ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗΣ, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΝΤΟΒΟΥΝΗΣΙΟΣ- ΓΙΑΝΝΗΣΚΟΥΚΟΥΣΑΣ
Download as PPTX, PDF1 like46 views
Μια εμπεριστατωμένη και ιστορικά ακριβής εισήγηση στη ζωή και το έργο του μεγάλου Κορσικανού.
More Related Content
Similar to ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗΣ, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΝΤΟΒΟΥΝΗΣΙΟΣ- ΓΙΑΝΝΗΣΚΟΥΚΟΥΣΑΣ (20)
More from Iliana Kouvatsou (20)
Recently uploaded (20)
ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗΣ, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΝΤΟΒΟΥΝΗΣΙΟΣ- ΓΙΑΝΝΗΣΚΟΥΚΟΥΣΑΣ
- 2. Στις 15 Αυγούστου γεννιέται στην πόλη Αιάκειο (Αζαξιό) της Κορσικής, μόλις ένα χρόνο μετά τη κατάκτηση του νησιού από τους Γάλλους. Ο πατέρας του, Κάρλο Μαρία Μπουοναπάρτε, καταγόταν από την Τοσκάνη και ανήκε στα χαμηλότερα στρώματα της αριστοκρατίας. Όπως και η μητέρα του Λετίτσια Ραμολίνο. Το 1769…
- 3. Το 1779… Σε ηλικία 10 χρονών, πήγε να συνεχίσει τις σπουδές του στη Γαλλία, στο θρησκευτικό κολλέγιο Ωτύν. Ο Ναπολέων είχε μεγάλο ενδιαφέρον για τα μαθηματικά και αυτό είναι που τον οδήγησε να γίνει αξιωματικός του πυροβολικού. Συνέχισε τις σπουδές του στο Στρατιωτικό Κολέγιο του Μπριέν και το 1789 πήγε στην Ανωτάτη Ακαδημία Πολέμου στο Παρίσι σε ηλικία μόλις 20 ετών
- 4. Το 1792… Ξεσπά ο Πόλεμος του Α΄ Συνασπισμού (Γάλλοι δημοκράτες εναντίον των αυτοκρατορικών- μοναρχικών κρατών) ,αλλά ο Ναπολέων δεν θα βρεθεί στο μέτωπο λόγο της επιχείρησης του να επιτύχει την ανεξαρτησία της Κορσικής από τη Γαλλία.
- 5. Το 1793 οι γνωριμίες του, τού εξασφάλισαν την προαγωγή στον βαθμό του λοχαγού και την τοποθέτηση στο επιτελείο των δυνάμεων που πολιορκούσαν τον λιμένα της Τουλόν. Η πόλη είχε καταληφθεί από τους Βρετανούς, που υποστηρίχθηκαν από την ισχυρότερη μερίδα των μοναρχικών. Σύντομα από εύνοια της τύχης βρέθηκε διοικητής του πυροβολικού και προήχθη προσωρινά δύο βαθμούς. Αφού τελικά υιοθετήθηκε το σχέδιό του για την κατάληψη κρίσιμων εχθρικών θέσεων, η πόλη έπεσε. Προήχθη σε ταξίαρχος και για μεγάλο διάστημα το όνομά του ακούγονταν παντού. Το 1793…
- 6. Διάλειμμα για διαφημίσεις «Η μάχη της Τουλόν»
- 7. Αναδείχθηκε σε πραγματικό εθνικό ήρωα όταν το βράδυ της 20ής Οκτωβρίου 1795 απέκρουσε τον βασιλικό όχλο (μοναρχική εξέγερση της 13ης Βαντεμιαίρ έτους Δ΄) ο οποίος επιτέθηκε στο κτίριο της Εθνοσυνέλευσης. Ήταν ο πρώτος που έπληξε όχλο πολιτών με κανόνια για να τους διαλύσει. Προήχθη σε στρατηγό και διορίστηκε αρχιστράτηγος Εσωτερικού. Από αυτή τη θέση, προώθησε τη επιχειρησιακή υποστήριξη των μετώπων, ενώ κατέστρωσε αποτελεσματικά σχέδια για το αντάρτικο της Βανδέας, τα οποία εκτέλεσαν άλλοι. Το 1795…
