ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

Tibbi Müdahalede Hastanın Rızası

•Download as PPTX, PDF•
•
Evren Ersoydan
Evren Ersoydan

Sağlık Bakanlığı tarafından bu konu daha geniş olarak ele alınmıştır. Yeni bir yönetmelik taslağı üzerinde çalışmalar devam etmektedir.

1 of 13
Downloaded 12 times
HASTA HAKLARI-3 Dr. Evren ERSOYDAN
Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası Dr. Evren ERSOYDAN
MD24. Hastanın Rızası ve İzin-1 • Tıbbi müdahalelerde hastanın rızası gerekir. Hasta küçük veya mahcur ise velisinden veya vasisinden izin alınır. Hastanın, velisinin veya vasisinin olmadığı veya hazır bulunamadığı veya hastanın ifade gücünün olmadığı hallerde, bu şart aranmaz. • Kanuni temsilcinin rızasının yeterli olduğu hallerde dahi, anlatılanları anlayabilecekleri ölçüde, küçük veya kısıtlı olan hastanın dinlenmesi suretiyle mümkün olduğu kadar bilgilendirme sürecine ve tedavisi ile ilgili alınacak kararlara katılımı sağlanır. Dr. Evren ERSOYDAN
MD24. Hastanın Rızası ve İzin-2 • Kanuni temsilci tarafından rıza verilmeyen hallerde, müdahalede bulunmak tıbben gerekli ise, velayet ve vesayet altındaki hastaya tıbbi müdahalede bulunulabilmesi; Türk Medeni Kanununun 346 ncı ve 487 inci maddeleri uyarınca mahkeme kararına bağlıdır. • Tıbbi müdahale sırasında isteğini açıklayabilecek durumda bulunmayan bir hastanın, tıbbî müdahale ile ilgili olarak önceden açıklamış olduğu istekleri göz önüne alınır. • Yeterliğin zaman zaman kaybedildiği tekrarlayıcı hastalıklarda, hastadan yeterliği olduğu dönemde onu kaybettiği dönemlere ilişkin yapılacak tıbbi müdahale için rıza vermesi istenebilir. Dr. Evren ERSOYDAN
MD24. Hastanın Rızası ve İzin-3 • Hastanın rızasının alınamadığı hayati tehlikesinin bulunduğu ve bilincinin kapalı olduğu acil durumlar ile hastanın bir organının kaybına veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol açacak durumun varlığı halinde, hastaya tıbbi müdahalede bulunmak rızaya bağlı değildir. Bu durumda hastaya gerekli tıbbi müdahale yapılarak durum kayıt altına alınır. Ancak bu durumda, mümkünse hastanın orada bulunan yakını veya kanuni temsilcisi; mümkün olmadığı takdirde de tıbbi müdahale sonrasında hastanın yakını veya kanuni temsilcisi bilgilendirilir. Ancak hastanın bilinci açıldıktan sonraki tıbbi müdahaleler için hastanın yeterliği ve ifade edebilme gücüne bağlı olarak rıza işlemlerine başvurulur. Dr. Evren ERSOYDAN
MD24. Hastanın Rızası ve İzin-4 • Sağlık kurum ve kuruluşlarında yatarak tedavisi tamamlanan hastaya, genel sağlık durumu, ilaçları, kontrol tarihleri diyet ve sonrasında neler yapması gerektiği gibi bilgileri içeren taburcu sonrası tedavi planı sağlık meslek mensubu tarafından sözel olarak anlatılır. Daha sonra bu tedavi planının yer aldığı epikrizin bir nüshası hastaya verilir. Dr. Evren ERSOYDAN
MD25. Tedaviyi Reddetme ve Durdurma • Kanunen zorunlu olan haller dışında ve doğabilecek olumsuz sonuçların sorumluluğu hastaya ait olmak üzere; hasta kendisine uygulanması planlanan veya uygulanmakta olan tedaviyi reddetmek veya durdurulmasını istemek hakkına sahiptir. Bu halde, tedavinin uygulanmamasından doğacak sonuçların hastaya veya kanuni temsilcilerine veyahut yakınlarına anlatılması ve bunu gösteren yazılı belge alınması gerekir. • Bu hakkın kullanılması, hastanın sağlık kuruluşuna tekrar müracaatında hasta aleyhine kullanılamaz. Dr. Evren ERSOYDAN
