Bedrijven en hun erfgoed: een liefdevolle relatie (Johan Eeckelaert - Katoen ...ETWIE
油
Op het eerste gezicht lijken winststreven en erfgoedwerking niet met elkaar te combineren. Het aantal priv辿bedrijven die over een historische collectie beschikken en deze op regelmatige basis openstellen voor het grote publiek is op twee handen te tellen. Desalniettemin zijn er veel meer bedrijven - en dit zowel grote als kleine - die een schat aan industrieel-archeologische relicten in huis hebben: archiefdocumenten, machines, artefacten... Omdat hun focus nu eenmaal op de productie- en verkoopcijfers ligt, hebben de meeste ondernemers nauwelijks of geen oog voor hun historisch patrimonium. Doorgaans ontbreekt het hen ook aan de nodige expertise om dit te bewaren, te ontsluiten en te presenteren. Tijdens deze voordracht tracht de spreker ook een ander verhaal te laten horen. Hij gaat op zoek naar enkele witte raven die er toch in slagen om innovatie en goede bedrijfsresultaten te combineren met een actief en publieksvriendelijk erfgoedbeleid. Hij tracht te achterhalen waaruit hun collecties bestaan, hoe zij deze valoriseren en welke idee谷n hen daarbij drijven. Tot slot probeert hij ook enkele pijnpunten te formuleren waarmee deze bedrijven geconfronteerd worden bij hun erfgoedwerking.
Van samenwerking gesproken: een nieuw collectieplan voor het MIAT (Ann Van Ni...ETWIE
油
Het MIAT is 辿辿n van de pioniers van de Vlaamse Industri谷le Archeologie (1978). De collectie telt meer dan 30.000 stukken, verdeeld over diverse interne en externe depots. De variatie is al even indrukwekkend als de omvang; van een topstuk als de Mule Jenny, over een 12 ton zware kraancabine, drie brandweerwagens, de eerste draagbare computer, tot een badpak van Ginger Rodgers. Na 35 jaar is niet alleen het MIAT maar ook haar omgeving danig veranderd. Nieuwe partners bieden zich aan en wat vroeger de industri谷le archeologie genoemd werd, is ondertussen opgenomen binnen de sector van het Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed. Collecties zijn ook niet langer vaste entiteiten, ge誰nventariseerd en geklasseerd op papieren fiches. Samen bestuderen we de aspecten van een wereld die sneller en sneller evolueert. Hoog tijd om mee te evolueren, de markt te verkennen, samenwerkingsakkoorden te sluiten en de beperkte middelen adequaat in te zetten. Het MIAT wil met haar nieuw Collectieplan 2014-2018 hiervoor een eerste aanzet geven.
Aan de slag met archief en documentatie: Erfgoed bekendmaken via ArchiefbankHeemkunde Vlaanderen
油
In deze les wordt dieper ingegaan op het specifieke karakter van archief in de collectie. Zo leer je er wat het verschil is tussen archief en documentatie en of je documenten mag weggooien. Je krijgt er ook uitleg over hoe je aan een inventaris begint, wat het verschil is met een verzamelbeschrijving en hoe je onderzoekers de weg naar jouw archief of collectie toont via Archiefbank Vlaanderen. - See more at: http://www.heemkunde-vlaanderen.be/aan-de-slag-met-archief-en-documentatie-nieuwe-reeks-5/
Inleiding tot beheer en ontsluiting van archief (Sophie Bossaert)Heemkunde Vlaanderen
油
In deze les wordt dieper ingegaan op het specifieke karakter van archief in de collectie. Zo leer je wat het verschil is tussen archief en documentatie en of je documenten mag weggooien. Je krijgt er ook uitleg over hoe je aan een inventaris begint, wat het verschil is met een verzamelbeschrijving en hoe je onderzoekers de weg naar jouw archief of collectie toont via Archiefbank Vlaanderen.
Op zaterdag 18 maart vond het startschot van de B(r)ouw Challenge plaats. De brede situering van het project werd geschetst door Rudi Ghequire (brouwmeester en sitemanager Rodenbach), Kris Declercq (burgemeester Roeselare), Bernard Lambert (architect | zaakvoerder Koplamp), Liederik Cordonni (Operationeel co旦rdinator ondernemerscentrum Roeselare) en Adriaan Linters (Vlaamse Vereniging voor Industri谷le Archeologie).
Hun presentatie (met uitzondering van deze van Adriaan Linters) kan je hier herbekijken.
OpenStreetMap (OSM) is een project dat voornamelijk met behulp van vrijwilligers geografische data verzamelt en vrij beschikbaar maakt. Het wordt soms het 'Wikipedia van de kaarten'油genoemd aangezien het op dezelfde principes van openheid en vrijheid van informatie gebaseerd is.
