งานนวัตกรรม Chapter 3
- 1. บทที่ 3 มุมมองทางจิตวิทยาที่ เกี่ยวกับเทคโนโลยี และ สื่อการศึกษา รายวิชา 241208 นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
- 2. นายสุรวุฒิ สุขบัติ 563050150-3 นายสมบัติ ตันจินดารัตน์ 563050304-2 นายณัฐวัตร ธรรมเที่ยง 563050356-3 นายธนวัฒน์ นานอก 563050361-0 นักศึกษาปริญญาตรีชั้นปีที่ 2 สาขาวิชาคณิตศาสตรศึกษา
- 3. หลังจากที่ใช้วิธีการสอนที่เน้นให้นักเรียนจดจาความรู้ของครูเป็นหลัก ครูสมศรีจึง เปลี่ยน วิธีการสอนใหม่เพื่อให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี สารสนเทศในปัจจุบัน โดยนาสื่อเข้ามาใช้ในการเรียนการสอน โดยครูสมศรีได้สร้างสื่อ ขึ้นมาตามแนวความคิด และประสบการณ์ ของตนเอง เช่น ในสื่ออยากให้มีข้อความรู้ก็ นาเนื้อหามาบรรจุ อยากให้มีรูปภาพประกอบก็นารูปภาพมาบรรจุในสื่อ แทนการบอก จากครู และเพิ่มเทคนิคทางกราฟิกต่างๆ เข้าไป เพื่อให้เกิดความสวยงามตรงตามแนวคิด ของตน และส่งเสริมการสอนของตนเองให้มีระสิทธิภาพมากขึ้น แต่พอใช้ไปได้ระยะ หนึ่งพบว่า ในช่วงแรกๆ ผู้เรียนให้ความสนใจเป็นอย่างมาก เพราะมีกราฟิกที่ดึงดูด ความสนใจ แต่พอหลังจากนั้นไปสักระยะผู้เรียนก็ไม่ให้ความสนใจกับสื่อที่ครูสมศรี สร้างขึ้น ทั้งผลการเรียนและกระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียนเมื่อเปรียบเทียบกับวิธีการ สอนแบบเดิมที่เคยใช้ก็ไม่แตกต่างกัน จึงทาให้ครูสมศรีกลับมาทบทวนใหม่ว่าทาไมจึง เป็นเช่นนี้ ในฐานะที่นักศึกษาเป็นครูนักเทคโนโลยีทางการศึกษา จะมีวิธีการช่วยเหลือ ครูสมศรีอย่างไร
- 4. ภารกิจที่ 1 วิเคราะห์หาสาเหตุที่ทาให้การเรียนรู้จากสื่อ ของครูสมศรีไม่ตรงตามเป้าประสงค์ที่ ต้องการให้เกิดขึ้น พร้อมอธิบายเหตุผล
- 5. ทางกลุ่มนี้มีความคิดเห็นว่า วิธีการสอนของครูสมศรียังคงเป็นวิธีการสอนแบบเดิมอยู่ ถึงแม้ว่าจะมีการนาสื่อการ สอนมาใช้เพื่อให้เกิดความน่าสนใจก็ตาม สื่อการสอนที่ครูสมศรีได้จัดทาขึ้นนั้นมีความน่าสนใจก็จริง แต่ครูสมศรีไม่รู้จัก ประยุกต์หรือปรับใช้สื่อของตนเองที่มีอยู่นั้นให้มีประสิทธิภาพ การสอนของครูสมศรี ครูนั้นจะเป็นผู้ที่ถ่ายทอดความรู้ให้ ส่วนนักเรียนก็เป็นผู้รับเอา ข้อมูลที่ได้นั้นมาบันทึกเอาไว้ในระบบความจา ซึ่งทาให้เด็กไม่ได้ฝึกระบบการคิด การ ต่อยอดองค์ความรู้เก่าและความรู้ใหม่ที่จาเป็นอย่างมากในการเรียนรู้ภายในชั้นเรียน บรรยากาศภายในห้องเรียนไม่เอื้ออานวยในการเรียนเท่าที่ควร
