Kahulugan at mga katangian ng isang tuladebbie652243
Ìý
Tula
Kahulugan ng Tula
Elemento ng Tula
Anyo ng Tula
Kahulugan ng tula - isang anyo ng sining o panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang pagsusulat.
• Ayon kay Julian Cruz Balmaceda: Ang tula ay isang kaisipang naglalarawan ng kagandahan, kariktan, ng kadakilaan; tatlong bagay na kailangan magkatipon-tipon sa isang kaisipan upang mag angkin ng karapatang matawag na tula
Ayon naman kay Iñigo Ed Regalado: Ang tula’y kagandahan, diwa, katas larawan, at kabuuang tanang kariktang makikita sa silong ng alinmang langit.
Ayon naman kay Rufino Alejandro : Ang tula ay likha at ang makata ang manlilikha.
Si Amado V. Hernandez ang nagsabi na ang tula ay hindi pulos na pangarap at salamin, di pawang halimuyak, silahis, agiw-iw at taginting.
Ayon kay Lope K. Santos : ang tula ay isang uri ng salaysay na may sukat , tugma kariktan,a t talilnghaga.
Lord Thomas Babington Macaulay ( halaw ni F. Monleaon) : Ang pagtula’y paggagagad at ito’y lubhang kahawig ng sining ng pagguhit, paglililok, at pagtatanghal. Ang kasaklawan ng pagtula ay higit na malawak kaysa alinman sa ibang gagad na may sining , pagsama-samahin man ang mga iyon.
Edith Sitwell ( halaw ni A. Abadilla) : Ang tula ay kamalayang napasigasig.
Alexander Pope : Higit na marangal ang katotohanan kug nakadamit ng tula
Elemento ng Tula
Tugma, Persona, Sukat, Tayutay, Kariktan, Tono/Indayog, Talinhaga , Paksa
Tugma
nagpapaganda sa diwa ng tula ang alin mang paraan ng pagtutugma 1. Mga salitang nagtatapos sa b, k, d, g, p, t, s ay nagtutugma ang dulumpantig 2. Mga nagtatapos sa l, m, n, ng, w, r, y
Sukat
tumutukoysabilangngpantigsabawattaludtod • Ito ay tumutukoy sabilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig ay tumutukoy saparaan ng pagbasa. Halimbawa:isda – is da – ito ay may dalawang pantig is da ko sa Ma rive les – 8 pantig
Wawaluhin
Halimbawa: Isda ko sa Mariveles
Nasa loob ang kaliskis
2. Lalabindalawahin
Halimbawa: Ang laki salayaw karaniwa’y hubad
Sa bait at muni, sahatol ay salat
3. Lalabing-animin
Halimbawa: Sari-saring bunga ng kahoy, hinog na at matatamis
Ang naroon saloob ang may bakod pa sapaligid
Lalabingwaluhin
Halimbawa: Tumutubong mga palay, gulay at maraming mga bagay
Naroon din saloobang may bakod pang kahoy namalabay
Paksa
maraming maaaring maging paksa ang isang tula
Tayutay
paggamit ng pagwawangis (simile) pagtutulad (metaphor) pagtatao (personification) ay ilang paraan upang ilantad ang talinghaga sa tula
Tono/Indayog
tumutukoy sa pagbaba at pagtaas ng tono o pag bigkas – dapat isaalang-alang ang diwang tula
Persona
tinutukoy nito ang nagsasalita sa tula- una, ikalawa o ikatlong panauhan
Kariktan
Kailangang magtaglay ang tulang maririkit nasalita upang masiyahan ang mambabasa gayon din mapukaw ang damdamin at kawilihan.
Talinghaga
Tumutukoy ito sapaggamit ng matatalinhagang salita at tayutay.
• Malayang taludturan - ay isang uri ng tula na walang sinusunod na
arts images for class reporting of the studentJohnQuidulit2
Ìý
Horizontal lines usually suggest calmness while vertical lines may convey strength. Diagonal lines create an impression of action and curved lines express gradual changes in direction. Circular lines can pertain to abrupt changes in direction.