In deze demo/lezing油zullen we het hebben over de geschiedenis van OSM. Hoe dit project is kunnen groeien van 辿辿n gefrustreerde student die geografische data nodig had tot een project met meer dan een miljoen medewerkers.油Vandaag gebruiken ook grote bedrijven en overheidsinstanties OSM, of doneren ze data aan OSM. Zo heeft油de Vlaamse overheid heel wat data beschikbaar gemaakt. OSM levert ook uiterst waardevolle (soms kritieke)油informatie aan nonprofit-organisaties油zoals Artsen Zonder Grenzen of het Rode Kruis, zodat ze accurater kunnen optreden bij油rampen.
Tot slot bekijken we de praktische kant. Hoe kan je zelf bijdragen? En welke油apps en programmas zijn er zoal ter beschikking油om de schat aan informatie aan te boren?油We demonstreren油enkele van deze programmas,油van gewone GPS-apps tot meer gecompliceerde omgevingen zoals Overpass API.
DigiPingu誰ns is een maandelijkse bijeenkomst van Linux-gebruikers en open-source-enthousiastelingen. We starten de bijeenkomst steeds met een korte nieuwsrubriek over Linux en open-source-technologie (20'), gevolgd door een demo, lezing of workshop. Tussendoor is er steeds gelegenheid voor een losse babbel, waarbij deelnemers ervaring en kennis kunnen uitwisselen (LUG of Linux User Group).
J端rgen Vanhoutte (FARO)
J端rgen Vanhoutte ging onlangs aan de slag als de nieuwe stafmedewerker behoud en beheer bij FARO. Hij gaat in op de voornaamste ontwikkelingen binnen het regionaal erfgoeddepotbeleid dat sinds 2009 door de provincies wordt uitgebouwd. Ook schetst hij de krijtlijnen voor de ondersteuning van erfgoed足bibliotheken door FARO inzake behoud en beheer.
Wie een archief of documentatie bezit, beseft wellicht dat daarin veel tijd en energie ge誰nvesteerd wordt. Een effici谷nt beheer ervan kan je veel vooruit helpen. Hoe maak je een catalogus van je bibliotheek? Wat doe je met een schenking? Waar moet je rekening mee houden als de collectie opengesteld wordt voor het publiek? Aan de hand van enkele praktijkvoorbeelden helpen we je op weg naar een degelijk beheer van je collectie. - See more at: http://www.heemkunde-vlaanderen.be/aan-de-slag-met-archief-en-documentatie-nieuwe-reeks-5/
Sessie 2: Actief burgerschap en de rol van de lokale overheid. Wat is actief burgerschap? En wat is de rol van de lokale overheid hierbij? (Carine Goossens - gemeentearchivaris Beveren, Rebecca Gysen - erfgoedcel Leuven).
Erfgoedhuis Hof ter Welle. Een ge誰ntegreerde erfgoedwerking vanuit een monument.
Straathistories, Leuvense buurten in woord en beeld. Bewoners en buurtcomit辿s gaan zelf op zoek naar de roots en evoluties in hun buurt.
Presentatie collectiebeheer door Van Duyse Dirk tijdens cursusreeks 'Aan de S...Heemkunde Vlaanderen
油
Wie archief of documentatie bezit, beseft wellicht dat daarin veel tijd en energie ge誰nvesteerd wordt. Een effici谷nt beheer ervan kan je veel vooruit helpen. Hoe maak je een catalogus van je bibliotheek? Wat doe je met een schenking? Waar moet je rekening mee houden als de collectie opengesteld wordt voor het publiek? Aan de hand van enkele praktijkvoorbeelden helpen we je op weg naar een degelijk beheer van je collectie.
Wie een archief of documentatie bezit, beseft dat daar veel tijd en energie in kruipt. Een effici谷nt beheer kan je veel vooruit helpen. Hoe maak je een catalogus van je bibliotheek? Wat doe je met een schenking? Waar moet je rekening mee houden als de collectie opengesteld wordt voor het publiek? Aan de hand van enkele praktijkvoorbeelden helpen we je op weg naar een degelijk beheer van je collectie.
Dit rapport is gemaakt door het Centrum Agrarische Geschiedenis in het kader van het waarderingsproject Naar waarde geschat. Een integraal waarderingstraject voor vier agrarische erfgoedcollecties in Vlaanderen en Brussel. Het project is een samenwerking tussen CAG, Texture Kortrijk, Openluchtmuseum Bokrijk, Jenevermuseum Hasselt en het Museum van de Belgische Brouwers in Brussel.
Het project werd uitgevoerd door Thomas Dirkx met medewerking van Bert Woestenborghs onder leiding van prof. dr. Yves Segers, Interfacultair Centrum voor Agrarische Geschiedenis (ICAG), KU Leuven en vzw Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG).
