More Related Content
What's hot (20)
Similar to mude.pdf (20)
Recently uploaded (20)
mude.pdf
- 1. MOTOR ELEKTRIK 3 FASA TOPIK 2: JENIS-JENIS MOTOR ELEKTRIK TIGA FASA
- 2. PENTAKSIRAN Pentaksiran Berterusan bagi Topik 2 Jenis Jenis Motor Elektrik Tiga Fasa Tugasan Latihan Amali 1
- 3. 2.1 Jenis-jenis Motor Elektrik Tiga Fasa Motor Sangkar Tupai Motor Pemutar Berlilit Motor Segerak
- 4. 2.2 Bahagian Utama Motor Elektrik Tiga Fasa 2.2.1 Motor Sangkar Tupai Motor ini mempunyai: Stator (pemegun) berbelit dengan 3 belitan iaitu satu belitan setiap fasa Rotor (pemutar) sangkar tupai. Mempunyai kelajuan yang tunggal dan kelajuan seakan-akan sama dengan ciri-ciri kelajuan motor medan magnet. Tork permulaan amat rendah dan power faktor permulaan amat rendah. Faktor kuasa ini akan bertambah sehingga beban penuh/full load dan nilainya mencapai
- 5. Motor Sangkar Tupai Pemegun Bahagian yg pegun dalam motor Diperbuat drpd lapisan keluli Mempunyai lurah-lurah alur (lubang alur) Stator disokong oleh rangka Terdapat 3 belitan satu fasa di stator. Di kotak pengkalan motor terdapat 6 terminal bagi maksud untuk sambungan kebekalan. Tugas utama stator ialah sebagai teras untuk menghasilkan medan magnet berputar disamping sebagai pelengkap litar
- 7. Pemutar -Rotor atau sekunder ialah bahagian berputar. - Ia berbentuk selinder - dibina daripada lapisan-lapisan keluli yg bertebat. - Teras rotor sangkar tupai adalah kukuh dan tahan lasak, - binaan teras adalah berlamina. - Bar-bar sangkar tupai terletak dalam teras - Tugas rotor ialah untuk memutar aci motor. Motor Sangkar Tupai
- 9. Motor Sangkar Tupai Prinsip Kendalian 1. Apabila bekalan 3 fasa dibekalkan pada belitan pemegun, medan magnet akan terbentuk pada setiap belitan dan membentuk satu medan magnet yang sentiasa berputar pada pemegun. 2. Maka dengan sendirinya pemutar medan magnet terbentuk pada pemegun itu. 3. Penghasilan medan magnet ini adalah disebabkan turun naiknya arus di pemegun mengikut gelombang frekuensi bekalan. 4. Seperti mana kita tahu belitan medan/belitan pemegun pada motor aruhan 3 fasa terdiri daripada 3 belitan bagi setiap fasa yang mana terpisah sebanyak 120属. 5. Laju putaran magnet yang terbentuk bergantung pada frekuensi bekalan dan bilangan kutub.
- 10. Motor Sangkar Tupai Kebaikan Motor 3 Fasa Sangkar Tupai Motor ini ringkas, tahan lasak dan tidak mudah untuk dimusnahkan Terutamanya pada rotor sangkar tupai. Perbelanjaannya murah dan penjagaannya mudah. Ia boleh digerakkan tanpa memerlukan belitan tambahan. Ia tidak ada belitan dirotor, jadi ianya ringkas. Saiznya lebih kecil pada kuasa yg sama dengan motor rotor berlilit jika dua sangkar tupai digunakan. Pengaturan kelajuannya yg baik mengikut perubahan beban.
- 11. Motor Sangkar Tupai Keburukan Motor 3 Fasa Sangkar Tupai Kelajuan motor ini tidak boleh diubah dan pengubahan kelajuan hanya dibuat dengan mengubah kecekapannya. Sebagaimana motor BMP, kelajuan motor ini akan berkurang dengan penambahan beban.
