More Related Content
What's hot (20)
Similar to Εθνικισμός (20)
More from sokaniak (20)
Recently uploaded (20)
Εθνικισμός
- 1. Εισαγωγικά Ο εθνικισμός, ως αντιστάθμισμα στο όραμα της Γαλλικής Επανάστασης, που αφορούσε την ορθολογική προοπτική ενός κόσμου ομοιόμορφου, αντιπαραθέτει θεοποιημένα σύμβολα, που σχετίζονται με τη γη, τη γλώσσα, το αίμα. Χαρακτηριστικά δείγματα εθνικισμού αποτελούν: Το κίνημα των Νεοτούρκων στις αρχές 20ού αιώνα. Η Μεγάλη ιδέα του έθνους, που οδήγησε στη Μικρασιατική καταστροφή. Η δράση του Λεπέν στη Γαλλία. Ο εθνικισμός του σύγχρονου Μουσουλμανικού κόσμου: απόρριψη του δυτικού τρόπου ζωής, εμμονή στην παράδοση και συσπείρωση όλων των αδελφών Μουσουλμάνων ενάντια στους εχθρούς της Δύσης. Η διάσπαση της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, ο διαμελισμός της Σοβιετικής Ένωσης. Οι αποσχιστικές τάσεις στη Βόρεια Ιταλία και την Ισπανία. Αίτια Εθνικισμού 1
- 2. Η άσβεστη δίψα για δύναμη, διάκριση και υπεροχή και ο φόβος του άλλου, του διαφορετικού, που βασίζεται στην αρχή της ομοιότητας, δημιουργούν συμπλέγματα ανωτερότητας έναντι των «άλλων» εθνών και τροφοδοτούν εθνικιστικά κινήματα σε βάρος των ανίσχυρων λαών. Η κατάρρευση διεθνιστικών ιδεολογιών (πτώση υπαρκτού σοσιαλισμού),που δημιούργησε κενό ιδεολογίας και εξουσίας και έτσι ήταν εύκολη η προώθηση μεγαλοϊδεατισμού και εθνικιστικής προπαγάνδας από εθνότητες που μέχρι τότε διαβιούσαν στα ασφυκτικά πλαίσια υπερεθνικών κράτων. Τα οικονομικά συμφέροντα ισχυρών κρατών και οργανωμένων ομάδων, καθώς επίσης και οι επεκτατικές βλέψεις, νομιμοποιούν τις ιμπεριαλιστικές τάσεις, για λόγους πολιτικούς και γεωστρατηγικούς (πλουτοπαραγωγικές πηγές, εμπορικές ζώνες, βιομηχανίες όπλων). Η ξενοφοβία λόγω της αθρόας λαθρομετανάστευσης και η έξαρση της ανεργίας, καθώς βρίσκουμε στο πρόσωπο του μετανάστη το δακτυλοδεικτούμενο ένοχο, έχουν ως αποτέλεσμα να συσπειρώνεται ο εγγενής πληθυσμός ενός κράτους εναντίον των ξένων και αλλοεθνών. Το χαμηλό βιοτικό επίπεδο, αλλά και η γενικότερη απογοήτευση του πολίτη από τη διαφθορά,την κακή διαχείριση και την έλλειψη κρατικής μέριμνας καθιστούν ευάλωτο το λαό σε εθνικιστικά κηρύγματα. Από την άλλη, τροφοδοτείται επίτηδες από διάφορα κέντρα εξουσίας (πολιτικά, δημοσιογραφικά) το πνεύμα του εθνικισμού,ώστε ο λαός να αποπροσαναλιστεί και να κινητοποιηθεί προς άλλες κατευθύνσεις,απομακρυνόμενος από τα ζωτικά του προβλήματα. Η κρίση του ανθρωπισμού και γενικότερα η σύγχρονη κρίση των ηθικών αρχών και αξιών ευνοεί την υπονόμευση της ανθρώπινης αξίας και ενισχύει το φυλετικό και εθνικό εγωισμό. Σε συνδυασμό με την κρίση της οικογένειας και του εκπαιδευτικού συστήματος αναπαράγει το μύθο του ένδοξου παρελθόντος και εκκολάπτει υπερπατριώτες. Το σύγχρονο οικονομικό ανταγωνιστικό σύστημα και η τυφλή εφαρμογή των νόμων της αγοράς,που γεννούν ανισότητες και αδικίες και έτσι ενισχύουν την εθνική