Lecture №3
- 2. Байгууллага ...? Зорилгодоо х?рэх х?сэл эрмэлзэлтэйгээр гиш??д нь нэгдсэн байх Хоёр буюу т??нээс дээш хэд хэдэн гиш??нтэй байх Байгууллагын нийт гиш??дэд хамаарах ?мн?? тавьсан тодорхой зорилготой байх
- 3. Байгууллагын орчин Гадаад орчин Макро орчин ба шууд бус ?йлчлэх х?чин з?йл??д Байгууллагын бодлогын орчин ба шууд ?йлчлэх х?чин з?йл??д Дотоод орчин
- 4. Байгууллагын орчин Дотоод орчин Гадаад орчин ?Зорилго ?Зорилт ?Б?тэц ?Х?ний н??ц ?Технологи ? ???? ??рс?лд?гчид ?Хэрэглэгчид ?Нийл??лэгчид ?Зохицуулагчид ??мчл?гчид ?Т?нш??д ?Олон улсын байдал ?Улс т?рийн орчин ?Эдийн засгийн ?Технологийн ?Нийгэм соёлын ???í àì ??é Шууд орчин Шууд бус орчин
- 5. Ашигласан ном ?Н.Цэнд , Я. Шуурав-Менежментийн сурах бичиг ?П. Одмаа-Бизнес т?с?л боловсруулах аргачилсан з?вл?мж ?О. Бат-Отгон ?Г. Батгэрэл-Менежмент
- 6. “ MOM MILK ” ХХК
- 7. 1 Танилцуулга Уг компани нь 2007 оноос эхлэн ?йл ажиллагаа явуулж байгаа б?г??д олон улсын жишигт нийцсэн, шинэ технологиор ?йлдвэрлэгдсэн, хэрэглэгчдийн таашаалд нийцсэн, сав баглаа боодол, найрлагатай с?? с??н б?тээгдэх??н ?йлдвэрлэх чиглэлээр ажиллаж буй компани юм.
- 8. Эрхэм зорилго Монгол улсын ард иргэдийг эр??л чанартай с??, с??н б?тээгдэх??нээр хангаж, тэдний эр??л мэндийг сайжруулах, тэдний байнгын хэрэглээ болгох явдал юм.
- 9. Стратегийн Зорилтууд 2012 – 2015 онд: С??, С??н б?тээгдэх??ний Дотоодын Зах Зээлд с??ний ?йлдвэрлэл, нийл??лэлтээрээ ??рийн нэр х?нд, байр суурыг бий болгосон байна. С?? боловсруулалтын орчин ?еийн технологийг нэвтр??лж с??ний ашиг шимийг 95%-аас дээш т?вшинд х?ргэх.
- 10. Стратегийн Зорилтууд 2015 – 2017 онд: С??ний ?йлдвэрээ ?р?гж??лж жилдээ 10,000,000 ширхэг савалгаатай с?? с??н б?тээгдэх??нээ дотоод, гадаадын зах зээлд нийл??лдэг болно.
- 11. Стратегийн Зорилтууд Хэтийн Зорилго: 2020 онд: С??, с??н б?тээгдэх??н ?йлдвэрлэлээрээ Монгол Улсын дотоодын зах зээлд томоохон ?йлдвэрлэгч болох, Олон Улсын зах зээлд стандарт, шаардлагын эрх, з?вш??р?л б?хий томоохон нийл??лэгч, эцсийн б?тээгдэх??н ?йлдвэрлэгч болно.
- 12. Дотоод орчны шинжилгээ (байгууллагын б?тэц)
- 13. Дотоод орчны шинжилгээ (даалгавар ажил ??ргийн хуваарь) Захирал: Шаардлага: байгууллагын ?йл ажиллагааны талаар ер?нхий мэдлэгтэй, бие даан шийдвэр гаргах чадвартай, бизнесийн туршлагатай, дээд сургууль т?гсс?н х?н байна. Эрхлэх ?йл ажиллагаа: ?Байгууллагын хэтийн зорилго, зорилт, т??нд х?рэх арга зам стратегийг тодорхойлох ??йлдвэрлэлийн нийт ?йл ер?нхий ?йл ажиллагааг явуулж, ажилтнуудыг удирдан зохион байгуулна ?Ажилтнуудыг ажилд авах, албан тушаалд дэвш??лэх, халах, урамшуулах шийдвэрийг баримт дээр ?ндэслэн гаргана ?Худалдаа, ?йлчилгээний байгууллагуудтай борлуулалтын гэрээ байгуулна ?Т?рийн байгууллагуудтай х?нсний эр??л ахуйн б?тээгдэх??н нийл??лэх талаар хамтран ажиллана.