- 6. ภารกิจที่ 2 วิเคราะห์ว่าแนวคิดเกี่ยวกับแนวคิดในการ ออกแบบการสอนและสื่อการสอนว่ามาจาก พื้นฐานใดบ้างและพื้นฐานดังกล่าว มี ความสัมพันธ์กันอย่างไร
- 7. ทางกลุ่มนี้มีความคิดเห็นว่า แนวคิดในการออกแบบการสอนและสื่อการสอนมาจากแนวคิดพื้นฐาน 3 พื้นฐานที่ สาคัญ ดังนี้ 1.แนวคิดการเรียนรู้ตามพฤติกรรมนิยม(Behaviorism) เป็นแนวคิดที่พูดเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมซึ่งเป็นผลมาจากการเชื่อมโยง ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งเร้า และการตอบสนองจะมุ่งเน้นเพียงเฉพาะพฤติกรรมที่ สามารถวัดและสังเกตได้ โดยไม่ศึกษากระบวนการภายในของมนุษย์ ( Mental process) มีลักษณะที่สาคัญดังนี้ -จะมีการระบุวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน -การสอนจะเป็นลาดับขั้นตอน นาไปสู่การเรียนแบบรอบรู้ -ผู้เรียนได้เรียนไปตามอัตราการเรียนรู้ของตนเอง -ดาเนินการสอนไปตามโปรแกรมจากง่าย-ยาก
- 8. 2.แนวคิดการเรียนรู้ตามพุทธิปัญญานิยม เป็นแนวคิดที่กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงความรู้ของผู้เรียนทั้งทางด้านคุณภาพและปริมาณ มีลักษณะสาคัญ ดังนี้ - จะมีการจัดระเบียบสารสนเทศใหม่และโครงสร้างสารสนเทศให้กับผู้เรียน -มีการสร้างความเชื่อมโยงระหว่างสารสนเทศกับความรู้เดิม -มีการใช้เทคนิคแนะนาและสนับสนุนให้ผู้เรียนใส่ใจ เช่น -การมุ่งเน้นหาคาถาม ( Focusing question ) -การเน้นคาหรือข้อความ ( Highylighting) -การใช้ Mnemonic -การสร้างภาพ ( Imagery )
- 9. 3. แนวคิดตามแนวคอนสตรัคติวิสต์ เป็นการเรียนรู้ที่เชื่อว่าความรู้(Knowledge) และการเรียนรู้( Learning ) จะเกิดขึ้นได้ ด้วยตนเองเป็นคนสร้างขึ้นมาตีความหมาย( Interprete) ของสิ่งที่อยู่ในโลกความจริง ( Real world ) ทั้งที่เป็นวัตถุ( Object ) หรือเหตุการณ์ ( Event )ที่อยู่บนฐาน ประสบการณ์และความรู้ ที่แต่ละบุคคลมีมาก่อนเข้าไปสร้างความหมาย (Representation) ภายในจิตใจ มีลักษณะสาคัญ ดังนี้ - จะมีการสร้างสื่อที่เป็นสิ่งเร้าให้เด็กเกิดความต้องการเรียนรู้ - ครูจะเป็นผู้กระตุ้นและสร้างแรงจูงใจต่อนักเรียน - จะมีการให้เด็กได้ลงมือควบคู่กับสื่อที่ครูเตรียมไว้ -ให้เด็กได้ลองใช้ความคิดเดิม บวกกับความรู้ใหม่ที่เราเป็นผู้ชี้แนะเพื่อให้เด็กเกิดการ เรียนรู้จากสื่อที่จัดทาขึ้น -ให้เด็กได้แลกเปลี่ยนความรู้กับเพื่อนและครู -นาเสนอแนวคิดของตนเอง
