�ݺ�ߣ

โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ กาญจนบุรี
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
รายวิชา วิทยาศาสตร์ 3 ( ว 22101)
LOGO
รายวิชา วิทยาศาสตร์ 3 ( ว 22101)
เรื)อง นํ,า (water)
โดยครูสุกัญญา นาคอ้น

เมื)อเรียนจบแล้วนักเรียนสามารถ
1. สํารวจและอธิบายลักษณะแหล่งนํา
ธรรมชาติ การใช้ประโยชน์และการอนุรักษ์แหล่ง
นําในท้องถิ&นนําในท้องถิ&น
2. ทดลองเลียนแบบและอธิบายการเกิด
แหล่งนําใต้ึϸ�น

โลกของเราประกอบขึน
ด้วยพืนึϸ�นและพืนนํา โดย
ส่วนที&เป็นฝืนนํานัน มีอยู่
นํ,า (Water)
ส่วนที&เป็นฝืนนํานัน มีอยู่
ประมาณ 3 ส่วน (75%) และ
เป็นพืนึϸ�น 1 ส่วน (25%) นํา
มีความสําคัญอย่างยิ&งกับ
ชีวิตของพืชและสัตว์บน
โลกรวมทังมนุษย์เราด้วย

นํ,า (Water)
ในร่างกายคน มีนําอยู่ 2
ใน 3 ของนําหนักตัว
ผิวโลก มีนํา 71% หรือ
3 ใน 4 ของพืนที&ผิวโลก

ประเภทของแหล่งนํ,าบนโลก
1. นําผิวึϸ�น
2. นําใต้ึϸ�น

นํ,าผิวึϸ�น
นํ,าผิวึϸ�น คือ นํ,าที)อยู่บนพื,นผิวโลก
เกิดจากมนุษย์สร้างขึน
ได้แก่ อ่างเก็บนํา เขื&อน ฝายได้แก่ อ่างเก็บนํา เขื&อน ฝาย
เกิดขึนเองตามธรรมชาติ
ได้แก่ ทะเล แม่นํา ลําคลอง
หนอง บึง

นํ,าใต้ึϸ�น
นํ,าใต้ึϸ�น คือ นํ,าที)เกิดอยู่ใต้ผิวึϸ�น เหนือชั,นหินที)
นํ,าซึมผ่านได้ยาก ได้แก่
1. นํ,าในึϸ�น
เป็นนําที&ซึมอยู่ในึϸ�นเหนือเป็นนําที&ซึมอยู่ในึϸ�นเหนือ
ชันหินที&นําซึมผ่านได้ยาก
ระดับนําในึϸ�นเปลี&ยนแปลง
ตลอดเวลาขึนอยู่กับปริมาณ
นําฝน หรือนําที&ซึมลงไป

นํ,าใต้ึϸ�น
2. นํ,าบาดาล
เป็นนําในึϸ�นที&ซึมผ่านชัน
หินที&นําซึมผ่านได้ยาก ลงไปอยู่
ในช่องว่างของชันหินที&มีรูพรุนในช่องว่างของชันหินที&มีรูพรุน
การสูบนําบาดาลมาใช้ทําให้
แผ่นึϸ�นทรุด

คุณสมบัติของนํ,า
คุณสมบัติทางกายภาพ
นําเป็นของเหลวที&อุณหภูมิปกติ นําบริสุทธิ> ใส ไม่มีกลิ&น
ไม่มีรส และมีคุณสมบัติต่อไปนี
1. จุดเยือกแข็ง ของนํามีค่าเท่ากับ 0 °C1. จุดเยือกแข็ง ของนํามีค่าเท่ากับ 0 °C
2. มีจุดเดือด 100 °C
3. การระเหย นําอาจระเหยเป็นไอได้ทุก
อุณหภูมิ

4. การขยายตัวและการหดตัว
ของนํ,า เมื&อได้รับความร้อน นําจะมี
อุณหภูมิสูงขึนและจะขยายตัว เมื&อ
อุณหภูมิลดตํ&าลงนําจะหดตัว ถ้าอุณหภูมิลดตํ&าลงนําจะหดตัว ถ้า
อุณหภูมิลดตํ&าลงไปเรื&อย ๆ นําจะหดตัว
ลงทุกที แต่เมื&ออุณหภูมิลดลงถึง 4 °C
นําจะกลับขยายตัวและจะขยายตัวเพิ&ม
มากขึนเรื&อย ๆ จนกลายเป็นนําแข็งที&
0 °C