- 14. Дотоод орчны шинжилгээ (даалгавар ажил ??ргийн хуваарь) ?йлдвэрлэл хариуцсан дарга: Шаардлага: ?йлдвэрлэл явуулсан туршлагатай, энэ талын мэдлэгтэй, ?йлдвэрлэл явуулах чадвартай дээд сургууль т?гсс?н, техник, технологи, т??хийн эдийн талаар гадаад хэл дээр мэдээлэл хайх, судалгаа хийх чадвартай х?н байн. Эрхлэх ?йл ажиллагаа: ??йлдвэрлэлийн хэвийн ?йл ажиллагааг хангах тал дээр т?лх?? ажиллана ?Хямд, чанартай т??хий эдийн хамгамжийн асуудлыг хариуцна. ??йлдвэрлэл дээр ажиллах х?нийг сонгоход захиралтай хамтран ажиллана ?С??ний тогтмол чанарын судалгааг ахлах технологчийн хамтаар сар б?р явуулна..
- 15. Дотоод орчны шинжилгээ (даалгавар ажил ??ргийн хуваарь) Маркетингийн алба хариуцсан дэд дарга: Шаардлага: Аливаа байгууллагын маркетингийн ?йл ажиллагааг удирдан явуулж байсан туршлагатай, энэ талын мэдлэгтэй, бизнес эдийн засгийн ?нд?р мэдлэгтэй магистр ба т??нээс дээш зэрэгтэй, реклам зар сурталчилгааны ?нд?р мэдлэгтэй, гадаад хэлний т?вшин ?нд?р судалгаа, шинжилгээ хийх, харилцааны ?нд?р чадвартай х?н байна. Эрхлэх ?йл ажиллагаа: ?Байгууллагын ?йлдвэрлэлийн хэвийн ?йл ажиллагааг хангах тал дээр т?лх?? ажиллана ?Хямд, чанартай т??хий эдийн хамгамжийн асуудлыг хариуцна. ??йлдвэрлэл дээр ажиллах х?нийг сонгоход захиралтай хамтран ажиллана ?С??ний тогтмол чанарын судалгааг ахлах технологчийн хамтаар сар б?р явуулна..
- 16. Дотоод орчны шинжилгээ (даалгавар ажил ??ргийн хуваарь) Нягтлан бодогч: Шаардлага: НББ-ын мэргэжлээр дээд сургууль т?гсс?н, судлагаа, шинжилгээ хийх чадвартай х?н байна. Эрхлэх ?йл ажиллагаа: ?Байгууллагын нийт данс тооцоо, тайлан балансыг гаргана ?Ажилтнуудын цалинг бодно ??йл ажиллагааны ашиг, орлогын тайланг гаргаж, зардал бууруулах бодлого дэвш??лж, судалгаа хийнэ
- 17. Дотоод орчны шинжилгээ (даалгавар ажил ??ргийн хуваарь) Ахлах ажилтан: Шаардлага: Техник технологийн чиглэлээр тусгай мэргэжил эзэмшсэн, машинд ямар нэгэн асуудал гарахад засварлах, туслах ажилнуудад сургах, тэдгээрийг удирдан зохион байгуулах чадвартай эрэгтэй х?н байна. Эрхлэх ?йл ажиллагаа: ?Хариуцсан машины ?йл ажиллагааг хэвийн явуулах ??йлдвэрлэлийн ?йл явцыг сайнжруулах талаар санал дэвш??лэх Туслах ажилтнуудыг сургах дадлагажуулах
- 18. Дотоод орчны шинжилгээ (даалгавар ажил ??ргийн хуваарь) Туслах ажилтан: ? Шаардлага: Ажилд тууштай, хариуцлагатай ханддаг, шинэ з?йл сурах чадвартай, дор хаяж б?рэн дунд мэргэжилтэй эрэгтэй эмэгтэй х?м??с байна. Эрхлэх ?йл ажиллагаа: ?Ахлах ажилтны заавраар цагийн хуваарийн дагуу ажиллах
- 19. Дотоод орчны шинжилгээ (х?ний н??ц) Ажилтнуудын цагийн хуваарь: ?“MOM MILK” ХХК –ны захирал, Захирал, ?йлдвэрлэл хариуцсан дарга, маркетинг хариуцсан дарга, нягтлан бодогч нар Даваа гарагаас Баасан гараг х?ртэл 5 ?др??р ?д?рт 9:00-18:00 х?ртэл 8 цагаар ажиллана. /12:00-14:00 цайны цаг/ ?Бусад ажилчид, тухайлбал нярав, технологч, менежер, жолооч, ачигчид Даваа гарагаас Бямба гараг х?ртэл 8:00- 21:00 х?ртэл 12 цагаар ажиллаж /12:00-13:00 цайны цаг/, нэг ?д?р амарна.
