ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
ՆՈՒԿԼԵԻՆԱԹԹՈՒՆԵՐ
Ալեքսանյան Տաթևիկ
9-2 դասարան
Կենսաբանություն
 Նուկլեինաթթուները
բարձրամոլեկուլային օրգանական
միացություններ են,
կենսապոլիմերներ, որոնք կազմված
են նուկլեոտիդներից։
Նուկլեինաթթուներ
դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթուն և
ռիբոնուկլեինաթթուն առկա են բոլոր
կենդանի օրգանիզմների բջիջներում։
Նրանք կարևորագույն դերն ունեն
ժառանգական ինֆորմացիայի
պահպանման, փոխանցման և
իրականացման մեջ։
 Տարբերում են նուլեինաթթուների 2
գլխավոր տիպ՝ ռիբոնուկլեինաթթուներ
(ՌՆԹ) և դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթուներ
(ԴՆԹ)։ Նուկլեինաթթուների մոլեկուլնորը,
նուկլեոտիդներից բաղկացած, երկար
պոլիմերային շղթաներ են։ ՌՆԹ-ի կազմի
մեջ որպես ածխաջուր մտնում է ռիբոզը, իսկ
ազոտային հիմքերն են՝ ադենինը,
գուանինը, ցիտոզինը և ուրացիլը, իսկ ԴՆԹ-
ն կազմում են համապատասխանաբար
դեզօքսիռիբոզը և ադենինը, գուանինը,
ցիտոզինը, թիմինը։ Նուկլեինաթթուներում
փոքր քանակությամբ հանդիպում են նաև
պուրինների և պիրիմիդինների այլ
ածանցյալներ՝ մինորային թթվեր։
 Նուկլեինաթթուները լավ լուծվում են ջրում,
բայց գրեթե անլուծելի են օրգանական
լուծիչներում։ Շատ զգայուն են
ջերմաստիճանի և թթվայնութայն
փոփոխությունների նկատմամբ։ Բնական
աղբյուրներից անջատված բարձր
մոլեկուլային զանգվածով ԴՆԹ–ները
մեխանիկական ուժերի ազդեցության
դեպքում կարող են ֆրագմենտավորվել։
Նաև նրանք ֆրագմենտավորվում են
«նուկլեազ» կոչվող ֆերմենտների միջոցով։
 Նուկլեինաթթուների պոլիմեր մոլեկուլները կոչվում են
պոլինուկլեոտիդներ։ Նուկլեոտիդները միմյանց են
միանում ֆոսֆոդիեթերային կապի միջոցով։ Քանի որ
նուկլեոտիդներում գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի
շաքարային օղակներ՝ ռիբոզան ու դեզօքսիռիբոզան,
ապա գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի
նուկլեինաթթուներ՝ ԴՆԹ–ն և ՌՆԹ–ն։ ԴՆԹ.
Շաքարային օղակը դեզօքսիռիբոզն է, ազոտական
հիմքերը՝ գուանինը, ցիտոզինը, ադենինը և թիմինը։
ԴՆԹ–ն կազմված է 2 հակազուգահեռ նուկլեոտիդային
շղթաներից։ ՌՆԹ. Շաքարային օղակը ռիբոզն է,
ազոտական հիմքերը՝ գուանինը, ցիտոզինը, ադենինը
և ուրացիլը։ Ռիբոզայի առանձնահատկությունների
շնորհիվ ՌՆԹ-ն հաճախ ունի տարբեր երկրորդային և
երրորդային կառուցվածքներ, առաջացնելով
կոմպլեմենտար տեղամասեր շղթայի տարբեր
հատվածների միջև։

More Related Content

Viewers also liked (20)