- 12. 2.2.2 Motor Pemutar Berlilit Motor ini juga dikenali sebagai motor gelang gelincir atau Slip ring motor dan wound Rotor Induction Motor. Binaannya adalah sama dengan motor aruhan 3 fasa jenis sangkar tupai cuma bahagian rotornya/pemutar disambungkan kepada 3 perintang luar menerusi gelang gelincir. Daripada gelang gelincir/slip ring ini ia akan disambungkan ke litar luar dengan menggunakan 3 berus karbon sebagai perantaraan.
- 13. Motor Pemutar Berlilit Ciri-ciri Motor Rotor Berlilit Kelajuan motor ini boleh dikawal kelajuannya dengan menggunakan perintang boleh laras yang disambung pada bahagian pemutar. Kelajuan pemutar tinggi Nilai rintangan rendah. Kelajuan pemutar tinggi Nilai rintangan tinggi. Kawalan kelajuan dengan menggunakan perintang boleh laras tidak berapa baik kerana banyak kehilangan kuasa berlaku pada perintang tersebut.
- 14. Motor Pemutar Berlilit Kelajuan kawalannya hanya 50% daripada kelajuan segerak motor. Kilas/tork motor ini adalah agak baik. Penyelenggaraan motor ini adalah agak mahal. Bagi menyongsangkan arah putaran motor, ia hanya dilakukan dengan menukarkan urutan fasa bekalan motor
- 18. Motor Pemutar Berlilit Prinsip Kendalian Sepertimana yang berlaku pada motor aruhan 3 fasa sangkar tupai,apabila pemegun/stator mendapat bekalan 3 fasa ia akan menghasilkan medan magnet berputar di pemegun dengan kelajuan Ns. Dengan berlakunya proses aruhan saling diantara stator dan rotor, maka arus teraruh akan teraruh di rotor berbelit dan menyebabkan rotor mula berputar dengan kelajuan Nr. Sekiranya pada masa itu, perintang yang disambungkan pada rotor pada tahap maksima , maka kadar putaran rotor adalah pada tahap paling minima tetapi kilas motor adalah tinggi.
- 19. Motor Pemutar Berlilit R Y B Belitan Pemegun Belitan Pemutar Perintang Boleh laras
- 20. 2.2.3 Motor Segerak Motor segerak sebenarnya adalah pengulang-alik tetapi ia dijalankan sebagai sebuah motor. Nama motor ini diperolehi daripada kelajuan segerak yang dimiliki motor ini iaitu Ns = Nr. Oleh itu motor ini tidak mempunyai gelinciran. Kelajuan motor ini berubah mengikut frekuensi dan bilangan kutub atau diringkaskan dalam formula berikut: Motor ini mempunyai kelajuan yang malar dan ia tidak boleh bergerak dengan sendiri kerana ia memerlukan penggerak sama ada daripada luar atau dalam motor
- 21. Motor Segerak
- 22. Motor Segerak Pemegun Pemegun motor segerak boleh dibahagikan kepada 2 jenis mengikut fungsi iaitu sebagai teras magnet dan litar medan magnet serta sebagai tempat belitan pemegun. Teras pemegun diperbuat daripada besi nipis yang berlapis-lapis serta bertebat bagi mengurangkan arus pusar yang berlaku. Pemegun juga mempunyai lubang-lubang untuk pengalih udaraan yang berada pada kedudukan melintang lubang alur tersebut. Ia bertujuan untuk menyejukkan teras akibat kehilangan besi / P iron core.
