Mikroorganismoak.ppt (3)
- 1. 1
- 2. Leku guztietan daude, ingurune esteriletan salbu. Oso azkar ugaltzen dira, mikrobio bakar batek milioi ondorengo sor ditzake. Bizitzen diren inguruak aldatu egiten dituzte, ezin ditugu begi hutsez ikusi baina bai haien efektuak: adibidez elikagaiak usteltzen direnean. Gaixotasunak sor dizakete; nahiz eta askok gizakiarekin bizi izaten dira inolako kalterik egin gabe. 2
- 3. Bakterioak txikiak eta soilak dira. Era independientean bizi dira, zelulabakarrak dira. Haien tamaina 0,3 eta 2,5 亮m artean. Bizidunik ugarienak dira gure planetan. 40 milioi bakterio daude lur gramo batean. 1ml ur gezatan milioi bat bakterio daude. Guztira, planeta osoan, 51030 bakterioak daude. 3
- 4. Prokariotoak eta zelulabakarrak. Ez du nukleo mintza ADN inguratuz. Ez ditu eukariotek dituzten organuluak, erribosomak salbu. Badute zelula pareta. 4
- 5. Kokoak: borobilak isolaturik, binaka (diplokokoak), kateak (estafilokokoak), edo adarkaturik (estreptokokoak). Baziloak: luzangak. Bibrioak: koma forma. Espiriloak: forma helikoidala 5
- 6. 6
- 7. 7
- 8. Ingurune baldintzak okertzen direnean (muturreko tenperaturak, uraren edo elikagaien falta, sustantzia kimikoak, botikak...) bakterioek bizi iraunten dute estalki berezi batez inguratuz. Horrela osatutako egitura espora deritze. Esporak erresistentzia handia dute, 20 ordu iraun dezakete bizirik irakiten ari den uretan. 8
- 9. Ugaltze era zatiketa da, zelularen erdian horma bat eratzen da eta bakterio batetik bi bakterio berdinak sortzen dira. Ugaltze abiadura bizkorra da, bakterio bat 30minututan zati daiteke, oso denbora laburrean bakterio populazio handiak lortzen. 9
- 10. Mikroorganismo txikienak (002- 003 mikra). Ez daude bizidunekin sailkatuta, zelularen egitura eta funtzioak betetzen ez dituztelako. Derrigorrezko parasitoak dira. Zelula bat infektatzean, zelula horren baliabideak aprobetxatzen dituzte birus gehiago sortzeko. Leku guztietan aurki daitezke baina ezin dira bere kabuz mugitu. 10
- 11. 11 Oso egitura xumea dute: Kapsida (kanpo estalkia, proteinaz). Kanpoko estaldura (batzuk bakarrik). Azido nukleikoa (material genetikoa) Bizi era sinplea du: 1. Birusak zelula bat infektatzen du sartzean. 2. Zelularen baliabideak aprobetxatuz material genetikoa bikoiztu, birus berriak sortu eta zelulatik irten, beste zelula berriak infektatzeko.
- 12. 12
- 13. 13
- 14. 13 Izaki zelulabakarrak eta eukariotoak. batzutan elkartu egiten dira eta osatzen dituzten egiturak begi bistaz ikus daitezke. materia organikoen gainean bizi dira deskonposatzaile lana egiten. ekosisteman materia birziklatzea egiten dute. batzuk animalien zein landareen parasitoak dira eta gaixotasunak sortzen dituzte. beste batzuk, aldiz sendagaiak egiteko erabili dira. gizakiak zenbait produktuak lortzeko erabiltzen ditu: ogia, ardoa, garagardoa Legamiak eta lizunak dira .
- 16. 14 zelulabakarrekoak, eukariotak eta nutrizio heterotrofoa dute. oso aniztasuna handia protistoen erreinukoak dira libre edo parasitoak bizi daitezke gehienak mugitzeko gaitasuna dute: kontrakzioen , pseudopodoen bidez, edo luzakin desberdinen bidez flageloak, zilioak. toki guztietan bizi daitezke.