際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
DESCUBRINDO A
PREHISTORIA POLA CONTORNA
As construci坦ns tradicionais e a toponimia do lugar (II parte)
ceip Barouta, 2017-2018
DESCUBRINDO A PREHISTORIA POLA CONTORNA
As construci坦ns tradicionais e a toponimia do lugar (II parte)
Proxecto levado a cabo no ceip de Barouta, no presente curso acad辿mico, 2017-18. Nel
participou todo o Centro e contamos, coma en anos anteriores, co asesoramento da t辿cnica
de medio ambiente do Concello, Patricia Reboreda.
Este ano queriamos continuar co obxectivo de co単ecer a contorna, a s炭a riqueza en restos
prehist坦ricos e construci坦ns tradicionais de grande valor. Todas estas sa鱈das ve単en tendo
moita aceptaci坦n entre alumnado e profesorado. Nelas imos descubrindo a nosa historia e
aprendendo a valorala para, despois, aprender a coidala.
Fixemos moitas actividades pero tam辿n quedaron outras sen rematar. A estas alturas a鱈nda
est叩 pendente algunha das sa鱈das que ti単amos programadas pero que tivemos que adiar
debido ao mal tempo.
Unha novidade deste ano foi que abrimos un web-
blog: http://blogs.voznatura.es/embaroutate/
onde intentamos dar a co単ecer todas as actividades
que dende o CEIP de Barouta estamos a
desenvolver e que est叩n relacionadas coa natureza
e co patrimonio da nosa contorna. Tam辿n nesta
p叩xina web facemos referencia aos proxectos do
colexio cuxa tem叩tica sexa o medio ambiente.
Equipa da contorna
PROPOSTA DE ACTIVIDADES A DESENVOLVER DENTRO DO PROXECTO DE VOZ
NATURA AO LONGO DO CURSO EN COLABORACIN CO CONCELLO DE AMES
ETAPA ACTIVIDADE DATA QUE VER
5尊 e 6尊 de
E.P.
Rego dos Pasos
Andaina desde Pousada a Bertamir叩ns
.......................
Dolmen de Dombate e Ecomuseo Forno do Forte
marzo
abril
Capela, fontes, mu鱈単os, vexetaci坦n aut坦ctona,
aldea singular, petr坦glifos ..................
Dolmen, centro de interpretaci坦n de
Dombate, Ecomunseo da olar鱈a en Bu単o,
obradoiro de barro
4尊 de E.P.
Rego dos Pasos
Andaina desde Pousada a Bertamir叩ns
............................
Campo Lameiro
Visita guiada ao Centro de Interpretaci坦n
............................
Castro de Baro単a
marzo
abril
xu単o
Capela, fontes, mu鱈単os, vexetaci坦n aut坦ctona,
aldea singular, petr坦glifos ..................
Os petr坦glifos: formas, texturas, obradoiro de
reproduci坦n
...................
O propio Castro: as vivendas, muralla,
orientaci坦n ...
2尊 e 3尊
E.P.
Rego Andori単a
Ruta circular desde a capela da Magdalena, en Tapia,
R炭a, San Mamede e regreso 叩 praia fluvial de Tapia
abril
maio
Capela, fonte, castro de Pi単eiro, mu鱈単os,
h坦rreos, cruceiros, pombais, vexetaci坦n de
ribeira...
1尊 de E.P.
Petr坦glifo de Castelo e obradoiro de gravado
Pequena andaina ao petr坦glifo e actividade na aula de
natureza da Ameixenda.
abril
A rocha gravada, a vexetaci坦n que a rodea
(pi単eiros e eucaliptos sobre todo) as aldeas e,
finalmente, o obradoiro sobre Prehistoria
E. Infantil
Rego dos Pasos
Un percorrido m叩is curto, desde Pousada a
Bertamir叩ns.
xu単o Mu鱈単os, bosque de ribeira, fontes, h坦rreos...
Proposta ao profesorado:
Temos un mont坦n de sementes para plantar: landras, noces, abel叩s... Todas foron
recollidas este outono en parques de Santiago e no patio do colexio.
A idea 辿 que a rapazada tome consciencia e valore o medio no que vive. Pero
ademais, 辿 unha boa ocasi坦n para aprender a distinguir cada unha das sementes, ver
como xermolan, saber algo destas 叩rbores ...
Cada curso pode plantar as s炭as e logo po単er辿molas nun lateral do colexio,
abrigadas do norte, para que sigan o seu proceso natural.
Cando agromen, ser叩 o momento de transplantalas e logo levalas ao viveiro
municipal para que medren ben antes de buscarlles sitio no monte.
Algunha poder辿mola plantar no noso patio!
Equipa da Contorna
DA SEMENTE  FRAGA
Despois dun ano de seca e tantos incendios no ver叩n, pensamos que podiamos aportar
o noso gran de area para conservar e acrecentar os nosos bosques aut坦ctonos e as鱈
colaborar no coidado e mellora do noso medio.
Memoria 2017
Memoria 2017
En novembro, plantamos
landras, noces, abel叩s... E
ata ginkgo biloba!
Agora deix叩molas no corredor leste do colexio, protexidas da friaxe e da invern鱈a.
Agardamos que nolo agradezan e dean boas plantas.
No mes de abril, aquelas sementes que
soterramos no outono est叩n agromando.
As sobreiras naceron case todas pero
tam辿n temos unha nogueira e carballos.
Agora teremos que transplantalas cada
unha 叩 s炭a maceta e despois levar辿molas
ao viveiro municipal que est叩 a car坦n do
colexio para que sigan o seu crecemento,
durante un ou dous anos antes de levalas
ao monte.
Algunha quedar叩 no patio do colexio!
Esta sobreira 辿
moito m叩is grande
que as outras
porque foi criada
dentro do colexio.
Unha nogueira
Chegou a hora de separar as sobreiras e po単elas en
macetas de unha en unha. Hoxe foi un grupo de 4尊.
O grupo de 5尊 A, foi o encargado de plantar no
patio d炭as sobreiras das que sementaron en
outono. Esperemos que lles guste o sitio e se
adapten ben.
PERO. DE ONDE SAIU ESTA RBORE?
As nenas e nenos de Educaci坦n Infantil gozamos da chegada do
outono no colexio. Por fin se puxo a chover! chegou o vento, o
tempo fresqui単o e as nosas 叩rbores amigas do patio deixaron
caer as s炭as follas e tam辿n as sementes: landras, casta単as 
Sementes? que son? que ocorre con elas?
Despois de observalas, miralas ben miradi単as e ver o diferentes
que son, pregunt叩monos: De que 叩rbore caeron? Eliximos as
landras, por feiti単as, suaves e xeitosas.
Pensamos que nos gustar鱈a saber como pode ser que unha
semente se converta nunha 叩rbore. Que ten que pasar?
Decidimos, ent坦n, recoller algunhas para po単elas en terra, a ver
se medraban, pero  ademais da terra que necesitar叩n para
converterse en 叩rbores?
Terra, macetas, auga e unha cantarea  Sementes plantadas no
espazo de natureza!
Agora toca regar e agardar. Como choveu e choveu tivemos que
regar pouco e  naceron unhas planti単as pequenas (ademais de
moita herba). Non ocorreu en todas as macetas pero fix辿rono
nunhas pouqui単as que transplantamos a outras macetas m叩is
grandes: m叩is terra, m叩is espazo para seguir medrando!
Agardamos expectantes a ver o que medran. Queremos que
formen parte da nosa fraga! Poderemos velas convertidas en
carballos grandes? Educaci坦n infantil ( outono-abril)
Primeiro houbo que
buscar as mellores
landras e tam辿n a
mellor terra.
