Kurumsal Mükemmellik Yolunda DeneyimlerTürkiye Kalite DerneğiKurumsal Mükemmellik Yolunda Deneyimler
Seyhun Araz
Coca Cola İçecek Bursa Fabrikası Üretim Müdürü
LRT Developments in Anatolia: A Growing Marketdr_darcinakinThis document discusses the growing light rail transit (LRT) sector in Anatolia, Turkey. It provides background on how LRT systems can help reduce urban sprawl and create more livable cities. It then outlines key LRT developments that have occurred in Anatolia over the past few decades, including the reemergence of tram systems in Istanbul and Eskişehir after more than 30 years without trams. Several other Turkish cities are now planning or constructing new tram lines as well.
BicycleAshutosh GuptaThis document summarizes a public relations proposal for a new folding bicycle called the "superfast folding bicycle" being introduced by Cyclone Group of Industries. The summary describes the bicycle's key features of being lightweight, easy to carry and fold, affordable at Rs. 10,000, and having 4 gear facilities and disk brakes. It then outlines the target audiences of high and middle class individuals, tourists, young people and students. Finally, it discusses the proposed public relations practices of using advertisements, demonstrations and good customer service to attract attention and build trust in the new product.
LRT Developments in Anatolia: A Growing Marketdr_darcinakinThis document discusses the growing light rail transit (LRT) sector in Anatolia, Turkey. It provides background on how LRT systems can help reduce urban sprawl and create more livable cities. It then outlines key LRT developments that have occurred in Anatolia over the past few decades, including the reemergence of tram systems in Istanbul and Eskişehir after more than 30 years without trams. Several other Turkish cities are now planning or constructing new tram lines as well.
BicycleAshutosh GuptaThis document summarizes a public relations proposal for a new folding bicycle called the "superfast folding bicycle" being introduced by Cyclone Group of Industries. The summary describes the bicycle's key features of being lightweight, easy to carry and fold, affordable at Rs. 10,000, and having 4 gear facilities and disk brakes. It then outlines the target audiences of high and middle class individuals, tourists, young people and students. Finally, it discusses the proposed public relations practices of using advertisements, demonstrations and good customer service to attract attention and build trust in the new product.
1. KSUY 5328
Metropoliten Alanlarda Kentsel Yapı ve Ulaşım
Davranışları
Hafta 5:
Kentsel Ulaşım Sistemleri
DOÇ. DR. DARÇIN AKIN
darcinakin1@gmail.com
http:77www.slideshare.net/dr_darcinakin
http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
2. Kentsel ulaşımın hedefi nedir?
Daha hızlı ve daha uzağa mı hizmet
etmeli?
Ucuz mu olmalı?
Güvenli mi olmalı?
Konforlu mu olmalı?
Mobilite hedef midir?
Peki erişilebilirlik?
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
3. İçerik
Kent içi Ulaşım sistemleri
◦ Yaya yolları
◦ Bisiklet yolları
◦ Karayolu sistemi
Otomobil
Yük taşımacılığı
◦ Toplu taşıma sistemi
Lastik tekerlekli araçlar
Otobüs
Minibüs
Dolmuş
Raylı sistemler
Tramvay
HRS
Metro
Denizyolu
Yolcu
Feribot
5. Amerika’da büyük şehirlerde iş yolculuğu
türel dağılımı: 2008
Büyük Amerikan Şehirlerinin Ulaşımı,
2008
Otomobille Yalnız Ulaşımın payı
Toplu Taşıma Kullanımı
6. Amerika’da ve 4 büyük şehrinde iş
yolculuklarının türel dağılımı
Yüzde
Tek başına sürüş Araç paylaşımı Toplu taşıma Diğer türler
7. İstanbul: Bugün ve Yarın?
Aktivite oranı (istihdam / nüfus) 0,285 0,305 0,332 0,369 1,29
1000 kişi başına öğrenci sayısı 211,9 223,3 238,6 257,5 1,22
1000 kişi başına otomobil 137,5 176,6 208,6 251,8 1,83
Kişi başına yolculuk 1,81 1,79 1,91 2,03 1,12
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
12. Yaya yolları
Yürüme çeşitleri
◦ Hızlı yürüme: hız=6,4 km/sa
◦ Acele etmeden yürüme: hız: 4,8 km/sa
Dolanarak yürüme (meandering)
Oyalanarak yürüme (tarrying)
◦ Yürümenin Teşvik edilmesinin nedenleri
Ekonomik oluşu
Sağlıklı oluşu
70-kg’lık bir kişi hızlı yürüme ile 1 saatte 280 kalori harcamakta.