εσωστρέφεια και τον εθνικισμό. Η έλλειψη παιδείας και το χαμηλό πνευματικό επίπεδο, ευνοούν την εθνικιστική προπαγάνδα, κυρίως σε ολοκληρωτικά καθεστώτα. Η διαχρονική αδυναμία κατανόησης των εθνικών ιδιαιτεροτήτων, που υπερτονίζονται ως διαχωριστικές γραμμές και τροφοδοτούν τη λατρευτική προσήλωση στο έθνος. Ο θρησκευτικός κυρίως φανατισμός και η υπερεκτίμηση του εθνικού πολιτισμού, που ικανοποιούν την ανάγκη ταύτισης και το αίσθημα του «ανήκειν». Οι ιστορικές διαφορές που διαιωνίζονται και αναπαράγονται από εκπαίδευση, ΜΜΕ, οικογένεια και κράτος, καθώς επίσης και υπεράσπιση της ιστορίας και των παραδόσεων, με στείρο τρόπο (προγονολατρεία). Η καταπάτηση των μειονοτικών δικαιωμάτων που δημιουργεί τριβές και εντάσεις. Συνέπειες Εθνικισμού Ο εθνικισμός προκαλεί : 2
- 3. Ψυχώσεις ,μίση, ανασφάλειες, σκληρότητα, έχθρα. Ρατσισμός, παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, βία, εγκληματικότητα, περιθωριοποίηση εθνικών ομάδων. Εθνική εσωστρέφεια, απομόνωση και απόρριψη γόνιμων στοιχείων από άλλους λαούς. Επιπλέον, ο εθνικιστής αντιμάχεται την προσαρμογή στα νέα δεδομένα λόγω της προσκόλλησής του στα παραδεδεγμένα π.χ. υποτίμηση της τεχνολογικής και επιστημονικής προόδου. Νόθευση της τέχνης και του αθλητικού ιδεώδους. Υποσκάπτει τον ανθρωπισμό, τη συνεργασία, την αλληλοκατανόηση και τη δημιουργική συμπόρευση ατόμων, ομάδων και λαών. Εντάσεις,αδικίες και ανταγωνισμούς, διάσπαση συνεκτικότητας της κοινωνίας (πατριώτες και προδότες), εθνική καταστροφή (π.χ. μικρασιατικός πόλεμος). Προσβολή της εθνικής αξιοπρέπειας ,υποβάθμιση της ανθρώπινης αξίας. Κατάλυση της ειρήνης,ενίσχυση των πολέμων,αποκτήνωση και έξαρση των ανθρώπινων ενστίκτων και παθών. Εγκλωβισμό σε δόγματα και αντιλήψεις που περιχαρακώνουν το πνεύμα και εμποδίζουν την πνευματική καλλιέργεια. Ενίσχυση της πολιτικής αστάθειας και κρίση της δημοκρατίας εξαιτίας της κατάλυσης του διαλόγου, της αδιαλλαξίας, της διατάραξης του ήπιου κλίματος , των αναξιοκρατικών φαινομένων. Προτάσεις άμβλυνσης του εθνικισμού Προκειμένου να προληφθούν οι τάσεις εθνικισμού, αλλά και για να εκτονωθούν οι υπάρχουσες, χρειάζονται: Πίστη στον ορθό λόγο, έμφαση στην πνευματικότητα-παιδεία, κριτική προσέγγιση των ερεθισμάτων που δεχόμαστε καθημερινά. Σεβασμός στον άνθρωπο με λόγο και πράξη (ανθρωπισμός). Εδραίωση της δημοκρατίας. Ενίσχυση του διεθνισμού και επαναπροσδιορισμός του ρόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υγιής κοινωνικοποίηση από τους φορείς αγωγής (οικογένεια, σχολείο). Κοινωνική πρόνοια από τους πολιτικούς για επίλυση ζωτικών προβλημάτων. Ανάληψη ευθυνών από μέρους των πνευματικών ανθρώπων, ώστε να επιδοθούν με μεγαλύτερη ζέση στο διαφωτιστικό και παιδαγωγικό ρόλο τους. 3
- 4. Ισχυρή και πολιτική βούληση, κυρίως από τους ισχυρούς, για ειρηνική διευθέτηση των διαφορών και ανιδιοτελή οικονομική ενίσχυση των φτωχών κρατών. 4