- 8. Τον Μάρτιο νυμφεύεται την Ιωσηφίνα Τασέρ ντε Λα Παζρί, χήρα ντε Μπωαρναί, αριστοκράτισσα με ισχυρές πολιτικές γνωριμίες και υιοθέτησε τα παιδιά της. Ενώ τον Απρίλιο διορίστηκε διοικητής των γαλλικών δυνάμεων στο μέτωπο της Ιταλίας. Εκεί έχτισε τον θρύλο του με την πρώτη του αστραπιαία εκστρατεία. Ηγήθηκε δύο μεραρχιών που αποτελούταν από 38.000 απελπισμένους Γάλλους και κατανίκησε τους Αυστριακούς και τους Πεδεμόντιους (Ιταλούς) συμμάχους τους. Το 1796…
- 9. Το 1798, ο Ναπολέων εξασφάλισε την άδεια να ηγηθεί ενός στρατού στην Αίγυπτο για να αμφισβητήσει τη Βρετανική κυριαρχία στην περιοχή. Αφού νίκησε τους Μαμελούκους στη Μάχη των Πυραμίδων (21 Ιουλίου) και κατέλαβε το Κάιρο, ο Ναπολέων προχώρησε προς τη Συρία, όπου τον σταμάτησε Αγγλοοθωμανική δύναμη στην Πολιορκία της Άκκρας (20 Μαρτίου-21 Μαΐου 1799). Αναγκάστηκε να υποχωρήσει στην Αλεξάνδρεια και διέφυγε από την Αίγυπτο τον Αύγουστο του 1799. Παρότι η εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο και στη Συρία ήταν μία στρατιωτική αποτυχία, ενίσχυσε σημαντικά το πεδίο της Αιγυπτιολογίας με την ανακάλυψη της Στήλης της Ροζέτας. Το 1798…
- 10. Τον Οκτώβριο του 1799, ο Ναπολέων έφτασε στη Γαλλία και τον πλησίασαν αρκετοί δυσαρεστημένοι Γάλλοι αξιωματούχοι, όπως ο Εμανουέλ-Ζοζέφ Σιεγές, που ήθελαν να τον χρησιμοποιήσουν σαν το «ξίφος» ενός πραξικοπήματος. Ο Ναπολέων δέχθηκε και, στις 9-10 Νοεμβρίου 1799, ανέτρεψε την κυβέρνηση στο αναίμακτο Πραξικόπημα της 18ης Μπρυμαίρ. Ο Ναπολέων τότε υπερκέρασε τον Σιεγές για να γίνει η ηγετική μορφή της νέας κυβέρνησης, που ονομάστηκε Γαλλική Υπατεία. Η άνοδός του στην εξουσία σηματοδότησε το τέλος της Γαλλικής Επανάστασης και εγκαινίασε τη Ναπολεόντεια εποχή. Το 1799…
- 11. Έστειλε μια δύναμη εισβολής για να διεκδικήσει εκ νέου την Αϊτή και να επαναφέρει εκεί τη δουλεία. Αυτή η εισβολή απέτυχε και η Αϊτή κέρδισε την ανεξαρτησία της το 1804. Επιπλέον, ως Πρώτος Ύπατος, προχώρησε την Εξαγορά της Λουϊζιάνα, η οποία διπλασίασε την έκταση των Ηνωμένων Πολιτειών. Στρατιωτικά, διέσχισε τις Άλπεις και νίκησε τους Αυστριακούς στη Μάχη του Μαρένγκο (14 Ιουνίου 1800) και έφερε το τέλος των Επαναστατικών Πολέμων δύο χρόνια αργότερα με τη Συνθήκη της Αμιένης. Περίπου την ίδια περίοδο, ανακηρύχθηκε δια βίου Πρώτος Ύπατος μέσα από ένα δημοψήφισμα. Το Γαλλικό κράτος το 1800 Το 1800 - 1804… Η Υπατεία διάρκεσε τέσσερα χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Ναπολέων ολοκλήρωσε κάποια από τα μακροβιότερα πολιτικά του επιτεύγματα. Διαπραγματεύτηκε το Κονκορδάτο του 1801, το οποίο συμφιλίωσε τη Γαλλία με την Καθολική Εκκλησία και εισήγαγε το Ναπολεόντειο Κώδικα, ο οποίους απηχούσε κάποιες από τις φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις της Επανάστασης.