Met de contactdag van vrijdag 29 mei 2015 bood het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) aan de erfgoedgemeenschap van landbouw, platteland en voeding de kans om inspiratie op te doen over de toekomst van het roerend agrarisch erfgoed in het bredere erfgoedveld. Zowat 65 ge誰nteresseerden waren verzameld in het typerende kader van de Smoufelbeekhoeve in het landelijke Maldegem-Donk, tussen Maldegem en Brugge. Het publiek was een mooie mix van collectiebeheerders, zowel private verzamelaars als erkende musea, en professionele erfgoedwerkers.
Vanuit Nederland was Tessa Luger, wetenschappelijk medewerker van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amsterdam, gevraagd om een presentatie te brengen over een nieuwe waarderingsmethodiek voor erfgoed. In Op de museale weegschaal. Waarderingsmethodiek en erfgoedcollecties ging zij dieper in op de mee door haar uitgewerkte methode. Zij lichtte de zes stappen van waarderen toe om vervolgens aan de hand van een aantal concrete erfgoedcases ook de praktijk aan het woord te laten. Uit de ervaringen van erfgoedmedewerkers blijkt dat waarderen nog steeds een intensief proces is, dat het bovendien telkens weer maatwerk is dat moeilijk in algemene termen kan worden aangebracht, maar dat het tegelijk wel veel kennis over de collectiestukken oplevert.
De 'circle of life' van het brandweererfgoed - Joost Vanhessche (Fokus 100)ETWIE
油
Joost Vanhessche (Fokus 100) over het circuit dat het brandweermateriaal aflegt van bij de verwerving en ingebruikname door de brandweer tot het buitengebruikstelling.
De verwerving en restauratie van de stoombrandspuit van Beduw辿 - Pieter Verho...ETWIE
油
In het voorjaar van 2018 schonk Engie Fabricom een stoombrandspuit van de Luikse firma Beduw辿 aan het museum. Dit 19e-eeuwse voertuig illustreert de gestage overgang van de door paarden getrokken wagen naar gemotoriseerd vervoer. Het vormt een combinatie van een wagen, een stoommachine en een brandweerspuit. De stoombrandspuit kan worden beschouwd als een 'sluitstuk' binnen de collectie van het Karrenmuseum.
Impact van priv辿-verzamelaars op het verzamel- en ontzamelbeleid en de publie...ETWIE
油
Het beleid van het Rijksarchief inzake bedrijfsarchieven (Johan Dambruyne)
1. HET BELEID VAN HET RIJKSARCHIEF
INZAKE BEDRIJFSARCHIEVEN
Johan Dambruyne
2. Een lange traditie
Het Rijksarchief is reeds lang actief op het terrein van de
bedrijfsarchieven
De voorbije decennia werden ernstige inspanningen geleverd
inzake verwerving, ontsluiting en valorisatie van
bedrijfsarchieven
De sensibilisatiecampagnes, het acquisitiebeleid en de
gerealiseerde publicaties (gidsen, repertoria en
ontsluitingsinstrumenten) getuigen van een structurele
aanpak
Het Rijksarchief bewaart momenteel meerdere kilometers
bedrijfsarchief
Enkele belangrijke en bekende bedrijfsarchieven:
5. Het archief van de Soci辿t辿 G辿n辿rale de
Belgique/de Generale Maatschappij van Belgi谷
6. Het archief van het spraaktechnologiebedrijf
Lernout & Hauspie te Ieper
7. Reflecteren over het gevoerde beleid inzake
bedrijfsarchieven
Centralisatie van Vlaamse bedrijfsarchieven in het Rijksarchief
Beveren (vergelijking met Roubaix)
Totstandkoming van nieuwe beleidsnota over privaatrechtelijke
archieven in 2013
Centrale vraagstelling: welk collectiebeleid wenst het
Rijksarchief in Vlaanderen de komende jaren te voeren?
Moet het gevoerde beleid gecontinueerd worden, radicaal
herzien worden of volstaat bijsturing?
