Από τη Ρώμη στη Νεα Ρώμη. Γεωγραφική αποτίμηση.
- 1. ΟΜΑΔΑ ΓΕΩΓΡΑΦΩΝ Ομάδα εργαςίασ: Κων/νοσ Δανιθλίδθσ & Χάρθσ Ανανιάδθσ
- 3. Παξαηεξώληαο ηνπο ηξεηο ράξηεο θαη κε βάζε ηηο ηζηνξηθέο πιεξνθνξίεο κπνξνύκε λα θάλνπκε κηα απνηίκεζε ηεο εμωηεξηθήο πνιηηηθήο ηνπ Κωλζηαληίλνπ. Τα βαζηθά ζπκπεξάζκαηα είλαη όηη κεηαμύ ηωλ εηώλ 305, 324 θαη 337 κ.Χ., ηα νπνία αληηζηνηρνύλ ζηελ αλαθήξπμε ηνπ Κωλζηαληίλνπ ζε Καίζαξα ηεο Γύζεο (305), ζηελ αξρή (324) θαη ην ηέινο (337) ηεο απηνθξαηνξηθήο ηνπ ζεηείαο (ωο κνλνθξάηνξα): Α) Τα ζύλνξα ηεο απηνθξαηνξίαο παξακέλνπλ ακεηάβιεηα. Ρωμαϊκή αυτοκρατορία το 306 μ.Χ. Ο Κωνςταντίνοσ ωσ Καίςαρασ τησ Δφςησ αποκροφει τισ επιθζςεισ των εχθρών και διατηρεί ακζραια τα ςφνορα τησ επικράτειάσ του Β) Απνδείρζεθε κία δπλακηθή θαη ηζρπξή ζε ζέιεζε εγεηηθή πξνζωπηθόηεηα, ε νπνία από ηε κηα πιεπξά βίωλε ηελ απνηπρία ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο ηεηξαξρίαο, ζην νπνίν είρε ζηεξηρζεί ν Γηνθιεηηαλόο, θαη από ηελ άιιε αληηιήθζεθε πωο κόλν ε επηζηξνθή ζε κηα κνλνθξαηνξία κε έλαλ ηζρπξό απηνθξάηνξα κπνξνύζε λα ζώζεη ην θξάηνο από ηε δηάιπζε. Γηα λα κπνξέζεη λα αληηζηαζκίζεη ηελ εζωηεξηθή θξίζε θαη κέρξη λα γίλεη κνλνθξάηνξαο, ζπρλά εθζηξάηεπζε ελαληίνλ εμωηεξηθώλ ερζξώλ, όπωο νη Πίθηεο ζηε Βξεηαλία, νη Αιακαλνί θαη νη Φξάγθνη ζην Γνύλαβε. Με ηνλ ηξόπν απηό επηζπκνύζε λα απνδείμεη πωο ήηαλ πξωηαξρηθόο ζθνπόο ηνπ ε αζθάιεηα ηνπ θξάηνπο πέξα από θάζε πνιηηηθή ζθνπηκόηεηα, αιιά ηαπηόρξνλα λα αλαπηύμεη θαη άξξεθηνπο δεζκνύο εκπηζηνζύλεο κε ην ζηξαηό ηνπ. Ρωμαϊκή αυτοκρατορία το 324 μ.Χ. Ο Κωνςταντίνοσ, αφοφ νίκηςε τον ςυναυτοκράτορά του Λικίνιο, γίνεται μονοκράτορασ ςε μια απζραντη αυτοκρατορία Εκ του αποτελζςματοσ, μπορ οφμε να ποφμε πωσ τα 32 ςυνολικά χρόνια τθσ διακυβζρνθςισ του θ αυτοκρατορία άκμαςε, εξελίχκθκε και ζγραψε λαμπρζσ ςελίδεσ ιςτορίασ... Μζχρι το 337 μ.Χ. , (ζτοσ θανάτου του) ο Κωνςταντίνοσ κατόρθωςε να διατηρήςει αμετάβλητα τα ςφνορα τησ αυτοκρατορίασ του.