Yavaş yürümede bunun yarısı harcanır.
Merdiven çıkmada normal yürümenin 2 katı enerji harcanmakta.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
13. Yaya yolları
◦ Yürümenin Teşvik edilmesinin nedenleri
...
Kolaylığı
Farkındalılığı ve çevre (insanlar ve mekan) ile
etkileşimi arttırması
Çevreci oluşu
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
14. Yaya yolları
◦ Yürümeyi zorlaştıran etmenler
Mesafe:
Herkesin yürüyebileceği mesafe 400 m.
%25 ila 50’lik kesimini yürüyebileceği mesafe : 800 m
Az bir kesimini yürüyebileceği mesafe ise 1600 m.
%80 ve daha azının yürüyebileceği 900 m’nin altında.
Büyük kentlerde yaşayanlar küçüklerdekilere göre daha fazla
benimsemektedirler.
Büyük aktiviteler ve kutlamalar yürüme mesafesini
arttırmakta ve 1600 m oldukça kolay kabule edilen bir
mesafe olmaktadır.
ABD’de bir millik çapın dışında yaşayan öğrenciler okul
otobüsü ile taşınmaya hak kazanmaktadırlar.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
15. Yaya yolları
◦ Yürümeyi zorlaştıran etmenler
Hız:
Ortalama yürüme hızı 4,8 ila 6,4 km/sa’tir.
Koşucular saate 24 km/sa’e erişebilirler.
Trafik mühendisliğinde sinyalize kavşaklarda yeşil süresi 4,4
km/sa’e göre tasarlanır:
Gençler için bu hız 5,8 km/sa
Yaşlılar için ise 3,3 km/sa’tir.
Karşı çalışmalarla doğrulanmamış araştırmalar Amerikalıların
Japonlar dışında diğer ülke vatandaşlarından daha hızlı
yürüdüğünü ifade etmektedir.
Ayrıca bu çalışmalar kalabalık kentlerde yaşayanların küçük
kentlerdekilere göre daha acele hareket ettiklerini
söylemektedir.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
16. Yaya yolları
◦ Yürümeyi zorlaştıran etmenler
Yükselti değişimi:
Yükselti değişimi (inip-çıkma) aynı düzeyde yürümeye göre
daha az tercih edilmektedir.
Zorunluluk olmadıkça alt ve üstgeçitler pek tercih
edilmemektedir.
Özellikle alt geçitler güvenlik problemleri de
yaşanabilmektedir.
İklim şartları
Eşya taşıma
Engelli olma hali
Emniyet ve güvenlik
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
17. Yaya yolları
Yaya yollarının elemanları
◦ Kaldırım ve yürüme yolları
Kaldırımın kendisi en az 1,5 olmalı. Burada kişinin
değil iki bebek arabasının ya da tekerlekli
sandalyenin yan yana geçebileceği genişlik dikkate
alınmalıdır.
