際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
WIKA
FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA AT WIKAIN (PDF).pdf
Ang wika ay buhay naglalarawan ng
kultura ng bansa naglalantad ng
saloobin ng tao.
BILINGGWAL taong marunong magsalita ng dalawang wika
MONOLINGGWAL isang wika lamang ang alam ng
isang tao.
POLIGLOT mahigit sa tatlong wika ang ginagamit
ng isang tao
LINGGWISTIKA maagham na pag-aaral ng wika
LINGGWISTA taong nag-aaral ng wika
WIKANG KOLOKYAL isang istandard na anyo ng Wikang Pambansa na
sinasalita sa pribado at semi- official na mga kalagayan ng mga taong may
pinag-aralan
WIKANG PAMBANSA isang wikang ginagamit sa pulitikal,
sosyal at kultural na aspeto ng pamumuhay, nagpapakita na ang
isang wika ay nagsisilbi sa buong mundo
Paano Nagsimula ang Wika?
1. Ehipto
Haring Psammatichos sadyang natututunan ang wika
2. Charles Darwin
 Origin of Language
sinasabi niyang ang pakikipagsapalaran ng tao para mabuhay
ang nagturo sa kanila upang makalikha ng wika.
3. Plato -- nabuo ang wika ayon sa batas ng pangangailangan
4. Siyentipiko   Homo Sapiens unggoy  tayo ay nagmula sa
unggoy kung kayat ang tunog na nalilikha ng unggoy ang
siyang pinagmulan ng wika.
5. Rene Descartes ayon sa kanya, mas mataas ang antas ng
tao kaysa sa hayop kung kayat ang wika ang nagpapatunay
na ang tao ay kakaiba.
PINAGMULAN NG WIKA
 Tore ng Babel
Genesis 11:1-9
 Teoryang Bow-wow
-- nagsimula sa panggagaya ng mga tunog na
nalilikha ng mga hayop hal. Kahol ng aso
 Teoryang Dingdong
-- tunog ng mga bagay-bagay sa ating
kapaligiran na pinaniniwalaang may sariling
tunog. Hal. Tunog ng kampana
PINAGMULAN NG WIKA
Teoryang Pooh-pooh
- ang unang mga salita na namutawi sa bibig
ng mga sinaunang tao ay mga salitang
nagsasaad ng matinding damdamin bunga ng
pagkatakot, sakit, labis na katuwaan o
kalungkutan.
 TeoryangYo-he-ho
-- nagsimula ang wika sa indayog ng awitin
ng mga taong nagtatrabaho nang sama-sama
 TeoryangYum-yum
- nagmula sa pagkumpas ng maestro ng musika
TUNGKULIN NGWIKA
 Ferdinand Sausure-- isang functionalist
mas kailangan pagtuunan ng pansin ang anyo at paraan ng wikang
ginagamit, subalit sa katunayan, ang kahulugan ng sinasabi ng
nagsasalita ay nakasalalay sa paraan at anyo ng pagsasalita.
 ang bawat salitang ginagamit ay makabuluhan at magkakaugnay.
Emile Durkheim (1985)
 Ama ng Makabagong Sosyolohiya
ang lipunan ay nabubuo sa pamamagitan ng mga
taong naninirahan sa isang pook o lokalidad at ang
bawat isa ay may kani-kaniyang papel na
ginagampanan.
 Ang tao ay nabubuhay, nakikipagtalastasan at
nakikisama sa lipunang kinabibilangan niya.
Ayon kay Jakobson (2003) may anim na paraan na
paggamit ng wika
1. Pagpapahayag ng Damdamin ( Emotive)
-- palutangin ang karakter ng nagsasalita.
2. Paghihikayat (conative)
-- ginagamit ang wika upang mag-utos,
manghikayat o magpakilos
3. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (Phatic)
-- panimula sa isang usapan o pakikipag-
ugnayan sa kapwa.
Ayon kay Jakobson (2003) may anim na paraan na
paggamit ng wika
4. Paggamit bilang Sanggunian (referential)
-- nagsimula ang wika sa indayog ng awitin ng
mga taong nagtatrabaho nang sama-sama
5. Pagbibigay ng Kuro-kuro (metalingual)
-- ginagamit ang wika sa pamamagitan ng
pagbibigay ng komentaryo sa isang kodigo o
batas.
