�ݺ�ߣ

İŞLETİM SİSTEMLERİ VE LINUX
(KALİ LİNUX)
3. Hafta

İşletim Sistemi
Operating System
Donanımın doğrudan denetimi ve
yönetiminden, temel sistem
işlemlerinden ve uygulama
programlarını çalıştırmaktan sorumlu
olan sistem yazılımıdır.
Donanım <-> Çekirdek <-> Kabuk <-> Uygulamalar

İşletim Sistemi
Donanım ile kullanıcı arasında bir arayüz
(interface) görevini, aynı zamanda donanım ile
yazılım birimlerinin etkin bir biçimde
kullanılmalarını sağlayan sistem programları
topluluğudur.

İşletim Sistemi Türleri
• Kişisel bilgisayar(PC),
• Sunucu (Server),
• Anaçatı (Mainframe),
• Çok işlemcili (Parallel computing),
• Gerçek zamanlı (Real-time),
• Gömülü (Embedded),
işletim sistemleri..

İşletim Sistemi Çeşitleri
• Unix ve çeşitleri
• Linux ve dağıtımları
• Windows ve sürümleri
• Apple OS ve IOS sürümleri
• Android ve sürümleri

Unix
• 1969’da Ken Thompson ve Dennis Ritchie
katılımı ile AT&T Bell Laboratuvarları’nda
geliştirildi.
• Geliştirme süreci sonunda UNIX adını aldı
• MULTICS’in versiyonu olan PDP-7 mini
bilgisayarı üzerinde UNICS’i yazdı.
• DEC PDP-7’lerde 8K bellekler ile çalıştırıldı.
• İlk olarak Assembly dilinde yazıldı.

Unix
• 60’lı yılların sonunda “C” diliyle yazılmıştır.
• Çok kullanıcılı (multiuser) ve aynı anda birçok işi
yapabilen (multitasking) bir işletim sistemidir.
• Komut yorumlayıcı programlar (shell) aracılığı ile
kullanıcı ve bilgisayar sisteminin iletişimi sağlanır.
• 1980 ler de Unix ~ fiyatı 1300-1850$..
• Pek çok Unix çeşidi vardır.
– BSD Unix, OpenSolaris, HP-UX, AIX, SCO Unix, Sun OS…

Siber Güvenlik ve Etik Hacking Sunu - 3

Unix
• BSD Unix
• Solaris
• OpenSolaris
• Linux
• HP-UX
• AIX
• Minix
• SCO Unix
• Sun OS
• DigitalUnix / Tru64 Unix

Online Unix Terminal
http://www.tutorialspoint.com/unix_terminal_online.php

GNU - GPL
• Richard M. Stallman yazılımların
koşullarını kabullenmek istemiyor..
• 1984 GNU projesini başlatıyor..
• GNU = GNU is Not Unix
• 1985'de Free Software Foundation
(Özgür Yazılım Vakfı) kuruluyor..
• 1991'de General Public Licence
(Genel Kamu Lisansı)
• Özgür ve açık kaynak kodlu..
• Kaynak kodlar üzerinde herkes istediği
değişikliği yapabilir, dağıtabilir, satabilir.
• Yapılan değişikliğinde kodları paylaşılmalı..
https://www.youtube.com/watch?v=_St4bC9fcfA Richard Stallman Özgür Yazılım TEDx Konuşması (2014)

Minix
• Dr.Andrew Stuart "Andy" Tanenbaum, Minix
işletim sistemini geliştirmiştir.
• Öğrencilerine Unix yerine Minix üzerinde
eğitim-uygulama yaptırmıştır.
• İşletim Sistemleri (Minix) kitabını yazmıştır.

Linux
• Helsinki Üniversitesi’nde 23 yaşında,
Finlandiyalı bir öğrenci,
• Linus Torvalds,
• Minix’ten esinlenerek Linux işletim
sistemini (çekirdeği) oluşturmuştur..
• 5 Ekim 1991 – Linux 0.02 internet
ve haber gruplarında yer alıyor..
• GNU-GPL Lisansı ile dağılıyor..
https://www.youtube.com/watch?v=o8NPllzkFhE
Linus Torvalds TED Konuşması (2016) (Türkçe Altyazılı)

Linux
Linus Torvalds'ın 5 Ağustos 1991'de, comp.os.minix adresli, haber grubuna gönderdiği mesaj.
17 Eylül 1991'de Linux'un ilk sürümü olan 0.01'i İnternet'te yayınladı.
5 Ekim 1991'de temel özellikleriyle beraber ilk resmi Linux sürümü 0.02'yi yayınladı.