Plant叩molas e
deix叩molas no
curruncho de
natureza, ao soli単o
e protexidas do
nord辿s.
Facer un oco, sacar o carballi単o con moito xeito, metelo nunha maceta m叩is grande, tapar con boa terra
e regar. As鱈 fixemos cos seis carballos que nos naceron. Para o ano igual os levamos 叩 fraga!
En setembro do 2.017,
sensibles co tema dos
incendios forestais en Galicia,
as alumnas e os alumnos de
5属B pensamos en p坦r o noso
gran de area para repoboar o
monte da nosa contorna.
Primeiro buscamos landras e
casta単as; escollemos as
mellores para plantalas en
pequenas macetas para
xerminar. Pux辿molas f坦ra, ao
abrigo do colexio e cada
pouco i叩molas regar. Logo
veu o inverno e non fixo falla!
Implicados na repoboaci坦n do monte con
carballos e casti単eiros.
Pasou o tempo e agora, no mes de abril,
traspas叩molas a macetas m叩is grandes con
terra da horta mesturada con terra
fertilizante.
Logo, reg叩molas e deix叩molas nun lugar
do colexio no que te単en algo de abrigo.
Se agora xa sa鱈ron adiante, esperamos que
no futuro sigan medrando para traspasalas
aos nosos montes.
Nenas/os de 5属B
Collendo terra no
horto para p坦r no
fondo.
PLANTAMOS E COMEMOS
O traballo no horto, este ano foi m叩is dificultoso, debido ao mal tempo. Con
todo, fomos aproveitando os d鱈as m叩is solleiros para levar a cabo as tarefas que
ti単amos pensadas.
A finais do outono preparamos o novo espazo para plantar; veu un veci単o co
seu tractor para pasarlle o fresador e deix坦unola moi ben. Fixemos un cambio
para deixar en repouso o anaco que cultivamos os anos anteriores e darlle
tempo a que se recupere. Agora botamos al鱈 restos org叩nicos e follas para que
se vaian descompo単endo pouco a pouco.
As primeiras plantaci坦ns vi単eron no mes de febreiro: allos, ch鱈charos e cebolas.
A pesar do mal tempo, naceron e foron medrando moi ben. Fix辿moslle un
abrigui単o aos ch鱈charos e houbo que rodear os tall坦ns con regos para que
correse a auga e non apozara.
Ao longo do ano, foron pasando polo horto, todos os cursos a facer diferentes
tarefas; alg炭ns 鱈an ata no tempo libre de recreo a botar unha man cando estaba
por al鱈 alg炭n adulto traballando.
Sempre puidemos probar os froitos antes de acabar o curso. Esperemos que
este ano tam辿n o logremos!
Remata xaneiro e xa vai chegando a hora de volver ao horto. Preparamos as sementes
primeiras: allos, cebolas, ch鱈charos. Houbo que facer os regos, botar cal e abono. Pero
agora xa est叩 lista.
Este ano cambiamos a zona de plantaci坦n para deixar descansar a terra ocupada nos
anos anteriores.
Hoxe foi un recreo diferente. Un grupo voluntario
recollendo follas da bancada para levar ao horto.
Non importa a idade, nin o x辿nero. S坦 a colaboraci坦n,
o traballo conxunto, a alegr鱈a de compartir.
O alumnado de 2尊 e 4尊 plantan allos, cebolas e ch鱈charos.
Alumnado voluntario plantando no horto no seu tempo libre.
As鱈 quedou o abrigo para os ch鱈charos.
A que mola?
21 de marzo: 叩rbores e poes鱈a
Xa chegaron as 叩rbores que imos
plantar no noso horto. Este ano
mercamos:
 2 辿rbedos
 1 amendoeira
 1 pereira
 1 claudieira
 1 abeleira
 1 pexegueiro
 1 marmeleiro
 1 ameixeira verde
 1 ameixeira vermella
 1 maceira
Ademais temos casti単eiros, acivros,
1 pradairo e 1 sobreira para engadir
na fraga.
Para plantar unha 叩rbore debes sigue estes pasos:
1. Cavar un burato. Debe ter polo menos o dobre do ancho da
cepa. E conv辿n facelo uns d鱈as antes da plantaci坦n para que a
terra se osixene.
2. Sacar a planta da maceta. Hai que facelo con coidado para que
as ra鱈ces non rompan e sacudir lixeiramente para afrouxar la
cepa.
3. Colocar a 叩rbore no novo lugar. Suxeitala pola cepa, nunca
polo tronco e espelir as ra鱈ces. Asegurarse de que queda
dereita e 叩 altura da terra que a rodea, non afundida.
P坦deselle p坦r un pau gu鱈a.
4. Encher o oco coa terra que quitamos e gramar arredor. Logo
regar.
5. Coidar da 叩rbore. Observar se precisa rego e protexela de
golpes. Tam辿n lle podemos p坦r un letreiro co seu nome.
rbedo/albedro (Arbutus
unedo)
O 辿rbedo 辿 un arbusto da familia
das eric叩ceas, que produce uns
froitos esf辿ricos brandos entre
vermellos e laranxas. D叩se nos vales
interiores dos grandes r鱈os.
Uso, ornamental. Froitos
comestibles en marmelada e
licores.
Abeleira(Corylus avellana)
 un arbusto caducifolio das
betul叩ceas de p坦las abundantes e
madeira dura, cuxo froito 辿 a abel叩.
Especie com炭n dos bosques
galegos. Cultivada polos froitos.
Antigamente, as varas us叩banse na
construci坦n, na cestar鱈a...
Amendoeira (Prunus dulcis)
 unha 叩rbore da familia das ros叩ceas. O seu froito 辿 a am辿ndoa. A
amendoeira 辿 unha 叩rbore de entre 6 e 12 metros de altura. As follas
son simples. A flor 辿 de cor branca ou rosada. Os froitos en forma de
drupa oblonga. A 叩rbore pode vivir de 50 a 80 anos. A s炭a madeira 辿
de boa calidade, empr辿gase en ebanistar鱈a.  t鱈pica de climas c叩lidos,
tolera mal o fr鱈o.
Novas 叩rbores no horto!
..
Marmeleiro (Cydonia vulgaris)
 unha 叩rbore da familia ros叩ceas, de 4 a 5 m de alto,
toro en ramas, follas enteiras, flores solitarias e froito
en pomo, arom叩tico e de carne 叩spera.  orixinaria
de Asia e d叩 como froito o marmelo.
Ameixeira (prunus domestica)
 unha froita de pela lisa e polpa consistente
apegada 叩 carabu単a, que cont辿n zume doce.
P坦dese comer en cr炭a, pero tam辿n serve para
preparar marmeladas ou zumes.
Moi abundante en Galicia.
Pexegueiro (Prunus persica)
 unha 叩rbore nativa da China, onde se cultivou por vez
primeira. O seu froito 辿 comest鱈bel e suculento: o pexego.
Pertence ao x辿nero Prunus que incl炭ea cerdeira ou a ameixeira,
da familia das ros叩ceas. O pexegueiro clasif鱈case xunto
叩 amendoeira no subx辿nero Amygdalus, que se distingue dos
outros por ter a carabu単a (onde fican as sementes) brugosa.
rbores e poes鱈a
S坦 despois de que a derradeira 叩rbore sexa cortada,
s坦 despois de que o 炭ltimo r鱈o sexa envelenado,
s坦 despois de que o 炭ltimo peixe fose atrapado...
