Pieter Hameetman, AM en Lars Falch, NUON. Sprekers bij 'Energietransitie: kansen voor bedrijfsleven en instellingen met Amsterdam Smart City' van 26-10-2011, georganiseerd door KennisKring Amsterdam en partners.
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Schilt - Praktijkcase: integrale ...Warmtepompen
Ìý
Het belang van de 'integrale' aanpak met behulp van een bouwteam wordt inmiddels breed onderkend. De praktijk blijkt soms echter weerbarstig. Aan de hand van een praktijkcase wordt in deze workshop geschetst hoe een project integraal wordt opgepakt en uitgevoerd, en wat deze manier van werken betekent voor het opgeleverde resultaat.
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...Warmtepompen
Ìý
EnergieNul woningen worden zo toegepast dat er dan wel nul op de energierekening, dan wel er nul op de energiemeter uitkomt. Voor welke installatietechnische keuzes staat een bouw- of installatiebedrijf bij de realisatie hiervan? Welke rol speelt de warmtepomp daarbij? In deze workshop wordt hier aan de hand van een concreet praktijkvoorbeeld op ingegaan.
Keynotesessie Olaf van Pruissen (TNO) Warmtepompen in de toekomstWarmtepompen
Ìý
Warmtepompen staan niet alleen in de belangstelling vanwege de huidige toepassingsmogelijkheden bij duurzame woningbouwprojecten. Op verschillende locaties wordt praktijkonderzoek verricht naar de manier waarop warmtepompen in de toekomst kunnen bijdragen aan de overgang naar 'all electric' energievoorzieningen in steden en woonwijken. Architecten, adviseurs, woningcorporaties, installateurs, bouwbedrijven en gemeenten zullen in de komende tien jaar steeds meer rekening moeten houden met deze ontwikkeling.
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - 1.1 Peter Wagener - Markt in cijfers, ka...Warmtepompen
Ìý
'500.000 warmtepompen in 2020'. De ambities van de warmtepomp logen er niet om. In hoeverre deze doelstelling wordt gehaald is de vraag, maar feit is dat warmtepomptechnologie inmiddels populairder is dan ooit. In deze workshop wordt naar de huidige markt, maar vooral ook naar de (nabije) toekomst gekeken: waar liggen de komende jaren kansen voor installatiebedrijven?
In dit webinar lichten Nutte Dijkstra van Stork Thermeq en Robert Kleiburg van Recoy toe wat de mogelijkheden en onmogelijkheden van de E-boiler en hydrid boiler system zijn, mede in de context van de SDE++ regeling die inzet van e-boilers stimuleert.
Op woensdag 26 juni 2019 brachten elf tweedejaarsstudenten Bouwkunde niveau 4 van ROC Friese Poort, op initiatief van Centrum Duurzaam, een bezoek aan Ameland. Daar maakten ze een excursie langs verschillende duurzame locaties op het eiland.
Lees het verhaal: https://www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/duurzame-excursie-naar-ameland-voor-roc-friese-poort-studenten-bouwkunde/
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappenHendrik Postma
Ìý
In 10 stappen brengen we samen de actuele situatie in beeld hoe de eigen woning erbij staat t.a.v. energieverbruik, technische kwaliteit en de mogelijkheden voor energiebesparing en verdere verduurzaming. Dit doen we op basis van de Trias Energetica: Eerst besparen, dan verduurzamen en als laatste het resterende fossiele deel maximaal efficiënt invullen.
We zitten midden in de energietransitie en duurzaamheid is niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. Om de omslag naar een duurzame samenleving te maken, is het noodzakelijk om minder energie te gebruiken, benodigde energie uit duurzame bronnen op te wekken en fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk in te zetten. Tijdens de Academielezing op woensdag 18 april licht Jack Doomernik, lector Smart Energy bij Avans Hogeschool, de ontwikkelingen op het gebied van de energietransitie en de bijgaande uitdagingen toe.