- 12. Ο Ναπολέων γνώριζε ότι το εκκολαπτόμενο καθεστώς του δεν ήταν σίγουρο εάν δεν εγκαθίδρυε μια κληρονομική αυτοκρατορία. Έτσι, στις 18 Μαΐου 1804, ο Ναπολέων ανακήρυξε τη Γαλλική Αυτοκρατορία με τον ίδιο Αυτοκράτορα των Γάλλων. Η στέψη του Ναπολέοντα έλαβε χώρα στον Καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων στις 2 Δεκεμβρίου, όπου ο Ναπολέοντας πήρε το στέμμα και το τοποθέτησε στο κεφάλι του. Η Στέψη του Αυτοκράτωρ Το 1804…
- 13. Σε εκείνο το σημείο είχαν ήδη ξεκινήσει οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι, καθώς η Βρετανία είχε κηρύξει τον πόλεμο στη Γαλλία από το Μάιο του 1803. Ωστόσο, μετά τη στέψη του Ναπολέοντα πρώτα ως Αυτοκράτορας των Γάλλων και έπειτα ως Βασιλιάς της Ιταλίας, η Αυστρία, η Ρωσία και η Νάπολη ακολούθησαν την Βρετανία στο Πόλεμο του Τρίτου Συνασπισμού (1805-1806) εναντίον της Γαλλίας. Ο Ναπολέων δεν έχασε χρόνο και προωθήθηκε στη Γερμανία, επικεφαλής της νέας Μεγάλης Στρατιάς του, η οποία χωριζόταν σε οκτώ ημιαυτόνομα σώματα που επέτρεπαν μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία. Αυτό το σύστημα αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικό και επέτρεψε στο Ναπολέοντα να εξαναγκάσει σε συνθηκολόγηση έναν Αυστριακό στρατό στο τέλος της Εκστρατείας της Ουλμ. Έπειτα κατέλαβε τη Βιέννη στις 13 Νοεμβρίου και νίκησε αποφασιστικά τον Αυστρορωσικό στρατό στη Μάχη του Άουστερλιτς (2 Δεκεμβρίου 1805), που θεωρείται ευρέως σαν μια από τις μεγαλύτερες νίκες του. Tο εθνόσημο της γαλλικής αυτοκρατορίας
- 14. Μετά την παράδοση της Αυστρίας, ο Ναπολέων αναδιοργάνωσε αρκετά Γερμανικά κράτη σχηματίζοντας τη Συνομοσπονδία του Ρήνου υπό την προστασία του. Αυτό οδήγησε ευθέως στη διάλυση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τον Ιούλιο του 1806. Ο Ναπολέων επίσης εκθρόνισε τον Βουρβώνο βασιλιά της Νεαπόλεως και τοποθέτησε τον αδελφό του Ιωσήφ στο θρόνο. Ο Λουδοβίκος Βοναπάρτης θα γινόταν Βασιλιάς της Ολλανδίας το 1806, ενώ ο Ιερώνυμος πήρε το Βασίλειο της Βεστφαλίας το 1807. Σε μια προσπάθεια να επιβάλλει μια δυναστεία, ο Ναπολέων δέχθηκε κριτική για την παροχή τόσης εξουσίας στα λιγότερο ικανά αδέλφια του. Από την πρώτη Ιταλική Εκστρατεία, ο Ναπολέων έθεσε τον εαυτό του προστάτη της Ιταλίας, απαλείφοντας την αυστριακή επιρροή. Είχε δημιουργήσει την Ιταλική Δημοκρατία το 1802 και αργότερα, το 1805, δημιούργησε το Βασίλειο της Ιταλίας, το πρώτο ναπολεόντειο κράτος εκτός των γαλλικών συνόρων. Στις 26 Μαΐου του 1805 στο Μιλάνο, την πρωτεύουσα του νέου κράτους, στέφθηκε Βασιλιάς της Ιταλίας. Tο εθνόσημο του Ιταλικού Βασιλείου