S坦 ent坦n nos decataremos de que non podemos comer
o di単eiro.
Indios Cree
Grupo nativo do Canad叩
Froiteiras para o horto.
rbedos, casti単eiros... e poemas para a fraga.
A ANPA tam辿n participou na plantaci坦n.
Un anaco do horto, cos ch鱈charos e algunhas
froiteiras.
Facendo sementeira
O grupo de 1尊 辿 o encargado de facer a sementeira de cabaci単o.
Cada quen puxo a s炭a semente. Agora toca agardar uns d鱈as...
Parecen
pipas!!!
Os allos e as cebolas medran rodeados de auga. Menos mal
que lle fixemos regos de sa鱈da, que sen坦n afogar鱈an.
A primavera vaise notando no horto
e nas froiteiras.
Un grupo de infantil fixo un
percorrido polo horto buscando
onde plantar os amorodos.
Pero onde
est叩n os
amorodos???
Aqu鱈 est叩n! Pois aqu鱈 imos p坦r os
nosos tam辿n e despois
comer辿molos.
Primeiro buscamos o
lugar para furar, logo
plantamos e regamos.
Ao acabar, seguimos o
percorrido para ver os
froitos que van
aparecendo.
De momento temos:
cereixas, 辿rbedos e figos.
Educaci坦n Infantil
Coa chegada do bo tempo, o curso de terceiro, fixo un alto nas s炭as tarefas
coti叩s para achegarse ao horto e plantar uns regos de cenorias e tomates.
3尊 de Primaria
COECENDO A CONTORNA
Este curso organizamos varias rutas a p辿 pola zona tendo en conta a idade
da rapazada e os obxectivos do programa. Para estas sa鱈das contamos co
asesoramento da t辿cnica de medio ambiente do Concello.
 Regos dos Pasos, para o alumnado de 4尊, 5尊 e 6尊
 Rego Andori単a, para os grupos de 2尊 e 3尊
 Petr坦glifos de Castelo, para a aula de 1尊
 Rego dos Pasos (un pouco m叩is curta), para o alumnado de E. I.
De cada sa鱈da, elaboramos unha pequena gu鱈a para que tanto o alumnado
coma o profesorado soubese o que 鱈an ver.
Ao remate, cada aula elaborou o seu traballo; alg炭ns deles pod辿molos ver
nesta memoria e outros quedaron plasmados en murais nas aulas,
debuxos, conversas...
Ruta de Pousada a Bertamir叩ns
Memoria 2017
Memoria 2017
O carballo da Fonte, preto
do rego de Pousada.
rbore senlleira, en
proceso de catalogaci坦n.
Detalles do seu tronco.
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
5尊 de Primaria
As nenas e nenos de 6尊, coma se de Marco Polo se tratase, fixemos o noso caderno
de viaxe. Falamos da ruta do Rego dos Pasos e das s炭as marabillas.
6尊 de Primaria
https://gl.wikipedia.org/wiki/Grupo_Galaico_de_Arte_Rupestre
petr坦glifo > petros (pedra) + glyphein (tratar)
Un petr坦glifo 辿 unha representaci坦n gravada sobre unha pedra ou rocha.
O Grupo Galaico de Arte Rupestre est叩 constitu鱈do polos gravados realizados en pedra en
tempos prehist坦ricos.
Petroglifo do Vilar (os Bat叩ns, Ames)
Foi localizado durante a campa単a de
seguimento das obras da autov鱈a
Santiago-Noia en 2006.
Tr叩tase dunha estaci坦n formada case
exclusivamente por cazoletas e
outras concavidades chama a
atenci坦n a s炭a relativa extensi坦n, xa
que os gravados aparecen en catro
rochas diferentes, probablemente
cinco orixinalmente, algunha delas
foi mutilada durante as obras.
Resulta interesante a s炭a ubicaci坦n
na zona baixa do coraz坦n do val da
Ama鱈a, en un dos poucos outeiros
rochosos, nunha zona de substrato
basicamente sedimentario.
 Ruta petr坦glifo de Castelo + obradoiro na aula de natureza da Ameixenda
O grupo de 1尊 ten unha sa鱈da a Castelo para ver os seus petr坦glifos e logo far叩n un obradoiro de
gravado na Ameixenda. Toda a actividade est叩 programada e guiada pola t辿cnica de medio ambiente
do Concello, Patricia Reboreda.
23 de marzo: aula de 1尊
O pasado m辿rcores d鱈a 18 de abril, o grupo de 1尊 tivemos a sa鱈da inclu鱈da no proxecto de Voz
Natura a Castelo e 叩 aula de natureza da Ameixenda.
s 10 da ma単叩 sa鱈mos do colexio acompa単ad@s pola nosa titora Tania, o profe Camilo e
Patricia, a t辿cnica de medio ambiente do Concello, quen se encargou de guiarnos ao longo de
toda a visita.
A primeira parada fix辿mola en Castelo e fomos de ruta polo monte en busca de petr坦glifos, os
cales atopamos con facilidade posto que ti単amos ao Sol na posici坦n id坦nea para poder
diferencialos nas rochas sen moita dificultade. Encantounos poder ir monte arriba, explorar e
trasladarnos a tantos anos atr叩s imaxinando como far鱈an os gravados e que querer鱈an
transmitir. Todo isto sen esquecer as fermosas vistas que nos ofrec鱈a o lugar.
A seguinte parada foi na aula de natureza da Ameixenda onde, ademais de merendar e xogar,
aprendemos algunhas caracter鱈sticas dos monos e gorilas e compar叩molas coas dos seres
humanos a trav辿s de diversos xogos. Foi moi divertido vernos a tod@s en acci坦n!
Xa para rematar, Patricia repartiu uns anaqui単os de papel onde gravamos os nosos propios
petr坦glifos e, finalmente, puidemos levalos para a casa como recordo desta experiencia tan
bonita e enriquecedora.
Ruta petr坦glifo de Castelo +
Obradoiro na aula de natureza
da Ameixenda
Primeiro houbo que esquivar os toxos pero logo...
Que pracer tocar na laxa que gravaron os nosos antepasados!
Xogando e aprendendo.
Aula de 1尊 de E.P.
 Ruta Rego Andori単a (O alumnado de 2尊 e 3尊 far叩n esta ruta guiada por Patricia)
Com辿zase na capela da Magdalena en Tapia para ver a Fontesanta, logo s辿guese o sendeiro polo monte ata o
rego Andori単a. Un paseo para descubrir o bosque, os usos da auga, mu鱈単os (uns derru鱈dos e outros en bo estado),
un antigo castro...; logo veremos os h坦rreos de R炭a e o do priorado de San Mamede regresando pola devesa de
Sequeiros, un bosque de loureiros cun arrecendo espectacular.
27 de abril: aula de 3尊 4 de maio: as d炭as aulas de 2尊
A rapazada de 3尊 de EP f鱈xemos o roteiro do
Rego Andori単a onde tivemos a ocasi坦n de
ver un bosque atl叩ntico ba単ado polas augas
do r鱈o Tambre. Foi un fermoso percorrido.
As construci坦ns populares que m叩is
chamaron a nosa atenci坦n foi o Mu鱈単o de
Insua e a Ermida da Nosa Se単ora da
Madalena.
Andaina polo rego Andori単a
DESCUBRINDO OUTROS LUGARES
Descubrir lugares 辿 un obxectivo
que vimos mantendo ao longo
destes anos.