CO2-loos in 2050
De komende decennia gaat het energiesysteem op de schop, met als streven om in 2050 nagenoeg CO2-loos te zijn. Hoe dat precies gerealiseerd gaat worden is nog onduidelijk, maar het zal vrijwel zeker gepaard gaan met verdere elektrificatie van de maatschappij en met een veel groter aandeel variërende duurzame energiebronnen. Doomernik geeft tijdens de lezing tips hoe je zelf je energieverbruik kan verminderen.
Financiële analyse van 2 investeringsprojectenLode Denecker
Ìý
Hoe ga je verschillende investeringsprojecten met elkaar vergelijken? In deze presentatie bereken ik de economische haalbaarheid van een relightingproject (vernieuwen van verlichting) van een loods van 60.000 m² en dit vergelijken met een investering in PV-panelen, zowel wat terugverdientijd (TVT) al dan niet verdisconteerd
als de Netto Actuele Waarde (Net Present Value) betreft. NPV is als parameter namelijk een veel betere
evaluatiemethode van investeringen dan de doorgaans gebruikte TVT.
IRIS-systeem behulpzaam bij voldoen aan nieuwe BENG-normeringduurzame verhalen
Ìý
‘Vanaf 2020 bouwen we in Nederland volgens de Bijna Energieneutraal Gebouwd (BENG)-normering’, zegt Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. ‘Hoe voldoe je aan de BENG-eisen en wat komt hier allemaal bij kijken?’ Om antwoord te vinden op deze vragen verzorgde gastspreker Peter Meijers van PureDomotica de Duurzaam Doen Lezing op donderdag 28 februari 2019. Ruim 40 studenten, docenten en bedrijfsmedewerkers uit de bouwsector waren aanwezig tijdens de bijeenkomst.
Lees het hele verhaal hier: http://www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/iris-systeem-behulpzaam-bij-voldoen-aan-nieuwe-beng-normering/
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - 1.1 Peter Wagener - Markt in cijfers, ka...Warmtepompen
Ìý
'500.000 warmtepompen in 2020'. De ambities van de warmtepomp logen er niet om. In hoeverre deze doelstelling wordt gehaald is de vraag, maar feit is dat warmtepomptechnologie inmiddels populairder is dan ooit. In deze workshop wordt naar de huidige markt, maar vooral ook naar de (nabije) toekomst gekeken: waar liggen de komende jaren kansen voor installatiebedrijven?
In dit webinar lichten Nutte Dijkstra van Stork Thermeq en Robert Kleiburg van Recoy toe wat de mogelijkheden en onmogelijkheden van de E-boiler en hydrid boiler system zijn, mede in de context van de SDE++ regeling die inzet van e-boilers stimuleert.
Op woensdag 26 juni 2019 brachten elf tweedejaarsstudenten Bouwkunde niveau 4 van ROC Friese Poort, op initiatief van Centrum Duurzaam, een bezoek aan Ameland. Daar maakten ze een excursie langs verschillende duurzame locaties op het eiland.
Lees het verhaal: https://www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/duurzame-excursie-naar-ameland-voor-roc-friese-poort-studenten-bouwkunde/
Lezing 2: Verduurzaming van uw woning in 10 stappenHendrik Postma
Ìý
In 10 stappen brengen we samen de actuele situatie in beeld hoe de eigen woning erbij staat t.a.v. energieverbruik, technische kwaliteit en de mogelijkheden voor energiebesparing en verdere verduurzaming. Dit doen we op basis van de Trias Energetica: Eerst besparen, dan verduurzamen en als laatste het resterende fossiele deel maximaal efficiënt invullen.
We zitten midden in de energietransitie en duurzaamheid is niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. Om de omslag naar een duurzame samenleving te maken, is het noodzakelijk om minder energie te gebruiken, benodigde energie uit duurzame bronnen op te wekken en fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk in te zetten. Tijdens de Academielezing op woensdag 18 april licht Jack Doomernik, lector Smart Energy bij Avans Hogeschool, de ontwikkelingen op het gebied van de energietransitie en de bijgaande uitdagingen toe.
