พาะพันธ์ปัญญา600325
Download as PPTX, PDF0 likes602 views
เรื่อง ข้อเรียนรู้จากโครงการเพาะพันธุ์ปัญญาเพื่อนโยบายการศึกษาสำหรับคนไทย ๔.๐ บรรยายโดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช วันที่ ๒๕ มีนาคม ๒๕๖๐
![สอนโครงงาน1 [โหมดความเข้ากันได้]](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/1-100906115033-phpapp02-thumbnail.jpg?width=560&fit=bounds)
More Related Content
Similar to พาะพันธ์ปัญญา600325 (20)
More from Pattie Pattie (20)
พาะพันธ์ปัญญา600325
- 1. เพื่อนโยบายการศึกษาสาหรับคนไทย ๔.๐ วิจารณ์ พานิช ประธานมูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ ประธานมูลนิธิสถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.) ข้อเรียนรู้จากโครงการ พพปญ. บรรยายในเวทีนาเสนอผลงานระดับประเทศ “เพาะพันธุ์ปัญญาสาหรับเด็กไทย 4.0” 25 มีนาคม 2560
- 2. ข้อจำกัด • ไม่มีพื้นฐานทฤษฎีทางการศึกษา • ไม่ได้เรียนรู้จากการปฏิบัติ • ไม่รู้จริง • พึงรับฟังโดยยึดหลักกาลามสูตร • เวลาจากัด ไม่สามารถยกข้อสะท้อนคิดดีๆ ได้ทั้งหมด
- 3. เพื่อเทอดทูนบูชา “ครูเพื่อศิษย์” ไม่เน้น “สอนวิชา” เน้น “สอนศิษย์” (แบบไม่สอน) ครูปัญญาทีปกร ครู พพปญ. และ ครูเพื่อศิษย์ทั้งหลาย
- 4. หลักการของ พพปญ. • ถามคือสอน • (ทาแล้ว) สะท้อนคิดคือเรียน • เขียนคือคิด เรียนจากการปฏิบัติ สร้างความรู้ใส่ตัว
- 5. หลักการของ พพปญ. • ถามคือสอน • (ทาแล้ว) สะท้อนคิดคือเรียน • เขียนคือคิด เรียนจากการปฏิบัติ สร้างความรู้ใส่ตัว ไม่ใช่เรียนจากการรับถ่ายทอดความรู้สาเร็จรูป
- 7. จากการสะท้อนคิด ของ ๒๔ ครูปัญญาทีปกร สู่การสะท้อนคิด เพื่อนโยบายการศึกษา สาหรับคนไทย ๔.๐ และจาก บทสรุปผลการวิจัยครั้งที่ 2 โครงการวิจัย การวิเคราะห์ กระบวนการจัดการเรียนรู้ ตามแนวคิด RBL ใน สถานศึกษาภายใต้โครงการ เพาะพันธุ์ปัญญา ผศ. ดร. เลขา ปิยะอัจฉริยะ และคณะ
- 8. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 9. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน ภาคปฏิบัติ • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 10. ครูวิเชียร ไชยโชติ รร. ไพรบึงวิทยาคม ศรีสะเกษ “ครูจานวนมากไม่เข้าใจว่าการทาโครงงานคือการเรียน เขาเห็นว่าการทาโครงการทาให้เสียเวลาโดยใช่เหตุ รบกวนเวลาเรียนของนักเรียน ไม่สามารถทาให้ นักเรียนเก่งได้ อีกทั้งยังกระทบต่อการสอบโอเน็ต ของส่วนกลางอีกด้วย” (น. ๘๔)