Sempre tentamos buscar
aqueles lugares que sexan
referente respecto do tema que
estamos a desenvolver. Este ano
escollemos, para 5尊 e 6尊,
Dombate e Forno do Forte polo
tema da Prehistoria e tam辿n dos
oficios antigos.
E para os grupos de 4尊, Campo
Lameiro e os Castros de Baro単a.
Sempre resultan interesantes
estas sa鱈das.
Campo Lameiro
Forno do Forte
Dombate
Castros de Baro単a
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Memoria 2017
Un descanso merecido para reparar forzas. Unha vista do poboado prehist坦rico.
O alumnado de 5尊 e 6尊, con esta visita, tivo a oportunidade de aprender algo m叩is sobre a
Prehistoria e as construci坦ns megal鱈ticas.
Vista da entrada ao dolmen
custodiada por 鱈dolos de pedra.
Este dolmen, situado en
Cabana de Berganti単os, 辿 un
monumento megal鱈tico
constru鱈do na 1尊 metade do
IV milenio a. C.  un dos
conxuntos m叩is importantes
de Galicia.
No interior da c叩mara hai
pinturas. Hoxe s坦 se poden ver
nunha r辿plica que fixeron f坦ra.
Visita ao Dolmen de Dombate
http://www.concellomalpica.com/fornodoforte/ga/xml/index.php
O Ecomuseo nace como resultado da necesidade de
expo単er ao p炭blico a tecnolox鱈a e o xeito de vida
tradicional dos oleiros (alfareiros) de Bu単o. Est叩
formado polas antigas casas/obradoiro, forno,
cabanote (alpendre) e cabazo (h坦rreo) de varias
familias alfareiras. O conxunto foi rehabilitado
recentemente pola Deputaci坦n da Coru単a, actual
propietaria, que coidou cada detalle co fin de ofrecer
ao visitante a posibilidade de retroceder no tempo e
poder co単ecer, non s坦 como era a vivenda dun
oleiro, sen坦n tam辿n o seu oficio e o xeito de vida
dunha familia da d辿cada de 1950.
ECOMUSEO FORNO DO FORTE
As aulas de 5尊 e 6尊, visitan o
Ecomuseo do Forno do Forte.
Todo resultou interesante pero
o mellor foi xogar co barro e
constru鱈r algo bonito.
CONCLUNDO
Este proxecto, que agora remata, resultou de grande interese. Confiamos
en que este esp鱈rito de buscar e aprender f坦ra das aulas se mante単a vivo e
tam辿n esperamos que para o vindeiro curso poidamos seguir contando
coa subvenci坦n de Voz Natura e o respaldo do Concello.
Que destacariamos deste curso?
 A sa鱈da do Rego dos Pasos, sobre todo, a aldea de Pousada que est叩 tan
preto e agocha moitos tesouros.
 Ter a oportunidade de sentirnos artistas practicando e conectando con
aqueloutros artistas prehist坦ricos.
 Aprender un pouco m叩is das especies invasoras que temos preto
(acacias, eucaliptos) pero saber que tam辿n temos bosque de ribeira
que debemos preservar.
 Interese pola repoboaci坦n con especies que axuden a rexenerar os
nosos montes.
Por todo isto, facemos unha valoraci坦n positiva do traballo levado a cabo
neste curso e que queremos continuar en anos vindeiros.
<<Moita xente pequena, en moitos
lugares pequenos, cultivar叩n hortos...
Que alimentar叩n ao mundo>>
Proverbio africano
 Ao programa Voz Natura, que nos subvencionou o proxecto e amosou interese no
desenvolvemento do mesmo.
 Ao Concello de Ames e 叩 s炭a t辿cnica medioambiental, Patricia Reboreda, polo seu
asesoramento e colaboraci坦n tanto nas visitas guiadas coma na organizaci坦n de
obradoiros.
 Ao profesorado e alumnado de Infantil e Primaria, que participou e colaborou no
desenvolvemento do proxecto.
  ANPA San Mauro, que se involucrou na plantaci坦n de 叩rbores.
 s familias, que aportaron entusiasmo e interese.
Grazas!
Ceip Barouta  Ames, 25 de abril de 2018
Os nosos agradecementos :

More Related Content

Similar to Memoria 2017 (20)

Congresoclima
CongresoclimaCongresoclima
Congresoclima
Ceip Saco E Arce
Andurina 2017
Andurina 2017Andurina 2017
Andurina 2017
Ana Jato Rodriguez
Memoria 16 17
Memoria 16 17Memoria 16 17
Memoria 16 17
2TERE
REVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLO
REVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLOREVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLO
REVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLO
guest530951
Xornal 1尊 trimestre 2012 13
Xornal 1尊 trimestre 2012 13Xornal 1尊 trimestre 2012 13
Xornal 1尊 trimestre 2012 13
ceipcoiron
REVISTA ALBORADA 2023
REVISTA ALBORADA 2023REVISTA ALBORADA 2023
REVISTA ALBORADA 2023
anxovila
Revista escolar amencer 2019
Revista escolar amencer 2019Revista escolar amencer 2019
Revista escolar amencer 2019
vilabarreiro
Os Castrexos As Castrexas
Os Castrexos As CastrexasOs Castrexos As Castrexas
Os Castrexos As Castrexas
magarea
Dia da arbore e da auga 2017
Dia da arbore e da auga 2017Dia da arbore e da auga 2017
Dia da arbore e da auga 2017
Marta P辿rez Lage
Traballo na escola de ombre2
Traballo na escola de ombre2Traballo na escola de ombre2
Traballo na escola de ombre2
cbrial
Manuel Mar鱈a, etnograf鱈a
Manuel Mar鱈a, etnograf鱈aManuel Mar鱈a, etnograf鱈a
Manuel Mar鱈a, etnograf鱈a
MonContos
Traballo na escola de ombre
Traballo na escola de ombreTraballo na escola de ombre
Traballo na escola de ombre
cbrial
Plantaci坦n 2013 arcade
Plantaci坦n 2013 arcadePlantaci坦n 2013 arcade
Plantaci坦n 2013 arcade
aurorarra
Plantaci坦n primaria2013 arcade
Plantaci坦n  primaria2013 arcadePlantaci坦n  primaria2013 arcade
Plantaci坦n primaria2013 arcade
aurorarra
PROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIA
PROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIAPROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIA
PROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIA
biblionova
PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"
PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"
PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"
biblionova
Os nosos maios. 1尊 ed. Primaria
Os nosos maios. 1尊 ed. PrimariaOs nosos maios. 1尊 ed. Primaria
Os nosos maios. 1尊 ed. Primaria
Ana Moreiras R
RIAMONTE
RIAMONTERIAMONTE
RIAMONTE
cursobarouta
Memoria 16 17
Memoria 16 17Memoria 16 17
Memoria 16 17
2TERE
REVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLO
REVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLOREVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLO
REVISTA ESCOLAR. CEIP BERGANTIOS- CARBALLO
guest530951
Xornal 1尊 trimestre 2012 13
Xornal 1尊 trimestre 2012 13Xornal 1尊 trimestre 2012 13
Xornal 1尊 trimestre 2012 13
ceipcoiron
REVISTA ALBORADA 2023
REVISTA ALBORADA 2023REVISTA ALBORADA 2023
REVISTA ALBORADA 2023
anxovila
Revista escolar amencer 2019
