қытай халық республикасы
Download as PPT, PDF6 likes17,644 views
қЫТАЙ, мемлекет, география, сабақ, ашық сабақ, оқушы, 11 сынып, Азия,
More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (20)
More from Айбек Қуандықұлы (20)
қытай халық республикасы
- 3. Ресми тілі: қытай Астанасы: Пекин Ірі қалалары: Гуанчжоу, Шанхай Төрағасы: Ху Жинтау Жұрты • Сарап (2006) • Санақ (2000) • Тығыздығы 1,315,844,0004 адам (1-ші) 1,242,612,226 адам 140 адам/км² (72-ші (2)) ЖІӨ • Қорытынды (2010) • Жан басына шаққанда $ 9,872 трлн $ (2-ші) $7,368 $ (51)
- 4. Халық саны бойынша, әлемдегі 1-ші мемлекет (1,3 млрд санынан астам, халық көпшілігі — этникалық қытайлықтар, өз атауы — хән); жер аумағы бойынша Ресей және Канададан кейінгі 3-ші орында. 1949 жылы Қытай Халық Республикасы жарияланғаннан бері елді Қытай Коммунистік партиясы билеуде. Ресми түрде сегіз партия болса да, ҚХР-сын бір партиялы, авторитарлық елдер қатарына жатқызады. 14 мемлекетпен шектеседі: Ауғанстан, Бутан, Мианма, Үндістан, Қазақстан, Қырғызс тан, Лаос, Моңғолия,Непал, ҚХДР, Пәкістан, Ресей, Тәжі кстан және Виетнам. Қытай жерінде құлдык коғам ыдырағаннан кейін феодалдық қатынас дами бастады. Соңғы құлдық мемлекет Хань империясы құлаған кезде Қытай жері Ұлы Қытай қорғанынан Оңтүстік Қытай теңізіне дейін, сол кездегі шаруашылығы жақсы дамыған аймақтар -Хуанхэ, Янцзы өзендеріне және Сычуань, Шаньдань аймактарына дейінгі жерлерді алып жатты.
- 5. Қытай тарихы археологиялық мәліметтермен қатар, ерте заманнан бергі саяси өмір мен әлеуметтік қозғалыстарды зерттеуге мүмкіндік беретін, жазба көздерінің көпшілігі және түрлігімен ерекшеленеді. Діни-философиялық және тарихи мазмұны бар канондалған ежелгі қытай мәтіндері, әсіресе Конфуцийдің оқуы жазылғаны — өз кезегінде, қытай өркениетінің дамуына, қытай халықтарының көзқарасына әсер етті. Қытай өркениетіне Конфуций заманынан бері әрбір адамның жердегі өміріндегі бақыт пен аман-саулығына бағытталған жоғары әлеуметтік-саяси белсенділік тән болды — адамның тағдыры құдайдың салғаны емес, өз еңбегінің арқасы. Қытай тарихындағы үлкен халық қозғалыстары менен Қытайға тән жоғары әлеуметтік көшпенділіктің мәнісі осында жатыр.
