meer met hem kunnen krijgen. Het lijkt ook of hij stemmen hoort. Ze horen hem hele gesprekken voeren in zijn kamer, maar hij ontkent dit als ze ernaar vragen. Ook maakt hij rare opmerkingen over dat zijn eten vergiftigd wordt, dat er cameras in huis hangen en dat ze hem voortdurend in de gaten houden. Zijn ouders kennen deze instelling al, want de pati谷nt heeft aan zijn moederskant twee neven die hier in behandeling zijn in verband met schizofrenie. 45
- 46. Casus Mijn ouders maken zich zorgen zeggen ze. Ik snap niet zo goed waarom. Ik voel me prima. Wel heb ik het vermoeden dat ze erbij betrokken zijn. Hoe komen die cameras anders in huis? En volgens mij zijn ze iets van plan. Ze willen volgens mij dat ik rustiger word ofzo, ze gooien iets door het eten het smaakt anders. Maar ik laat me niet gek maken. Ik weet precies hoe het zit! Ik ben niet zoals die neven van mijn moeder. Die zien dingen die er echt niet zijn. 46
- 47. Casus Welke diagnose krijgt Lorenzo? Psychose Schizofrenie Schizoaffectieve stoornis Psychotische depressie Borderline persoonlijkheidsstoornis 47
- 48. Antipsychotica Klassiek Modern Overig Voorbeelden Impromen Zyprexa Leponez (broomperidol), (olanzapine), (clozapine) Largactil Seroquel (chloorpromazine), (quetiapine), Haldol (haloperidol) Risperdal (risperidon) Werking Verminderen effect Verminderen Effect op van dopamine effect van noradrenaline, dopamine en minder op serotonine dopamine Bijwerkingen Hoge doses nodig. Parkinsonisme, Gevaarlijke Initiatiefverlies, hoofdpijn, bijwerkingen emotionele slapeloosheid, (agranulocytose) vervlakking, dystonie, gewichtstoenam acathisie e, sedatie, 48
- 49. Antipsychotica Werking: vaak snel en effectief Bijwerkingen vaak ernstig: Onprettig gevoel Motorische stoornissen Sufheid Gewichtstoename Droge mond, obstipatie Duizeligheid Seksuele bijwerkingen Hormonale bijwerkingen 49
- 50. Casus Lorenzo start met 2 mg Risperdal Wat voor bijwerkingen kan hij verwachten? Opzoeken 50
- 51. Bewegingsstoornissen Dystonie: abnormale houdingen, spierspasmen, vastzittende tong, omhoog draaiende ogen Acathisie: rusteloosheid, bewegende benen/hoofd/armen/romp Parkinsonisme: bewegingsarmoede, tremor, rigiditeit Dyskinesie: vloeiende, onwillekeurige 51 bewegingen
- 52. Depots Medicatie als injectie in een spier Waarom? 52
- 53. Depots Een patient geeft op maandag aan dat hij merkt dat de psychotische symptomen terug lijken te komen. Je kijkt in zijn agenda en ziet voor donderdag een afspraak voor het zetten van een depot staan. Wat doe je? Je vertelt de pt dat het belangrijk is dat medicijnen altijd op vaste momenten worden ingenomen. Het is niet onderhandelbaar. Je zegt dat je het met zijn behandelaar overlegt en dat het geen probleem zal zijn dat hij zijn depot eerder van jou/een collega krijgt Je vertelt dat je dit eerst met zijn behandelaar moet overleggen. Je gaat niet zomaar eerder dan voorgeschreven een depot geven. 53
- 54. Casus Na enkele weken blijkt dat Risperdal onvoldoende effect heeft bij Lorenzo. Ondanks een verhoging van de dosis bleeft het gewenste effect uit. Ook vermoeden zijn ouders dat hij zijn medicijnen niet regelmatig inneemt. De psychiater besluit over te stappen op Haldol. Na een week blijken de psychotische symptomen minder te worden. Gezien de verdenking op therapie-ontrouw bespreekt de psychiater met Lorenzo om de medicatie in depotvorm te gaan voorschrijven. Waarom niet meteen in depot? 54