Revista escolar amencer 2019Revista escolar amencer 2019
Revista escolar amencer 2019
vilabarreiro
Os Castrexos As Castrexas
Os Castrexos As CastrexasOs Castrexos As Castrexas
Os Castrexos As Castrexas
magarea
Dia da arbore e da auga 2017
Dia da arbore e da auga 2017Dia da arbore e da auga 2017
Dia da arbore e da auga 2017
Marta P辿rez Lage
Traballo na escola de ombre2
Traballo na escola de ombre2Traballo na escola de ombre2
Traballo na escola de ombre2
cbrial
Manuel Mar鱈a, etnograf鱈a
Manuel Mar鱈a, etnograf鱈aManuel Mar鱈a, etnograf鱈a
Manuel Mar鱈a, etnograf鱈a
MonContos
Traballo na escola de ombre
Traballo na escola de ombreTraballo na escola de ombre
Traballo na escola de ombre
cbrial
Plantaci坦n 2013 arcade
Plantaci坦n 2013 arcadePlantaci坦n 2013 arcade
Plantaci坦n 2013 arcade
aurorarra
Plantaci坦n primaria2013 arcade
Plantaci坦n  primaria2013 arcadePlantaci坦n  primaria2013 arcade
Plantaci坦n primaria2013 arcade
aurorarra
PROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIA
PROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIAPROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIA
PROXECTO O HORTO/2尊 DE PRIMARIA
biblionova
PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"
PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"
PROXECTO 2尊 DE PRIMARIA: "O HORTO"
biblionova
Os nosos maios. 1尊 ed. Primaria
Os nosos maios. 1尊 ed. PrimariaOs nosos maios. 1尊 ed. Primaria
Os nosos maios. 1尊 ed. Primaria
Ana Moreiras R

More from 2TERE (11)

"Adeus quinto de primaria"
"Adeus quinto de primaria""Adeus quinto de primaria"
"Adeus quinto de primaria"
2TERE
Andainas pola contorna
Andainas pola contornaAndainas pola contorna
Andainas pola contorna
2TERE
F叩brica da luz
F叩brica da luzF叩brica da luz
F叩brica da luz
2TERE
Fotos Bu単o-Dombate
Fotos Bu単o-DombateFotos Bu単o-Dombate
Fotos Bu単o-Dombate
2TERE
Riamonte, un lugar para co単ecer
Riamonte, un lugar para co単ecerRiamonte, un lugar para co単ecer
Riamonte, un lugar para co単ecer
2TERE
Riamonte
RiamonteRiamonte
Riamonte
2TERE
Debuxos 25 anos
Debuxos 25 anosDebuxos 25 anos
Debuxos 25 anos
2TERE
Excursi坦n polo barbanza
Excursi坦n polo barbanzaExcursi坦n polo barbanza
Excursi坦n polo barbanza
2TERE
Festa da primavera 2015
Festa da primavera 2015Festa da primavera 2015
Festa da primavera 2015
2TERE
Postais nadal
Postais nadalPostais nadal
Postais nadal
2TERE
As鱈 son eu
As鱈 son euAs鱈 son eu
As鱈 son eu
2TERE
"Adeus quinto de primaria"
"Adeus quinto de primaria""Adeus quinto de primaria"
"Adeus quinto de primaria"
2TERE
Andainas pola contorna
Andainas pola contornaAndainas pola contorna
Andainas pola contorna
2TERE
F叩brica da luz
F叩brica da luzF叩brica da luz
F叩brica da luz
2TERE
Fotos Bu単o-Dombate
Fotos Bu単o-DombateFotos Bu単o-Dombate
Fotos Bu単o-Dombate
2TERE
Riamonte, un lugar para co単ecer
Riamonte, un lugar para co単ecerRiamonte, un lugar para co単ecer
Riamonte, un lugar para co単ecer
2TERE
Riamonte
RiamonteRiamonte
Riamonte
2TERE
Debuxos 25 anos
Debuxos 25 anosDebuxos 25 anos
Debuxos 25 anos
2TERE
Excursi坦n polo barbanza
Excursi坦n polo barbanzaExcursi坦n polo barbanza
Excursi坦n polo barbanza
2TERE
Festa da primavera 2015
Festa da primavera 2015Festa da primavera 2015
Festa da primavera 2015
2TERE
Postais nadal
Postais nadalPostais nadal
Postais nadal
2TERE
As鱈 son eu
As鱈 son euAs鱈 son eu
As鱈 son eu
2TERE

Memoria 2017

  • 1. DESCUBRINDO A PREHISTORIA POLA CONTORNA As construci坦ns tradicionais e a toponimia do lugar (II parte) ceip Barouta, 2017-2018
  • 2. DESCUBRINDO A PREHISTORIA POLA CONTORNA As construci坦ns tradicionais e a toponimia do lugar (II parte) Proxecto levado a cabo no ceip de Barouta, no presente curso acad辿mico, 2017-18. Nel participou todo o Centro e contamos, coma en anos anteriores, co asesoramento da t辿cnica de medio ambiente do Concello, Patricia Reboreda. Este ano queriamos continuar co obxectivo de co単ecer a contorna, a s炭a riqueza en restos prehist坦ricos e construci坦ns tradicionais de grande valor. Todas estas sa鱈das ve単en tendo moita aceptaci坦n entre alumnado e profesorado. Nelas imos descubrindo a nosa historia e aprendendo a valorala para, despois, aprender a coidala. Fixemos moitas actividades pero tam辿n quedaron outras sen rematar. A estas alturas a鱈nda est叩 pendente algunha das sa鱈das que ti単amos programadas pero que tivemos que adiar debido ao mal tempo. Unha novidade deste ano foi que abrimos un web- blog: http://blogs.voznatura.es/embaroutate/ onde intentamos dar a co単ecer todas as actividades que dende o CEIP de Barouta estamos a desenvolver e que est叩n relacionadas coa natureza e co patrimonio da nosa contorna. Tam辿n nesta p叩xina web facemos referencia aos proxectos do colexio cuxa tem叩tica sexa o medio ambiente. Equipa da contorna
  • 3. PROPOSTA DE ACTIVIDADES A DESENVOLVER DENTRO DO PROXECTO DE VOZ NATURA AO LONGO DO CURSO EN COLABORACIN CO CONCELLO DE AMES ETAPA ACTIVIDADE DATA QUE VER 5尊 e 6尊 de E.P. Rego dos Pasos Andaina desde Pousada a Bertamir叩ns ....................... Dolmen de Dombate e Ecomuseo Forno do Forte marzo abril Capela, fontes, mu鱈単os, vexetaci坦n aut坦ctona, aldea singular, petr坦glifos .................. Dolmen, centro de interpretaci坦n de Dombate, Ecomunseo da olar鱈a en Bu単o, obradoiro de barro 4尊 de E.P. Rego dos Pasos Andaina desde Pousada a Bertamir叩ns ............................ Campo Lameiro Visita guiada ao Centro de Interpretaci坦n ............................ Castro de Baro単a marzo abril xu単o Capela, fontes, mu鱈単os, vexetaci坦n aut坦ctona, aldea singular, petr坦glifos .................. Os petr坦glifos: formas, texturas, obradoiro de reproduci坦n ................... O propio Castro: as vivendas, muralla, orientaci坦n ... 2尊 e 3尊 E.P. Rego Andori単a Ruta circular desde a capela da Magdalena, en Tapia, R炭a, San Mamede e regreso 叩 praia fluvial de Tapia abril maio Capela, fonte, castro de Pi単eiro, mu鱈単os, h坦rreos, cruceiros, pombais, vexetaci坦n de ribeira... 1尊 de E.P. Petr坦glifo de Castelo e obradoiro de gravado Pequena andaina ao petr坦glifo e actividade na aula de natureza da Ameixenda. abril A rocha gravada, a vexetaci坦n que a rodea (pi単eiros e eucaliptos sobre todo) as aldeas e, finalmente, o obradoiro sobre Prehistoria E. Infantil Rego dos Pasos Un percorrido m叩is curto, desde Pousada a Bertamir叩ns. xu単o Mu鱈単os, bosque de ribeira, fontes, h坦rreos...
