�ݺ�ߣ

Vetitë e qelqit
 Lëng i tejftohur
 Ka viskozitet jashtëzakonisht të lartë
 Forcat e kohezionit në temp. të zakonshme janë
të mëdha
 Tejdukshmëria
 Qëndrueshmëria kimike e lartë ndaj veprimit te
ac. të tretësirave të kripërave
 Fortësi të lartë
 Përcjellshmëria termike e vogël
 Qëndrueshmëria termike e vogël
 E metë e tij – thyeshmëria e lehtë

Llojet e qelqeve
Rreth 90% e qelqit të prodhuar është qelq i
zakonshëm ( qelq natriumi – kalciumi).
Qelq natriumi –kalciumi përmban:
- 65-75 % kuarc ,
-15-18 % oksid natriumi,
-10-20 % oksid kalciumi
- përqindje të vogël e oksid alumini III.
Qelqi kristal

Prodhimi i qelqit
 Përgatitja e përzierjes së lëndëve të
para
 Shkrirja
 Pastrimi dhe homogjenizimi i masës së
shkrirë
 Formimi i objekteve
 Përpunimi përfundimtar i produktit

Lëndët e para të prodhimit
të qelqit
 Ndahen në:
Kryesore (qelq formuese):
-rëra kuarcore e pastër (kuarcite të bluara imët)
-sodë e kalcinuar ose sulfat natriumi
-potazë
-shkumës (gur gëlqeror)
-magnezit
-alumin ose kaolini
-acid borik ose boraks
-minium
Ndihmëse :
-okside metalesh
-metale ose jometale që mbeten në formë koloidale

Si përgatitet qelqi i zakonshëm ?
1. Përgatitet një përzierje rëre silicore ,karbonat
natriumi e karbonat kalciumi duke shtuar edhe
mbeturina qelqesh të thyera (50%)
2. Vendoset në furra të shkrirjes së qelqit
3. Me rritjen e temp. zhvillohen disa procese kimike
fizike.
4. Mënjanohet uji ,prishen rrjetet kristalore ,ndodh
shpërberja e karbonateve në okside .
5. Objektet e qelqit formohen nga masa e shkrirë
,kur masa është ende e lëngët dhe duhet të ftohet
para se qelqi të humbas plasticitetin e vet.

Mënyrat e formimit të objekteve prej qelqit
 Me fryrje
 Me stampim
 Me derdhje

Fryerja
 Me dorë ose me stampa.
Mënyra e parë:
Punëtori merr pak brum me një pipëz metalike dhe
duke e fryer formohet nje fluskë që me anë të lëvizjeve
merr formën e sendit që duhet prodhuar.
Mënyra e dytë:
Kur fryerja bëhet me stampa fluska vendoset në
stampe ku vazhdon fryerja ashtu që masa e qelqit të
puthitet pas faqeve të brendshme të stampës metalike .
Përdoren sidomos tek makinat automatike Poce
,shishe ,gota etj.

Stampimi
Sasia e nevojshme e qelqit vendoset në stampë
ku ngjeshet ose fryhet që të marrë në saktësi
formën e stampës.Kjo shërben pë të prodhuar
sende të plota me forma të ndryshme .

Derdhja
Është një proces në të cilin masa e qelqit të shkrirë
derdhet ne stampa të përshtatshme ku merr formën
e dhënë .
Prodhohen objekte artistike ,qelqe për aparate
optike etj.

Mënyra për prodhimin e fletëve të qelqit
Në sip. të qelqit vendoset një varkë prej materiali
zjarrdurues.Varka zhytet në masën e qelqit në
mënyrë që niveli i të qarës të jetë më poshtë se
niveli i lëngut .Brumi del nga e qara në trajtë flete e
cila tërhiqet lartë nga qifte cilindrash.Qelqi ftohet
gradualisht dhe prehet në kreun e mekanizmit të
tërheqjes.

Projekt i punuar nga :
 Arta Gegaj
 Fatjona Hoxhaj
 Genta Jusufi
 Edona Sallahu
 Genta Ukimeri
Klasa 11b

�ݺ�ߣ

Qelqi

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Viewers also liked (20)

Qelqi