- 15. Στις αρχές του φθινοπώρου, ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος Γ΄ της Πρωσίας συμμάχησε με τη Μεγάλη Βρετανία, τη Σουηδία και τη Ρωσία, σχηματίζοντας τον Δ΄ Συνασπισμού εναντίον της Γαλλίας. Ο Ναπολέων εισέβαλε στην Πρωσία με 160.000 στρατιώτες και στις 14 Οκτωβρίου του 1806 κατέστρεψε τις πρωσικές στρατιές στη διπλή μάχη της Ιένας-Άουερστετ με αποτέλεσμα λίγες ημέρες αργότερα να μπει θριαμβευτής στο Βερολίνο, ενώ ύστερα από σφοδρή καταδίωξη οι Γάλλοι στρατάρχες Λαν, Μυρά, Νε και Μπερναντότ αιχμαλώτισαν τα εναπομείναντα σώματα του πρωσικού στρατού, καθήλωσαν τις μεραρχίες του Μπλύχερ που είχε ενισχυθεί από τους Σουηδούς στη μάχη του Λύμπεκ, ενώ ο στρατάρχης Νε έδωσε το τελικό χτύπημα με την κατάληψη του οχυρού του Μαγδεβούργου. Δ’ Συνασπισμός
- 16. Στις 14 Ιουνίου, ο Ναπολέων νίκησε τους Ρώσους στη Μάχη του Φρίντλαντ και μετά συναντήθηκε με τον Τσάρο Αλέξανδρο Α΄ της Ρωσίας (1801-1825) πάνω σε μια σχεδία στην μέση του Ποταμού Νιέμεν για να διαπραγματευτεί ειρήνη. Στις επακόλουθες Συνθήκες του Τίλσιτ συνάφθηκε μια Γαλλορωσική συμμαχία και ο Αλέξανδρος συμφώνησε να συμμετάσχει στο μεγάλης κλίμακας εμπάργκο που είχε επιβάλει ο Ναπολέων εναντίον της Βρετανίας, γνωστό και ως Ηπειρωτικό Σύστημα. Βάσει των συνθηκών, η Πρωσία έχασε τη μισή της έκταση. Αυτό ήταν αναμφίβολα το απόγειο της ισχύος του Ναπολέοντα και της επιρροής του που απλωνόταν στη Δυτική και στην Κεντρική Ευρώπη.
- 17. Πόλεμος της Ιβηρικής Χερσονήσου Το 1807, ο Ναπολέων διέταξε μια εισβολή στην Πορτογαλία για την τιμωρήσει επειδή δεν συμμορφώθηκε στο Ηπειρωτικό Σύστημα. Η Λισαβόνα έπεσε γρήγορα, αλλά ο Ναπολέων δεν έμεινε ικανοποιημένος. Αναζητώντας πάντοτε ευκαιρίες, εκμεταλλεύτηκε μια διαμάχη εντός της Ισπανικής βασιλικής οικογένειας για να εισβάλλει στην Ισπανία και να εγκαταστήσει τον αδελφό του Ιωσήφ στον Ισπανικό θρόνο το 1808. Οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί αντιστάθηκαν άμεσα στη Γαλλική κατοχή και ξεκίνησαν τον Πόλεμο της Ιβηρικής Χερσονήσου (1807-1814). Βοηθούμενοι από Βρετανούς στρατιώτες, οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί όρθωσαν ανένδοτη αντίσταση που περιλάμβανε σκληρό ανταρτοπόλεμο. Σχετικά σύντομα, 200.000 Γάλλοι στρατιώτες δεσμεύτηκαν στην περιοχή, δοκιμάζοντας τις αντοχές των Γαλλικών εφεδρειών.