Daha yoğun mekanlarda kaldırımlar 2,4 m, alışveriş
mekanlarında ise en az 4,6 m genişliğe sahip
olmalıdır.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
18. Yaya yolları
Yaya yollarının elemanları
1,8-3,6 m kaldırım: ticaret-kafe zonu
1,8-3,0 m yaya
sirkülasyon alanı
0,9-1,2 m ağaç,
direk, altyapı zonu
Yoğun kaldırım kullanımlı bir aktivite caddesi (yeşil cadde)
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
19. Yaya yolları
Yaya yollarının elemanları
2,4-3,6 m kaldırım
0,9-2,4 m ağaç, direk, altyapı
ve otobüs durağı zonu
3 m kaldırım kenarı şeridi:
otobüs ve park zonu
Trafik şeridi
Kaldırımlı sıradan bir kentsel cadde
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
20. Yaya yolları
Yaya yollarının elemanları
Banklı dinlenme alanı, çöp
kutusu ve duyuru panosu
1,8-2,4 m kaldırım
0,9-1,2 m ağaç,
direk, altyapı zonu
Yaya konforu öğeleri ile banliyöde bir cadde
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
23. Yaya yolları
Düşük yoğunluklu bir yerleşimde yaya geçitlerinin ve bisiklet şeritlerinin
düzenlenmesi
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
24. Yaya yolları
Yüksek yoğunluklu bir yerleşimde yaya geçitlerinin düzenlenmesi
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
26. Yaya Geçidi İşaretlemesi
İngiltere ve diğer İngiliz müstemleke ülkelerinde, sürücülerin yaya
geçitlerinin her iki yanındaki zig-zag çizgilerin üzerine park etmesi
yasaktır. Bu yasak yayaların gelen trafiği görmelerine engel olmamak
içindir.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
28. Doğrusal Yaya Kapasite Hesabı Örneği- Kentsel Kaldırım
Park metre Posta kutusu
Kaldırım
Yaya Akımı Net
genişlik
Yaya Akımı
Bina çizgisi
Etkin genişlik Kenar engelleri
Seçilen hiz. düz. Hizmet düzeyi C ile D’nin kırılma noktası
Akım = 10 yaya / dak / genişlik (ft)
Kapasite= 10x5,5=55 yaya / dakika veya 3300 yaya / saat
Mevcut yaya akımı 1400 yaya sola 1600 yaya sağa doğru ise, hizmet düzeyi ne
olur?
Dakikada yaya sayısı=
1 ft genişlikte yaya sayısı=
Bu da Tablo 2.1’den hizmet düzeyi C’ye karşılık gelir.
29. Alansal Yaya Kapasite Hesaplaması - Metro girişi merdiven sahanlığı
Alansal Yaya Kapasite Hesaplaması Örneği Caddeye
açılan
Kullanılmayan alan merdivenler
Jeton kulübesi
Gazete standı
Turnikeler
Saatlik yaya hareket miktarı: Kişi Süre
A. Merdivenlerden turnikelere kişi saniye
B. Merdivenlerden jeton kulübesine oradan da turnikelere
C. Merdivenlerden gazete standına oradan da turnikelere
D. Merdivenlerden jeton kulübesine oradan da gazete standına
ve turnikelere
E. Turnikelerden gazete standına ve merdivenlere
Toplam alan 40x30=1200 ft2 olmasına rağmen 3’te 2 si kullanılmakta.
Toplam alan 40x30=1200 ft2 olmasınabaşına 243’te40 si 2, örneğin ort.
C hizmet seviyesi hedefleniyorsa, kişi rağmen ila 2 ft
kullanılmakta.
30 ft2 alan düşecektir.
C hizmet seviyesi hedefleniyorsa, kişi başına 24 ila 40 ft2, örneğin
ortalama olarak 30 ft2 alan düşecektir.
30. Alansal Yaya Kapasite Hesaplaması - Metro girişi merdiven sahanlığı
Alansal Yaya Kapasite Hesaplaması Örneği
DEVAM...
Buna göre saatlik alan talebi:
Alanın 2/3’ü etkin
kullanılıyordu
Saatlik zaman-alan arzı: 1 saat=3600 saniye
Talep= 2 062 500 ft2.s < Arz= 2 894 400 ft2.s. olup, kişi başına düşen alan =
2 894 400 / 2 062 500 * 30= 42,1 ft2. Buna göre talep, B hizmet düzeyinde
(40-60 ft2, Bkz Tablo 2.1) daha konforlu olarak karşılanabilmektedir.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
31. Bisiklet ulaşımı
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
32. Bisiklet yolları
Bisiklet yolları sınıflaması (Los Angeles
metropoliten alanı):[1]
Sınıf I Bisiklet şeridi- Trafikten tamamen
ayrılmış, kendine ait güzergahı olan yollar.
Sınıf II Bisiklet şeridi- Şehrin
caddelerinin kenarında sadece bisiklet
kullanımı için tahsis edilmiş yollar.
Sınıf III Bisiklet yolu- Şehirde bir yerden
diğerine bisikletle güvenli bir şekilde
ulaşımı sağlama iddiasında olan caddeler
üzerindeki bisiklet kullanımı (karma
trafikte).