  • 4. Proposta ao profesorado: Temos un mont坦n de sementes para plantar: landras, noces, abel叩s... Todas foron recollidas este outono en parques de Santiago e no patio do colexio. A idea 辿 que a rapazada tome consciencia e valore o medio no que vive. Pero ademais, 辿 unha boa ocasi坦n para aprender a distinguir cada unha das sementes, ver como xermolan, saber algo destas 叩rbores ... Cada curso pode plantar as s炭as e logo po単er辿molas nun lateral do colexio, abrigadas do norte, para que sigan o seu proceso natural. Cando agromen, ser叩 o momento de transplantalas e logo levalas ao viveiro municipal para que medren ben antes de buscarlles sitio no monte. Algunha poder辿mola plantar no noso patio! Equipa da Contorna DA SEMENTE FRAGA Despois dun ano de seca e tantos incendios no ver叩n, pensamos que podiamos aportar o noso gran de area para conservar e acrecentar os nosos bosques aut坦ctonos e as鱈 colaborar no coidado e mellora do noso medio.
  • 7. En novembro, plantamos landras, noces, abel叩s... E ata ginkgo biloba!
  • 8. Agora deix叩molas no corredor leste do colexio, protexidas da friaxe e da invern鱈a. Agardamos que nolo agradezan e dean boas plantas.
  • 9. No mes de abril, aquelas sementes que soterramos no outono est叩n agromando. As sobreiras naceron case todas pero tam辿n temos unha nogueira e carballos. Agora teremos que transplantalas cada unha 叩 s炭a maceta e despois levar辿molas ao viveiro municipal que est叩 a car坦n do colexio para que sigan o seu crecemento, durante un ou dous anos antes de levalas ao monte. Algunha quedar叩 no patio do colexio! Esta sobreira 辿 moito m叩is grande que as outras porque foi criada dentro do colexio. Unha nogueira
  • 10. Chegou a hora de separar as sobreiras e po単elas en macetas de unha en unha. Hoxe foi un grupo de 4尊.
  • 11. O grupo de 5尊 A, foi o encargado de plantar no patio d炭as sobreiras das que sementaron en outono. Esperemos que lles guste o sitio e se adapten ben.
  • 12. PERO. DE ONDE SAIU ESTA RBORE? As nenas e nenos de Educaci坦n Infantil gozamos da chegada do outono no colexio. Por fin se puxo a chover! chegou o vento, o tempo fresqui単o e as nosas 叩rbores amigas do patio deixaron caer as s炭as follas e tam辿n as sementes: landras, casta単as Sementes? que son? que ocorre con elas? Despois de observalas, miralas ben miradi単as e ver o diferentes que son, pregunt叩monos: De que 叩rbore caeron? Eliximos as landras, por feiti単as, suaves e xeitosas. Pensamos que nos gustar鱈a saber como pode ser que unha semente se converta nunha 叩rbore. Que ten que pasar? Decidimos, ent坦n, recoller algunhas para po単elas en terra, a ver se medraban, pero ademais da terra que necesitar叩n para converterse en 叩rbores? Terra, macetas, auga e unha cantarea Sementes plantadas no espazo de natureza! Agora toca regar e agardar. Como choveu e choveu tivemos que regar pouco e naceron unhas planti単as pequenas (ademais de moita herba). Non ocorreu en todas as macetas pero fix辿rono nunhas pouqui単as que transplantamos a outras macetas m叩is grandes: m叩is terra, m叩is espazo para seguir medrando! Agardamos expectantes a ver o que medran. Queremos que formen parte da nosa fraga! Poderemos velas convertidas en carballos grandes? Educaci坦n infantil ( outono-abril)
  • 13. Primeiro houbo que buscar as mellores landras e tam辿n a mellor terra. Plant叩molas e deix叩molas no curruncho de natureza, ao soli単o e protexidas do nord辿s.
  • 14. Facer un oco, sacar o carballi単o con moito xeito, metelo nunha maceta m叩is grande, tapar con boa terra e regar. As鱈 fixemos cos seis carballos que nos naceron. Para o ano igual os levamos 叩 fraga!
  • 15. En setembro do 2.017, sensibles co tema dos incendios forestais en Galicia, as alumnas e os alumnos de 5属B pensamos en p坦r o noso gran de area para repoboar o monte da nosa contorna. Primeiro buscamos landras e casta単as; escollemos as mellores para plantalas en pequenas macetas para xerminar. Pux辿molas f坦ra, ao abrigo do colexio e cada pouco i叩molas regar. Logo veu o inverno e non fixo falla! Implicados na repoboaci坦n do monte con carballos e casti単eiros.
  • 16. Pasou o tempo e agora, no mes de abril, traspas叩molas a macetas m叩is grandes con terra da horta mesturada con terra fertilizante. Logo, reg叩molas e deix叩molas nun lugar do colexio no que te単en algo de abrigo. Se agora xa sa鱈ron adiante, esperamos que no futuro sigan medrando para traspasalas aos nosos montes. Nenas/os de 5属B Collendo terra no horto para p坦r no fondo.
  • 17. PLANTAMOS E COMEMOS O traballo no horto, este ano foi m叩is dificultoso, debido ao mal tempo. Con todo, fomos aproveitando os d鱈as m叩is solleiros para levar a cabo as tarefas que ti単amos pensadas. A finais do outono preparamos o novo espazo para plantar; veu un veci単o co seu tractor para pasarlle o fresador e deix坦unola moi ben. Fixemos un cambio para deixar en repouso o anaco que cultivamos os anos anteriores e darlle tempo a que se recupere. Agora botamos al鱈 restos org叩nicos e follas para que se vaian descompo単endo pouco a pouco. As primeiras plantaci坦ns vi単eron no mes de febreiro: allos, ch鱈charos e cebolas. A pesar do mal tempo, naceron e foron medrando moi ben. Fix辿moslle un abrigui単o aos ch鱈charos e houbo que rodear os tall坦ns con regos para que correse a auga e non apozara. Ao longo do ano, foron pasando polo horto, todos os cursos a facer diferentes tarefas; alg炭ns 鱈an ata no tempo libre de recreo a botar unha man cando estaba por al鱈 alg炭n adulto traballando. Sempre puidemos probar os froitos antes de acabar o curso. Esperemos que este ano tam辿n o logremos!
  • 18. Remata xaneiro e xa vai chegando a hora de volver ao horto. Preparamos as sementes primeiras: allos, cebolas, ch鱈charos. Houbo que facer os regos, botar cal e abono. Pero agora xa est叩 lista. Este ano cambiamos a zona de plantaci坦n para deixar descansar a terra ocupada nos anos anteriores.
  • 19. Hoxe foi un recreo diferente. Un grupo voluntario recollendo follas da bancada para levar ao horto. Non importa a idade, nin o x辿nero. S坦 a colaboraci坦n, o traballo conxunto, a alegr鱈a de compartir.
  • 20. O alumnado de 2尊 e 4尊 plantan allos, cebolas e ch鱈charos.
  • 21. Alumnado voluntario plantando no horto no seu tempo libre. As鱈 quedou o abrigo para os ch鱈charos. A que mola?