CO2-loos in 2050
De komende decennia gaat het energiesysteem op de schop, met als streven om in 2050 nagenoeg CO2-loos te zijn. Hoe dat precies gerealiseerd gaat worden is nog onduidelijk, maar het zal vrijwel zeker gepaard gaan met verdere elektrificatie van de maatschappij en met een veel groter aandeel variërende duurzame energiebronnen. Doomernik geeft tijdens de lezing tips hoe je zelf je energieverbruik kan verminderen.
Financiële analyse van 2 investeringsprojectenLode Denecker
Ìý
Hoe ga je verschillende investeringsprojecten met elkaar vergelijken? In deze presentatie bereken ik de economische haalbaarheid van een relightingproject (vernieuwen van verlichting) van een loods van 60.000 m² en dit vergelijken met een investering in PV-panelen, zowel wat terugverdientijd (TVT) al dan niet verdisconteerd
als de Netto Actuele Waarde (Net Present Value) betreft. NPV is als parameter namelijk een veel betere
evaluatiemethode van investeringen dan de doorgaans gebruikte TVT.
IRIS-systeem behulpzaam bij voldoen aan nieuwe BENG-normeringduurzame verhalen
Ìý
‘Vanaf 2020 bouwen we in Nederland volgens de Bijna Energieneutraal Gebouwd (BENG)-normering’, zegt Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. ‘Hoe voldoe je aan de BENG-eisen en wat komt hier allemaal bij kijken?’ Om antwoord te vinden op deze vragen verzorgde gastspreker Peter Meijers van PureDomotica de Duurzaam Doen Lezing op donderdag 28 februari 2019. Ruim 40 studenten, docenten en bedrijfsmedewerkers uit de bouwsector waren aanwezig tijdens de bijeenkomst.
Lees het hele verhaal hier: http://www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/iris-systeem-behulpzaam-bij-voldoen-aan-nieuwe-beng-normering/
Workshop B4 Energieleverende Momumentale Binnenstad door Kees Geevers en de Gemeente Utrecht op de Kennisconferentie "Duurzaam Doen", 24 juni 2010 op de Hogeschool Utrecht.
de syllabus van de infoavond Warm Water heruitgevonden. Deze sessie vond plaats op 3 en 7 mei 2013, en was een organisatie van Bouwunie Antwerpen en Vlaams-Brabant
Syllabus infosessie isolatie Bouwunie Bouw en Reno 2014Bouwunie vzw
Ìý
Presentatie rond de isolatie van de buitenmuren. Een initiatief van Bouwunie ism Recticel Insulation, Sto en Kamp C tijdens Bouw en Reno in Antwerp Expo - januari 2014
Lucht water warmtepomp in bestaande bouw nibe | Duurzaam Doen Lezing Centrum ...duurzame verhalen
Ìý
Hoe kunnen we inspelen op het nieuwe klimaatverdrag van Parijs? Op de Duurzaam Doen Lezing van dinsdag 15 december 2015 lieten Ronald Scheffer van Nobe en Janna Mirck van SolarEdge nieuwe ontwikkelingen zien op het gebied van warmtepompen, zonne-energie en energieopslag. Met een korte lezing van 20 minuten deelden zij technische innovaties met ruim 60 belangstellende bedrijven, studenten en docenten. ‘Je moet niet elke dag blijven doen wat je gisteren deed’, benadrukte Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam.’ Alleen dan kunnen we nieuwe duurzame technieken toepassen en meewerken aan het realiseren van de doelstellingen in het nieuwe klimaatverdrag.’
Klik door voor het volledige bericht:
<a>www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/duurzame-kansen-in...</a>
Workshop B6 door Henk Brinksma met Ruben van der Doelen en Edgar van Groningen tijdens "Duurzaam Doen", een Kennisconferentie van de HU op 24 juni 2010.