6. Patalinghaga (poetic)
-- masining na paraan ng pagpapahayag
Ayon kay M.A.K. Halliday (1973)
1. Pang-instrumental -- tugunan ang pangangailangan
2. Panregulatori -- pagkontrol ng ugali o asal ng tao
hal. Pagbibigay ng direksyon
3. Pang-interaksyon -- paraan ng pakikipagtalakayan
ng tao sa kanyang kapwa.
4. Pampersonal -- pala-palagay o kuro-kuro;
talaarawan at jornal
7 Tungkulin ng Wika  Explorations in the functions of Language
Ayon kay M.A.K. Halliday (1973)
1. Pang-imahinasyon -- malikhaing guni-guni ng isang
tao sa paraang pasulat o pasalita.
2. Pang-heuristiko -- pagkuha p paghahanap ng
impormasyon hal. Pag-iinterbyu,pakikinig sa radyo
3. Pang-impormatibo -- pagbibigay ng impormasyon sa
paraan pasulat o pasalita hal. Ulat, pamanahunang
tesis, panayam at pagtuturo.
7 Tungkulin ng Wika  Explorations in the functions of Language
KATANGIAN
NG WIKA
HENRY GLEASON
Masistemang
balangkas
 Lahat ng wika sa daigdig ay sistematikong nakasaayos
sa isang tiyak na balangkas. Lahat ng wika ay
nakabatay sa tunog.
 Ponema  tawag sa makabuluhang tunog
 Ponolohiya  makaagham na pag-aaral ng mga tunog
 Morpema  pinakamaliit na yunit ng salita
 Morpolohiya  pag-aaral ng morpema
Sinasalitang tunog
 Bawat wika ay may kanya-kanyang set ng mga
makahulugang tunog o ponema.
 Makahulugan ang isang tunog sa isang wika kapag
ito ay nagtataglay ng kahulugan o di kayay may
kakayahang makapagbago ng kahulugan ng isang
morpema o salita.
Pinipili at
isinasaayos
 Pinipili ang wikang ating gagamitin upang tayoy
maunawaan ng ating kausap.
 Samantala upang maging epektib ang
komunikasyon, kailangang isaayos natin ang
paggamit ng wika.
Arbitraryo
 Ang isang taong walang ugnayan sa isang
komunidad ay hindi matututong magsalita kung
paanong ang mga naninirahan sa komunidad na
iyon ay nagsasalita sapagkat ang esensya ng wika
ay panlipunan.
 Kakaiba
Ginagamit
 Ang wika ay kasangkapan sa komunikasyon at katulad
ng iba pang kasangkapan, kailangang patuloy itong
ginagamit.
Nakabatay sa
kultura
 Nagkaiba-iba ang mga wika sa daigdig dahil sa
pagkakaiba-iba ng mga kultura ng mga bansa at mga
pangkat.
Halimbawa:
Ice formations (Ingles) = yelo at nyebe (Filipino)
Rice (ingles) = palay, bigas, kanin, tutong,lugaw
Nagbabago
 Dinamiko ang wika. Hindi ito maaring tumangging
magbago.
 Ang isang wika ay maaring nadaragdagan ng mga
bagong bokabularyo. Bunga ng pagiging malikhain ng
mga tao, maring sila ay nakakalikha ng mga bagong
salita.
 Halimbawa nito ay mga salitang balbal, pangkabataan,
pamprodukto.