5. ความหนาแน่น คือ ตัวเลขที&บอกให้รู้ว่า สารนันหนึ&งหน่วย
ปริมาตรหนักเท่าใด นํา 1ลูกบาศก์เซนติเมตร หนัก 1 กรัม ดังนันค่า
ความหนาแน่นของนําจึงเป็น 1 กรัมต่อหนึ&งลูกบาศก์เซนติเมตร
การลอยและการจมการลอยและการจม

6. ความตึงผิว ความตึงผิวเป็นสมบัติอย่างหนึ&งของ
ของเหลว ความตึงผิวทําให้ผิวหน้าของนําเป็นเสมือนผิวหนังบาง
คลุมนําข้างใต้ไว้

7. นํามีแรงดัน
8. มีการรักษาระดับ
9. มีรูปร่างเหมือนภาชนะที&บรรจุ
10. ไหลจากที&สูงลงสู่ที&ตํ&าเสมอ

1. นําเป็นสารประกอบ มีสูตรเคมี H2O หมายความว่า
คุณสมบัติทางเคมี
1. นําเป็นสารประกอบ มีสูตรเคมี H2O หมายความว่า
หนึ&งโมเลกุลของนํา ประกอบด้วย H 2 อะตอม และ O 1 อะตอม
2. นําเป็นตัวทําละลายที&ดีที&สุด

วัฏจักรของนํ,า
วัฏจักรของนํา คือ การหมุนเวียนเปลี&ยนแปลงของนําในสถานะต่างๆ
กันจากพืนึϸ�นและพืนนําเข้าสู่บรรยากาศ แล้วกลับสู่พืนึϸ�นแลพืนนําอีก

ประโยชน์จากแหล่งนํ,า
1. นําเป็นสิ&งจําเป็นที&เราใช้สําหรับ
การดื&มกิน การประกอบอาหาร ชําระ
ร่างกาย ฯลฯ
2. นํามีความจําเป็นสําหรับการ
เพาะปลูกเลียงสัตว์แหล่งนําเป็นที&อยู่
อาศัยของปลาและสัตว์นําอื&น ๆ ซึ&งคนเรา
ใช้เป็นอาหาร

3. ในการอุตสาหกรรม ต้องใช้นําใน
ขบวนการผลิตใช้ล้างของเสียใช้หล่อ
เครื&องจักรและระบายความร้อน ฯลฯ
4. การทํานาเกลือโดยการระเหยนําเค็ม4. การทํานาเกลือโดยการระเหยนําเค็ม
จากทะเล
5. นําเป็นแหล่งพลังงาน พลังงานจากนํา
ใช้ทําระหัด ทําเขื&อนผลิตกระแสไฟฟ้า
ได้

6. แม่นํา ลําคลอง ทะเล
มหาสมุทร เป็นเส้นทาง
คมนาคมขนส่งที&สําคัญคมนาคมขนส่งที&สําคัญ
7. ทัศนียภาพของริมฝั&งทะเลและนําที&
ใสสะอาดเป็นแหล่งท่องเที&ยวของ
มนุษย์

ปัญหาของทรัพยากรนํ,า
ปัญหาสําคัญ ๆ ที)เกิดขึ,น คือ
1. ปัญหาการมีนํ,าน้อยเกินไป เกิดการขาดแคลนอันเป็นผล
เนื&องจากการตัดไม้ทําลายป่า ทําให้ปริมาณนําฝนน้อยลง เกิดความแห้ง
แล้งเสียหายต่อพืชเพาะปลูกและการเลียงสัตว์ แก้ไขโดยการทําฝน
เนื&องจากการตัดไม้ทําลายป่า ทําให้ปริมาณนําฝนน้อยลง เกิดความแห้ง
แล้งเสียหายต่อพืชเพาะปลูกและการเลียงสัตว์ แก้ไขโดยการทําฝน
หลวง
2. ปัญหาการมีนํ,ามากเกินไป เป็นผลมาจากการตัดไม้มาก
เกินไป ทําให้เกิดนําท่วมไหลบ่าในฤดูฝน สร้างความเสียหายแก่ชีวิต
และทรัพย์สิน