- 6. Жылдар Мемлекет (әулет) Біздің заманымыз Біздің заманымызға 220 — 264 Вэй әулеті дейін б.з.д. 2357. — Аты аңызға Цзинь әулеті (Батыс Цзинь: б.з.д. 2255 айналған Яо 265 — 420 265 — 316, Шығыс Цзинь: билеуші 317 — 420) б.з.д. 2255 — б.з.д. Аты аңызға 2205 айналған Шунь 420 — 479 Сун әулеті билеуші б.з.д. 2205 — б.з.д. Аты аңызға 479 — 501 Ци әулеті 1766 айналған Ся әулеті 502 — 556 Лян әулеті б.з.д. 1766 — б.з.д. Аты аңызға 1122 айналған Шан-Инь 557 — 588 Чэнь әулеті әулеті б.з.д. 1122 — б.з.д. Чжоу әулетінің 589 — 618 Суй әулеті 247 дәстүрлі мерзімдері 618 — 907 Тан әулеті б.з.д. 246 — б.з.д. Цинь әулетінің 907 — 959 Бес әулеттің заманы 207 дәстүрлі мерзімдері 960— 1279 Сун әулеті Хань әулетінің дәстүрлі 1280 — 1368 Юань әулеті (моңғол) мерзімдері (в том 1368 — 1644 Мин әулеті б.з.д. 206 — б.з.д. числе Западная 220 Хань — с 206 до н. 1644 — 1911 Цин әулеті (манчжур) э. по 25 н. э., Восточная Хань — 1912 — 1949 Қытай мемлекеті 25 — 220 н. э.) 1949 ж. 30 қыркүйегі Қытай Халық Республикасы
- 7. 1949 жылдың желтоқсанында ҚХР құрылғалы елде төрт Конституция қабылданды(1954, 1975, 1978 и 1982). Қытай Халық Республикасының Конституциясы бойынша (1982 жылдың желтоқсаны), ҚХР — халықтың демократиялық өктемдігі бар социалистік мемлекет. Мемлекеттік биліктің жоғарғы органы — жергілікті жиналыста 5 жылға сайланатын халық қалаулыларынан тұратын 2979 депутаттан тұратын бір палаталы Бүкіл Қытай халық қалаулыларының жиналысы (БҚХҚЖ). БҚХҚЖ сессиясы жыл сайынғы тәртіппен шақырылады. Депутаттардың санының көптігінен БҚХҚЖ функцияларын сессия мерзімдерінің арасында делегаттардан сайланған тұрақты комитет атқарады (шамамен 150 адам). Сайлауға тек қана Қытай Коммунистік партиясы мен Халықтың саяси кеңес Советіне кіретін сегіз демократиялық партия қатысады. БҚХҚЖ барлық депутаттары коммунистер және демократтар блогінен тұрады.
- 8. Қытай мен Азия, Африка, Латын Америкасы мемлекеттері арасындағы эконмикалық қатынасы сыртқы сауда және көмек салаларына байланысты жүзеге асады. Экономикалық қатынастарда қытайлық ықпалды азшылықтары бар бұл елдерде (бұл ел алдымен Оңтүстік Шығыс Азия елдері) пекин, осы азшылықтардың экспедициялық элементтеріне саяси тұрғыдан қолдау көрсетуге және олардың кәсіпкерлік мүмкіншіліктерін Қытайдың көрсетілген елдерде экономикалық және саяси қатысуын және өзінің эксплуаттарылық кірістерін кеңейту үшін қолдануға ұмтылады. ҚХР және шетелдік Қытай буржуазиясы бөлігі арасындағы ерекше қатынастар нәтижесінің бірі Қытай экономикалық негізі жоқ және дамушы елдердің экономика үшін орнын толтырмайтын тауарлы және қаржылы аударылымдар болды. Қытай дамушы елдермен экономикалық байланыс облысында Қытай басшылығының «теориялық» құрылуы. Қытай басшылығы өзінің сыртқы саяси жаспарларында дамушы елдердің экономикалық бағынуына маңызды орын бөледі. Осы мақсаттарда Пекин оларға экономикалық дамуын және сыртқы экономикалық байланыстарының концепциясын байланыстыруға тырысады. Осылай бола тұра «өз көршіне сүйену» деген модификацияланған концепциясы насихатына қытайдың дамушы социалисттікел рольіне әрекеттенуіне және бұл ерекше характерден шығатын оның дамушы елдермен экономикалық баланысына басты орын беріледі.