- 55. Maligne neurolepticasyndroom Zeer zeldzaam, maar mogelijk levensbedreigend. Kans het grootst in de eerste twee weken na de start/verhoging Symptomen: Hoge koorts Hevig transpireren Ernstige spierstijfheid/verkramping Versnelde hartslag/ademhaling Kwijlen Trillen Insulten 55
- 56. Casus Lorenzo blijft achterdochtig en volhouden dat ze hem door het prikken langzaam vergiftigen. De medicatie slaat duidelijk niet genoeg aan en de psychiater besluit over te gaan op Leponex (clozapine). Waarom niet meteen? 56
- 57. Clozapine Zeer effectief, ook als andere middelen niet werken. Ernstige bijwerkingen, daarom nooit eerste of tweede keuze. Sufheid, duizeligheid, droge mond, obstipatie, spierschokken, speekselvloed en Agranulocytose = minder witte bloedcellen en daardoor sterk verminderde weerstand. Onverklaarbare koorts of keelpijn? ARTS WAARSCHUWEN! 57
- 58. Therapieontrouw Een pati谷nt blijkt al een week zijn antipsychotica niet te hebben ingenomen. Op de achtste dag is hij daar wel toe bereid. Wat doe je? Zijn normale dosering geven, gewoon doorgaan waar hij gebleven was Zijn normale dosering geven + de vergeten tabletten Contact opnemen met de psychiater Een lagere dosering geven 58
- 59. Bloedspiegel Bij clozapine wordt de bloedspiegel regelmatig bepaald. Die kan namelijk schommelen onder invloed van: Stoppen met roken (spiegel omhoog) Tijstip van innemen (korter geleden, spiegel omhoog) Koorts (spiegel omhoog) Antibiotica (spiegel omhoog) 59
- 60. Casus De Leponex slaat goed aan. Lorenzo woont inmiddels in een beschermde woonvorm en doet nu vrijwilligerswerk. Hij staat nog wel onder controle bij een psychiater. Zijn ouders en directe omgeving hebben psycho-educatie gehad over hoe ze de eerste signalen van een psychose bij Lorenzo kunnen herkennen en hoe ze hem dan kunnen helpen. Hoe lang moet Lorenzo de medicatie blijven gebruiken? 60
- 62. Casus Oxazepam is een anxiolyticum en hypnoticum. Wat betekent dat? Het is een kalmeringsmiddel en slaapmiddel Het is een angstwerend middel en slaapmiddel Het is een kalmeringsmiddel en angstwerend middel 62
- 63. Casus Albert de Wit is een man van 35. Hij is getrouwd, heeft drie jonge kinderen en een goede baan op managementniveau. Vooral de vrijdagmiddagborrel is het hoogtepunt van zijn week, waar hij eigenlijk altijd net iets te veel drinkt. Zijn jongste kind is net vier maanden en de gebroken nachten beginnen hem aardig op te breken. Op advies van de huisarts is hij begonnen met af en toe een inslaaptabletje. Deze werkten erg goed en als nel nam meneer de Wit ze elke dag, maar na een paar weken merkte hij dat 辿辿n tabletje niet meer voldoende was. Dus nam hij er twee. Dit was ook in de tijd dat hij erg veel stress had op zijn werk. Er vond een reorganisatie plaats en hij moest mensen ontslaan. Af en toe nam hij ook een Valiumpje van zijn vrouw die ze in verband met de borstvoeding nu toch niet mocht gebruiken. Op dit moment is meneer de Wit volledig ingestort, de stress van thuis en op zijn werk werd hem te veel. Hij zit nu met een burn-out thuis. De huisarts heeft hem nu regulier oxazepam (Seresta) voorgeschreven en doorverwezen naar een GGZ-instelling voor verdere behandeling. 63
- 64. Casus Seresta (oxazepam) is een benzodiazepine. Kan dit kwaad in combinatie met alcohol? OPZOEKEN 64
- 65. Casus Seresta (oxazepam) is een benzodiazepine. Kan dit kwaad in combinatie met alcohol? OPZOEKEN 65