3. Energieneutraal bouwen
In een energieneutrale gebiedsontwikkeling
wordt alle benodigde energie
zelf duurzaam opgewekt
4.  Maak een businesscase rendabel binnen looptijd
van 30 jaar
 Zoek de meest economische variant
Energiekosten die meegenomen worden in de
businesscase omvatten o.a.
 meerinvesteringen in gebouwen,
 extra kosten voor de duurzame opwekking en
 exploitatiekosten
Focus:
jaarlijkse energiegerelateerde kosten voor alle
gebruikers in het gebied over 30 jaar zo laag mogelijk
5. Om huizen energiezuinig te kunnen maken is inzicht
in het energieverbruik van de bewoners noodzakelijk
Energiegebruik gemiddelde Nederlandse woning in 2006
Elektra [kWh]
Gas [m3]
1.100
3.402
1.652
2.000
4.100
9.000
Gemiddeld
Zuinig
Onzuinig
ENERGIEKOSTEN [EUR]
489
489
489 1.009
4.039
1.587
Zuinig
Gemiddeld
4.528
1.498
2.076
Onzuinig
Vastrecht & Onderhoud
Variabel
ENERGIEVERBRUIK
6. Via e-calculator.nl kunnen toekomstige bewoners hun
verwachte energieverbruik berekenen
 Tool geeft
toekomstige
bewoners inzicht in
hun verwachte
energieverbruik
 Tool geeft AM
inzicht in de
energieprofielen
van de bewoners
7. Op basis van het gemiddeld energieverbruik worden de
energiekosten van verschillende huizentypes vergeleken
Energieverbruik en kosten per type woning
Meerkosten excl. BTW € 85.000 € 20.000 € 22.000
Gas [m3] 1625 1411 280 510 -
Elektra [kWh]
gebouwgebonden
302 314 314 314 44
Elektra huishoudelijk 3100 3100 3100 3100 3100
Warmte [GJ] 14,1
Tapwater [m3] 40
Energiekosten variabel € 1587 € 1447 € 780 € 915 € 1177
Vastrecht & onderhoud € 489 € 489 € 489 € 489 € 656
TOTAAL € 2076 € 1936 € 1269 € 1404 € 1833
Besparing -/- € 140
Gemiddelde
woning
Standaard
nieuwbouw
woning
Passiefhuis
zonneboiler
1993
Passiefhuis
zonneboiler
2010
Passiefhuis
stads-
verwarming
€ 667 € 532 € 103
8. Minder isolatie en de zonneboiler maken de BAM Groen-
woning energiezuiniger en goedkoper dan een Passiefhuis
 Groenwoning wordt minder goed geïsoleerd dan
Passiefhuis:
 Betonskelet, houten binnenspouwbladen
 Schil Rc 5,0 m2K/W.
 3 laags glas (HR++)
 Warmtewerend glas in slaapkamers 1e verdieping
 Ruimteverwarming en warm water:
 Zonneboiler systeem, 10 m2 collector oppervlak + 600 liter
buffervat
 Extra zuinige HR combiketel CW3 als back-up
 Overig:
 Ventilatie: Natuurlijke toevoer (zelfregulerende roosters)
 Mechanische afvoer (Buva Vital Air Systeem VASII)
 Zeer goede kierdichting qv;10 < 30 dm3/s
 Douche-wtw
 Lage temperatuur radiatoren/convectoren
9. Met kleine aanpassingen kan de woning tegen minimale
meerkosten warmte energieneutraal gemaakt worden
WONING
1. Passiefhuis EPC 0,40
EPC 0,28
2. W&R Groenwoning EPC 0,32
Bij: Warmtepomp en
aansluiting ZLTV-net +
elektrabesparingen
Af: CV-ketel en
gasaansluiting
Meerkosten
excl. Btw
€ 20.000
€ 15.500
€ 14.000
+ €3.000
-/- €1.500
Meerkosten t.o.v. EPC 0,8 (excl. BTW)
11. De energieneutrale woning van BAM zorgt voor
substantieel lagere lasten voor alle type huishoudens