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
33. Bisiklet yolları http://nacto.org/cities-for-cycling/design-guide/
Geleneksel Bisiklet Yolları
Trafik akımı yönünde yolların kenarlarında
bisiklet kullanımı için yatay ve düşey
işaretlemelerle ayrılmış yollar.
Ayrılmış Bisiklet Yolları
Yolların kenarlarında bisiklet kullanımı için
yatay ve düşey işaretlemelere ek olarak bölücü
bir etkenle ayrılmış yollar.
Karşıt Akışlı Bisiklet Yolları
Bisikletlerin trafik akımına karşıt yönde hareket
ettikleri yollar. Tek yönlü caddeleri 2 yöne
çevirip, birinde trafik ve bisiklet, diğerinde ise
sadece bisikletler yer almakta.
Sol Yanda Bisiklet Yolları
Geleneksel bisiklet yolları gibi olup, tek yönlü
yollarda solda ya da 2-yönlü olup refüjle
bölünmüş yollarda solda yer alan şeritlerdir.
Sağ şeritte yük indirme bindirmenin, toplu
taşımanın ve park etmenin veya potansiyel
çatışmaların fazla olduğu yollarda avantaj
sağlarlar.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
34. Bisiklet Kullanma Amaçları
Bisiklet çok amaçlı kullanıma sahip olmakla beraber en
temel kullanım amaçları:
1. Çocuklar için oyun amaçlı
2. Eğlence amaçlı: Yürüme ve yüzmeden sonra en
popüler eğlence amaçlı aktivitedir.
3. Spor amaçlı
◦ Tour de France: 1903’den beri 2. Dünya savaşı dışında
her yıl sürekli yapılmakta.
4. Kentsel ulaşım
◦ İşe, okula, alışverişe vb gitme amaçlı kullanım
5. Hizmet aracı
◦ Gelişmekte olan ülkelerde kentlerde turistlerin, eşyaların
taşınması amaçlı.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
35. Bisiklet Kullanma Amaçları
Bisiklet çok amaçlı kullanıma sahip olmakla beraber en
temel kullanım amaçları:
....
5. Hizmet aracı
◦ ....
◦ Polis ve özel güvenlik timlerinin kullanımı
◦ Paket ve posta teslimatında kullanım
NY’da bisikletli posta
teslimatçısı
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
36. Bisikletin Desteklenme Nedenleri
1. Doğrudan erişim
2. Düşük enerji tüketimi
3. Kirlilik oluşturmaması
4. Sağlıklı egzersiz
5. Düşük alan ihtiyacı
◦ Ayakta iken 2 m2, hareket halindeyken 5 m2.
6. Düşük kamu yatırım gereksinimi
7. Düşük harcama
◦ 150-300 TL arası bir fiyata normal bir bisiklet satın
alınabilmekte.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
37. Dikkat Gerektiren Hususlar
1. Trafikte uyumsuzluk
◦ Gerek motorlu araçlarla gerekse de
◦ Yayalarla
2. İnsan kabiliyetleri ve tavırları/tutumları
3. Emniyet ve Güvenlik
4. Doğal çevre ve İklim
5. Menzil ve Hız : Her gün düzenli olarak
pek az kişi 16 km’den fazla yol yapabilir,
ki bu mesafe saatten daha az sürede
alınabilir.
8 km’den az bir mesafe pek çok bisiklet
kullanıcısı için konforlu olarak
alınabilecek bir mesafedir.
İstanbul’da ortalama yolculuk uzunluğu
6,4 km’dir (2006 yılı Yolculuk Anketleri).
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
38. Dikkat Gerektiren Hususlar
6. Park etme
7. Kentsel Form ve Tesisler
◦ Büyük çaplı tesisler, bunların
kentsel dağılımı ve çevredeki
yoğun trafik aktivitesi bisikletin
kullanımını etkilemektedir.