- 66. Benzodiazepinen Voorgeschreven bij angst en slaapproblemen. Soms ook als spierverslapper en bij behandeling van onttrekkingsverschijnselen. Voor kortdurende behandeling (2 weken) Werkt op GABA: systeem in de hersenen dat regelt hoe actief hersengebieden zijn. Benzodiazepinen versterken de werking van GABA. Snelwerkend: om in te slapen, acute angst Langdurig werkend: door te slapen 66
- 67. Casus Meneer de Wit heeft een intakegesprek met een psychiater. Hij is opgenomen nadat hij onder invloed van de benzodiazepinen een ongeluk heeft veroorzaakt met zijn auto. Gelukkig zijn er geen gewonden gevallen, maar hij is er erg van geschrokken. Ook betaalt de verzekering de blikschade nu natuurlijk niet uit. Albert ziet in dat hij een probleem heeft en wil graag van de benzodiazepinen af. Het is er langzaam ingeslopen. Eerst alleen om wat makkelijker te kunnen slapen. Ik werd steeds wakker van die kleine! Niet dat die er iets aan kon doen, maar ik had mijn slaap ook hard nodig! Daarna werd ik er steeds makkelijker in. Het gaf me een rustig gevoel, maar het werkte steeds minder goed. Ik had steeds meer nodig. Ik dacht ook wel dat ik nog gewoon kon rijden, ondanks de waarschuwingen. Gelukkig zijn er geen gewonden gevallen! Maar het heeft me wel wakker geschud. Ik zie nu dat ik een probleem heb nu nog een oplossing. 67
- 68. Advies psychiater Langzaam afbouwen van de benzodiazepine, rekening houden met: - Lichamelijke afhankelijkheid: lichaam moet wennen, dus kleine stapjes - Geestelijke afhankelijkheid: meneer heeft het gevoel niet zonder te kunnen slapen en ontspannen. Kortwerkend middel omzetten naar langwerkend, dat dan afbouwen. Waarom? 68
- 69. Casus Meneer de Wit is begonnen met afbouwen. Hij geeft nu aan erg slecht te slapen. Wat geef je voor advies? 69
- 70. Advies Slaaphygi谷ne: Voor het slapen gaan naar het toilet Voor het slapen gaan geen televisie/internet Beweging Goede voeding Minder caffeine Minder alcohol Minder nicotine 70
- 71. Casus Meneer de Wit is er helemaal klaar mee. Hij vindt dat langzaam afbouwen maar niets. Hij wil er helemaal mee stoppen, dat kan hij toch zeker zelf wel? Wat is je advies? 71
- 72. Casus Meneer de Wit ziet toch in dat hij langzaam moet afbouwen. Aan het einde van zijn afbouwschema geeft hij meerdere keren aan dat het heel goed gaat, perfect eigenlijk, hij is er echt bijna vanaf. Wat denk je hiervan? Niks. Het kan toch gewoon erg goed gaan? Niks. De pati谷nt doet zich waarschijnlijk sterker voor dan hij is. Ik zie geen probleem Misschien heeft de pati谷nt toch weer een hogere dosis of andere benzodiazepinen genomen Misschien heeft de pati谷nt andere middelen genomen die zijn stemming be誰nvloeden 72
- 73. Casus Meneer de Wit heeft in overleg met de psychiater een nieuw afbouwschema gekregen. Het ging toch wat snel allemaal. Hij wordt gecontroleerd op gebruik van andere middelen. Het gaat steeds beter. De nachten thuis zijn ook minder gebroken en hij krijgt wat meer ritme. Ook heeft hij een nieuwe baan gevonden met wat minder verantwoordelijkheden, hij wil het echt even wat rustiger aan gaan doen en probeert meer te ontspannen en te genieten van leuke activiteiten met zijn vrouw en kinderen. 73