3. ปัญหานํ,าเสีย เป็นปัญหาใหม่ในปัจจุบัน สาเหตุที&ทํา
ให้เกิดนําเสีย ได้แก่
นําทิงจากบ้านเรือน ขยะมูลฝอยและสิ&งปฎิกูลที&
ให้เกิดนําเสีย ได้แก่
นําทิงจากบ้านเรือน ขยะมูลฝอยและสิ&งปฎิกูลที&
ถูกทิงสู่แม่นําลําคลอง
นําเสียจากโรงงานอุตสาหกรรม

นําฝนพัดพาเอาสารพิษที&ตกค้างจาก
แหล่งเกษตรกรรมลงสู่แม่นําลําคลอง
นําเสียที&เกิดขึนนีส่งผลเสียหายทังต่อ
สุขภาพอนามัย เป็นอันตรายต่อสัตว์นํา และ
มนุษย์ส่งกลิ&นเหม็น รบกวน ทําให้ไม่
สามารถนําแหล่งนํานันมาใช้ประโยชน์ได้ทัง
การอุปโภค บริโภค เกษตรกรรม และ
อุตสาหกรรม

นํ,าเสีย
นํ,าเสีย คือ นําที&ไม่เหมาะสมแก่การอุปโภค
บริโภคของมนุษย์และสัตว์ ตลอดจนการดํารงชีวิตบริโภคของมนุษย์และสัตว์ ตลอดจนการดํารงชีวิต
ของพืชนําและสัตว์นํา

การกําหนดคุณภาพของนํ,า
1. ค่า DO (Dissolved oxygen) หมายถึง ปริมาณออกซิเจนที&
ละลายอยู่ในแหล่งนํา แล่งนําใดมี DO ตํ&ากว่า 3 mg/l แหล่งนํานัน
จัดเป็นแหล่งนําเสีย
2. ค่า BOD (Biochemical oxygen demand) หมายถึง
ปริมาณออกซิเจนในแหล่งนําที&แอโรบิกแบคทีเรียใช้ในการย่อยสลาย
สารอินทรีย์ในแหล่งนํา แหล่งนําใดมีค่า BOD มากกว่า 100 mg/l
แหล่งนํานันจัดเป็นนําเสีย

การกําหนดคุณภาพของนํ,า
3. ค่า COD (Chemical oxygen demand) หมายถึง
ปริมาณออกซิไดซิงก์เอเจนซ์อย่างแรงที&ต้องการใช้ออกซิไดส์
สารที&ออกซิไดส์ได้ทังหมดในแหล่งนํานัน ให้กลายเป็น CO2 และ
H O ปริมาณดังกล่าวคิดเทียบเป็นปริมาณออกซิเจนในนําได้
2
H2O ปริมาณดังกล่าวคิดเทียบเป็นปริมาณออกซิเจนในนําได้

แหล่งที)มา สารปนเปื,อนในนํ,า ชนิดของสาร ความเสียหาย
บ้านเรือน ขยะ
นําทิง
สารอินทรีย์
แบคทีเรีย
จุลินทรีย์
นําขาดออกซิเจน
นําเน่า
นํามีเชือโรค
ตารางแสดงแหล่งที)มา สารปนเปื,อนในนํ,า ชนิด และความเสียหาย
จุลินทรีย์ นํามีเชือโรค
โรงงานอุตสาหกรรม นําทิง สารอินทรีย์
สารอนินทรีย์
สารกัมมันตรังสี
สารพิษ
ความร้อน
นําเป็นพิษ
นําเป็นพิษสัตว์นําตาย
นําร้อน สัตว์นําตาย

แหล่งที)มา สารปนเปื,อนในนํ,า ชนิดของสาร ความเสียหาย
การเลียงสัตว์ มูลสัตว์ สารอินทรีย์
แบคทีเรีย
จุลินทรีย์
เหมืองแร่ นําทิง สารกัมมันตรังสี นําเป็นพิษ พืช
เหมืองแร่ นําทิง สารกัมมันตรังสี
(สารอนินทรีย์)
สารพิษ
(สารอนินทรีย์)
นําเป็นพิษ พืช
และสัตว์นําตาย
นําเป็นพิษ พืช
และสัตว์นําตาย
การเผ่าไหม้ เถ้าถ่าน ตะกอน
ทราย
สารพิษ ไม่มีนําสะอาดใช้