- 20. SWOT ?èí?è???? ?Strengths- ?à?óó òà? ?Weaknesses- ?ó? òà? ?Opportunities- á???ì? ?Threats- à?ó? ?àíà?
- 21. Давуу тал ?Бусдаас ил?? х?чин чадалтай тоног т?х??р?мж ?Гадаад харилцаа сайтай ?Мэргэжлийн ажиллах х?чинтэй ?Олон т?рлийн шинэлэг, амин дэмтэй б?тээгдэх??н ?Х?чин чадал сайтай. ?Олон улсын стандартын шаардлага хангасан. Сул тал ?Зах зээлийн иж б?рэн судалгаа хийдэгг?й ?Маркетингийн иж б?рдэл арга хэмжээ явуулдагг?й ?Шинэ хэрэглэгчдийг татах ажил бага явагддаг ?Шийдвэр гаргалт удаан ??йлчилилгээ удаан Боломж ?Зах зээлийг эзлэх б?рэн боломж. ?Технологийн давуу байдлыг ашиглах. ?Монгол улсад ?йлдвэрлэлсэн б?тээгдэх??нийг татварг?й экспортлох. ?Мэргэжлийн боловсон х?чинтэй болох. ?Х?н амын ?с?лт жил б?р ?сс??р байна. Аюул ?Импортын б?тээгдэх??н хэдийнээ зах зээлээ олчихсон ?Или, монмилк хятадын томоохон компаниуд орж ирсэн. ?Шинээр маш олон т?рлийн с?? с??н б?тээгдх??ний олон т?рлийн ?йлдвэрлэгчид орж ихэлсэн. ?Улс т?рийн бодлого дотоодын ?йлдвэрлэгчид р?? чиглээг?й. ?Татварын дарамт их
- 22. SWOT ?èí?è???? Давуу тал ?Бусдаас ил?? х?чин чадалтай тоног т?х??р?мж ?Гадаад харилцаа сайтай ?Мэргэжлийн ажиллах х?чинтэй ?Олон т?рлийн шинэлэг, амин дэмтэй б?тээгдэх??н ?Х?чин чадал сайтай. ?Олон улсын стандартын шаардлага хангасан. Сул тал ?Шинэхэн байгуулагдаж буй ?Олон т?рлийн ?рс?лд?гчтэй ?Хэрэглэгч нэгэнт сонголт хийчихсэн. ?Тээврийн зардал ?нд?р ?Импортын с??г их хэмжээгээр хэрэглэх болсон.
- 23. SWOT ?èí?è???? Боломж ?Зах зээлийг эзлэх б?рэн боломж. ?Технологийн давуу байдлыг ашиглах. ?Монгол улсад ?йлдвэрлэлсэн б?тээгдэх??нийг татварг?й экспортлох. ?Мэргэжлийн боловсон х?чинтэй болох. ?Х?н амын ?с?лт жил б?р ?сс??р байна. Аюул ?Импортын б?тээгдэх??н хэдийнээ зах зээлээ олчихсон ?Или, монмилк хятадын томоохон компаниуд орж ирсэн. ?Шинээр маш олон т?рлийн с?? с??н б?тээгдх??ний олон т?рлийн ?йлдвэрлэгчид орж ихэлсэн. ?Улс т?рийн бодлого дотоодын ?йлдвэрлэгчид р?? чиглээг?й. ?Татварын дарамт их
- 24. TOWS ШИНЖИЛГЭЭ OS (Боломжийг ашиглаж давуу талаа бэхж??лэх стратегиуд) 1.Нийгмийн з?гээс эерэг н?л??тэй байгаа тул зах зээлийн багтаамжыг улам нэмэгд??лэх 2.Зээл тусламж сайн авч ?йлдвэрлэлээ ?рг?ж??лж, технологийн орчиноос хоцрохг?й байж, б?тээгдэх??нийхээ чанарыг улам сайжруулж, нэр т?р?лийг олшруулах 3.Нийгмийн хандлага сайн байгаа тул ?йл ажиллагаагаа улам идэвхиж??лж, зах зээл дээр ?ргэлж анхлан санаачлагч байх
- 25. TOWS ШИНЖИЛГЭЭ ST (Давуу талаараа аюулаас зайлсхийх стратегиуд) 1.Сав баглаа боодлыг Монголд ?йлвэрлэснээр т??хий идээ дотоодоос хангавал валютын ханшын ??рчл?лт??с ??сэх зардлын ?с?лтийг бууруулна. 2.М?н ?йлдвэрлэлийн нийт зардалыг бууруулах тул инфляцийн муу н?л??ллийг багасгана 3.Б?тээгдэх??нийхээ сайн чанар, орчин ?еийн технологи хэрэглэж байгаа тул боловсруулах ?йлдвэрлэлийн ?с?лтийг хурдасгана. Манай б?тээгдэх??н ?рг?н хэрэглээний б?тээгдэх??н тул инфляцийн н?л??ллийг бууруулж болно.