More Related Content

Similar to FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA AT WIKAIN (PDF).pdf (20)

FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.ppt
FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.pptFIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.ppt
FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.ppt
MechelleAnn2
KOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentation
KOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentationKOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentation
KOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentation
JADESUERTE1
Konsepto ng Wika.pptx
Konsepto ng Wika.pptxKonsepto ng Wika.pptx
Konsepto ng Wika.pptx
GinoLacandula1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
JudyAnnTongol
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
JudyAnnTongol
KOMPANA .kahulugan ng wika.pptx
KOMPANA .kahulugan ng wika.pptxKOMPANA .kahulugan ng wika.pptx
KOMPANA .kahulugan ng wika.pptx
ZendrexIlagan2
Sining ng pakikipagtalastasan fil 101
Sining ng pakikipagtalastasan fil 101Sining ng pakikipagtalastasan fil 101
Sining ng pakikipagtalastasan fil 101
Shirley Veniegas
KOMUNIKASYON PPTdh aba okay aafoggg.pptx
KOMUNIKASYON PPTdh aba  okay aafoggg.pptxKOMUNIKASYON PPTdh aba  okay aafoggg.pptx
KOMUNIKASYON PPTdh aba okay aafoggg.pptx
EizRvrEsp
Wika todo
Wika todoWika todo
Wika todo
nheyyhen
ppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksik
ppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksikppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksik
ppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksik
esterlinda1805
wika-170620021158.pptx
wika-170620021158.pptxwika-170620021158.pptx
wika-170620021158.pptx
ferdinandsanbuenaven
Konseptong Pangwika
Konseptong PangwikaKonseptong Pangwika
Konseptong Pangwika
Reyvher Daypuyart
Fil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wika
Fil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wikaFil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wika
Fil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wika
University of Santo Tomas
WEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptx
WEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptxWEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptx
WEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptx
kurtbring28
1_Q1-Komunikasyon.pptx
1_Q1-Komunikasyon.pptx1_Q1-Komunikasyon.pptx
1_Q1-Komunikasyon.pptx
Marife Culaba
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasanAng wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
Marygrace Cagungun
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docxUnang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
LouiseFurio
aralin 1 fiilipino 11.pptx
aralin 1 fiilipino 11.pptxaralin 1 fiilipino 11.pptx
aralin 1 fiilipino 11.pptx
ferdinandsanbuenaven
FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.ppt
FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.pptFIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.ppt
FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA SA MAPAYANG LIPUNAN.ppt
MechelleAnn2
KOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentation
KOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentationKOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentation
KOMUNIKASYON at Pananaliksik powerpointpresentation
JADESUERTE1
Konsepto ng Wika.pptx
Konsepto ng Wika.pptxKonsepto ng Wika.pptx
Konsepto ng Wika.pptx
GinoLacandula1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
JudyAnnTongol
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Lesson 1
JudyAnnTongol
KOMPANA .kahulugan ng wika.pptx
KOMPANA .kahulugan ng wika.pptxKOMPANA .kahulugan ng wika.pptx
KOMPANA .kahulugan ng wika.pptx
ZendrexIlagan2
Sining ng pakikipagtalastasan fil 101
Sining ng pakikipagtalastasan fil 101Sining ng pakikipagtalastasan fil 101
Sining ng pakikipagtalastasan fil 101
Shirley Veniegas
KOMUNIKASYON PPTdh aba okay aafoggg.pptx
KOMUNIKASYON PPTdh aba  okay aafoggg.pptxKOMUNIKASYON PPTdh aba  okay aafoggg.pptx
KOMUNIKASYON PPTdh aba okay aafoggg.pptx
EizRvrEsp
Wika todo
Wika todoWika todo
Wika todo
nheyyhen
ppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksik
ppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksikppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksik
ppt wika 1st.pptx komunikasyon at pananaliksik
esterlinda1805
Fil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wika
Fil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wikaFil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wika
Fil1 aralin 1-katuturan at katangian ng wika
University of Santo Tomas
WEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptx
WEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptxWEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptx
WEEK 1_Q1-Komunikasyon at pananaliksik .pptx
kurtbring28
1_Q1-Komunikasyon.pptx
1_Q1-Komunikasyon.pptx1_Q1-Komunikasyon.pptx
1_Q1-Komunikasyon.pptx
Marife Culaba
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasanAng wika at ang pakikipagtalastasan
Ang wika at ang pakikipagtalastasan
Marygrace Cagungun
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docxUnang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
Unang-Kabanata-Kahulugan-ng-Wika-1.docx
LouiseFurio

More from MechelleAnn2 (20)

Kultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptx
Kultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptxKultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptx
Kultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptx
MechelleAnn2
Group-2-Reporter kultura ng pamamanatapdf
Group-2-Reporter kultura ng pamamanatapdfGroup-2-Reporter kultura ng pamamanatapdf
Group-2-Reporter kultura ng pamamanatapdf
MechelleAnn2
KULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptx
KULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptxKULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptx
KULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptx
MechelleAnn2
Kultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptx
Kultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptxKultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptx
Kultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptx
MechelleAnn2
UGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptx
UGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptxUGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptx
UGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptx
MechelleAnn2
Pampilipit dila or tongue twisters atb.pptx
Pampilipit dila or tongue twisters atb.pptxPampilipit dila or tongue twisters atb.pptx
Pampilipit dila or tongue twisters atb.pptx
MechelleAnn2
Nobelang historikal at o pangkasaysayan.pptx
Nobelang historikal at o pangkasaysayan.pptxNobelang historikal at o pangkasaysayan.pptx
Nobelang historikal at o pangkasaysayan.pptx
MechelleAnn2
salawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptx
salawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptxsalawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptx
salawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptx
MechelleAnn2
UGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptx
UGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptxUGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptx
UGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptx
MechelleAnn2
Filipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. ppt
Filipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. pptFilipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. ppt
Filipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. ppt
MechelleAnn2
tulang pilipino at mga katangian nito(1).pptx
tulang pilipino at mga katangian nito(1).pptxtulang pilipino at mga katangian nito(1).pptx
tulang pilipino at mga katangian nito(1).pptx
MechelleAnn2
Letter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docx
Letter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docxLetter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docx
Letter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docx
MechelleAnn2
g_new_historicism_cultural_materialism.ppt
g_new_historicism_cultural_materialism.pptg_new_historicism_cultural_materialism.ppt
g_new_historicism_cultural_materialism.ppt
MechelleAnn2
CULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdf
CULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdfCULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdf
CULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdf
MechelleAnn2
high school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufh
high school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufhhigh school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufh
high school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufh
MechelleAnn2
IVITATIONS.pptx
IVITATIONS.pptxIVITATIONS.pptx
IVITATIONS.pptx
MechelleAnn2
SSC ELECTION.pptx
SSC ELECTION.pptxSSC ELECTION.pptx
SSC ELECTION.pptx
MechelleAnn2
Language Planning.pptx
Language Planning.pptxLanguage Planning.pptx
Language Planning.pptx
MechelleAnn2
Share Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdf
Share Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdfShare Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdf
Share Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdf
MechelleAnn2
SPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptx
SPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptxSPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptx
SPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptx
MechelleAnn2
Kultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptx
Kultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptxKultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptx
Kultura ng Pagdidiwata at paniniwalang indihinus.pptx
MechelleAnn2
Group-2-Reporter kultura ng pamamanatapdf
Group-2-Reporter kultura ng pamamanatapdfGroup-2-Reporter kultura ng pamamanatapdf
Group-2-Reporter kultura ng pamamanatapdf
MechelleAnn2
KULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptx
KULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptxKULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptx
KULTURA NG PAMAMANATA SA PILIPINONG LIPUNAN_G2.pptx
MechelleAnn2
Kultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptx
Kultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptxKultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptx
Kultura sa Paglining at Pangangatwiran.pptx
MechelleAnn2
UGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptx
UGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptxUGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptx
UGNAYAN NG WIKA KULTURA AT IBA PANG MAHALAGANG BAGAY.pptx
MechelleAnn2
Pampilipit dila or tongue twisters atb.pptx
Pampilipit dila or tongue twisters atb.pptxPampilipit dila or tongue twisters atb.pptx
Pampilipit dila or tongue twisters atb.pptx
MechelleAnn2
Nobelang historikal at o pangkasaysayan.pptx
Nobelang historikal at o pangkasaysayan.pptxNobelang historikal at o pangkasaysayan.pptx
Nobelang historikal at o pangkasaysayan.pptx
MechelleAnn2
salawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptx
salawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptxsalawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptx
salawikain kasabihan at mensaheng mahalaga .pptx
MechelleAnn2
UGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptx
UGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptxUGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptx
UGNAYAN NG MGA UGNAYAN SA LIPUNANG MAPAYAPA.pptx
MechelleAnn2
Filipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. ppt
Filipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. pptFilipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. ppt
Filipino 101 Tao at Lipunang mapayapa. ppt
MechelleAnn2
tulang pilipino at mga katangian nito(1).pptx
tulang pilipino at mga katangian nito(1).pptxtulang pilipino at mga katangian nito(1).pptx
tulang pilipino at mga katangian nito(1).pptx
MechelleAnn2
Letter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docx
Letter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docxLetter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docx
Letter-for-POLICE-STATION TEMPLATES.docx
MechelleAnn2
g_new_historicism_cultural_materialism.ppt
g_new_historicism_cultural_materialism.pptg_new_historicism_cultural_materialism.ppt