Kahulugan at mga katangian ng isang tuladebbie652243
Ìý
Tula
Kahulugan ng Tula
Elemento ng Tula
Anyo ng Tula
Kahulugan ng tula - isang anyo ng sining o panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang pagsusulat.
• Ayon kay Julian Cruz Balmaceda: Ang tula ay isang kaisipang naglalarawan ng kagandahan, kariktan, ng kadakilaan; tatlong bagay na kailangan magkatipon-tipon sa isang kaisipan upang mag angkin ng karapatang matawag na tula
Ayon naman kay Iñigo Ed Regalado: Ang tula’y kagandahan, diwa, katas larawan, at kabuuang tanang kariktang makikita sa silong ng alinmang langit.
Ayon naman kay Rufino Alejandro : Ang tula ay likha at ang makata ang manlilikha.
Si Amado V. Hernandez ang nagsabi na ang tula ay hindi pulos na pangarap at salamin, di pawang halimuyak, silahis, agiw-iw at taginting.
Ayon kay Lope K. Santos : ang tula ay isang uri ng salaysay na may sukat , tugma kariktan,a t talilnghaga.
Lord Thomas Babington Macaulay ( halaw ni F. Monleaon) : Ang pagtula’y paggagagad at ito’y lubhang kahawig ng sining ng pagguhit, paglililok, at pagtatanghal. Ang kasaklawan ng pagtula ay higit na malawak kaysa alinman sa ibang gagad na may sining , pagsama-samahin man ang mga iyon.
Edith Sitwell ( halaw ni A. Abadilla) : Ang tula ay kamalayang napasigasig.
Alexander Pope : Higit na marangal ang katotohanan kug nakadamit ng tula
Elemento ng Tula
Tugma, Persona, Sukat, Tayutay, Kariktan, Tono/Indayog, Talinhaga , Paksa
Tugma
nagpapaganda sa diwa ng tula ang alin mang paraan ng pagtutugma 1. Mga salitang nagtatapos sa b, k, d, g, p, t, s ay nagtutugma ang dulumpantig 2. Mga nagtatapos sa l, m, n, ng, w, r, y
Sukat
tumutukoysabilangngpantigsabawattaludtod • Ito ay tumutukoy sabilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig ay tumutukoy saparaan ng pagbasa. Halimbawa:isda – is da – ito ay may dalawang pantig is da ko sa Ma rive les – 8 pantig
Wawaluhin
Halimbawa: Isda ko sa Mariveles
Nasa loob ang kaliskis
2. Lalabindalawahin
Halimbawa: Ang laki salayaw karaniwa’y hubad
Sa bait at muni, sahatol ay salat
3. Lalabing-animin
Halimbawa: Sari-saring bunga ng kahoy, hinog na at matatamis
Ang naroon saloob ang may bakod pa sapaligid
Lalabingwaluhin
Halimbawa: Tumutubong mga palay, gulay at maraming mga bagay
Naroon din saloobang may bakod pang kahoy namalabay
Paksa
maraming maaaring maging paksa ang isang tula
Tayutay
paggamit ng pagwawangis (simile) pagtutulad (metaphor) pagtatao (personification) ay ilang paraan upang ilantad ang talinghaga sa tula
Tono/Indayog
tumutukoy sa pagbaba at pagtaas ng tono o pag bigkas – dapat isaalang-alang ang diwang tula
Persona
tinutukoy nito ang nagsasalita sa tula- una, ikalawa o ikatlong panauhan
Kariktan
Kailangang magtaglay ang tulang maririkit nasalita upang masiyahan ang mambabasa gayon din mapukaw ang damdamin at kawilihan.
Talinghaga
Tumutukoy ito sapaggamit ng matatalinhagang salita at tayutay.
• Malayang taludturan - ay isang uri ng tula na walang sinusunod na
arts images for class reporting of the studentJohnQuidulit2
Ìý
Horizontal lines usually suggest calmness while vertical lines may convey strength. Diagonal lines create an impression of action and curved lines express gradual changes in direction. Circular lines can pertain to abrupt changes in direction.