- 10. ซึ่งแนวคิดทั้ง 3 มีความสัมพันธ์กัน เพราะ แนวคิดทั้ง 3 ก็มีความสอดคล้องเป็น อย่างมาก เราจะมาใช้แนวคิดเดียวไม่ได้ เราต้องดูสถานการณ์ ลักษณะของผู้เรียนใน ชั้นเรียนด้วยว่าเขาเหมาะกับวิธีการสอนหรือสื่อการสอนและแนวคิดไหนบ้างที่จะมา รวมกันหรือประยุกต์ใช้เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการเรียน เช่น เราจะทาสื่อการสอน ในเรื่องการสร้างรูปสามเหลี่ยม เราจาเป็นที่จะต้องมีสิ่งเร้าและการกระตุ้นให้กับเด็กซึ่ง ตรงกับ(ทฤษฎีพฤติกรรมนิยม) และให้เด็กได้คิดเชื่อมโยง โดยครูเป็นผู้บอกกล่าว( ทฤษฎีพุทธิปัญญานิยม) และสุดท้ายให้เด็กได้ลองทางานกนเป็นกลุ่ม โดยใช้ แนวความคิดของตนเองที่มีอยู่มาใช้ในการแก้ปัญหา (ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์)
- 11. ภารกิจที่ 3 วิเคราะห์ว่าในยุคปัจจุบันที่สังคมโลกมีการ เปลี่ยนแปลง ตลอดจนกระบวนทัศน์ใหม่ ของการจัดการศึกษา ในการออกแบบการ สอนและสื่อการสอนนั้นควรอยู่พื้นฐานของ สิ่งใดบ้าง อธิบายพร้อมให้เหตุผลและ ยกตัวอย่างประกอบ
- 12. ทางกลุ่มนี้มีความคิดเห็นว่า ในปัจจุบันการจัดการศึกษาในการออกแบบการสอนและสื่อการสอน ควรที่จะตั้งอยู่บน พื้นฐานของสิ่งต่างๆดังนี้ -ความเหมาะสม ของสื่อการเรียนการสอนนั้นตรงตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้หรือไม่ -ความถูกต้อง สิ่งที่ทาขึ้นมาจะช่วยให้นักเรียนได้ข้อสรุปที่ถูกต้องหรือไม่ -ความเข้าใจ สื่อนั้นจะช่วยให้นักเรียนรู้จักคิดอย่างมีเหตุผลและให้ข้อมูลที่ถูกต้องแก่ นักเรียน -ประสบการณ์ สื่อจะช่วยเพิ่มพูนประสบการณ์ให้กับนักเรียน -ความเหมาะสมของวัย -ความเที่ยงตรงในเนื้อหา -ใช้การได้ดี -คุ้มค่ากับราคาที่เราเสียไปในการจัดทาสื่อแต่ละชิ้น -ตรงกับความต้องการและช่วยให้เกิดความเข้าใจ
- 13. โดยการออกแบบการสอนและสื่อการสอนจะยึดหลักจิตวิทยาการศึกษาในเรื่องของ “ ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์” เพราะเป็นทฤษฎีที่ได้รับความนิยม และมีอิทธิพลต่อระบบ การศึกษาในปัจจุบันเป็นอย่างมาก ซึ่งมีความเชื่อว่าคนเรานั้นจะรู้จักการตีความหมาย ของสิ่งต่างๆในโลกของแต่ละบุคคลนั้น เกิดการสร้างแนวคิดของตนเองเกี่ยวกับสิ่งที่ เป็นของจริง หรือพูดง่ายๆทฤษฎีดังกล่าวจะฝึกให้เด็กคิดเป็น ทาเป็น โดยมีสื่อและ เทคโนโลยีเป็นตัวช่วยให้เด็กได้เกิดทักษะและกระบวนการการเรียนรู้ ยกตัวอย่างเช่น ครูจินตนา จะจัดทาสื่อการสอนคณิตศาสตร์เนื่อง การบวกลบเลข ครูจินตนา จาเป็นต้องทาตามแผนความคิด ดังนี้ วิเคราะห์ผู้เรียน จัดทาสื่อให้ เหมาะสม จัดการเรียนรู้ให้ น่าสนใจ นักเรียนนาเสนอ แนวคิดตนเอง เด็กคิดเอง แก้ปัญหาเองและ ครูเป็นผู้สังเกตุ ครูเป็นผู้สรุป แนวคิด