MD26. Rıza Formu • Mevzuatta öngörülen durumlar ile uyuşmazlığa mahal vermesi tıbben muhtemel görülen tıbbi müdahaleler için sağlık kurum ve kuruluşunca 15 inci maddedeki bilgileri içeren rıza formu hazırlanır. Rıza formunda yer alan bilgiler; sözlü olarak hastaya aktarılarak rıza formu hastaya veya kanuni temsilcisine imzalatılır. Rıza formu iki nüsha olarak imza altına alınır ve bir nüshası hastanın dosyasına konulur, diğeri ise hastaya veya kanuni temsilcisine verilir. • Acil durumlarda tıbbi müdahalenin hasta tarafından kabul edilmemesi durumunda, bu beyan imzalı olarak alınır, imzadan imtina etmesi halinde durum tutanak altına alınır. Rıza formu bilgilendirmeyi yapan ve tıbbi müdahaleyi gerçekleştirecek sağlık meslek mensubu tarafından imzalanır. Verilen bilgilerin doğruluğundan ilgili sağlık meslek mensubu sorumludur. Rıza formları arşiv mevzuatına uygun olarak muhafaza edilir. Dr. Evren ERSOYDAN
MD28. Rızanın Şekli ve Geçerliliği • Mevzuatın öngördüğü istisnalar dışında, rıza herhangi bir şekle bağlı değildir. • Hukuka ve ahlaka aykırı olarak alınan rıza hükümsüzdür ve bu şekilde alınan rızaya dayanılarak müdahalede bulunulamaz. Dr. Evren ERSOYDAN
MD29. Organ ve Doku Alınmasında Rıza • 18 yaşından küçük ve mümeyyiz olmayanlardan organ ve doku alınamaz. Bu şartları tamam olanlardan teşhis, tedavi ve bilimsel amaçlar ile organ veya doku alınması, 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun'un 6 ncı maddesinde öngörülen yazılı şekil şartına tabidir. Ölüden organ ve doku alınma şartı ve cesetlerin bilimsel araştırma için muhafazası hususunda 2238 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesi hükümleri saklıdır. Dr. Evren ERSOYDAN
MD30. Aile Planlanması Hizmetleri ve Gebeliğin Sona Erdirilmesi • İlgilinin rızası mevcut olsun veya olmasın, Bakanlık tarafından tespit edilmiş olanlar dışındaki ilaç ve araçlar aile planlaması hizmetlerinde kullanılamaz. • Gebeliğin sona erdirilmesi, 2827 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun ile öngörülen şartlara tabidir. • Sterilizasyon ve gebeliğin sona erdirilmesi hallerinde, hastanın rızası ile evli ise eşinin de rızası gereklidir. Dr. Evren ERSOYDAN
MD31. Rızanın Kapsamı ve Aranmayacağı Haller • Rıza alınırken hastanın veya kanuni temsilcisinin tıbbi müdahalenin konusu ve sonuçları hakkında bilgilendirilip aydınlatılması esastır. • Hastanın verdiği rıza, tıbbi müdahalenin gerektirdiği sürecin devamı olan ve zorunlu sayılabilecek rutin işlemleri de kapsar. • Tıbbi müdahale, hasta tarafından verilen rızanın sınırları içerisinde olması gerekir. • Hastaya tıbbi müdahalede bulunulurken yapılan işlemin genişletilmesi gereği doğduğunda müdahale genişletilmediği takdirde hastanın bir organının kaybına veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol açabilecek tıbbi zaruret hâlinde rıza aranmaksızın tıbbi müdahale genişletilebilir. Dr. Evren ERSOYDAN
TEÅžEKKÃœR EDERÄ°M Dr. Evren ERSOYDAN