8. Resmi Tavır
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
39. Fiziksel ağın bileşenleri
Bisiklet Şeridi Genişlikleri
Yatayda herhangi bir görüşe engel nesnenin olmaması durumunda Minimum
şerit genişlikleri
Tek şerit
Aynı yönde 2 şerit
Farklı yönde 2 şerit (tavsiye edilmemekte)
Çoklu kullanımlı 2 şerit
Yatayda kenar boyunca görüşe engel bir objenin olması
durumunda (park etmiş araçlar, duvar, bariyer veya viraj)
Düşey açıklık
Maksimum eğim
60 m’den kısa olursa
Ortalama Hız
Tasarım (proje) hızı Düz zeminde
Aşağı eğimde
Yatay viraj genelde dikkate alınmamakta, fakat:
32 km/sa hızı sağlamak için
40 km/sa hızı sağlamak için
Kapasite 2000 bisiklet/sa/şerit
Aynı yönde 2 şerit
Aynı yönde 4 şerit
Çinde yüksek yoğunluklu alanlarda tecrübeli sürücüler tarafından oldukça
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
yüksek hacimler gözlemlenmekte.
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
40. Fiziksel ağın bileşenleri
Amerikan Eyalet ve Karayolu Ulaştırma Yetkilileri Birliği’nin tavsiyesi:
Minimum genişlik:
Kırsal yollarda 90 cm kaplamalı yol
1,2 m genişlik yatayda görüşse engel bir nesne yoksa
Tavsiye edilen genişlik 1,5 m
Tek yönlü yollarda bisiklet şeritleri yolun sağında olmalı.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
41. Fiziksel ağın bileşenleri
1,8-2,4 m kaldırım
0,9-2,4 m ağaç, direk ve
altyapı zonu
2,4-2,7 m park zonu
Trafik şeritleri
Caddede bisiklet şeridi
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
42. Fiziksel ağın bileşenleri
1,8-2,4 m kaldırım
0,9-2,4 m ağaç, direk ve
altyapı zonu
2,4-2,7 m park zonu
4,2 m-5,4 m paylaşılan
trafik ve bisiklet şeridi
Çizgiler
Paylaşılan bisiklet şeridi
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
43. Fiziksel ağın bileşenleri
1,8-2,4 m kaldırım
0,9-1,2 m ağaç, direk ve
altyapı zonu
1,2-1,8 m bisiklet şeridi
Trafik şeritleri
Çizgiler
Tek yönlü bisiklet şeridi (park yok)
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
44. Fiziksel ağın bileşenleri
1,8-2,4 m kaldırım
0,9-1,2 m ağaç, direk ve
altyapı zonu
2,4-2,7 m park şeridi
1,2-1,8 m bisiklet şeridi
Trafik şeritleri
Çizgiler
Tek yönlü bisiklet şeridi (trafik şeridi ile park
şeridinin arasında)
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
45. Bisiklet yolu planlama kriterleri
1. Karma trafikte bisiklet 1. Eğer ort. günlük trafik
(OGT) 2000’den az ve
trafiğin hızı 50
km/sa’den az ise
2. Trafik şeritleri 2. Eğer OGT 8000’e kadar
üzerinde ve trafiğin hızı 58
km/sa’e kadar ise
3. Ayrılmış/korunmuş 3. Eğer OGT 14000’e
şeritler kadar ve trafiğin hızı 75
km/sa’e kadar ise
4. Ayrı bisiklet yolları 4. Eğer OGT 14000’den ve
trafiğin hızı 75
km/sa’den fazla ise
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
46. Fiziksel ağın bileşenleri
Kaldırımda Bisiklet Yolları
Eğer kaldırımlar ve kenarındaki yeşil şeritler
yeterince geniş ise, yani, yayalar için yeterli alan
kalıyorsa, bisiklet şeridi bu alanın dışında
oluşturulabilir.
Bisiklet yolu ile yayalar ve bisikletlerle motorlu
araçlar (park halinde olsalar bile) arasında
tampon şeritleri olmalı.
Bu türden ağlar özellikle Batı Alman
şehirlerinde yaygındır.
Kaldırımda bisiklet şeridi
(Münih, Almanya)
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
47. Fiziksel ağın bileşenleri
Kaldırımda Bisiklet
Yolları
Eğer kaldırımlar ve
kenarındaki yeşil şeritler
yeterince geniş ise, yani,
yayalar için yeterli alan
kalıyorsa, bisiklet şeridi bu
alanın dışında oluşturulabilir.