Linux Çekirdeği (Kernel)
• Multitasking (Çok görevli)
• Virtual Memory (Sanal Bellek)
• Protected Mode (Korumalı Mod)
• Hızlı TCP/IP
• Çoklu kullanıcı ortamı (Multi User)
• Modüler Yapı
• İstenilen şekilde yapılandırma yeteneği
• Modern bir işletim sistemi çekirdeğinden
beklenecek pek çok özellik ve daha da fazlası

wikipedia.org/wiki/Linux_kernel
https://en.wikipedia.org/wiki/Linux_kernel

Linux Çekirdeği’nin Desteklediği Donanım ve Dahil Olduğu Mimariler

Linux Çekirdeği (Kernel) Zaman ve Sürüm Çizelgesi
En Son Sürüm 5.15
https://en.wikipedia.org/wiki/Linux_kernel_version_history Ekim 2021

Linux Çekirdeği İstatistikleri
Veriler
Ekim 2021
itibariyle..
Kaynaklar:
wikipedia.org/wiki/Linux_kernel
https://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=Linux-Git-Stats-EOY2019
Satır Sayısı : 25.584.633
Dosya Sayısı : 61.725
Yazar Sayısı : 19.009

github.com/udoprog/kernelstats

Online Linux Terminal
Linux Terminal (Üyelik)
• http://www.webminal.org/terminal/
Linux Terminal (JavaScript)
• https://bellard.org/jslinux/
• Ubuntu Tour(Demo) web
http://tour.ubuntu.com/en/

Açık Kaynak (Open Source)
• Kaynak kodu isteyen herkese açık olan
yazılımdır.
• Kullanıcıya değiştirme özgürlüğü sağlar.

Özgür Yazılım (Free software)
Kullanıcısına;
• Çalıştırma,
• Kopyalama,
• Dağıtma,
• İnceleme,
• Değiştirme ve
• Geliştirme
özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür.

Özgür Yazılım
• Herhangi bir amaç için yazılımı çalıştırma özgürlüğü (0)
• Her ne istiyorsanız onu yaptırmak için programın nasıl çalıştığını
öğrenmek ve onu değiştirme özgürlüğü (1)
(Yazılımın kaynak koduna ulaşmak, bu iş için önkoşuldur.)
• Kopyaları dağıtma özgürlüğü. Böylece komşunuza yardım
edebilirsiniz (2)
• Tüm toplumun yarar sağlayabileceği şekilde programı geliştirme
ve geliştirdiklerinizi (ve genel olarak değiştirilmiş sürümlerini) yayınlama
özgürlüğü (3).
(Kaynak koduna erişmek, bunun için bir önkoşuldur.)
• Kaynak ve Ayrıntılar: https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.tr.html

Linux Dağıtımları
• Dağıtım, bir GNU/Linux sistemini kurmayı
ve yönetmeyi kolaylaştırmayı amaçlayan
yazılımlar bütünüdür.

Dağıtımlar
2001 yılından beri tüm dağıtımlar ile ilgili kapsamlı bilgileri barındıran bir sitedir. Ekim
2021

Çeşitli Dağıtımların Ekran Görüntüleri
Ubuntu Fedora
OpenSuSe
Mint Deepin Elementary
Mx Linux
Pardus
Debian

Siber Güvenlik Odaklı
Linux Dağıtımları
• Kali Linux – www.kali.org
• BlackArch - www.blackarch.org
• Parrot Security – www.parrotlinux.org
• Komutan Linux – www.komutan.org
• Pentoo – www.pentoo.ch
• BackBox - www.backbox.org
• Demon Linux – www.demonlinux.com
• CAINE - www.caine-live.net
• ArchStrike - www.archstrike.org
• NST - www.networksecuritytoolkit.org

Kali Linux
• Penetrasyon Test ve Güvenlik Denetimi amaçlı
bir Debian tabanlı Linux dağıtımıdır.
• Offensive Security Ltd. firması tarafından
geliştirilmektedir.
• 2004 yılında BackTrack ile başlayan geliştirme,
• 2013 den itibaren Debian tabanı ile yeniden
geliştirilmiştir ve Kali adı verilmiştir.