- 26. TOWS ШИНЖИЛГЭЭ OW (Боломжоо ашиглаж сул талаа багасгах стратегиуд) 1.Т?р засгаас ?з??лэх х?нг?л?лт, дэмжлэгийг авсанаар нийт ?йлдвэрлэлийн зардалыг бууруулж болно. 2.Зээл тусламж авч, ?йл ажиллагаагаа амжилттай эхлэж, т?р засгийн дэмжлэгийг авч тогтвортой ажилассанаар туршлага хуримтлуулна, ??рийн б?тээгдэх??ний олон нийтэд таниулна. М?н дээрх дэмжлэг??дийг авч ?йл ажиллагаагаа ?рг?ж??лснээр т??хий эдийн бэлтгэн нийл??лэлтийн асуудал х?нг?р?х, тодорхой бэлтгэн нийл??лэгчтэй хамтран ажиллана.
- 27. TOWS ШИНЖИЛГЭЭ ? ТW (Аюул болон сул талаа хоёуланг нь бууруулах стратегиуд) 1. с??нээс гардаг тос, ээдэм, лактоз зэрэгт т?шиглэсэн дэд ?йлдвэртэй болвол зардалаа бууруулна. 2. технологийн сайн судалгаа хийж б?тээгдэх??ний чанарыг сайжруулна.
- 28. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (хэрэглэгч) С?? хэрэглэдэгг?й х?м??сийн 50% нь эрэгтэйч??д байсан зэрэг нь эрэгтэйч??дийн с??ний хэрэглээ эмэгтэйч??дтэй харьцуулахад ялимг?й бага байгааг харуулж байгаа юм. (Судалгаанд хамрагдагсдын 34% нь эрэгтэй, 66% нь эмэгтэй байсан) Насны хувьд: ?31-45 насныхны 98% нь с?? хэрэглэдэг гэсэн б?г??д с?? хэрэглэгчдийн 30% энэ насныхан байгаа ?16-22 насныхны 4% нь хэрэглэдэгг?й гэж хариулсан ба с?? хэрэглэдэгг?йч??дийн 20% нь энэ насныхан байгаа нь бусад насныхныгаа бодвол ?л ялиг бага хэрэглэдэг гэсэн з?йл харагдаж байна.
- 29. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (хэрэглэгч) Таны нас 46-аас дээш, 15% 23-30 нас 33% 16-22 нас 20% 31-45 нас 30% 15 х?ртлэх 2% 1 2 3 4 5
- 30. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (?рс?лд?гч) Улаанбаатар хотод ?с?? боловсруулах 7, ?цагаан идээний 7, ?зайрмагийн 163 ?йлдвэр ажиллаж, ?д?рт?? дунджаар 15.0 тн с?? боловсруулж, ?ариутгасан с??, ?т?р?л б?рийн тараг, ?з??хий аарц, ?ааруул зэрэг б?тээгдэх??н ?йлдвэрлэн борлуулж буй нь нийслэлийн зах зээлийн 20 орчим хувийг эзэлж байна.
- 31. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (?рс?лд?гч) ????????÷?èéí ???????? ? àà???à?? ??àí ?à?áóé ê? ì ? àí è 20% 27% 6%8% 17% 3% 17% 2% ? ? í ? ??? ????? ? ? í ??? ?? ??? ?ì ? ? ?ò? í ??? ??? ??? ?à??àé?àà? ?à??áóé ?ó?ü ??í ?ó?à?