g_new_historicism_cultural_materialism.ppt
MechelleAnn2
CULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdf
CULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdfCULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdf
CULTURE_wika at kultura sa mapayapang lipunanL.pdf
MechelleAnn2
high school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufh
high school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufhhigh school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufh
high school days templatesddhdgahdqwuhdiqgufbekaufh
MechelleAnn2
IVITATIONS.pptx
IVITATIONS.pptxIVITATIONS.pptx
IVITATIONS.pptx
MechelleAnn2
SSC ELECTION.pptx
SSC ELECTION.pptxSSC ELECTION.pptx
SSC ELECTION.pptx
MechelleAnn2
Language Planning.pptx
Language Planning.pptxLanguage Planning.pptx
Language Planning.pptx
MechelleAnn2
Share Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdf
Share Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdfShare Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdf
Share Introduksyon sa Panunuring Pampanitik.pdf
MechelleAnn2
SPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptx
SPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptxSPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptx
SPEAKERS BACKGROUND DRRMO.pptx
MechelleAnn2

Recently uploaded (20)

Copy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdf
Copy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdfCopy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdf
Copy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdf
IvyNoveroSibulo
LE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxn
LE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxnLE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxn
LE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxn
JennyRoseAmistad
Karapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpoint
Karapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpointKarapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpoint
Karapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpoint
MercedesTungpalan
825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx
825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx
825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx
VielMarvinPBerbano
Noli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptxNoli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptx
AizahMaehFacinabao
Q4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptx
Q4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptxQ4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptx
Q4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptx
RENATOEGANG
Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1
Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1
Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1
MELANIEORDANEL1
Introduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptx
Introduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptxIntroduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptx
Introduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptx
CATABAYJORDAND
434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx
434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx
434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx
kendukie
Matatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptx
Matatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptxMatatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptx
Matatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptx
trapserachelleann
ESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptx
ESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptxESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptx
ESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptx
MaryClaudineManandeg
Q4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhg
Q4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhgQ4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhg
Q4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhg
TorralbaLovely
ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9
ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9
ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9
chezeltaylan1
Mga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptx
Mga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptxMga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptx
Mga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptx
LaeGadgude
APAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptx
APAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptxAPAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptx
APAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptx
LYRICOMAG
ARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUM
ARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUMARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUM
ARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUM
KIEFFERTANTENGCO
Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4
Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4
Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4
MELANIEORDANEL1
Mathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptx
Mathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptxMathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptx
Mathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptx
bautistaejhane
4.6 ang mga uri ng tayutay at Monologo.pptx
4.6 ang mga uri ng tayutay  at Monologo.pptx4.6 ang mga uri ng tayutay  at Monologo.pptx
4.6 ang mga uri ng tayutay at Monologo.pptx
gracedagan4
Noli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptxNoli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptx
AizahMaehFacinabao
Copy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdf
Copy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdfCopy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdf
Copy of salik na nagbigay daan sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino.pdf
IvyNoveroSibulo
LE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxn
LE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxnLE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxn
LE_gmrccccczgbsgxhzjnznznvbxvxvvxbxzbxnxn
JennyRoseAmistad
Karapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpoint
Karapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpointKarapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpoint
Karapatang Pantao-Quarter 4 Week 4 ppwerpoint
MercedesTungpalan
825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx
825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx
825433502-1-Ang-Pagtatatag-ng-ASEAN.pptx
VielMarvinPBerbano
Noli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptxNoli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 Gawain: Sino Ako.pptx
AizahMaehFacinabao
Q4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptx
Q4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptxQ4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptx
Q4-W3-AP-5 Powerpoint in Araling zpanlipunan.pptx
RENATOEGANG
Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1
Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1
Q4_ESP_PPT_WEEK 1.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 1
MELANIEORDANEL1
Introduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptx
Introduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptxIntroduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptx
Introduksyon at Paglalahad ng Suliranin .pptx
CATABAYJORDAND
434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx
434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx
434314510-Ang-Pagwawakas-Ng-Ikalawang-Digmaang-Pandaigdig.pptx
kendukie
Matatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptx
Matatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptxMatatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptx
Matatag CurriculDay 2-GMRC Q4-W1-D2.pptx
trapserachelleann
ESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptx
ESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptxESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptx
ESP-grade 3-quarter 4-WEEK-1-pananalig sa Diyos.pptx
MaryClaudineManandeg
Q4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhg
Q4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhgQ4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhg
Q4G1-R-L_W3 Day1-2.pptxjhgfddbvcxcvbnmjhg
TorralbaLovely
ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9
ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9
ARALIN 2 SEKTOR NG AGRIKULTURA (1).pptx 9
chezeltaylan1
Mga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptx
Mga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptxMga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptx
Mga Isyung Kaugnay sa Kawalan ng Paggalang sa sekswalidad-lesson 2.pptx
LaeGadgude
APAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptx
APAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptxAPAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptx
APAN7_Q4_HAMON NA KINAKAHARAP NG ASEAN.pptx
LYRICOMAG
ARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUM
ARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUMARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUM
ARALING PANLIPUNAN 7 - MATATAG CURRICULUM
KIEFFERTANTENGCO
Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4
Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4
Q4_ESP_PPT_Q4 WEEK 4.pptx a powerpoint presentation for ESP 3 Quarter 4 week 4
MELANIEORDANEL1
Mathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptx
Mathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptxMathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptx
Mathematiccs power point presentation MATH 2-Q4-WEEK 3.pptx
bautistaejhane
4.6 ang mga uri ng tayutay at Monologo.pptx
4.6 ang mga uri ng tayutay  at Monologo.pptx4.6 ang mga uri ng tayutay  at Monologo.pptx
4.6 ang mga uri ng tayutay at Monologo.pptx
gracedagan4
Noli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptxNoli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptx
Noli Me Tangere Aralin 4.2 (Mahahalagang Tauhan).pptx
AizahMaehFacinabao

FIL 101 _ LECTURE 1 WIKA AT WIKAIN (PDF).pdf

  • 3. Ang wika ay buhay naglalarawan ng kultura ng bansa naglalantad ng saloobin ng tao.
  • 4. BILINGGWAL taong marunong magsalita ng dalawang wika MONOLINGGWAL isang wika lamang ang alam ng isang tao. POLIGLOT mahigit sa tatlong wika ang ginagamit ng isang tao LINGGWISTIKA maagham na pag-aaral ng wika LINGGWISTA taong nag-aaral ng wika WIKANG KOLOKYAL isang istandard na anyo ng Wikang Pambansa na sinasalita sa pribado at semi- official na mga kalagayan ng mga taong may pinag-aralan WIKANG PAMBANSA isang wikang ginagamit sa pulitikal, sosyal at kultural na aspeto ng pamumuhay, nagpapakita na ang isang wika ay nagsisilbi sa buong mundo
  • 5. Paano Nagsimula ang Wika? 1. Ehipto Haring Psammatichos sadyang natututunan ang wika 2. Charles Darwin Origin of Language sinasabi niyang ang pakikipagsapalaran ng tao para mabuhay ang nagturo sa kanila upang makalikha ng wika. 3. Plato -- nabuo ang wika ayon sa batas ng pangangailangan 4. Siyentipiko Homo Sapiens unggoy tayo ay nagmula sa unggoy kung kayat ang tunog na nalilikha ng unggoy ang siyang pinagmulan ng wika. 5. Rene Descartes ayon sa kanya, mas mataas ang antas ng tao kaysa sa hayop kung kayat ang wika ang nagpapatunay na ang tao ay kakaiba.
  • 6. PINAGMULAN NG WIKA Tore ng Babel Genesis 11:1-9 Teoryang Bow-wow -- nagsimula sa panggagaya ng mga tunog na nalilikha ng mga hayop hal. Kahol ng aso Teoryang Dingdong -- tunog ng mga bagay-bagay sa ating kapaligiran na pinaniniwalaang may sariling tunog. Hal. Tunog ng kampana
  • 7. PINAGMULAN NG WIKA Teoryang Pooh-pooh - ang unang mga salita na namutawi sa bibig ng mga sinaunang tao ay mga salitang nagsasaad ng matinding damdamin bunga ng pagkatakot, sakit, labis na katuwaan o kalungkutan. TeoryangYo-he-ho -- nagsimula ang wika sa indayog ng awitin ng mga taong nagtatrabaho nang sama-sama TeoryangYum-yum - nagmula sa pagkumpas ng maestro ng musika
  • 8. TUNGKULIN NGWIKA Ferdinand Sausure-- isang functionalist mas kailangan pagtuunan ng pansin ang anyo at paraan ng wikang ginagamit, subalit sa katunayan, ang kahulugan ng sinasabi ng nagsasalita ay nakasalalay sa paraan at anyo ng pagsasalita. ang bawat salitang ginagamit ay makabuluhan at magkakaugnay.