แหล่งที)มา
สารปนเปื,อน
ในนํ,า
ชนิดของสาร ความเสียหาย
การเพาะปลูก ปุ๋ ย สารอินทรีย์ สาหร่ายโตเร็ว
การเพาะปลูก ปุ๋ ย
ยาฆ่าแมลง
ยากําจัดศัตรูพืช
(อาหารพืช)
สาหร่ายโตเร็ว
นํามีสารพิษ สัตว์นําตาย
นํามีสารพิษ สัตว์นําตาย

ผลกระทบของนํ,าเสียต่อสิ)งแวดล้อม
1. เป็นแหล่งแพร่ระบาดของเชือโรค เช่น
อหิวาตกโรค บิด ท้องเสีย
2. เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลงนําโรคต่าง ๆ2. เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลงนําโรคต่าง ๆ
3. ทําให้เกิดปัญหามลพิษต่อึϸ�น นํา และอากาศ
4. ทําให้เกิดเหตุรําคาญ เช่น กลิ&นเหม็นของนํา
โสโครก

ผลกระทบของนํ,าเสียต่อสิ)งแวดล้อม
5. ทําให้เกิดการสูญเสียทัศนียภาพ เกิด
สภาพที&ไม่น่าดู เช่น สภาพนําที&มีสีดําคลําไปด้วย
ขยะ และสิ&งปฎิกูล
6. ทําให้เกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจ เช่น6. ทําให้เกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจ เช่น
การสูญเสียพันธุ์ปลาบางชนิดจํานวนสัตว์นําลดลง
7.ทําให้เกิดการเปลี&ยนแปลงระบบนิเวศใน
ระยะยาว

การอนุรักษ์นํ,า
1. การใช้นําอย่างประหยัด การใช้นํา
อย่างประหยัดนอกจากจะลดค่าใช้จ่ายเกี&ยวกับ
ค่านําลงได้แล้ว ยังทําให้ปริมาณนําเสียที&จะทิง
ลงแหล่งนํามีปริมาณน้อย และป้องกันการขาด
แคลนนําได้ด้วยแคลนนําได้ด้วย
2. การสงวนนําไว้ใช้ ในบางฤดูหรือ
ในสภาวะที&มีนํามากเหลือใช้ควรมีการเก็บนํา
ไว้ใช้เช่น การทําบ่อเก็บนํา การสร้างโอ่งนํา
ขุดลอกแหล่งนํา รวมทังการสร้างอ่างเก็บนํา
และระบบชลประทาน

3. การพัฒนาแหล่งนํ,า ในบางพืนที&ที&ขาดแคลนนํา จําเป็นที&จะต้องหา
แหล่งนําเพิ&มเติม เพื&อให้สามารถมีนําไว้ใช้ทังในครัวเรือนและในการเกษตร
ได้อย่างพอเพียง ปัจจุบันการนํานําบาดาลขึนมาใช้กําลังแพร่หลายมากขึนแต่
อาจมีปัญหาเรื&องแผ่นึϸ�นทรุด

4. การป้ องกันนํ,าเสีย การไม่ทิงขยะและสิ&ง
ปฏิกูลและสารพิษลงในแหล่งนํา นําเสียที&เกิดจาก
โรงงานอุตสาหกรรม โรงพยาบาล ควรมีการบําบัด
และขจัดสารพิษก่อนที&จะปล่อยลงสู่แหล่งนําและขจัดสารพิษก่อนที&จะปล่อยลงสู่แหล่งนํา
5. การนํานํ,าเสียกลับไปใช้ นําที&ไม่สามารถ
ใช้ได้ในกิจการอย่างหนึ&งอาจใช้ได้ในอีกกิจการหนึ&ง
เช่น นําทิงจากการล้างภาชนะอาหาร สามารถนําไป
รดต้นไม้ได้

การผลิตนําประปาการผลิต�Ȩ��าประปา

�ݺ�ߣ

�Ȩ��ำ

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Viewers also liked (10)

Similar to �Ȩ��ำ (20)

�Ȩ��ำ