- 32. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (?рс?лд?гч) Нэгэнт зах зээл дээр хангалттай эрэлт байгаа учираас энэх?? компаний б?тээгдэх??н борлогдохг?й гэсэн эрсдэл харьцангуй бага. Гэсэн хэдий ч эдгээр дотоодын с??ний ?йлдвэр??д нь ??рийн гэсэн ?нэнч хэрэглэгчидтэй болж чадсан учир уг компани нь маркетингийнхаа ажилд маш их анхаарах хэрэгтэй гэдэг нь мэдрэгдэж байгаа юм.
- 33. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (бэлтгэн нийл??лэгч) Одоогын байдлаар 138 жижиг фермер б?ртгэгдэж ?йл ажиллагаа явуулж байгаа. Тус ферм??д нь 10 ба т??нээс дээш тооны саалийн ?нээтэй б?г??д нийт ?нээний тоо нь 2900 орчим байгаа. Нэг ?нээний жилийн саамын хэмжээ 1900-2200 литр байна. Шилмэл ??лдвэрийн ?нээний жилийн саам 3000-3500 литр байдаг. Уг компаний хувьд гол т??хий эд болох с??г эдгээр фермер??дээс гадна найдвартай х?м??сээс тодорхой гэрээтэйгээр татан авдаг.
- 34. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (эдийн засгийн орчин) МУ-ын эдийн засаг чадвахжиж нэг х?нд ногдох ДНБ ?н??д?р 1500 орчим ам.доллар болж ард т?мний ахуй амьжиргаанд томоохон эргэлт хувьсалууд гарч байна. Х?н амын орлогын т?вшин жил ирэх тутам дээшилж бодит худалдан авах чадвар дээшилж хэрэглээний сагсны барааны б?тцэд томоохон ??рчл?лт орж байгаа болон оруулах шаардлагатай болоод байгаа юм. ??р??р хэлбэл х?н амын худалдан авах чадвар дээшлэхийн хэрээр ??рийн хувийн эр??л мэнддээ ил?? ач холбогдол ?гч анхаарлаа хандуулан чанартай сайн эрдэс баялаг арвинтай, амин дэм, витамин б?хий б?тээгдэх??нийг х?нс болон ахуйн хэрэглээндээ худалдан авч хэрэглэх хандлага ?сч байна.
- 35. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (эдийн засгын орчин)
- 36. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (Улс т?р, хууль эрхз?йн орчин) Монгол улсын Засгийн Газрын ?йл ажиллагааны тэрг??лэх 11 чиглэлийн дотор тогтвортой х?гжил, эр??л чанартай б?тээгдэх??ний ?йлдвэрлэлийг нэмэгд??лэх зэрэг асуудлууд тусгагдсан байдаг.. Х?нс Х?д?? Аж Ахуйн Яам болон Улсын Мэргэжлийн хяналтын газраас гаргасан х?нсийн аюулг?й байдлын тухай хууль тогтоомж, д?рэм стандартуудыг м?рд?н ажиллаж байгаа.
- 37. ?à?àà? ??÷í? шинжилгээ (технологийн орчин) ?н??д?р шинжлэх ухаан, техник технологийн эрин ?е юм. Энэ орчинд зарим салбар нь техник, технологийн дэвшлийг хурдацтай х?лээн авч, т?дий чинээ давуу талыг бий болгож байна. Манай б?тээгдэх??ний гол сав баглаа боодлын техник тоног т?х??р?мжийн нийл??лэлт зах зээл дээр харьцангуй их байдаг б?г??д энэ талын орчины н?л??л бидэнд тийм х?чтэй н?л??л?хг?й байгаа юм. Харин нэгж б?тээгдэх??ний зардалыг бууруулах зорилгоор ?йлдвэрлэлдээ автомат ажиллагаа, мэдээллийн технологийн х?гжлийг нэвтр??лэх асуудлууд авч ?зэж боломжтой юм.
- 38. Д?гнэлт “Мом milk” компани нь гадаад болон дотоод х?чин з?йлтэйгээ уялдуулан стратеги т?л?вл?лт?? оновчтой з?в тодорхойлж чадсанаар зах зээлд удаан оршин тогтнож чадна. Ингэснээр ДНБ нэмэгдэж улс орны х?гжилд хувь нэмрээ оруулж ашигтай ажиллах боломжтой.
- 39. LOGO
Editor's Notes
- #2: М