- 75. Casus Joni is een jonge moeder van 23. Ze is getrouwd en haar zoontje Keano is drie jaar oud. Ze kleedt zich volgens haar man en familie sinds een paar weken veel uitdagender dan normaal en gebruikt veel meer make-up. Ze gaat regelmatig stappen met nieuwe vriendinnen, geeft veel geld uit aan dingen die ze niet nodig heeft en lijkt een onuitputtelijke energie te hebben. Via via verneemt de familie dat ze in de stad regelmatig met vreemde mannen meegaat. De druppel was voor haar man en familie dat ze haar driejarige zoontje tot twee uur s nachts meenam naar de kroeg. Ze vinden dat het zo echt niet meer kan en maken zich ernstige zorgen over haar gedrag en de invloed hiervan op zichzelf, haar man en haar zoontje. Via de huisarts wordt de pati谷nte beoordeeld door de Acute Dienst en vervolgens wordt ze gedwongen opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Joni blijkt bij de eerste kennismaking een onuitputtelijke energie te hebben. Zelf ziet ze geen problemen en ze vindt zichzelf onoverwinnelijk. Iedereen zou juist blij moeten zijn dat ze zo veel dingen tegelijk kan. 75
- 76. Casus Joni is een jonge moeder van 23. Ze is getrouwd en haar zoontje Keano is drie jaar oud. Ze kleedt zich volgens haar man en familie sinds een paar weken veel uitdagender dan normaal en gebruikt veel meer make-up. Ze gaat regelmatig stappen met nieuwe vriendinnen, geeft veel geld uit aan dingen die ze niet nodig heeft en lijkt een onuitputtelijke energie te hebben. Via via verneemt de familie dat ze in de stad regelmatig met vreemde mannen meegaat. De druppel was voor haar man en familie dat ze haar driejarige zoontje tot twee uur s nachts meenam naar de kroeg. Ze vinden dat het zo echt niet meer kan en maken zich ernstige zorgen over haar gedrag en de invloed hiervan op zichzelf, haar man en haar zoontje. Via de huisarts wordt de pati谷nte beoordeeld door de Acute Dienst en vervolgens wordt ze gedwongen opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Joni blijkt bij de eerste kennismaking een onuitputtelijke energie te hebben. Zelf ziet ze geen problemen en ze vindt zichzelf onoverwinnelijk. Iedereen zou juist blij moeten zijn dat ze zo veel dingen tegelijk kan. 76
- 77. Casus Waar maakt iedereen zich druk om? Ik heb nergens last van! Het gaat toch geweldig! Ik barst van de energie en doe er niemand kwaad mee hoor. Ik doe alleen dingen waar ik achter sta. Zoals laatst die auto, die hadden we echt nodig hoor. Ik koop alleen dingen in de uitverkoop hoordat heeft Keano echt allemaal nodig ook. Via zon tweedehands website is het stukken goedkoper 77
- 78. Casus Welke diagnose krijgt Joni? Depressieve stoornis Bipolaire stoornis depressieve episode Bipolaire stoornis manische episode Psychotische stoornis 78
- 79. Casus Als er snel gehandeld moet worden: - Antipsychotica om iemand rustiger te maken en vanwege de snelle werking - Lithium om de stemming te stabiliseren 79
- 80. Lithium Stemmingsstabilisator Lithium is een zout Lithiumspiegel be誰nvloed door: - Andere geneesmiddelen (bijv. Bloeddrukverlagers) - Als zout en/of vocht worden uitgescheiden door bijv. Zweten Spiegel wordt regelmatig bepaald. 80
- 81. Lithium Werkt vaak vrij snel (binnen 1-2 weken) Bijwerkingen die vaak vrij snel weer overgaan: Dorst Buikpijn Kleine trillingen Spierzwakte Vermoeidheid Misselijkheid Langer aanhoudende bijwerkingen: Veel drinken en plassen Gewichtstoename Concentratie- of geheugenproblemen 81
- 82. Lithium Stemmingsstabilisator Lithium is een zout Lithiumspiegel be誰nvloed door: - Andere geneesmiddelen (bijv. Bloeddrukverlagers) - Uitscheiden zout en/of vocht door bijv. zweten - Onregelmatig innemen Spiegel wordt regelmatig bepaald, beste is 12 uur na inname. 82