- 11. ครูอรุณี สุมารินทร์ รร. นารีวิทยา ราชบุรี • “...เพราะครูเอาแต่สอนๆๆ ไม่เคยมี ประสบการณ์ให้เชื่อว่าคนเราเรียนรู้และ เปลี่ยนแปลงได้จากการปฏิบัติ” (น. ๕๘) • “คนที่สอนครูในมหาวิทยาลัยก็แบบ เดียวกัน แทบไม่เคยสัมผัส ปัญหาจริง ของโรงเรียนเลย” (น. ๕๘) เรียนคิด ไม่ใช่เรียนจา
- 12. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 13. ผลลัพธ์ด้านจิตตปัญญา • เป็นผลลัพธ์สาคัญ ... ทักษะชีวิต • เกิดได้อย่างไร - ฝึกจิตตปัญญา - ทาโครงงานที่ยาก เป็นทีม ประสบการณ์เผชิญความ ยากลาบาก - ไตร่ตรองสะท้อนคิด โดยมีกัลยาณมิตร • เกิดร่วมกับความรู้ด้านวิชา และทักษะภายนอก ใน พื้นที่ปลอดภัย
- 14. ครูเรวดี นีระภักษ์ รร. เขมราฐ วิทยาคม อุบลฯ “การเปลี่ยนถึงระดับจิตใจเกิดจากการทางานร่วมกัน ผ่านร้อนผ่านหนาว แก้ปัญหาอุปสรรคร่วมกัน มัน สร้างความสัมพันธ์ใหม่ของนักเรียนและครู พอพบ อย่างนี้แล้ว กาลังใจ ความภูมิใจเรามีเพิ่มขึ้น เพราะ เรากาลังสร้างคน” (น. ๑๒๔)
- 15. ครูเกษณี ไทยจรรยา รร. บางแพปฐมพิทยา ราชบุรี “จิตใจเขาเปลี่ยนด้วย กลายเป็นคนมี คุณธรรมมากขึ้น แล้วก็มีจิตอาสามากขึ้น” (น. ๗๘)
- 16. • สมรรถนะ (competence) • จัดการอารมณ์ (emotion management) • เป็นตัวของตัวเอง และร่วมกับผู้อื่น (autonomy & interdependence) • ปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น (interpersonal relationship) • อัตลักษณ์ (identity) • เป้าหมายในชีวิต (purpose) • มั่นคงในคุณธรรม (integity) ไม่เบี้ยว ไม่โกง ไม่ผักชีโรยหน้า ไม่จ่าย สินบน การพัฒนาตัวตน ๗ ด้าน ของ Chickering
- 17. ครูทิพยา ณ พัทลุง รร. ระโนดวิทยา สงขลา “....นักเรียนของเราคิดเป็นเหตุเป็นผลมากขึ้น รู้จัก แยกแยะสิ่งดีและไม่ดี มีความสามารถในการกรอง พฤติกรรมและสถานการณ์ต่างๆ ออกมาเป็นรูปแบบที่ เข้าใจได้ เขาเข้าใจว่าเรื่องที่เรียนมันสัมพันธ์กับชีวิต ข้างหน้า รู้อย่างนี้แล้ว เขาก็เรียนอย่างมีเป้าหมายมาก ขึ้น” (น. ๒๓๓)
- 18. ผลลัพธ์ด้านความรู้/วิชา • ยังไม่ได้สะท้อนคิดอย่างจริงจัง • ครูควรตั้งคาถามใน AAR ว่าข้อค้นพบจากโครงการ อธิบายได้ด้วยทฤษฎีอะไร นร. อธิบายทฤษฎีนั้น จากประสบการณ์ตรงของตนว่าอย่างไร ทฤษฎีนั้น ใช้ในชีวิตประจาวันอย่างไร เพื่อเรียนทฤษฎีจาก การปฏิบัติ
- 19. ครูไชยา รัชนีย์ รร. สทิงพระวิทยา สงขลา “มันคือการทาให้เด็กเข้าใจเรื่องราวที่เขา ทา โดยเอาสาระวิชามาอธิบายได้ นั่นเอง” (น. ๒๓๗)
- 20. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครูู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 21. ครูทิพยา ณ พัทลุง รร. ระโนดวิทยา สงขลา “มันต้องแก้ที่ครู ที่จิตวิญญาณครูที่เสียไป” จิตวิญญาณเสียไปเพราะอะไร? “ระบบที่ต้องทางานสนองใครก็ไม่รู้ ไม่เห็นตัวตน อยู่ไหนไม่รู้ ไม่ใช่ระบบที่ให้ครูทางานสนองเด็ก ตามแรงบันดาลใจของการเข้ามาเป็นครูู” (น. ๒๓๑)