Linux Güvenlik Dağıtımları
Adı Kali Linux
Sürümü 2022.1
Tabanı Debian (BackTrack), [Abd, İsviçre]
Paket Yönetimi Deb
Dağıtım Yöntemi Rolling
Masaüstü
XFCE, GNOME,
KDE Plasma,
LXDE, MATE
Geliştirici Offensive
Security
İlk Sürüm Tarihi 2004
Web Sitesi www.kali.org

Kali Linux Undercover Mode:
Kali <--> Windows
https://www.kali.org/docs/introduction/kali-undercover/
Kali
Windows

Kali Linux – Applications Menüsü

Kali Linux – Uygulamalar(Applications) Menüsü
1. Information Gathering (Bilgi Toplama Araçları)
2. Vulnerability Analysis (Zafiyet Tarama Araçları)
3. Web Applications Analysis (Web Güvenlik Açığı Tarayıcıları)
4. Database Assessment (Veritabanı Değerlendirmesi)
5. Password Atatacks (Şifre Atakları)
6. Wireless Attacks (Kablosuz Ağ Atakları)
7. Reverse Engineering (Tersine Mühendislik)
8. Exploitation Tools (Sömürü Araçları)
9. Sniffing & Spoofing (Koklama ve Sahtecilik)
10. Post Exploitation (Sömürü Sonrası)
11. Forensics (Adli Bilişim Araçları)
12. Reporting Tools (Raporlama Araçları)
13. Social Engineering Tools (Sosyal Mühendislik Araçları)
14. System Service (Sistem Hizmeti)

Kali Linux - Araçlar
https://tools.kali.org/tools-listing

Adı Parrot OS (Parrot Security)
Sürümü 4.11
Tabanı Debian, [İtalya]
Paket Yönetimi Deb (apt)
Dağıtım Yöntemi Fixed
Masaüstü KDE Plasma, MATE
Geliştirici Lorenzo Faletra (palinuro),
Parrot Dev Team
Web Sitesi www.parrotsec.org

Parrot OS (Parrot Security)
www.parrotlinux.org

Adı BlackArch Linux
Sürümü 2021.09.1
Tabanı Arch Linux [Amerika]
Paket Yönetimi Pacman
Masaüstü Fluxbox
Geliştirici Gönüllü Ekibi
Web Sitesi www.blackarch.org

BlackArch Linux
www.blackarch.org

Adı BackBox Linux
Sürümü 7 (2020-05-15)
Tabanı Debian, Ubuntu [İtalya]
Paket Yönetimi Deb
Masaüstü XFCE
Geliştirici BackBox Team
Web Sitesi https://linux.backbox.org

BackBox Linux
https://linux.backbox.org

Adı Pentoo Linux
Sürümü 2020.0 (2021.0 günlük)
Tabanı Gentoo [İsviçre]
Paket Yönetimi Portage
Masaüstü XFCE
Geliştirici Pentoo Ekibi
Web Sitesi www.pentoo.ch

Pentoo Linux
https://linux.backbox.org

Adı Komutan Linux
Sürümü 1.0 Beta
Tabanı Debian, Milis Linux [Türkiye]
Paket Yönetimi Apt
Dağıtım Yöntemi ?
Masaüstü XFCE4
Geliştirici Aydın Yakar, Kubilay Güngör
İlk Sürüm Tarihi 2018 Kasım, (Rc 2017)
Web Sitesi www.komutan.org

Adı Demon Linux
Sürümü 3.7.1
Tabanı Debian (WeakNet Linux)
Paket Yönetimi Apt
Dağıtım Yöntemi ?
Masaüstü XFCE4
Geliştirici WeakNet Labs
İlk Sürüm Tarihi ?
Web Sitesi www.demonlinux.com

Demon Linux
www.demonlinux.com

Adı CAINE (Computer Aided INvestigative Environment)
Sürümü 11.0 (Wormhole)
Tabanı Debian, Ubuntu [İtalya]
Paket Yönetimi Deb
Masaüstü Mate
Geliştirici Nanni Bassetti
Web Sitesi www.caine-live.net

Adı ArchStrike
Sürümü 2020.09.18
Tabanı Arch Linux [Amerika]
Paket Yönetimi Pacman
Masaüstü Openbox
Geliştirici
Vincent Loup, Oğuz Bektaş,
Michael Henze, Kevin MacMartin,
James Stronz, Chad Seaman
İlk Sürüm Tarihi ?
Web Sitesi www.archstrike.org

Adı NST (Network Security Toolkit)
Sürümü 34-12783 [Live] (2021-8)
Tabanı Fedora [Amerika]
Paket Yönetimi Rpm
Masaüstü
Mate, Fluxbox,
Openbox
Geliştirici NST ?
Web Sitesi www.networksecuritytoolkit.org

NST (Network Security Toolkit)
www.networksecuritytoolkit.org

https://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_Microsoft_Windows_versions

�ݺ�ߣ

Siber Güvenlik ve Etik Hacking Sunu - 3

More Related Content

Siber Güvenlik ve Etik Hacking Sunu - 3