- 9. Б.з.б. 6 – 3 ғасырларда конфуцийшілдік, моизм,легизм мектептерінің қалыптасуы нәтижесінде Қытай философиясы пайда болды. Қытай халқы жаратылыстану және техникалық ғылымдарының дамуына елеулі үлес қосты. Көптеген маңызды ғылыми- техникалық жаңалықтар Қытайда басқа елдерден (соның ішінде Еуропа елдерінен де) бірнеше жүз жыл бұрын пайда болған (компас, сейсмоскоп, спидометр, қағаз, оқ-дәрі жасау, кітап шығару, тағы басқа). Ең көне жұлдыздар каталогін (807 жұлдыз) б.з.б. 4 ғасырда Ши-Шэн құрастырған. Күннің тұтылуы туралы ең алғашқы мәлімет Қытайда б.з.б. 720 жылы жазылған. Б.з.б. 138 – 126 жылы Чжан Цяньның Орта Азияға саяхат жасауы қытайлықтардың елдің батыс жағындағы халықтарды зерттеуіне мүмкіндік туғызды және «ҰлыЖібек жолы»арқылы керуен жүргізіп, сауда жасауына жол ашты. Инемен емдеу әдісі Қытай медецина әдебиетінде Сун дәуірі деректерінде кездеседі. Қытай дүние жүзінде бірінші болып селитраны оқ-дәрі жасауға пайдаланды. 16 ғасырда Қытайда оқ- дәрі шығарыла бастады.
- 10. Қытай - ежелден жер шаруашылығымен айналысқан ел. Әсіресе суармалы егіс кең етек алды.Қытай елі күні бүгінге дейін жібек елі деп аталады. Оның себебі, Қытайда ежелден жібекқұрты өсіріліп келеді. Сондықтан да Қытай мен БатысЕуропа арасындағы сауда жолы ҰлыЖібекжолы деп аталады. Қолөнер өте жақсы дамыған, әсіресе қыштан жасалған ыдыстар, қола және темірбүйымдар шетке көп шығарылған. Қытайда жер иелігінің екі түрі болды. Император қолындағы жер мемлекет меншігі деп есептелді. Императорға қызмет атқарған адамдарға жер берілді, олар шаруалардың жерлерін басып алып, өздерінің жер иеліктерін кеңейтіп отырған. Сонымен қатар шаруалардың да үлестік жерлері болған. Әр шаруаға 120 му жер берілген. Қытай императорларының сарайы. 1 му - 0,06 га. Шаруа 70 му жердің өнімін өзі пайдаланып, ал 50 му жердің өнімін мемлекетке өткізіп отыруға міндетті болған. Феодалдық қатынас тереңдеген сайын күшейе түскен бақталастық ішкі соғыстар IV ғасырда Цзинь империясын әлсіретті.
- 14. ҚытайдыңМиңәулеті (1368—1644)тұсында салынғанқұрылыс. «ҰлыҚорғанның» шығысыЛяудұңныңЖо лбарыс тауынанбасталып, батысыГансудағыЖяй үйгуанғадейінбарады, жалпыұзындығы6700 кмартық.7ғ. ЗБдәуірденбастап17 ғ.дейінгі1000жылда, жиыны10патшалық әулетіқұрылыссалып, осықорғандыжасаған.
- 15. Гугун мұражайы–ортағасырлыққытайсәулетөнерінің бірегейескерткіші.1420жылыПекинқаласындағы ТянаньмэньалаңыныңсолтүстікжағынасалынғанМин жәнеЦинәулетіимператорларыныңсарайыболды. Аумағы723600метрквадрат.Айналасыбиіктігі10метр дуалменқоршалған.1912жылыҚытайдапатшалықбилік жойылып,республикажарияланғансоңсарайдыңбір бөлігіндеескімәденижәдігерлеркөрмегеқойылабастады, 1918жылымемлекеттікмұражайосындакөшірілді.1925 жылыҚытайүкіметіоныГугунмұражайыетіпқайта құрып,көпшіліктіңкөруінерұқсатберді.Экспонаттардың жалпысаны1миллион100мың.Мұражайдасирек кездесетінтарихи,әдеби,діниқолжазбалармен ксилографиялықкітаптардың500мыңнанастамданасы сақтаулы.Олардыңішіндеқытайшаданбасқашүршіт (маньчжур),моңғол,тибет,ұйғыр,түрік-шағатай жазуындағыкітап,қолжазбалардамол.1948жылы ГоминьданүкіметіГугунмұражайынанәртүрлімұралар менсиреккездесетінқолжазбакітаптардың230мыңнан астамданасынТайваньғаалыпкетті.1965жылыТайвань– Гугунмұражайыашылды.