- 18. Στα ανατολικά οι Αυστριακοί εισέβαλαν στο Δουκάτο της Βαρσοβίας, αλλά ηττήθηκαν στη Μάχη του Ράσζυν στις 19 Απριλίου 1809. Ο Πολωνικός στρατός κατέλαβε τη Δυτική Γαλικία μετά την προηγούμενη επιτυχία της. Ο Ναπολέων ανέλαβε προσωπικά τη διοίκηση και ενίσχυσε τον στρατό για αντεπίθεση κατά της Αυστρίας. Μετά από μερικές μικρές μάχες η θετική για τους Γάλλους έκβαση των επιχειρήσεων ανάγκασε τους Αυστριακούς να αποχωρήσουν από τη Βαυαρία και ο Ναπολέων προέλασε στην Αυστρία. Η βιαστική προσπάθειά του να διασχίσει τον Δούναβη είχε ως αποτέλεσμα τη μεγάλη Μάχη του Άσπερν-Έσσλινγκ (22 Μαΐου 1809) - την πρώτη σημαντική τακτική ήττα του Ναπολέοντα. Αλλά ο Αυστριακός διοικητής, Αρχιδούκας Κάρολος, δεν κατάφερε να δώσει συνέχεια στην ασαφή νίκη του, επιτρέποντας στον Ναπολέοντα να προετοιμαστεί και να καταλάβει τη Βιέννη στις αρχές Ιουλίου. Νίκησε τους Αυστριακούς στο Βαγκράμ στις 5-6 Ιουλίου.
- 20. Μέχρι το 1811, η Γαλλία και η Ρωσία βρίσκονταν σε τροχιά σύγκρουσης. Η Ρωσία θεώρησε την ύπαρξη του δουκάτου της Βαρσοβίας που ελέγχεται από τη Γαλλία ως απειλή, ενώ ο Ναπολέων ένιωθε προδομένος όταν ο Τσάρος Αλέξανδρος έφυγε από το Ηπειρωτικό Σύστημα. Στις 24 Ιουνίου 1812, ξεκίνησε η εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία, καθώς πάνω από 615.000 Γάλλοι και συμμαχικά στρατεύματα διέσχισαν τον ποταμό Nemunas. Οι Ρώσοι, ωστόσο, αρνήθηκαν να δώσουν μάχη, παρασύροντας τους Γάλλους βαθύτερα στο έδαφός τους και ακολουθώντας τακτικές της καμένης γης στην πορεία. Αυτό ήταν πολύ αποτελεσματικό, καθώς οι Γάλλοι έχασαν πάνω από 100.000 άνδρες λόγω φθοράς πριν καν γίνει η πρώτη μεγάλη μάχη. Στις 7 Σεπτεμβρίου, οι Γάλλοι και οι Ρώσοι πολέμησαν την αιματηρή μάχη του Μποροντίνο και ο Ναπολέων μπήκε στη Μόσχα μια εβδομάδα αργότερα. Ωστόσο, η πόλη ερήμωσε και σύντομα τυλίχθηκε στις φλόγες, καθιστώντας την άχρηστη για τον στρατό κατοχής.
