More Related Content
What's hot (16)
Viewers also liked (18)
Similar to Halk şi̇i̇ri̇ (20)
Halk şi̇i̇ri̇
- 1. HALK ŞİİRİ Aşık Tarzı Halk Şiiri ZÖHRE AKBULUT
- 2. Aşık Tarzı Halk Şiiri • Aşık nedir?
- 3. Aşık Tarzı Halk Şiiri • Aşık ,saz eşliğinde doğaçlama şiir söyleyen kişidir. • Aşık=halk şairi
- 4. HALK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİ Kaynağı İslamiyet öncesi sözlü edebiyatımıza dayanan aşık edebiyatı 15.yüzyıldan gelişerek günümüze kadar gelir. Eskiden kam,baksı adı verilen ozonlara bu dönemde AŞIK adı verilmiştir. Âşıklar şiirlerini bağlama adı verilen sazlarla köy köy dolaşıp söylemiştir Doğaçlama şeklinde söylenmiştir. Hece ölçüsü kullanılmıştır.dili sadedir. Nazım birimi dörtlüktür, yarım kafiye kullanılmıştır Son dörtlükte şairin mahlası(adı) kullanılır.
- 5. HALK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİ • Aşık edebiyatında usta-çırak ilişkisi son derece önemlidir. • Genelde sözlü olmasına rağmen şairler, şiirlerini “cönk” dedikleri defterlerde toplamışlardır.
- 6. AŞIK TARZI HALK ŞİİRİ BİÇİMLERİ 1)KOŞMA *Aşıkların en çok kullandığı nazım biçimidir. *Aşk,sevgi,doğa güzellikleri,yiğitlik gibi konuların işlendiği şiirlerdir. *Koşmalar 11’li hece ölçüsüyle meydana gelir. Evvel sen de yücelerden uçardın Şimdi enginlere mi indin gönül Derya deniz dağ taş demez aşardın Kara menzilin aldın mı gönül Yiğitliğim elden gitti yel gibi Damağımda tadı kaldı bal gibi Hoyrat eli değmiş gonca gül gibi Bozulmuş bağlara döndün mü gönül
- 7. Koşmanın türleri a)Güzelleme İnsan,tabiat,aşk,ayrılık,sevgilinin güzellikleri,doğa sevgisi gibi anlatılanı övmek amacıyla yazılan lirik şiirlerdir. . Nedendir de kömür gözlüm nedendir Şu benim geceler uyumadığım Çetin derler ayrılığın derdini Ayrılık derdine doyamadığım Karacaoğlan
- 8. Koşmanın türleri b)Koçaklama Yiğitlik,kahramanlık ve savaş konularını,coşkun ve yiğitçe bir üslupla işleyen epik şiirlerdir. Benden selam olsun Bolu beyine Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır Ok gıcırtısından kalkan sesinden Dağlar seda verip seslenmelidir Köroğlu düşer mi yine şanından Ayırır çoğunu er meydanından Kırat köpüğünden düşman kanından Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır
- 9. Koşmanın türleri c)Taşlama Herhangi bir kimseyi veya toplumun bozuk yönlerini eleştirmek maksadıyla yazılan şiirlerdir. Zenginin züğürdün vasfın edeyim Züğürt nere varsa han da bulamaz Zengine baklava börek çekilir Züğürt arpa darı nan da bulamaz Zengin nere varsa ırahat olur Züğürdün her işi kabahat olur Zenginin kefeni dokuz kat olur Züğürt kefenine yen de bulamaz Ruhsati
- 10. Koşmanın türleri d)Ağıt Sevilen bir kişinin ölümünden duyulan üzüntüyü dile getirmek amacıyla yazılan şiirlerdir. Suya gider al yazması başında İsmi kadın kendi on beş yaşında Dünyayı terk etti pek genç yaşında Dayanmalı Hakk’ın emri böyledir
- 11. AŞIK TARZI HALK ŞİİRİ BİÇİMLERİ 2)SEMAİ Her yönüyle koşmaya benzer. Dizelerinin hece sayısı ve özel bir ezgiyle söylenmesi bakımından koşmadan ayrılır. Ben güzele güzel demem Güzel benim olmayınca Muhannetin kahrın çekmem Gel deyip de gelmeyince Gelirim amma döğerler Bizi bu ilden kovarlar Güzel olanı severler Ben ölürüm görmeyince
- 12. AŞIK TARZI HALK ŞİİRİ BİÇİMLERİ 3)VARSAĞI Sert,yiğitçe bir söyleyişi olan şiirlerdir. “bre,hey,behey,hey gidi” gibi ünlem sözcüklerine yer verilir. Hecenin 8’li kalıbıyla yazılır.kendine özgü ezgisi vardır. Yürü bre yalan dünya Sana konan göçer bir gün İnsan bir ekin misali Seni eken biçer bir gün Karacaoğlan
- 13. AŞIK TARZI HALK ŞİİRİ BİÇİMLERİ 4)DESTAN Aşık tarzı halk şiirinin en uzun nazım biçimidir Dörtlük sayısı konuya göre değişir Savaşlar, kahramanlıklar, ayaklanmalar, kıtlıklar, doğal afetler, salgın hastalıklar ve ünlü kişilerin serüvenleri, gülünç olaylar, toplumsal taşlama ve eleştiri, atasözleri, hayvanlar destanlara konu olur. Hecenin daha çok on birli kalıbıyla yazılır/söylenir. Sekizli kalıpla söylenenler de
- 14. Aşık edebiyatının önemli temsilcileri KARACAOĞLAN KÖROĞLU AŞIK ÖMER KAYIKÇI KUL MUSTAFA GEVHERİ DERTLİ SEYRANİ DADALOĞLU BAYBURTLU ZİHNİ ERZURUMLU EMRAH