- 23. Motor Segerak
- 24. Motor Segerak Pemutar Bagi motor segerak yang kecil, pemutarnya diperbuat daripada magnet kekal dan motor ini lazimnya memerlukan tambahan penghidup dari luar. Ia akan berputar apabila bekalan diberikan. Lazimnya pemutar motor segerak ini terdiri daripada 3 bentuk kutub iaitu kutub tertonjol, kutub turbin dan jenis aruhan segerak. Pada bahagian pemutar ini ditempatkan 2 gelang gelincir dan berus karbon sebagai perantaraan ke bekalan a.t bertujuan untuk mendapatkan arus ujaan di pemutar. Bagi pemutar yang mempunyai sangkar tupai, ia biasanya dipasangkan berhampiran dengan permukaan pemutar dan ia diperbuat daripada
- 25. Motor Segerak Prinsip Kendalian 1. Apabila bekalan tiga fasa dibekalkan pada pemegun motor, medan magnet berputar akan terhasil pada pemegun tersebut dengan kelajuan Ns putaran per- minit 2. Putaran medan magnet ini tidak berguna bagi menghasilkan arus aruhan di pemutar kerana pemutar akan digerakkan oleh satu penggerak daripada luar yang berputar mengikut arah putaran medan magnet. 3. Kelajuan putaran pemutar (Nr) itu mestilah sama dengan kelajuan medan magnet / kelajuan segerak (Ns).
- 26. Motor Segerak Prinsip Kendalian 4. Setelah kelajuan pemutar dan segerak hampir sama, bekalan a.t akan diberikan ke pemutar melalui gelang gelincir. 5. Fluks magnet yang terhasil di pemutar akan bertindakbalas dengan medan magnet berputar. 6. Seterusnya akan berputar selaju putaran segerak ( kelajuan medan magnet berputar ) iaitu Ns = Nr.
- 27. Motor Segerak Prinsip Kendalian 7. Walaupun penggerak pemutar ditanggalkan, motor masih berputar kerana ini disebabkan oleh tindakan saling kunci di antara medan magnet berputar dengan medan magnet di pemutar. 8. Daya yang menguncikan pemutar dengan pemegun diistilahkan sebagai daya kilas tarik ke dalam (perapat ) 9. Bagi motor segerak, pemutarnya mempunyai batang pengalir sangkar tupai dan motor segerak ini dijalankan mengikut kendalian motor aruhan sangkar tupai sebelum bekalan a.t dibekalkan pada pemutar apabila pemutar hampir menyamai kelajuan segerak. 10.Tetapi cara ini terbatas pada motor yang berukuran sederhana sahaja.
- 28. 2.3 Jenis-jenis sambungan motor 2.3.1 Sambungan Bintang (Star Connection) 2.3.2 Sambungan delta (Delta Connection
- 29. 2.3.1 Sambungan Bintang (Star Connection) R Y B
- 30. Sambungan Bintang (Star) U1 V1 W1 U2 V2 W2 Sambungan bintang di motor
- 31. 2.3.2 Sambungan delta (Delta Connection R Y B
- 32. Sambungan Delta Sambungan Delta U1 V1 W1 A B C A' B' C' U2 V2 W2
- 33. 2.4 DATA YANG TERDAPAT PADA PLAT MOTOR 1. Arus 2. Voltan 3. Frekuensi 4. Kelajuan 5. Faktor Kuasa 6. Jenis Kerangka 7. Kelas Penebatan 8. Jenis jenis sambungan motor
- 34. DATA PADA PLAT MOTOR 1. Arus - Kadaran arus adalah jumlah arus beban penuh ketika motor mempunyai beban. Kadaran ini membantu dalam mengira saiz kabel yang sesuai, saiz fius dan saiz heater dalam pemula motor. Pemasangan kabel untuk litar motor hendaklah lebih besar daripada kadaran arus motor. 2. Voltan bekalan samada bekalan AT, AU; 1 fasa atau 3 fasa
- 35. 3. Frekuensi - Frekuensi motor di AS adalah 60 Hz manakala frekuensi motor yang digunakan di Eropah dan Asia adalah 50 Hz. Frekuensi motor hendaklah dipastikan sepadan dengan frekuensi bekalan kuasa motor. 4. Kelajuan yang diperlukan iaitu sekiranya motor itu hendak digunakan sebagai motor kawalan kelajuan, maka faktor ini perlu diambil kira. DATA PADA PLAT MOTOR
- 36. Faktor kuasa - Menentukan sejauh mana motor boleh selamat sekiranya beban lampau (overload). Contohnya, motor dengan SF = 1.15 boleh dilampau beban sebanyak 15%. DATA PADA PLAT MOTOR
- 37. KERANGKA MOTOR Kerangka motor adalah jenis-jenis penutupan yang digunakan untuk melindungi motor dari keadaan-keadaan persekitaran tertentu Kerangka motor biasanya dikelaskan kepada dua jenis iaitu: a. jenis terbuka apabila udara diambil daripada atmosfera sekeliling dan diedarkan dalam motor. b. jenis tertutup sepenuhnya apabila tidak ada pertukaran udara antara dalam motor dan atmosfera sekeliling.