Energieverbruik en kosten per type woning
Gas [m3]
Elektra [kWh]
Energiekosten
variabel
Vastrecht & onderhoud
TOTAAL
1652 1100
Gemiddeld
huishouden
Zuinig huishouden Onzuinig
huishouden
67% 4100 248%
2000 59% 9000 265%
€ 1587 € 1009 € 4039
€ 489 € 489 € 489
€ 2076 € 1489 € 452872% 218%
GEMIDDELDE
WONING
Gas [m3]
Elektra [kWh]
Energiekosten
variabel
Vastrecht & onderhoud
TOTAAL
0 0
Gemiddeld
huishouden
Zuinig huishouden Onzuinig
huishouden
0
2050 59% 9250 264%
€ 630 € 369 € 1665
€ 384 € 384 € 384
€ 1014 € 753 € 205974% 203%
BAM Groenwoning
Warmte e-neutraal
3500
3402
12. Mede door hypotheekkorting zorgt energiezuinig wonen
voor een besparing op woonlasten van
€ 100 per maand
Woonlasten per type woning
Verkoopsom
Hypotheek 5%
TOTAAL woonlasten
Gemiddeld per maand
€ 11.936 € 10.729 € 11.764
€ 995
Gemiddelde
woning
W e-neutraal –
gemiddeld
huishouden
W e-neutraal –
onzuinig
huishouden
€ 980
€ 220.300
€ 10.468
W e-neutraal –
zuinig
huishouden
€ 872
€ 220.300€ 200.000 € 220.300
Hypotheek 3,7%1)
Energiekosten € 1.936 € 1.014 € 2049€ 753
€ 3.700
€ 6.015 € 6.015€ 6.015€ 10.000
€ 3.700 € 3.700
€ 895
1) Op eerste € 100.000
-/- €100
13. In stappen naar energieneutraal
Energievraag referentiewoning Urban Villa
EPC 0,60 gasverbruik elektriciteit CO2
gebouwgebonden huishoudelijk
vloeroppervlak m2
GBO 100 m3
gas kWh kWh kWh/m2 kg CO2
Ruimteverwarming
WP+HR107 (bodem) gas 100 11 178
collectief elektriciteit 300 8 167
Warm tapwater
WP+HR107 (bodem) gas 181 20 322
collectief elektriciteit 591 16 329
Koken
gas 65 7 116
Installatie
ventilatie, pompen elektriciteit 600 16 334
Huishoudelijke apparatuur
wasdroger C-klasse elektriciteit 600 10 334
wasmachine elektriciteit 231 6 129
vaatwasmachine elektriciteit 305 3 170
verlichting elektriciteit 600 16 334
overig elektriciteit 1.000 27 556
Totaal 346 1.491 2.736 141 2.968
14. Om energieneutraal te bouwen worden energie- en
woon-lasten voor alle energiegebruikers in het
gebied berekend
Gebruikersprofielen voor elk type gebouw
Type gebouw:
• Eengezinswoningen
• Twee onder een kap woningen
• Vrijstaande woningen
• Urban villa’s
• Kleine kantoren
• Grote kantoren
• Winkels
• Scholen
• Bijzondere gebouwen
Zuinig
….
….
….
….
….
….
….
….
….
Gemiddeld
….
….
….
….
….
….
….
….
….
Onzuinig
….
….
….
….
….
….
….
….
….
15.  Leidinggevende bedrijven op het gebied van het
ontwikkelen en realiseren van nieuwe concepten
 Sparring partners naar de overheid
Deelnemers in GEN, koplopers PeGO Innovatie
16. Binnen het GEN project zijn verschillende
werkpakketten gedefinieerd
PROJECT I
Microanalyse Macroanalyse
Businessmodellen/
simulatiespel
Financiering
Projectmanagement
GEN
Omgevingsmanagement (vergunningen, aanbestedingsvormen,
communicatie, etc.)
Omgevingsmanagement
op programmaniveau
Programma-
management
Kennismanagement
17. Na de optimalisatie van het energieverbruik moet worden
bekeken hoe in de resterende energievraag te voorzien