Diverse ontwikkelingen en recente feiten pleiten voor een
aanpassing van het beleid op het vlak van prospectie en
verwerving van bedrijfsarchieven in Vlaanderen
9. De gewijzigde wettelijke context
1. Het gewijzigd wettelijk kader
Archiefwet van 2009, KB van 2009 (missie Rijksarchief) en
algemeen acquisitieplan 2012-2016
Privaatrechtelijke archieven behoren niet tot de kernopdrachten
van het Rijksarchief
Bedrijfsarchieven behoren tot de categorie met de minste
prioriteit
Het collectieplan streeft naar uniformiteit, maar biedt ook ruimte
voor geografische diversiteit en flexibiliteit
10. De gewijzigde Vlaamse context
2. Het gewijzigd archieflandschap in Vlaanderen
De zorg voor de privaatrechtelijke archieven is in Vlaanderen
sterk toegenomen, dankzij oprichting ideologische en
thematische archiefinstellingen, toename van het aantal
gemeentearchieven en professionele uitbouw van de cultureel-erfgoedsector
Aanzienlijke verbetering van de zichtbaarheid en
toegankelijkheid van de privaatrechtelijke archieven, dankzij het
internet (Archiefbank Vlaanderen)
Door deze positieve evolutie hoeft het Rijksarchief zich op dit
terrein minder nadrukkelijk te profileren
11. De gewijzigde financi谷le context
3. De gewijzigde middelen
Ook het Rijksarchief ontsnapt niet aan de overheids-besparingen
Zowel op personeel als op werkingsmiddelen wordt fors
bespaard
Gevolg: het Rijksarchief zal zich concentreren op zijn
basisopdrachten, met name het beheer van overheidsarchieven
De komende jaren kan veel minder tijd en energie in
bedrijfsarchieven worden ge誰nvesteerd
12. Naar een nieuw beleid inzake bedrijfsarchieven
Uitgangspunt: de overbrenging van privaatrechtelijke archieven
naar het Rijksarchief blijft mogelijk, maar wordt strenger
Het acquisitieplan legt specifieke voorwaarden op en streeft
specifieke doelstellingen na:
1. Het uitvoeren van macroselectie
Streven naar volledigheid is niet het hoogste doel
Aanbieden van een representatief staal
Weigeren van weinig relevante archiefbestanden
Bij de institutionele selectie moet rekening worden gehouden
met diverse principes en criteria:
13. Macro- en microselectie
Historische waarde van het bestand, complementariteit met
overheidsarchieven en andere private archieven, de risicos
waaraan het archief blootstaat, de materi谷le staat, het juridisch
statuut van het bestand
2. Uitvoeren van kwalitatieve microselectie
Veel bulkmateriaal mag na drie, vijf of tien jaar (wettelijke
bewaartermijnen) vernietigd worden
Enkel permanente bewaring van waardevolle stukken
Het Rijksarchief heeft recent een selectielijst opgesteld
15. Het doelpubliek en de verantwoorde
keuzevrijheid
3. Werken voor een meer heterogeen doelpubliek
Acquisitie niet enkel in functie van fundamenteel
wetenschappelijk onderzoek
Meer aandacht voor de cultureel-erfgoedsector en voor
publiekswerking en -werving
Meer belangstelling voor archiefdocumenten die een breed
publiek aanspreken en visueel aantrekkelijk zijn (fotos,
tekeningen, affiches, kaarten, plannen, maquettes, films,
geluidsopnames)
4. De vrijheid van de archivaris
Ofwel generaliserend werken ofwel prioriteiten leggen
16. De logistieke troef
Opstellen van een prioriteitenprogramma: enkele voorbeelden:
kiezen voor bedrijven die typerend voor de regio zijn, voorrang
verlenen aan bedrijven met een bovenlokale of nationale
economische betekenis of bedrijven/ondernemers die hun
stempel op het maatschappelijke weefsel hebben gedrukt
5. De logistieke troef van het Rijksarchief
Momenteel beschikt het Rijksarchief in Vlaanderen over
voldoende archiefruimte
Niettemin moet zuinig met de beschikbare ruimte worden
omgesprongen
17. Het depot voor bedrijfsarchieven in het
Rijksarchief Beveren
18. Menselijke en financi谷le middelen
6. Samenwerken en nieuwe inkomsten genereren
Minder middelen versus meer creatieve oplossingen
Kosten drukken door meer overleg en samenwerking en een
verder doorgedreven taakverdeling binnen het Vlaamse
archieflandschap
Voorbeeld: Rijksarchief stelt gratis of tegen betaling
archiefruimte ter beschikking van bedrijven en expertisecentra in
ruil voor ontsluiting, onderzoek en valorisatie van archieven
Investeren in speciale infrastructuur: bijvoorbeeld voor het
bewaren van maquettes
Sponsoring door bedrijven
19. Besluit
Hoewel bedrijfsarchieven nooit de corebusiness van het
Rijksarchief zijn geweest, heeft het Rijksarchief tot nog toe een
prominente rol gespeeld inzake prospectie, sensibilisering,
acquisitie, ontsluiting en valorisatie van bedrijfsarchieven
Maar zowel exogene als endogene factoren dwingen tot een
bijsturing van het beleid
Kiezen voor een selectiever beleid
Het doelpubliek moet verbreed worden
Een effici谷nter archiefbeheer (delen beschikbare archiefruimte
en expertise, samenwerking en structureel overleg) moet in
Vlaanderen de regel worden