- 38. KERANGKA MOTOR Kerangka motor dinamakan mengikut keadaan persekitarannya. Antaranya ialah: i. tutupan kalis air ii. tutupan kalis titisan iii. tutupan kalis percikan iv. tutupan tahan letupan v. tutupan tahan haba Bahagian yang membentuk kerangka motor adalah: i. Perisai hujung ii. Kuk (badan motor)
- 39. Tutupan perlindungan jenis jaring Tutupan terbuka tanpa perlindungan mekanik Tutupan terbuka jenis kalis titisan Tutupan tertutup sepenuhnya jenis kalis air Tutupan tertutup sepenuhnya jenis kalis nyala Tutupan tertutup sepenuhnya kalis kotoran, kelembapan dan pengaratan FAKTOR PEMILIHAN MOTOR Kerangka
- 40. Kelas Penebatan Kelas Penebatan Penebatan lilitan motor adalah penting kerana ia merupakan bahagian utama yang akan mengalami kesan suhu yang tinggi pada motor. terdapat 5 kelas penebatan yang biasanya didapati iaitu: i. Penebatan kelas A ( suhu maksima 105属C ) jarang digunakan. ii. Penebatan kelas E (suhu maksima 120属C iii. Penebatan kelas B (suhu maksima 130属C ) iv. Penebatan kelas F (suhu maksima 155属C ) v. Penebatan kelas H (suhu maksima 180属C ) vi. Penebatan kelas C (suhu maksima ialah lebih daripada180属C ) vii.Penebatan kelas Y(suhu maksima ialah sampai 90属C)
- 41. 2.5 Fungsi Alat Pengujian 2.6 Jenis-Jenis Alat Pengujian serta fungsinya
- 42. 2.61 Meter Pelbagai (multimeter) Menguji keterusan. - Julat ohm. Mengukur arus. - Julat ampere. Mengukur nilai voltan. - Julat Volt. 2.6 Jenis-Jenis Alat Pengujian serta fungsinya
- 43. Meter Pelbagai Kaedah pengujian keterusan menggunakan buzzer meter pelbagai
- 44. 2.6.2 Meter Pengujian Penebatan (Insulation Tester) Juga dikenali sebagai Megger Ohm Tester untuk menguji penebatan di antara: Fasa bekalan masukan Belitan fasa Belitan fasa dengan perisai
- 45. 2.6.3 Takometer ( RPM Meter) Untuk mengukur kelajuan motor Kelajuan motor diukur dalam unit pusingan per minit (ppm) Kerosakan pada mekanikal motor akan mempengaruhi kelajuan motor
- 46. 2.6.4 Meter Pengapit (Clamp Meter) Juga dikenali sebagai Tong Tester. untuk mengukur arus yg mengalir dalam setiap fasa.
- 47. 2.6.5 Meter Ampere Mengukur arus Mengesan kehadiran arus dalam talian
- 48. 2.6.6 Meter Volt Mengukur voltan Mengesan kehadiran voltan
- 49. Kesimpulan Terdapat 3 jenis motor yang dipelajari -Motor Sangkar Tupai - Motor Pemutar Berlilit - Motor Segerak Jenis-jenis sambungan motor -Sambungan bintang - Sambungan delta Data-data pada plat motor -Arus -Voltan - Frekuensi - Kelajuan - Faktor Kuasa - Jenis Kerangka