- 4. Xάξηεο πνπ απεηθνλίδεη ηα ζύλνξα ηεο ξωκαϊθεο απηνθξαηνξίαο ηελ επνρή ηνπ Μ. Κωλζηαληίλνπ Ποια πόλθ φαίνεται να ζχει περιςςότερα πλεονεκτιματα, θ Ρϊμθ ιθ Κωνςταντινοφπολθ, ςτθν αντιμετϊπιςθ των Γότκων ςτο Δοφναβθ και των Περςϊν ςτθν Ανατολι; Μεηρώληας ηης αποζηάζεης από ηε Ρώκε θαη ηελ Κφλζηαληηλούποιε προς ηα βόρεηα θαη αλαηοιηθά ζύλορα δηαπηζηώζακε όηη ε Κφλζηαληηλούποιε απέτεη ιηγόηερο από ηα ζεκεία ποσ βρίζθοληαη οη Γόηζοη (βόρεηα ζύλορα θαηά κήθος ηοσ Γούλαβε) θαη οη Πέρζες (αλαηοιηθά). Αλ ιάβοσκε σπόυε θαη ηο γεγολός όηη ε Κφλζηαληηλούποιε περηβρέτεηαη από ζάιαζζα ζε δύο πιεσρές, ζσκπεραίλοσκε όηη (ζσγθρηλόκελε κε ηε Ρώκε) έτεη πηο ποιιά θσζηθά πιεολεθηήκαηα όζολ αθορά ηελ αληηκεηώπηζε ηφλ ετζρώλ θαη ιόγφ κηθρόηερφλ αποζηάζεφλ θαη δηόηη κόλο από κηα κόλο πιεσρά (ηες ζηερηάς) τρεηάδεηαη οτύρφζε κε ηείτε. Δποκέλφς, θαη ζηελ Αλαηοιή θαη ζηολ Βορρά, όποσ βρίζθοληαλ οη ετζροί ηες ασηοθραηορίας, κπορούζε λα ειεγτζεί θαιύηερα ε θαηάζηαζε ζε περίπηφζε ποιέκοσ. Αληίζεηα ζηε Ρώκε οη Γόηζοη ήηαλ ποιύ εύθοιο λα τησπήζοσλ από ηελ ζηερηά.
- 5. Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΗ ΝΕΑ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ Αφοφ μελετθςαμε χάρτεσ και κείμενα που περιγράφουν τη γεωγραφικθ ιέςη του Βυζαντίου μπορέςαμε να αιτιολογθςουμε και την απόφαςη του Κωνςταντίνου να μεταφέρει την επί αιώνεσ πρωτεφουςα τησ ρωμαϊκθσ αυτοκρατορίασ από τη Ρώμη ςτη ιέςη του αρχαίου Βυζαντίου, ςτη «Νέα Ρώμη» Ο Κωνςταντίνοσ επζλεξε το Βυηάντιο για νζα πρωτεφουςα τθσ αυτοκρατορίασ και για γεωγραφικοφσ και για ςτρατθγικοφσ λόγουσ, αφοφ τα πλεονεκτιματά τθσ ιταν μοναδικά: α) ζλεγχε το ςτενό κανάλι που ζνωνε τθ Μαφρθ κάλαςςα με τθ Μεςόγειο που βριςκόταν ςτο ςταυροδρόμι των μεγαλφτερων δρόμων, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ Εγνατίασ, με κατεφκυνςθ από Ανατολι προσ Δφςθ που βριςκόταν κοντά ςτισ ολοζνα αναπτυςςόμενεσ παράκτιεσ πόλεισ τθσ Μικράσ Αςίασ, β) παρείχε ταχεία πρόςβαςθ ςτισ δφο πλζον προβλθματικζσ ςυνοριακζσ περιοχζσ τθσ αυτοκρατορίασ εκείνθ τθν εποχι, το ςφνορο του Δοφναβθ και τα ςφνορα με τθν Περςία, γ) θ κζςθ τθσ πόλθσ ανάμεςα ςε δφο θπείρουσ, τριγυριςμζνθ από κάλαςςα, τθν κακιςτοφςε όχι μόνο καίριο ςτρατιωτικό ςθμείο, αλλά και ςθμαντικό ςυγκοινωνιακό κόμβο ανάμεςα ςτθν Ευρώπθ και τθν Αςία, ςτθ Μεςόγειο, τον Εφξεινο Πόντο και τθν Aηοφικι. Τζλοσ, κακώσ θ πόλθ ιταν περιτριγυριςμζνθ από κάλαςςα, οι εχκροί δεν μποροφςαν να αποβιβαςτοφν εφκολα ςτθν πόλθ, ενώ μόνο από μια και μόνο πλευρά, που ιταν θ ςτεριά, υπιρχε ανάγκθ για ιςχυρι τείχιςθ.
- 6. Πανοραμικόσ χάρτησ τησ Κωνςταντινοφπολησ Ομάδα εργαςίασ: Κων/νοσ Δανιθλίδθσ & Χάρθσ Ανανιάδθσ
- 7. ΠΗΓΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1.http://ebooks.edu.gr/ 2. http://el.wikipedia.org/wiki/ 3. http://constantinople.ehw.gr/ 4. http://www.e-history.gr 5. Diel Ch., Ιςτορία τθσ Βυηαντινισ Ιςτορίασ, τ. Α΄)