- 21. Αφού συνειδητοποίησε ότι οι Ρώσοι δεν επρόκειτο να κάνουν ειρήνη, ο Ναπολέων διέταξε υποχώρηση τον Οκτώβριο. Ωστόσο, η έναρξη ενός βάναυσου χειμώνα και οι καταδιωτικοί ρωσικοί στρατοί αποδεκάτισαν τη Grande Armée (μεγάλο στρατό) του Ναπολέοντα. Όταν οι Γάλλοι πέρασαν πίσω από τον ποταμό Nemunas τον Δεκέμβριο του 1812, είχαν χάσει μισό εκατομμύριο άνδρες. Οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης πήδηξαν την ευκαιρία να νικήσουν τελικά τον Ναπολέοντα. Στον επόμενο πόλεμο του έκτου συνασπισμού (1813-1814), στη Ρωσία προσχώρησαν η Βρετανία, η Πρωσία, η Αυστρία και η Σουηδία. Αφού ο Ναπολέων υπέστη άλλη μια συντριπτική ήττα στη Μάχη της Λειψίας (16-19 Οκτωβρίου 1813), πολλοί από τους Γερμανούς συμμάχους του αυτομόλησαν και η Συνομοσπονδία του Ρήνου διαλύθηκε. Στη συνέχεια, ο Συνασπισμός εισέβαλε στη Γαλλία, αφήνοντας στον Ναπολέοντα άλλη επιλογή από το να παραιτηθεί στις 11 Απριλίου 1814. Το έμβλημα του Ναπολέοντα
- 22. Την 1η Μαρτίου 1815, ο Ναπολέων εκμεταλλεύτηκε την πολιτική αναταραχή που προκλήθηκε από την αποκατάσταση των Βουρβόνων και αποβιβάστηκε στις ακτές της νότιας Γαλλίας με 1.000 στρατιώτες. Στις 20 Μαρτίου, μπήκε θριαμβευτικά στο Παρίσι, ξεκινώντας την περίοδο της δεύτερης βασιλείας του, γνωστής ως Εκατό Μέρες. Οι εχθροί του δεν έχασαν χρόνο χαρακτηρίζοντάς τον παράνομο και δημιουργώντας νέους στρατούς. Μέχρι τα τέλη Μαΐου, ο Έβδομος Συνασπισμός είχε στείλει δύο στρατούς στο Βέλγιο για να απειλήσει τη βορειοανατολική Γαλλία, συμπεριλαμβανομένου ενός αγγλο-ολλανδικού-γερμανικού στρατού με επικεφαλής τον Άρθουρ Γουέλσλι, δούκα του Ουέλινγκτον, και έναν πρωσικό στρατό με επικεφαλής τον Gebhard Leberecht von Blücher. Στις 15 Ιουνίου 1815, ο Ναπολέων βάδισε στο Βέλγιο για να αντιμετωπίσει αυτή τη νέα απειλή, αλλά ηττήθηκε αποφασιστικά στη μάχη του Βατερλώ (18 Ιουνίου 1815). Η ήττα του Ναπολέοντα σηματοδότησε τελικά το τέλος της κυριαρχίας της Γαλλίας στην Ευρώπη. Παραιτήθηκε για δεύτερη φορά και εξορίστηκε στο απομακρυσμένο νησί της Αγίας Ελένης, στον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό, όπου έζησε τις υπόλοιπες μέρες του (υπό στενή φύλαξη από τους Βρετανούς). Πέθανε σε ηλικία 52 ετών στις 5 Μαΐου 1821, πιθανώς από καρκίνο του στομάχου, αν και ορισμένες θεωρίες υποστηρίζουν ότι δηλητηριάστηκε. Ο Ναπολέων στο Βατερλό
- 24. • Tik Tok (https://www.tiktok.com/@elgottheitdelacovus/video/7280860546272873733) • The HISTORY Channel ( https://www.aenetworks.tv/brands/history ) • National Geographic (https://www.nationalgeographic.com/history/history-magazine/article/why-napoleon-lost-battle- waterloo) • iEllada.gr (https://iellada.gr/istoria/i-agnosti-stoys-polloys-mahi-toy-mporontino7-septemvrioy-1812) • Napoleon.org (https://www.napoleon.org/en/history-of-the-two-empires/images/napoleon-and-czar-alexander-meeting- on-the-raft-on-the-niemen-25-june-1807/) • World History Encyclopedia (https://www.worldhistory.org/Napoleon_Bonaparte/) • Napoleon Empire.net (https://www.napoleon-empire.net/en/coalitions.php) • Ναπολέων (Napoleon, movie 2023) • Wikipedia(https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CF%89%CE%BD_%CE%92%CE %BF%CE%BD%CE%B1%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%82) • Brittanica (https://www.britannica.com/biography/Napoleon-I) • Royal Museums Greenwich (https://www.rmg.co.uk/stories/topics/napoleon-Bonaparte) • The life of Napoleon Boparte (βιβλίο) • Napoleon the First an Intimate Biography (βιβλίο) • Memoirs of Napoleon Bonaparte — Complete (Σειρά βιβλίων – σαν εγγυκλοπέδια) • Napoleon the Great (βιβλίο) Πηγές