More Related Content

Tibbi Müdahalede Hastanın Rızası

  • 3. MD24. Hastanın Rızası ve Ä°zin-1 • Tıbbi müdahalelerde hastanın rızası gerekir. Hasta küçük veya mahcur ise velisinden veya vasisinden izin alınır. Hastanın, velisinin veya vasisinin olmadığı veya hazır bulunamadığı veya hastanın ifade gücünün olmadığı hallerde, bu ÅŸart aranmaz. • Kanuni temsilcinin rızasının yeterli olduÄŸu hallerde dahi, anlatılanları anlayabilecekleri ölçüde, küçük veya kısıtlı olan hastanın dinlenmesi suretiyle mümkün olduÄŸu kadar bilgilendirme sürecine ve tedavisi ile ilgili alınacak kararlara katılımı saÄŸlanır. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 4. MD24. Hastanın Rızası ve Ä°zin-2 • Kanuni temsilci tarafından rıza verilmeyen hallerde, müdahalede bulunmak tıbben gerekli ise, velayet ve vesayet altındaki hastaya tıbbi müdahalede bulunulabilmesi; Türk Medeni Kanununun 346 ncı ve 487 inci maddeleri uyarınca mahkeme kararına baÄŸlıdır. • Tıbbi müdahale sırasında isteÄŸini açıklayabilecek durumda bulunmayan bir hastanın, tıbbî müdahale ile ilgili olarak önceden açıklamış olduÄŸu istekleri göz önüne alınır. • YeterliÄŸin zaman zaman kaybedildiÄŸi tekrarlayıcı hastalıklarda, hastadan yeterliÄŸi olduÄŸu dönemde onu kaybettiÄŸi dönemlere iliÅŸkin yapılacak tıbbi müdahale için rıza vermesi istenebilir. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 5. MD24. Hastanın Rızası ve Ä°zin-3 • Hastanın rızasının alınamadığı hayati tehlikesinin bulunduÄŸu ve bilincinin kapalı olduÄŸu acil durumlar ile hastanın bir organının kaybına veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol açacak durumun varlığı halinde, hastaya tıbbi müdahalede bulunmak rızaya baÄŸlı deÄŸildir. Bu durumda hastaya gerekli tıbbi müdahale yapılarak durum kayıt altına alınır. Ancak bu durumda, mümkünse hastanın orada bulunan yakını veya kanuni temsilcisi; mümkün olmadığı takdirde de tıbbi müdahale sonrasında hastanın yakını veya kanuni temsilcisi bilgilendirilir. Ancak hastanın bilinci açıldıktan sonraki tıbbi müdahaleler için hastanın yeterliÄŸi ve ifade edebilme gücüne baÄŸlı olarak rıza iÅŸlemlerine baÅŸvurulur. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 6. MD24. Hastanın Rızası ve Ä°zin-4 • SaÄŸlık kurum ve kuruluÅŸlarında yatarak tedavisi tamamlanan hastaya, genel saÄŸlık durumu, ilaçları, kontrol tarihleri diyet ve sonrasında neler yapması gerektiÄŸi gibi bilgileri içeren taburcu sonrası tedavi planı saÄŸlık meslek mensubu tarafından sözel olarak anlatılır. Daha sonra bu tedavi planının yer aldığı epikrizin bir nüshası hastaya verilir. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 7. MD25. Tedaviyi Reddetme ve Durdurma • Kanunen zorunlu olan haller dışında ve doÄŸabilecek olumsuz sonuçların sorumluluÄŸu hastaya ait olmak üzere; hasta kendisine uygulanması planlanan veya uygulanmakta olan tedaviyi reddetmek veya durdurulmasını istemek hakkına sahiptir. Bu halde, tedavinin uygulanmamasından doÄŸacak sonuçların hastaya veya kanuni temsilcilerine veyahut yakınlarına anlatılması ve bunu gösteren yazılı belge alınması gerekir. • Bu hakkın kullanılması, hastanın saÄŸlık kuruluÅŸuna tekrar müracaatında hasta aleyhine kullanılamaz. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 8. MD26. Rıza Formu • Mevzuatta öngörülen durumlar ile uyuÅŸmazlığa mahal vermesi tıbben muhtemel görülen tıbbi müdahaleler için saÄŸlık kurum ve kuruluÅŸunca 15 inci maddedeki bilgileri içeren rıza formu hazırlanır. Rıza formunda yer alan bilgiler; sözlü olarak hastaya aktarılarak rıza formu hastaya veya kanuni temsilcisine imzalatılır. Rıza formu iki nüsha olarak imza altına alınır ve bir nüshası hastanın dosyasına konulur, diÄŸeri ise hastaya veya kanuni temsilcisine verilir. • Acil durumlarda tıbbi müdahalenin hasta tarafından kabul edilmemesi durumunda, bu beyan imzalı olarak alınır, imzadan imtina etmesi halinde durum tutanak altına alınır. Rıza formu bilgilendirmeyi yapan ve tıbbi müdahaleyi gerçekleÅŸtirecek saÄŸlık meslek mensubu tarafından imzalanır. Verilen bilgilerin doÄŸruluÄŸundan ilgili saÄŸlık meslek mensubu sorumludur. Rıza formları arÅŸiv mevzuatına uygun olarak muhafaza edilir. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 9. MD28. Rızanın Åžekli ve GeçerliliÄŸi • Mevzuatın öngördüğü istisnalar dışında, rıza herhangi bir ÅŸekle baÄŸlı deÄŸildir. • Hukuka ve ahlaka aykırı olarak alınan rıza hükümsüzdür ve bu ÅŸekilde alınan rızaya dayanılarak müdahalede bulunulamaz. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 10. MD29. Organ ve Doku Alınmasında Rıza • 18 yaşından küçük ve mümeyyiz olmayanlardan organ ve doku alınamaz. Bu ÅŸartları tamam olanlardan teÅŸhis, tedavi ve bilimsel amaçlar ile organ veya doku alınması, 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun'un 6 ncı maddesinde öngörülen yazılı ÅŸekil ÅŸartına tabidir. Ölüden organ ve doku alınma ÅŸartı ve cesetlerin bilimsel araÅŸtırma için muhafazası hususunda 2238 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesi hükümleri saklıdır. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 11. MD30. Aile Planlanması Hizmetleri ve GebeliÄŸin Sona Erdirilmesi • Ä°lgilinin rızası mevcut olsun veya olmasın, Bakanlık tarafından tespit edilmiÅŸ olanlar dışındaki ilaç ve araçlar aile planlaması hizmetlerinde kullanılamaz. • GebeliÄŸin sona erdirilmesi, 2827 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun ile öngörülen ÅŸartlara tabidir. • Sterilizasyon ve gebeliÄŸin sona erdirilmesi hallerinde, hastanın rızası ile evli ise eÅŸinin de rızası gereklidir. Dr. Evren ERSOYDAN
  • 12. MD31. Rızanın Kapsamı ve Aranmayacağı Haller • Rıza alınırken hastanın veya kanuni temsilcisinin tıbbi müdahalenin konusu ve sonuçları hakkında bilgilendirilip aydınlatılması esastır. • Hastanın verdiÄŸi rıza, tıbbi müdahalenin gerektirdiÄŸi sürecin devamı olan ve zorunlu sayılabilecek rutin iÅŸlemleri de kapsar. • Tıbbi müdahale, hasta tarafından verilen rızanın sınırları içerisinde olması gerekir. • Hastaya tıbbi müdahalede bulunulurken yapılan iÅŸlemin geniÅŸletilmesi gereÄŸi doÄŸduÄŸunda müdahale geniÅŸletilmediÄŸi takdirde hastanın bir organının kaybına veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol açabilecek tıbbi zaruret hâlinde rıza aranmaksızın tıbbi müdahale geniÅŸletilebilir. Dr. Evren ERSOYDAN