վիրուսներ
վիրուսներվիրուսներ
վիրուսներ
tatevikaleks-yan
միտոզ
միտոզմիտոզ
միտոզ
tatevikaleks-yan
գենետիկական կոդ
գենետիկական կոդգենետիկական կոդ
գենետիկական կոդ
tatevikaleks-yan
̸ակրոէվոլյուցիա
̸ակրոէվոլյուցիա̸ակրոէվոլյուցիա
̸ակրոէվոլյուցիա
tatevikaleks-yan
Christmas
ChristmasChristmas
Christmas
tatevikaleks-yan
26.11.2016
26.11.201626.11.2016
26.11.2016
Aslanian ZHora
արամ խաչատրյան
արամ խաչատրյանարամ խաչատրյան
արամ խաչատրյան
Aslanian ZHora
Մխիթար սեբաստացի
Մխիթար սեբաստացիՄխիթար սեբաստացի
Մխիթար սեբաստացի
Aslanian ZHora
սպիտակուցներ
սպիտակուցներսպիտակուցներ
սպիտակուցներ
tatevikaleks-yan
27.09.2016
27.09.201627.09.2016
27.09.2016
Aslanian ZHora
08.10.2016
08.10.201608.10.2016
08.10.2016
Aslanian ZHora
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
Aslanian ZHora
սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ
սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզսեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ
սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ
Aslanian ZHora
ֆրանսիական մեծ հեղափոխություն
ֆրանսիական մեծ հեղափոխությունֆրանսիական մեծ հեղափոխություն
ֆրանսիական մեծ հեղափոխություն
Aslanian ZHora
Nyardayin hamakarg
Nyardayin hamakargNyardayin hamakarg
Nyardayin hamakarg
Aslanian ZHora
ամերիկա միացյալ նահանգներ
ամերիկա միացյալ նահանգներամերիկա միացյալ նահանգներ
ամերիկա միացյալ նահանգներ
Aslanian ZHora
իտալական վերածնունդ
իտալական վերածնունդիտալական վերածնունդ
իտալական վերածնունդ
Aslanian ZHora
կորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածք
կորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածքկորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածք
կորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածք
Aslanian ZHora
բջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքը
բջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքըբջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքը
բջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքը
Aslanian ZHora
Oրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացում
Oրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացումOրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացում
Oրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացում
Aslanian ZHora
Մխիթար սեբաստացի
Մխիթար սեբաստացիՄխիթար սեբաստացի
Մխիթար սեբաստացի
Aslanian ZHora
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
Aslanian ZHora
սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ
սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզսեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ
սեռական բջիջներ առանձնահատկությունները և մեյոզ
Aslanian ZHora
ֆրանսիական մեծ հեղափոխություն
ֆրանսիական մեծ հեղափոխությունֆրանսիական մեծ հեղափոխություն
ֆրանսիական մեծ հեղափոխություն
Aslanian ZHora
ամերիկա միացյալ նահանգներ
ամերիկա միացյալ նահանգներամերիկա միացյալ նահանգներ
ամերիկա միացյալ նահանգներ
Aslanian ZHora
իտալական վերածնունդ
իտալական վերածնունդիտալական վերածնունդ
իտալական վերածնունդ
Aslanian ZHora
կորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածք
կորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածքկորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածք
կորիզի կառուցվածք և քրոմոսոմների կառուցվածք
Aslanian ZHora
բջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքը
բջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքըբջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքը
բջջաթաղանթ և ներբջջային թաղաթներ կառուցվածքը
Aslanian ZHora
Oրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացում
Oրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացումOրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացում
Oրգանիզմնրի բազմացման ձևերը և անսեռ և սեռական բազմացում
Aslanian ZHora

More from tatevikaleks-yan (19)

Interesting facts about gum
Interesting facts about gumInteresting facts about gum
Interesting facts about gum
tatevikaleks-yan
12 interesting facts about london
12 interesting facts about london12 interesting facts about london
12 interesting facts about london
tatevikaleks-yan
կայծակ, շանթարգել
կայծակ, շանթարգելկայծակ, շանթարգել
կայծակ, շանթարգել
tatevikaleks-yan
էլեկտրական հոսանք
էլեկտրական հոսանքէլեկտրական հոսանք
էլեկտրական հոսանք
tatevikaleks-yan
օպտիկա
օպտիկաօպտիկա
օպտիկա
tatevikaleks-yan
սթրես
սթրեսսթրես
սթրես
tatevikaleks-yan
առողջ ապրելակերպ
առողջ ապրելակերպառողջ ապրելակերպ
առողջ ապրելակերպ
tatevikaleks-yan
առաջին բուժօգնություն
առաջին բուժօգնությունառաջին բուժօգնություն
առաջին բուժօգնություն
tatevikaleks-yan
շնչառության սուր խանգարումներ
շնչառության սուր խանգարումներշնչառության սուր խանգարումներ
շնչառության սուր խանգարումներ
tatevikaleks-yan
հալոգեններ
հալոգեններհալոգեններ
հալոգեններ
tatevikaleks-yan
վնասվածքներ
վնասվածքներվնասվածքներ
վնասվածքներ
tatevikaleks-yan
թունավոր սնկեր
թունավոր սնկերթունավոր սնկեր
թունավոր սնկեր
tatevikaleks-yan
բոտուլիզմ
բոտուլիզմբոտուլիզմ
բոտուլիզմ
tatevikaleks-yan
սննդային թունավորումներ
սննդային թունավորումներսննդային թունավորումներ
սննդային թունավորումներ
tatevikaleks-yan
կենսաբանություն վիտամիններ
կենսաբանություն  վիտամիններկենսաբանություն  վիտամիններ
կենսաբանություն վիտամիններ
tatevikaleks-yan
գենետիկայի հիմանական հասկացություննեը
գենետիկայի հիմանական հասկացություննեըգենետիկայի հիմանական հասկացություննեը
գենետիկայի հիմանական հասկացություննեը
tatevikaleks-yan
մեյոզ
մեյոզմեյոզ
մեյոզ
tatevikaleks-yan
ցիտոպլազմա
ցիտոպլազմացիտոպլազմա
ցիտոպլազմա
tatevikaleks-yan
նախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներ
նախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներնախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներ
նախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներ
tatevikaleks-yan
12 interesting facts about london
12 interesting facts about london12 interesting facts about london
12 interesting facts about london
tatevikaleks-yan
կայծակ, շանթարգել
կայծակ, շանթարգելկայծակ, շանթարգել
կայծակ, շանթարգել
tatevikaleks-yan
էլեկտրական հոսանք
էլեկտրական հոսանքէլեկտրական հոսանք
էլեկտրական հոսանք
tatevikaleks-yan
առաջին բուժօգնություն
առաջին բուժօգնությունառաջին բուժօգնություն
առաջին բուժօգնություն
tatevikaleks-yan
շնչառության սուր խանգարումներ
շնչառության սուր խանգարումներշնչառության սուր խանգարումներ
շնչառության սուր խանգարումներ
tatevikaleks-yan
սննդային թունավորումներ
սննդային թունավորումներսննդային թունավորումներ
սննդային թունավորումներ
tatevikaleks-yan
կենսաբանություն վիտամիններ
կենսաբանություն  վիտամիններկենսաբանություն  վիտամիններ
կենսաբանություն վիտամիններ
tatevikaleks-yan
գենետիկայի հիմանական հասկացություննեը
գենետիկայի հիմանական հասկացություննեըգենետիկայի հիմանական հասկացություննեը
գենետիկայի հիմանական հասկացություննեը
tatevikaleks-yan
նախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներ
նախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներնախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներ
նախակորիզավորներ, բջջաթաղանթ, ներբջջային թաղանթներ
tatevikaleks-yan