Bisiklet yolu ile yayalar ve
bisikletlerle motorlu araçlar
(park halinde olsalar bile)
arasında tampon şeritleri
Bariyerle ayrılmış bisiklet şeridi (6. Cadde, NY) olmalı.
Bu türden ağlar özellikle
Batı Alman şehirlerinde
yaygındır.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
48. Fiziksel ağın bileşenleri
Bisiklet deposu (San Diego, CA)
Otobüs durağında bisiklet park yeri
(Ottawa, Kanada)
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
49. Fiziksel ağın bileşenleri
Bisiklet yolları (Xian, Çin)
Bisiklet park yeri (Yeni Delhi,
Hindistan)
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
50. Fiziksel ağın bileşenleri
Tavsiye Edilen Paylaşılan Şerit Genişlikleri
TRAFİK AKIMI Sınıflaması
24 saatlik trafik akımı 24 saatlik trafik akımı 10000
2000 birimin altında ise birimin üstünde ise
Cadde kenarında Park yok ise Cadde kenarında Park yok ise
HIZ Sınıflaması park var ise park var ise
50 km/sa’tin altında
50-65 km/sa Tavsiye edilmez
65-80 km/sa Tavsiye edilmez
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
51. İstanbul’da Bisiklet Yolları
Kademelendirmesi
16.07.2008
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
53. İstanbul’da yolların fonkisyonel
sınıflaması: 2006
Fonksiyonel Sınıflama
Ana yol
Tali yol
Toplayıcı/Dağıtıcı yol
Karayolu/Oyotol
(D100, E-80)
Kavşak kolları
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
54. Kentsel caddeye ait bir enkesit
Ön bahçe Kamusal kullanım-
ya da geri en az 15 m
çekme
2,4 m 2,4 m
park 2x2 yada 2x4 park
şeridi 3-3,30 m şeridi
trafik şeritleri
Kaldırım
Bina çizgisi
Yaya
yolu Banket
Mülkiyet çizgisi
Mülkiyet çizgisi
Orta-yüksek yoğunluklu Düşük yoğunluklu
bölgedeki cadde bölgedeki cadde
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
57. İBB, 2009.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
58. Karayolu Sistemi
Karayolu ulaştırma sistemi üç temel
kategoriye ayrılabilir:
Kategori C: Kent sokakları, genelde yerel
trafiğin hizmet verilen alana erişimine
hizmet eder
Kategori B: Ana caddeler
Kategori A: Otoyollar yada bölünmüş,
erişme kontrollü yollar, yalnızca doğrudan
giden trafiğe hizmet eder.
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
59. Karayolu Sistemi
Mobilite?
Mobilite Ana yollar
•Yolculuk sayısı
•Yolculuk süresi
•Yolculuk uzunluğu
•Toplam, kişi başına
Toplayıcı/Dağı-
tıcı yollar
veya araç başına
Arazi erişimi
Arazi Caddeler •Yola bağlantı sayısı
Erişimi
60. Karayolu Sistemi
Kapasite: Bir şeritten bir
saatte geçen araç sayısı
(araç/sa/şerit)
LOS: Hizmet seviyesi,
A’dan F’ye
(hacim/kapasite)
Yandaki araç
yoğunluğuna ve
aralarındaki mesafeye
dikkat edin.
64. Toplu Taşıma Sistemleri
Toplu taşıma türleri ve sistemleri üç
temel özellikle tanımlanırlar:
1. ROW –(right of way)- yol kullanım
hakkı,
2. Teknoloji (çoklukla karayolu veya
demiryolu taşıtları),
3. İşletme Tipi (yerel, ekspres ve özel).
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
65. Toplu Taşıma Sistemleri
Üç tür “yol kullanım hakkı” (ROW) tanımlanmaktadır.
- Kategori C
◦ En alt düzey, karışık trafikte hizmet vermekte, Toplu taşıma
seviyesi oto ile hız ve güvenilirlik anlamında rekabet edemez.
Daha çok Toplu Taşımaya bağımlı kişilere hizmet verir.
