1. IRAKURMENA ETA IDAZMENA (TESTUAREN INGURUKO
ARIKETAK)
2. BIGARREN IRAKURRALDIA
A. Artikuluaren zatiak identifikatu:
1. Helduen irakurmena eta idazmena
2. Irakurketa eta idazketa prozesuen konplexutasuna
3. Irakurketa ozena
4. Idazketa bateratua
5. Ahozko eta idatzizko hizkuntza
6. Ikaskuntza prozesua
7. Denbora
8. Zer, nola eta zertarako zuzendu
9. Hizkuntza gure egunerokotasunean
10. Egunerokotasuna eta talde lanaren garrantzia
B. Ideia nagusiak azpimarratu:
1. Zatia:
揃 Nagusien irakurketa eta idazketa ohiturek garrantzia handia daukate
umeengan.
揃 Beharrezkoa da umeen irakurketa eta idazketa esperientziak
egunerokotasunarekin lotuta egotea.
揃 Joko sinbolikoa oso erabilgarria da umeen ikaskuntza prozesuan.
2. Zatia:
揃 Irakurtzeko eta idazteko prozesuak oso konplexuak dira, horregatik
beharrezkoa da kontuan hartzea inguruan ditugun hainbat faktore, hala nola,
gaiak, helburuak, igorlea, hartzailea, testuingurua etab.
2. 揃 Bi prozesuak bateratzea (irakurmena eta idazmena) gomendagarria da
elkarrekin lantzeko eta ez era zatituan. Aldi berean, irakasleak eta ikasleak
interakzioan egotea garrantzitsua da, laguntza eskaintzeko eta hizkuntzaren
alderdi desberdinen inguruan hausnartzeko.
3. Zatia:
揃 Ikasleek irakurtzen dakien pertsona batengandik testuak entzutea berebiziko
eragina dauka umeen irakurketa garapenean.
揃 Irakurketa ozenari esker umeen haien inguruarekin erlazio afektiboak
ezartzen dituzte, baita esperientzia eraiki ere.
揃 Irakurketa ozena metodorik onena da ikasleak irakurketa munduan
murgiltzeko.
4. Zatia:
揃 Ikaskuntza prozesurako onuragarria da esperientziadun idazlea eta idazle
berria era bateratuan idaztea.
揃 Idazketa bateratuan pertsona bakoitzak bere jakintzak eskaintzen ditu.
揃 Idazketa bateratuaren helburua da, honetatik esperientzia onena lortzea.
5. Zatia:
揃 Ahozko hizkuntza garatzen ari den bitartean, idatzizko hizkuntza ere gara
daiteke.
揃 Ez dugu idazten hitz egiten dugun moduan, izan ere, idazketa kodeak
murrizketa handiak ditu.
揃 Ikaskuntza prozesuaren atal bat kontuan hartzea idatzizko eta idatzizko
hizkuntzen artean dagoen erlazioa.
6. Zatia:
揃 Ikaskuntza prozesuan ikasleen autonomia sustatzea ezinbestekoa da.
3. 揃 Umearen ez-jakintasunaren aurrean helduak bultzatu egin behar du haurrek
bere esperientzietatik abiatuta froga dezan.
揃 Ikaskuntza prozesuan garrantzitsua da saiakuntza-errakuntza metodoa
erabiltzea.
7. Zatia:
揃 Denbora behar da irakurketa eta idazmena garatzeko, ez baita bat-bateko
gauza, prozesu luzea baizik.
揃 Ikaskuntza prozesua etengabe garapenean dagoen eraikuntza prozesua da,
bizitza osoan zehar garatzen dena.
揃 Ikerkuntza prozesuaren garrantzia handia da, ikasleek era autonomoan eta
independenteki ikasteko.
8. Zatia:
揃 Umeari era konstruktibo batean adierazi behar zaio zer egin duen ondo eta
zer ez.
揃 Ikasleari okerrak zuzendu egiten zaizkio horiei buruz hausnartzeko, horrela,
autokontzeptua garatuz eta segurtasun afektiboa garatuz.
9. Zatia:
揃 Irakurketa sustatzeko, ikasleak bere inguruan dituen eguneroko materialen
erabilpena onuragarria da.