նուկլեինաթթուներ

  • 2.  Նուկլեինաթթուները բարձրամոլեկուլային օրգանական միացություններ են, կենսապոլիմերներ, որոնք կազմված են նուկլեոտիդներից։ Նուկլեինաթթուներ դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթուն և ռիբոնուկլեինաթթուն առկա են բոլոր կենդանի օրգանիզմների բջիջներում։ Նրանք կարևորագույն դերն ունեն ժառանգական ինֆորմացիայի պահպանման, փոխանցման և իրականացման մեջ։
  • 3.  Տարբերում են նուլեինաթթուների 2 գլխավոր տիպ՝ ռիբոնուկլեինաթթուներ (ՌՆԹ) և դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթուներ (ԴՆԹ)։ Նուկլեինաթթուների մոլեկուլնորը, նուկլեոտիդներից բաղկացած, երկար պոլիմերային շղթաներ են։ ՌՆԹ-ի կազմի մեջ որպես ածխաջուր մտնում է ռիբոզը, իսկ ազոտային հիմքերն են՝ ադենինը, գուանինը, ցիտոզինը և ուրացիլը, իսկ ԴՆԹ- ն կազմում են համապատասխանաբար դեզօքսիռիբոզը և ադենինը, գուանինը, ցիտոզինը, թիմինը։ Նուկլեինաթթուներում փոքր քանակությամբ հանդիպում են նաև պուրինների և պիրիմիդինների այլ ածանցյալներ՝ մինորային թթվեր։
  • 4.  Նուկլեինաթթուները լավ լուծվում են ջրում, բայց գրեթե անլուծելի են օրգանական լուծիչներում։ Շատ զգայուն են ջերմաստիճանի և թթվայնութայն փոփոխությունների նկատմամբ։ Բնական աղբյուրներից անջատված բարձր մոլեկուլային զանգվածով ԴՆԹ–ները մեխանիկական ուժերի ազդեցության դեպքում կարող են ֆրագմենտավորվել։ Նաև նրանք ֆրագմենտավորվում են «նուկլեազ» կոչվող ֆերմենտների միջոցով։
  • 5.  Նուկլեինաթթուների պոլիմեր մոլեկուլները կոչվում են պոլինուկլեոտիդներ։ Նուկլեոտիդները միմյանց են միանում ֆոսֆոդիեթերային կապի միջոցով։ Քանի որ նուկլեոտիդներում գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի շաքարային օղակներ՝ ռիբոզան ու դեզօքսիռիբոզան, ապա գոյություն ունեն միայն 2 տեսակի նուկլեինաթթուներ՝ ԴՆԹ–ն և ՌՆԹ–ն։ ԴՆԹ. Շաքարային օղակը դեզօքսիռիբոզն է, ազոտական հիմքերը՝ գուանինը, ցիտոզինը, ադենինը և թիմինը։ ԴՆԹ–ն կազմված է 2 հակազուգահեռ նուկլեոտիդային շղթաներից։ ՌՆԹ. Շաքարային օղակը ռիբոզն է, ազոտական հիմքերը՝ գուանինը, ցիտոզինը, ադենինը և ուրացիլը։ Ռիբոզայի առանձնահատկությունների շնորհիվ ՌՆԹ-ն հաճախ ունի տարբեր երկրորդային և երրորդային կառուցվածքներ, առաջացնելով կոմպլեմենտար տեղամասեր շղթայի տարբեր հատվածների միջև։