- 22. หน้าที่ของครู • ชวนศิษย์คิดโจทย์ • สร้างพื้นที่ปลอดภัย (ครูเกียรติศักดิ์ อินราษฎร รร. ดารงราษฎร์ สงเคราะห์ เชียงราย) • เป็นพี่เลี้ยง (โค้ช) • ตั้งคาถาม ชวนสะท้อนคิด ชวนคิดโจทย์
- 23. หน้าที่ของครู • ชวนศิษย์คิดโจทย์ • สร้างพื้นที่ปลอดภัย (ครูเกียรติศักดิ์ อินราษฎร รร. ดารงราษฎร์ สงเคราะห์ เชียงราย) • เป็นพี่เลี้ยง (โค้ช) • ตั้งคาถาม ชวนสะท้อนคิด ชวนคิดโจทย์ ไม่ใช่สอนแบบถ่ายทอดความรู้สาเร็จรูป
- 24. หน้าที่ของครู • ชวนศิษย์คิดโจทย์ • สร้างพื้นที่ปลอดภัย (ครูเกียรติศักดิ์ อินราษฎร รร. ดารงราษฎร์ สงเคราะห์ เชียงราย) • เป็นพี่เลี้ยง (โค้ช) • ตั้งคาถาม ชวนสะท้อนคิด ชวนคิดโจทย์ ทีมวิจัย : ครูยังตั้งคาถามน้อยไป
- 25. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 26. ครูสรรเสริญ ใหญ่แก้ว รร. กรับใหญ่ว่องกุศลกิจพิทยาคม ราชบุรี “เปลี่ยนรัฐมนตรีที ก็มีเรื่องใหม่ จัดงบมาให้ใครไม่รู้ มาสอนเรา เคยเข้าโรงเรียนหรือเปล่าก็ไม่รู้ เข้าใจเด็ก ที่อยู่ บ้านนอกชานเมืองอย่างเด็กของเราไหม มาพูดแต่ ทฤษฎี หลักการ เห็น PowerPoint มีแต่เอามาจากฝรั่ง ถามอะไรที่เราสงสัยก็ตอบไม่ค่อยได้ รู้เลยว่าไม่เคยทา เอง มาพูด ๆ สั่ง ๆ แล้วตามเอาผลงาน” (น. ๖๕)
- 27. ครูอาภรณ์รับไซ รร. จุฬาภรณ์ราช วิทยาลัย นครศรีธรรมราช “ที่อบรมมามากมายนั้น เขาไม่ได้พัฒนาให้เราเป็นครูด้วยจิต วิญญาณเลย .... เขาพัฒนาโดยการบอกว่าเราเป็นครูต้องทา อย่างนั้น .... เป็นการบอกให้คนหรือครูต้องเป็นอย่างนั้น อย่างนี้ เขาไม่สร้างประสบการณ์ให้เรามีความรู้สึกการเป็น ครูด้วยใจ พอมาเจอจิตตปัญญาดิฉันเกิดรู้ตัวเองขึ้นมา ดิฉันเปลี่ยนตัวเองได้โดยไม่ต้องมีใครมาบอก”
- 28. ครูไชยา รัชนีย์ รร. สทิงพระวิทยา สงขลา “กระทรวงมีรูปแบบกระบวนการใหม่ ผมก็พยายามไปเข้า ร่วมเข้าอบรมทุกครั้ง แต่มันเอามาใช้ไม่ได้ เราไปแค่รับรู้ ว่าทาอย่างนั้นอย่างนี้ ไม่เคยฝึกปฏิบัติ พอเอามาใช้แล้ว ติดขัดก็ไม่รู้ไปหาใคร ยังไม่เคยเจอรูปแบบที่ทาให้นักเรียน เป็นคนดี มีปัญญาที่คิดเป็น ทาเป็น แก้ปัญหาของตนเองและ สังคมได้ด้วยตนเอง” (น. ๒๓๖)
- 29. วิธีพัฒนาครูเพื่อผลลัพธ์การเรียนรู้ของศิษย์ • งบพัฒนาครู ๑๐,๐๐๐/คน/ปี • เกณฑ์เลื่อนวิทยะฐานะครู หากคุณภาพการศึกษาไม่ดีขึ้นใครรับผิดชอบ
- 31. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 32. รร. ที่เป็นพื้นที่เรียนรู้ • ของศิษย์ ครู ผู้บริหาร และครูของครู • โรงเรียนฝึกหัดครู พื้นที่ของกัลยาณมิตร การปฏิบัติ เก็บข้อมูล ไตร่ตรองสะท้อนคิด พื้นที่ปลอดภัย High Expectation High Support