- 83. Lithiumvergiftiging Bijv. na veel vochtverlies Symptomen: Sufheid Sloomheid Lusteloosheid Spierzwakte Dronkemansloop Dronkemansspraak Beven Braken Diarree Spiertrekkingen 83
- 84. Lithiumvergiftiging Advies: extra zout geven (bouillon) Arts waarschuwen 84
- 85. Lithium Een vrouw met een bipolaire stoornis gebruikt lithium. Ze is op een feestje en heeft een paar glazen champagne op. Wat zou het effect zijn op de lithiumspiegel? De lithiumspiegel gaat omlaag (ze drinkt tenslotte vocht) De lithiumspiegel gaat omhoog (door de alcohol) De lithiumspiegel blijft gelijk (vocht en alcohol) 85
- 86. Lithium Patient: Ik slik 辿辿n keer per dag lithium. Nu ben ik vergeten mijn tablet in te nemen. Over negen uur moet ik de volgende dosis innemen. Kan ik het vergeten tablet alsnog innemen? Ja Nee 86
- 87. Lithium Het tablet smaakt zo metalig. Is het nog wel goed? 87
- 88. Lithium Het tablet is zo groot en lastig in te nemen. Mag ik het breken? 88
- 89. Lithium Adviezen: Zomer Extra zweten? Voldoende drinken en regelmatig kopje bouillon nemen. 89
- 90. Lithium Adviezen: Ziekte Vochtverlies? Voldoende vocht en zout innemen. Als pijnstiller Paracetamol, niet Ibuprofen! 90
- 91. Lithium Adviezen: Vergeetachtigheid Kan bijwerking zijn. Drinkt pt echt genoeg? Neemt hij tabletten wel regelmatig in? 91
- 92. Lithium Adviezen: Dieet Zoutarm dieet? Veel afvallen? Oppassen! Spiegel in de gaten houden. 92
- 93. Casus Na een periode van een paar weken waarin de pati谷nte op een werkzame dosering wordt ingesteld, slaat de lithium goed aan bij Joni. De manie wordt onderdrukt. Hoe lang Joni de geneesmiddelen nog moet blijven gebruiken, moet ze met haar psychiater bespreken. Ze zal altijd gevoelig blijven voor een manie of een depressie. Veel patienten stoppen na een aantal jaren met de geneesmiddelen, omdat de nadelen niet meer op lijken te wegen tegen de voordelen. Het gevolg is dan mogelijk een nieuwe manie of depressie. Joni blijft onder controle van een pscychiater en moet twee keer per jaar bloed prikken om haar lithiumspiegel te controleren. 93
- 94. Wat doe je? Je vermoedt dat een pati谷nt zijn geneesmiddelen kort na het innemen uitspuugt, maar je weet het niet zeker. Wat doe je in zon situatie? Niets, straks is het niet zo en kijkt de pati谷nt mij er op aan! Ik vraag de pati谷nt er actief naar Ik houd de pati谷nt nog beter in de gaten en vraag mijn collegas dat ook te doen Ik registreer mijn observaties in het dossier en licht de psychiater in 94
- 95. Wat doe je? Een psychotische pati谷nt heeft plotseling koorts. De psychiater is niet bereikbaar. Wat doe je? Je geeft de pati谷nt zijn geneesmiddel Je spreekt de voicemail van de psychiater in of stuurt een email Je probeert een andere psychiater te bereiken Je zoekt in het Farmacotherapeutisch kompas naar de bijwerkingen van het middel van de pati谷nt Je vraagt een collega om hulp 95
- 96. Wat doe je? Een pati谷nt heeft zon hoofdpijn en vraagt om paracetamol. Je geeft paracetamol. Het heeft nauwelijks interacties en hij kan het bij de Albert Heijn gewoon kopen Ik neem eerst contact op met de psychiater 96
- 97. 禽顎壊壊壊壊盒彫 97
- 98. Samenvattend Zorg dat je op de hoogte bent van medicatie Zoek dingen op die je niet weet Observeer goed Vraag pati谷nt naar bijwerkingen Vraag pati谷nt naar gebruik andere middelen Bij twijfel: arts inschakelen Zijn er protocollen binnen het Leger des Heils? 98