  • 22. 21 de marzo: 叩rbores e poes鱈a Xa chegaron as 叩rbores que imos plantar no noso horto. Este ano mercamos: 2 辿rbedos 1 amendoeira 1 pereira 1 claudieira 1 abeleira 1 pexegueiro 1 marmeleiro 1 ameixeira verde 1 ameixeira vermella 1 maceira Ademais temos casti単eiros, acivros, 1 pradairo e 1 sobreira para engadir na fraga.
  • 23. Para plantar unha 叩rbore debes sigue estes pasos: 1. Cavar un burato. Debe ter polo menos o dobre do ancho da cepa. E conv辿n facelo uns d鱈as antes da plantaci坦n para que a terra se osixene. 2. Sacar a planta da maceta. Hai que facelo con coidado para que as ra鱈ces non rompan e sacudir lixeiramente para afrouxar la cepa. 3. Colocar a 叩rbore no novo lugar. Suxeitala pola cepa, nunca polo tronco e espelir as ra鱈ces. Asegurarse de que queda dereita e 叩 altura da terra que a rodea, non afundida. P坦deselle p坦r un pau gu鱈a. 4. Encher o oco coa terra que quitamos e gramar arredor. Logo regar. 5. Coidar da 叩rbore. Observar se precisa rego e protexela de golpes. Tam辿n lle podemos p坦r un letreiro co seu nome.
  • 24. rbedo/albedro (Arbutus unedo) O 辿rbedo 辿 un arbusto da familia das eric叩ceas, que produce uns froitos esf辿ricos brandos entre vermellos e laranxas. D叩se nos vales interiores dos grandes r鱈os. Uso, ornamental. Froitos comestibles en marmelada e licores. Abeleira(Corylus avellana) un arbusto caducifolio das betul叩ceas de p坦las abundantes e madeira dura, cuxo froito 辿 a abel叩. Especie com炭n dos bosques galegos. Cultivada polos froitos. Antigamente, as varas us叩banse na construci坦n, na cestar鱈a... Amendoeira (Prunus dulcis) unha 叩rbore da familia das ros叩ceas. O seu froito 辿 a am辿ndoa. A amendoeira 辿 unha 叩rbore de entre 6 e 12 metros de altura. As follas son simples. A flor 辿 de cor branca ou rosada. Os froitos en forma de drupa oblonga. A 叩rbore pode vivir de 50 a 80 anos. A s炭a madeira 辿 de boa calidade, empr辿gase en ebanistar鱈a. t鱈pica de climas c叩lidos, tolera mal o fr鱈o. Novas 叩rbores no horto! ..
  • 25. Marmeleiro (Cydonia vulgaris) unha 叩rbore da familia ros叩ceas, de 4 a 5 m de alto, toro en ramas, follas enteiras, flores solitarias e froito en pomo, arom叩tico e de carne 叩spera. orixinaria de Asia e d叩 como froito o marmelo. Ameixeira (prunus domestica) unha froita de pela lisa e polpa consistente apegada 叩 carabu単a, que cont辿n zume doce. P坦dese comer en cr炭a, pero tam辿n serve para preparar marmeladas ou zumes. Moi abundante en Galicia. Pexegueiro (Prunus persica) unha 叩rbore nativa da China, onde se cultivou por vez primeira. O seu froito 辿 comest鱈bel e suculento: o pexego. Pertence ao x辿nero Prunus que incl炭ea cerdeira ou a ameixeira, da familia das ros叩ceas. O pexegueiro clasif鱈case xunto 叩 amendoeira no subx辿nero Amygdalus, que se distingue dos outros por ter a carabu単a (onde fican as sementes) brugosa.
  • 26. rbores e poes鱈a S坦 despois de que a derradeira 叩rbore sexa cortada, s坦 despois de que o 炭ltimo r鱈o sexa envelenado, s坦 despois de que o 炭ltimo peixe fose atrapado... S坦 ent坦n nos decataremos de que non podemos comer o di単eiro. Indios Cree Grupo nativo do Canad叩
  • 27. Froiteiras para o horto. rbedos, casti単eiros... e poemas para a fraga.
  • 28. A ANPA tam辿n participou na plantaci坦n. Un anaco do horto, cos ch鱈charos e algunhas froiteiras.
  • 29. Facendo sementeira O grupo de 1尊 辿 o encargado de facer a sementeira de cabaci単o. Cada quen puxo a s炭a semente. Agora toca agardar uns d鱈as... Parecen pipas!!!
  • 30. Os allos e as cebolas medran rodeados de auga. Menos mal que lle fixemos regos de sa鱈da, que sen坦n afogar鱈an. A primavera vaise notando no horto e nas froiteiras.
  • 31. Un grupo de infantil fixo un percorrido polo horto buscando onde plantar os amorodos. Pero onde est叩n os amorodos??? Aqu鱈 est叩n! Pois aqu鱈 imos p坦r os nosos tam辿n e despois comer辿molos.
  • 32. Primeiro buscamos o lugar para furar, logo plantamos e regamos. Ao acabar, seguimos o percorrido para ver os froitos que van aparecendo. De momento temos: cereixas, 辿rbedos e figos. Educaci坦n Infantil
  • 33. Coa chegada do bo tempo, o curso de terceiro, fixo un alto nas s炭as tarefas coti叩s para achegarse ao horto e plantar uns regos de cenorias e tomates. 3尊 de Primaria
  • 34. COECENDO A CONTORNA Este curso organizamos varias rutas a p辿 pola zona tendo en conta a idade da rapazada e os obxectivos do programa. Para estas sa鱈das contamos co asesoramento da t辿cnica de medio ambiente do Concello. Regos dos Pasos, para o alumnado de 4尊, 5尊 e 6尊 Rego Andori単a, para os grupos de 2尊 e 3尊 Petr坦glifos de Castelo, para a aula de 1尊 Rego dos Pasos (un pouco m叩is curta), para o alumnado de E. I. De cada sa鱈da, elaboramos unha pequena gu鱈a para que tanto o alumnado coma o profesorado soubese o que 鱈an ver. Ao remate, cada aula elaborou o seu traballo; alg炭ns deles pod辿molos ver nesta memoria e outros quedaron plasmados en murais nas aulas, debuxos, conversas...
  • 35. Ruta de Pousada a Bertamir叩ns
  • 38. O carballo da Fonte, preto do rego de Pousada. rbore senlleira, en proceso de catalogaci坦n. Detalles do seu tronco.
  • 50. As nenas e nenos de 6尊, coma se de Marco Polo se tratase, fixemos o noso caderno de viaxe. Falamos da ruta do Rego dos Pasos e das s炭as marabillas.
  • 52. https://gl.wikipedia.org/wiki/Grupo_Galaico_de_Arte_Rupestre petr坦glifo > petros (pedra) + glyphein (tratar) Un petr坦glifo 辿 unha representaci坦n gravada sobre unha pedra ou rocha. O Grupo Galaico de Arte Rupestre est叩 constitu鱈do polos gravados realizados en pedra en tempos prehist坦ricos. Petroglifo do Vilar (os Bat叩ns, Ames) Foi localizado durante a campa単a de seguimento das obras da autov鱈a Santiago-Noia en 2006. Tr叩tase dunha estaci坦n formada case exclusivamente por cazoletas e outras concavidades chama a atenci坦n a s炭a relativa extensi坦n, xa que os gravados aparecen en catro rochas diferentes, probablemente cinco orixinalmente, algunha delas foi mutilada durante as obras. Resulta interesante a s炭a ubicaci坦n na zona baixa do coraz坦n do val da Ama鱈a, en un dos poucos outeiros rochosos, nunha zona de substrato basicamente sedimentario.