DÜŞÜK GÜVENİRLİK-KATEGORİ C
- Kategori B
◦ Bu tip yol kullanımında (ROW) kısmi olarak karışık trafikten
ayrışma vardır (cadde tramvayı). Burada işleyen toplu taşıma
sistemleri, otomobil ile rekabette, Kategori C’de bulunan
TTS’lerinden daha avantajlıdır.
- Kategori A
ORTA GÜVENİRLİK-KATEGORİ B
◦ Bu kategoride yollar tamamen ayrılmıştır ve yalnızca Toplu Taşıma
araçları kullanılmaktadır.Yatırım maliyeti yüksektir, bu nedenle
trafik hacminin fazla olduğu ve dolayısı ile raylı sistemi gerektiren
durumlarda daha uygundurlar.
YÜKSEK GÜVENİRLİK-KATEGORİ A
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com, www.slideshare.net/dr_darcinakin
67. Toplu Taşıma Sistemleri
Hizmet Düzeyi (LOS):
MEVCUDİYET
Hizmet kapsamı
Hizmet saatleri
YOLCU BAKIŞ Kaldırım şartları
Park-et-bin kapasitesi
AÇISIYLA “HİZMET
KALİTESİ”
UYGUNLUK
Yolcu bindirme
TT/oto yolculuk süresi
Konfor
Güvenlik
LOS Kapasite ve Hizmet Kalitesi ile ilişkilidir.
68. Toplu Taşıma Sistemleri
Hizmet Düzeyi (LOS):
Otobüs Raylı
Yorumlar
Hiçbir yolcu yan yana oturmuyor
Yolcular nereye oturacağını seçebiliyor
Bütün yolcular oturabiliyor
Ayaktaki yolcu yükü konforlu düzeyde
Maksimum yolcu yükü
Çok kalabalık
* Karşılaştırma için yaklaşık değerler. LOS yolcu başına düşen alan üzerinden tanımlanmaktadır.
TT/Oto Yolculuk süresi LOS
Yolculuk süresi
farkı, dak. Yorumlar
TT ile yolculuk otomobilden hızlı
TT otomobil ile aynı hızda
Tercih eden yolcular için tolere edilebilir
Gidiş-dönüş TT ile en az 1 saat daha uzun
Bıktırıcı, küçük şehirler için belki en iyi
Yolcuların çoğu için kabul edilemez.
69. Toplu Taşımanın Payı
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
71. Kentsel ulaşım sistemlerinde uygulanan politikalarla bireysel denge (IE)
konumundan sosyal optimum (SO) dengesine geçiş (Vuchic, 1999).
72. Ulaşım Türlerine Dair Negatif Dışsallıklar
Yolcu ulaşımı CO2 emisyonu (kg/kişi/yıl)
Özel ulaşım emisyonu Toplu taşıma emisyonu
73. İstanbul’da Toplu Taşıma Hatları
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
74. İstanbul’da Ulaşım...
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
75. İstanbul’da Ulaşım...
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin
76. Kentsel ulaşım türlerinin sistem performansı-yatırım maliyeti ilişkisi (ROW A:
kendine ait işletim hattı/yolu olan türler, ROW C: karma trafikte işletilen
türler, ROW B: iki işletim tarzının karma hali) (Vuchic, 1999).
77. Ulaşım türlerinin sayısal karşılaştırması
Cadde Otoyolda Karma Yarı-hızlı Hızlı
üzerinde trafikte
Otomobil Otomobil otobüs-HRS TT TT
Araç
doluluğu
Hız
(km/sa)
Araç/saat
Kapasite
(kişi/saat)
91. Şekilde karayolları ve raylı sistem projelerinin tamamlanma dönemlerine göre yatırım
miktarları gösterilmektedir. 2011 yılı için yaklaşık 0,6 milyar $’lık bir yatırım planlanmakta ve
2020 yılı plan döneminin en yüksek yatırım yılını göstermektedir. 2018 yılından sonra tünel
projeleri planlandığı için karayolu yatırımlarının toplam yatırımlar içindeki payında artış
görülmektedir.
93. İSTANBUL’DA TRANSFER
MERKEZLERİ
Doç. Dr. Darçın AKIN, darcinakin1@gmail.com,
http://www.slideshare.net/dr_darcinakin, http://gyte.academia.edu/DarcinAkin