揃 Idazketarako letra larrien erabilpena bultzatzen den bitartean, irakurtzerako
orduan tipografia desberdinen erabilpena ezinbestekoa da.
揃 Egoera errealetan inplikatzen diren hizkuntzaren hiru erabilerak: eguneroko
bizitzan agertzen diren arazoei aurre egin, informazioa eskuratzeko eta
pentsamendu molde desberdinak ezagutzeko, eta balio estetikoa eta literarioa
goraipatzeko.
10. Zatia:
4. 揃 Ezinbestekoa da ikasleek irakurketa eta idazketari buruz hitz egitea, haien
ikaskuntza prozesuan garapen bat izateko.
揃 Garapen hori sustatzeko, taldean irakurtzea eta idaztea oso erabilgarria da
ideiak, ezagutzak elkartrukatzeko.
揃 Irakurketa eta idazmena egunerokotasuneko gai bezala hartzea garrantzitsua
da ikasleen ikaskuntza prozesua baloratzeko.
C. Hitz gakoak markatu:
揃 Joko sinbolikoak
揃 Neolector
揃 Idazketa bateratua
揃 Irakurketa ozena
揃 Idazmena
揃 Irakurmena
揃 Ahozko hizkuntza vs. Idatzizko
hizkuntza
揃 Denbora
揃 Saiakera-errakuntza metodoa
揃 Ikasleen autonomia
揃 Zuzenketa konstruktiboak
揃 Talde lana
揃 Egunerokotasuna
揃 Tipografia
揃 Letra larria eta minuskula
D. Testuaren edukia azaldu:
Irakurketa eta idazketa prozesuak oso konplexuak dira eta bizitza osoan zehar garatzen
jarraitzen dira.
Modu honetan, nagusien irakurketa eta idazketa ohiturek garrantzia handia daukate
umeengan. Horrela, beharrezkoa da umeen irakurketa eta idazketa esperientziak
egunerokotasunarekin lotuta egotea eta horretarako joko sinbolikoa oso erabilgarria
izaten da ikaskuntza prozesuan, adibidez, gurasoek egiten dutena ikusi eta hau imitatzen
dutenean.
Horrez gain, irakurketa ozena ere kontuan hartu beharreko alderdia da, izan ere, modu
oso egokia da ikasleak irakurketa munduaren barnean murgiltzeko. Horrela, erabilgarria
izan daiteke haurrek bere egunerokotasunean eskura dituzten objektuetatik irakurtzea.
5. Irakaskuntza-ikaskuntza eremuari dagokionez, eskolek zeregin inportantea daukate. Era
berean, bi prozesuak bateratzea gomendagarria da elkarrekin lantzeko eta ez era
zatituan.
Aldi berean, irakasleak eta ikasleak interakzioan egotea garrantzitsua da, laguntza
eskaintzeko eta hizkuntzaren alderdi desberdinen inguruan hausnartzeko. Hala ere,
kontuan izan beharra dago zer, nola eta zertarako zuzentzen zaioen ikasleari, ikaslea
saiakuntza-errakuntza metodoaren bidez ohartu behar delako zertan erratu egin den,
horren inguruan hausnarketa egin ahal izateko.
Amaitzeko, esan beharra dugu denbora dela prozesu honen gakoa, hau da, ikasleek
etengabeko garapenean dagoen ibilbidea igaro behar dute bere ikasketa prozesuan
aurrera egiteko.
6. Irakaskuntza-ikaskuntza eremuari dagokionez, eskolek zeregin inportantea daukate. Era
berean, bi prozesuak bateratzea gomendagarria da elkarrekin lantzeko eta ez era
zatituan.
Aldi berean, irakasleak eta ikasleak interakzioan egotea garrantzitsua da, laguntza
eskaintzeko eta hizkuntzaren alderdi desberdinen inguruan hausnartzeko. Hala ere,
kontuan izan beharra dago zer, nola eta zertarako zuzentzen zaioen ikasleari, ikaslea
saiakuntza-errakuntza metodoaren bidez ohartu behar delako zertan erratu egin den,
horren inguruan hausnarketa egin ahal izateko.
Amaitzeko, esan beharra dugu denbora dela prozesu honen gakoa, hau da, ikasleek
etengabeko garapenean dagoen ibilbidea igaro behar dute bere ikasketa prozesuan
aurrera egiteko.