  • 53. Ruta petr坦glifo de Castelo + obradoiro na aula de natureza da Ameixenda O grupo de 1尊 ten unha sa鱈da a Castelo para ver os seus petr坦glifos e logo far叩n un obradoiro de gravado na Ameixenda. Toda a actividade est叩 programada e guiada pola t辿cnica de medio ambiente do Concello, Patricia Reboreda. 23 de marzo: aula de 1尊
  • 54. O pasado m辿rcores d鱈a 18 de abril, o grupo de 1尊 tivemos a sa鱈da inclu鱈da no proxecto de Voz Natura a Castelo e 叩 aula de natureza da Ameixenda. s 10 da ma単叩 sa鱈mos do colexio acompa単ad@s pola nosa titora Tania, o profe Camilo e Patricia, a t辿cnica de medio ambiente do Concello, quen se encargou de guiarnos ao longo de toda a visita. A primeira parada fix辿mola en Castelo e fomos de ruta polo monte en busca de petr坦glifos, os cales atopamos con facilidade posto que ti単amos ao Sol na posici坦n id坦nea para poder diferencialos nas rochas sen moita dificultade. Encantounos poder ir monte arriba, explorar e trasladarnos a tantos anos atr叩s imaxinando como far鱈an os gravados e que querer鱈an transmitir. Todo isto sen esquecer as fermosas vistas que nos ofrec鱈a o lugar. A seguinte parada foi na aula de natureza da Ameixenda onde, ademais de merendar e xogar, aprendemos algunhas caracter鱈sticas dos monos e gorilas e compar叩molas coas dos seres humanos a trav辿s de diversos xogos. Foi moi divertido vernos a tod@s en acci坦n! Xa para rematar, Patricia repartiu uns anaqui単os de papel onde gravamos os nosos propios petr坦glifos e, finalmente, puidemos levalos para a casa como recordo desta experiencia tan bonita e enriquecedora. Ruta petr坦glifo de Castelo + Obradoiro na aula de natureza da Ameixenda
  • 55. Primeiro houbo que esquivar os toxos pero logo... Que pracer tocar na laxa que gravaron os nosos antepasados! Xogando e aprendendo. Aula de 1尊 de E.P.
  • 56. Ruta Rego Andori単a (O alumnado de 2尊 e 3尊 far叩n esta ruta guiada por Patricia) Com辿zase na capela da Magdalena en Tapia para ver a Fontesanta, logo s辿guese o sendeiro polo monte ata o rego Andori単a. Un paseo para descubrir o bosque, os usos da auga, mu鱈単os (uns derru鱈dos e outros en bo estado), un antigo castro...; logo veremos os h坦rreos de R炭a e o do priorado de San Mamede regresando pola devesa de Sequeiros, un bosque de loureiros cun arrecendo espectacular. 27 de abril: aula de 3尊 4 de maio: as d炭as aulas de 2尊
  • 57. A rapazada de 3尊 de EP f鱈xemos o roteiro do Rego Andori単a onde tivemos a ocasi坦n de ver un bosque atl叩ntico ba単ado polas augas do r鱈o Tambre. Foi un fermoso percorrido. As construci坦ns populares que m叩is chamaron a nosa atenci坦n foi o Mu鱈単o de Insua e a Ermida da Nosa Se単ora da Madalena. Andaina polo rego Andori単a
  • 58. DESCUBRINDO OUTROS LUGARES Descubrir lugares 辿 un obxectivo que vimos mantendo ao longo destes anos. Sempre tentamos buscar aqueles lugares que sexan referente respecto do tema que estamos a desenvolver. Este ano escollemos, para 5尊 e 6尊, Dombate e Forno do Forte polo tema da Prehistoria e tam辿n dos oficios antigos. E para os grupos de 4尊, Campo Lameiro e os Castros de Baro単a. Sempre resultan interesantes estas sa鱈das. Campo Lameiro Forno do Forte Dombate Castros de Baro単a
  • 63. Un descanso merecido para reparar forzas. Unha vista do poboado prehist坦rico.
  • 64. O alumnado de 5尊 e 6尊, con esta visita, tivo a oportunidade de aprender algo m叩is sobre a Prehistoria e as construci坦ns megal鱈ticas. Vista da entrada ao dolmen custodiada por 鱈dolos de pedra. Este dolmen, situado en Cabana de Berganti単os, 辿 un monumento megal鱈tico constru鱈do na 1尊 metade do IV milenio a. C. un dos conxuntos m叩is importantes de Galicia. No interior da c叩mara hai pinturas. Hoxe s坦 se poden ver nunha r辿plica que fixeron f坦ra. Visita ao Dolmen de Dombate
  • 65. http://www.concellomalpica.com/fornodoforte/ga/xml/index.php O Ecomuseo nace como resultado da necesidade de expo単er ao p炭blico a tecnolox鱈a e o xeito de vida tradicional dos oleiros (alfareiros) de Bu単o. Est叩 formado polas antigas casas/obradoiro, forno, cabanote (alpendre) e cabazo (h坦rreo) de varias familias alfareiras. O conxunto foi rehabilitado recentemente pola Deputaci坦n da Coru単a, actual propietaria, que coidou cada detalle co fin de ofrecer ao visitante a posibilidade de retroceder no tempo e poder co単ecer, non s坦 como era a vivenda dun oleiro, sen坦n tam辿n o seu oficio e o xeito de vida dunha familia da d辿cada de 1950. ECOMUSEO FORNO DO FORTE
  • 66. As aulas de 5尊 e 6尊, visitan o Ecomuseo do Forno do Forte. Todo resultou interesante pero o mellor foi xogar co barro e constru鱈r algo bonito.
  • 67. CONCLUNDO Este proxecto, que agora remata, resultou de grande interese. Confiamos en que este esp鱈rito de buscar e aprender f坦ra das aulas se mante単a vivo e tam辿n esperamos que para o vindeiro curso poidamos seguir contando coa subvenci坦n de Voz Natura e o respaldo do Concello. Que destacariamos deste curso? A sa鱈da do Rego dos Pasos, sobre todo, a aldea de Pousada que est叩 tan preto e agocha moitos tesouros. Ter a oportunidade de sentirnos artistas practicando e conectando con aqueloutros artistas prehist坦ricos. Aprender un pouco m叩is das especies invasoras que temos preto (acacias, eucaliptos) pero saber que tam辿n temos bosque de ribeira que debemos preservar. Interese pola repoboaci坦n con especies que axuden a rexenerar os nosos montes. Por todo isto, facemos unha valoraci坦n positiva do traballo levado a cabo neste curso e que queremos continuar en anos vindeiros. <<Moita xente pequena, en moitos lugares pequenos, cultivar叩n hortos... Que alimentar叩n ao mundo>> Proverbio africano
  • 68. Ao programa Voz Natura, que nos subvencionou o proxecto e amosou interese no desenvolvemento do mesmo. Ao Concello de Ames e 叩 s炭a t辿cnica medioambiental, Patricia Reboreda, polo seu asesoramento e colaboraci坦n tanto nas visitas guiadas coma na organizaci坦n de obradoiros. Ao profesorado e alumnado de Infantil e Primaria, que participou e colaborou no desenvolvemento do proxecto. ANPA San Mauro, que se involucrou na plantaci坦n de 叩rbores. s familias, que aportaron entusiasmo e interese. Grazas! Ceip Barouta Ames, 25 de abril de 2018 Os nosos agradecementos :