- 33. การสะท้อนคิดเริ่มที่คาถาม • นิยาม “การศึกษา” การเรียนการสอน • ผลลัพธ์ของการศึกษา • หน้าที่ของครู • การพัฒนาครู • หน้าที่ของโรงเรียน • หน้าที่ของกระทรวงศึกษาธิการ
- 34. ครูปรียา วรรณโร รร. ธรรมโฆสิต สงขลา “ต้องลดภาระงานอื่นที่กินเวลาของครู ความจริงเรื่องนี้เป็น ที่รู้กันมานานแล้ว มีคนพยายามช่วย ลดเวลา มีนโยบาย แต่ดูเหมือนยิ่งทายิ่งมีงานมากขึ้น ส่วนมากเป็นงานข้อมูล งานรายงาน งานประเมิน งานประกวด เขาคงนึกว่าได้ ข้อมูลแล้วจะเอาไปออกมาตรการแก้ปัญหาภาระครูได้ แต่ ไม่เห็นทาได้สักที”
- 35. ครูวิสารดา ฉิมน้อย รร. จักรคาคณาทร ลาพูน “ไม่คาดว่าจะเกิดได้คือ การเปลี่ยนแปลงขององค์กร นักเรียนเปลี่ยน ครูเปลี่ยน ในระดับองค์กรก็ได้สิ่งดีๆ .... เรามีความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน .... ต่างฝ่ายต่าง เข้าใจซึ่งกันและกันมากยิ่งขึ้น ในระดับองค์กร” เปลี่ยนรูปแบบการเรียนรู้ เปลี่ยนความสัมพันธ์ เปลี่ยนองค์กร
- 36. GERM นาสู่หายนะ • Global Education Reform Movement - เน้น standardization ควบคุมจากส่วนกลาง - เน้นวิชาแกน ทาให้ นร. เรียนไม่ครบด้าน - กาหนดวิธีการมาตรฐานในการบรรลุเป้าหมาย - บริหารแนวธุรกิจ เน้นการแข่งขัน ลดศักดิ์ศรีครู - ใช้การทดสอบเป็นเครื่องมือสร้างความรับผิดรับชอบ • การศึกษาไทยติดโรค GERM ยาบาบัดชื่อ พพปญ.
- 38. ข้อเสนอแนะ • ไม่ต้องการกระทรวงศึกษาธิการแบบในปัจจุบัน • ควรลดขนาดส่วนกลาง เหลือไม่ถึงร้อยละ๑๐ • เปลี่ยนรูปแบบความสัมพันธ์ • เงินงบประมาณพัฒนาครู ปีละ ๑๐,๐๐๐ บาท/คน คนไทย ๔.๐ เกิดขึ้นไม่ได้ จากวิธีบริหารการศึกษาในปัจจุบัน
- 39. สรุป ข้อเสนอแนะ • ครูฝึกตั้งคาถาม ให้นร. สะท้อนคิดเข้าหาทฤษฎี • ใช้หลักการ ปฏิบัติ -> สังเกต เก็บข้อมูล -> ปฏิเวธ (ประจักษ์ผล) -> สะท้อนคิด -> ปริยัติ (ทฤษฎี) • เรียนทฤษฎีจากการปฏิบัติ กล้าตั้งทฤษฎีเอง • ทาทั้งโรงเรียน • บูรณาการสู่ทุกสาระการเรียนรู้ตามปกติ • ใช้“หน่วยการเรียนรู้” ครอบคลุมหลายสาระวิชา
Editor's Notes
- #11: ความหลงผิดของวงการศึกษาไทย คิดว่าการเรียนคือการรับรู้และท่องจำสาระ หนังสือ การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร บอกว่า การเรียนรู้ที่แท้จริงไม่ได้เกิดจากการฟังจากครู หรือการอ่านหนังสือ แต่เกิดจากการคิด แล้วสร้างความรู้ใส่ตน
- #12: การเรียนเกิดจากการปฏิบัติ แล้วคิด
- #17: สมรรถนะ อารมณ์ เป็นตัวของตัวเอง ปฏิสัมพันธ์ อัตลักษณ์ เป้าหมายชีวิต คุณธรรม