19. Dalawang Anyo ng Tulang Romansa
1. Awit - salaysay sa pakikipag-
ibigan at pakikipagsapalaran ng mga
tauhan at walang sangkap ng
kababalaghan.
2. Korido - salaysay sa pakikipag-
ibigan at pakikipagsapalaran ng
isang tauhang malabayani na
punong-puno ng kababalaghan.
20. PAMANTAYAN Awit KORIDO
Batay sa Anyo Binubuo ng 12
pantig sa loob ng
isang taludturan,
apat na taludtod sa
isang taludturan
Binubuo ng walong
(8) sa loob ng
isang taludtod at
apat na taludtod sa
isang taludturan.
Musika Ang himig ay
mabagal na
tinatawag na
andante.
Ang himig ay
mabilis na
tinatawag na
allegro.
21. PAMANTAYAN Awit KORIDO
Paksa Tungkol sa bayani at
mandirigma at larawan
ng buhay.
Tungkol sa
pananampalata-ya,
alamat, at
kababalaghan.
Katangian ng mga
Tauhan
Ang mga tauhan ay
walang taglay na
kapangyarihang
supernatural ngunit siya
ay nahaharap din sa
pakikipagsapalaran
ngunit higit na
makatotohanan o hango
sa tunay na buhay.
Ang mga tauhan ay may
kapangyarihang
supernatural o
kakayahang
magsagawa ng mga
kababalaghan na hindi
magagawa ng
karaniwang tao.
22. PAMANTAYAN Awit KORIDO
Paraan ng
Pagbigkas
Sadyang inaawit Sadyang
binabasa
Mga Halimbawa Florante at
Laura, Pitong
Infantes De Lara,
Doce Pares ng
Pransya, Haring
Patay.
Ang Ibong
Adarna,
Kabayong Tabla,
Ang Dama Ines,
Prinsipe Florinio.
23. Iba Pang Katangian ng Korido
1. May sukat- Sinasabing may sukat kung pare-
pareho ang bilang ng pantig sa bawat taludtod.
Halimbawa: O birheng kaibig-ibig --- o/ bir/heng ka/i/big//i/big
(walong pantig)
Ina naming nasa langit---i/na na/ming/ na/sa la/ngit
(walong pantig)
Liwanagin yaring isip---- li/wa/na/gin ya/ring i/sip
(walong pantig)
Nang sa layo’y ‘di malihis--- nang / sa/ la/yo’y /di
ma/li/his (walong pantig)
24. 2. May tugma - kung ang mga dulong salita sa
bawat taludtod ay magkapareho ng tunog.
(Balikan ang halimbawa ng tula sa unang bilang)
Halimbawa: ibig at langit, isip at malihis
(magkakasintunog na salita na matatagpuan sa
dulong bahagi ng tula)
25. 3.Ang simula ng korido ay sa pamamagitan ng
isang panawagan/panalangin o paghahandog na
karaniwan ay sa isang patrong pintakasi. Dahil
layunin nitong ipalaganap ang relihiyong
Kristiyanismo.
Halimbawa: O birheng kaibig
Ina naming nasa langit
29. Yao na nga si Don Juan
sa Tabor na kabundukan
at kaniyang aabangan
ang ibong pinaglalakbay
Nang siya’y dumating na
sa puno ng kahoy baga
doon na hinihintay niya
yaon ngang Ibong Adarna
Nang sa prinsipeng
marinig
yaong matinig na boses
ay doon sa pagkatindig
tila siya’y maiidlip
Kinuha na kapagdaka
ang dala niyang labaha
at kaniyang hiniwa na
ang kaliwang kamay niya
30. Panuto:
Lagyan ng tsek (√) ang kahon
kung nagamit ang pahayag sa
tulang binasa at lagyan ng ekis
(×) kung hindi ito nagamit.
35. 1.Pagsulat ng tatlong saknong at pagbigkas ng
spoken poetry. (Agham)
2.Pagsulat ng tatlong na saknong na korido at
lapatan ito ng tuno upang maawit.(Edukasyong
Pagpapahalaga)
3.Pagsulat ng tatlong saknong na korido at
iguhit ang kabuuang mensahe ng tula.(Politika
o Pamahalaan)
40. 1.Bakit mahalaga ang tulang romansa,
awit man o korido sa kasalukuyang
panahon?
2.Bilang isang mag-aaral, paano mo ito
mapahahalagahan at mapapayabong
ang mga akdang pampanitikang ito
gayong hindi na patok ang mga ito sa
mga kapwa mo kabataan?
42. c
ILAGOM NATIN ANG BUONG PAKSA SA ISANG LARO
1. Pindutin ang upang
magsimula sa laro.
2. Pumili ng destinasyon na
pagmumulan ng mga tanong.
3. Unawaing mabuti ang nakalahad
na tanong.
43. 5. Pindutin ang para sa
susunod na mga tanong.
6. Pindutin ang upang
bumalik sa pagpipilian ng
destinasyon.
47. A. Tulang Romansa C. Tulang Liriko
B. Tulang Awit D. Tulang Epiko
pantay na benepisyo
pantay na hinaing
Ito ay tulang pasalaysay ang tungkol sa
pakikipagsapalaran at kabayanihan na karaniwang
ginagalawan ng mga prinsipe’t prinsesa at mga mahal na
tao?
Tulang Romansa
48. Ang mga babae ay itinuturing na
tagapaglinis at alila lamang ng
kaniyang asawa.
Ang mga babae ay walang karapatang
magkaroon ng hanapbuhay at tanging sa
bahay lamang dapat mamalagi.
Ang mga babae ay dakilang
maybahay.
A. Asya C. Amerika
B. Europa D. Afrika
Saan naging palasak ang tulang
romansa?
Europa
49. Nagkaroon ng pagkakataon ang
mga kababaihan na hamunin
ang mga iba
Natuto nang makipaglaban
ang mga kababaihan.
Hindi madali ang dapat
gawin ng mga kababaihan sa
ngayon.
A. sukat C. pantig bawat taludtod
B. himig D.pagkamakatotohanan
Ang awit at korido ay dalawang anyo ng tulang
romansa. Nagkakaiba ang dalawang ito ayon sa
mga sumusunod, MALIBAN SA;
Pantig
50. Lahat ay may
kalayaan
Patas na katwiran
Parehong
pribilehiyo.
A. 8 C. 11
B. 9 D. 12
Ilang pantig bawat taludtod meron ang
Korido?
8
52. pormal
impormal
pampanitika
n
A. awit C. liriko
B. korido D. pasalaysay
Ang isang uri ng tulang romansa na kung saan ang mga
tauhan ay may kapangyarihang supernatural na hindi
magagawa ng karaniwang tao ay?
53. kolokyal
balbal
lalawiganin
A. Ang awit at korido ay may tigwawalong pantig
B. Ang korido ay inaawit gaya ng awit
C. Ang korido ay binabasa samantalang ang awit ay inaawit
D. Ang tauhan ng awit ay may taglay na kapangyarihan
samantalang sa korido ay wala.
Paano naiiba ang awit sa korido?
Ang korido ay binabasa
samantalang
ang awit ay inaawit
54. kolokyal
pormal
balbal
A. May walong pantig sa bawat taludtod
B. Sadyang para basahin, hindi awitin.
C. Kapag inawit, sa himig na mabilis o allegro
D. Ang mga tauhan ay mga pangkaraniwang tao lamang.
Ang mga sumusunod ay kabilang sa mga katangian ng
korido MALIBAN SA?
Ang mga tauhan ay mga
pangkaraniwang tao lamang.
55. kolokyal
pormal
balbal
A. Nangyayari sa totoong buhay ng tao
B. Madalas na sumasang-ayon sa hinararap
C. Malayong maganap sa tunay na buhay
D. Bumubuo nga mga hindi kanais-nais na pangyayari
Paano mo mailalarawan ang pakikipagsapalaran ng mga
tauhan sa korido?
Malayong maganap sa tunay na
buhay.
60. Takdang Aralin
Saliksikin ang mga pangunahing tauhan sa
koridong Ibong Adarna, magbigay ng
maikling pagpapakilala sa bawat tauhan.
Isulat sa kwaderdo ang inyong mga nasaliksik.