  • 9. Emile Durkheim (1985) Ama ng Makabagong Sosyolohiya ang lipunan ay nabubuo sa pamamagitan ng mga taong naninirahan sa isang pook o lokalidad at ang bawat isa ay may kani-kaniyang papel na ginagampanan. Ang tao ay nabubuhay, nakikipagtalastasan at nakikisama sa lipunang kinabibilangan niya.
  • 10. Ayon kay Jakobson (2003) may anim na paraan na paggamit ng wika 1. Pagpapahayag ng Damdamin ( Emotive) -- palutangin ang karakter ng nagsasalita. 2. Paghihikayat (conative) -- ginagamit ang wika upang mag-utos, manghikayat o magpakilos 3. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (Phatic) -- panimula sa isang usapan o pakikipag- ugnayan sa kapwa.
  • 11. Ayon kay Jakobson (2003) may anim na paraan na paggamit ng wika 4. Paggamit bilang Sanggunian (referential) -- nagsimula ang wika sa indayog ng awitin ng mga taong nagtatrabaho nang sama-sama 5. Pagbibigay ng Kuro-kuro (metalingual) -- ginagamit ang wika sa pamamagitan ng pagbibigay ng komentaryo sa isang kodigo o batas. 6. Patalinghaga (poetic) -- masining na paraan ng pagpapahayag
  • 12. Ayon kay M.A.K. Halliday (1973) 1. Pang-instrumental -- tugunan ang pangangailangan 2. Panregulatori -- pagkontrol ng ugali o asal ng tao hal. Pagbibigay ng direksyon 3. Pang-interaksyon -- paraan ng pakikipagtalakayan ng tao sa kanyang kapwa. 4. Pampersonal -- pala-palagay o kuro-kuro; talaarawan at jornal 7 Tungkulin ng Wika Explorations in the functions of Language
  • 13. Ayon kay M.A.K. Halliday (1973) 1. Pang-imahinasyon -- malikhaing guni-guni ng isang tao sa paraang pasulat o pasalita. 2. Pang-heuristiko -- pagkuha p paghahanap ng impormasyon hal. Pag-iinterbyu,pakikinig sa radyo 3. Pang-impormatibo -- pagbibigay ng impormasyon sa paraan pasulat o pasalita hal. Ulat, pamanahunang tesis, panayam at pagtuturo. 7 Tungkulin ng Wika Explorations in the functions of Language
  • 16. Masistemang balangkas Lahat ng wika sa daigdig ay sistematikong nakasaayos sa isang tiyak na balangkas. Lahat ng wika ay nakabatay sa tunog. Ponema tawag sa makabuluhang tunog Ponolohiya makaagham na pag-aaral ng mga tunog Morpema pinakamaliit na yunit ng salita Morpolohiya pag-aaral ng morpema
  • 17. Sinasalitang tunog Bawat wika ay may kanya-kanyang set ng mga makahulugang tunog o ponema. Makahulugan ang isang tunog sa isang wika kapag ito ay nagtataglay ng kahulugan o di kayay may kakayahang makapagbago ng kahulugan ng isang morpema o salita.
  • 18. Pinipili at isinasaayos Pinipili ang wikang ating gagamitin upang tayoy maunawaan ng ating kausap. Samantala upang maging epektib ang komunikasyon, kailangang isaayos natin ang paggamit ng wika.
  • 19. Arbitraryo Ang isang taong walang ugnayan sa isang komunidad ay hindi matututong magsalita kung paanong ang mga naninirahan sa komunidad na iyon ay nagsasalita sapagkat ang esensya ng wika ay panlipunan. Kakaiba
  • 20. Ginagamit Ang wika ay kasangkapan sa komunikasyon at katulad ng iba pang kasangkapan, kailangang patuloy itong ginagamit.
  • 21. Nakabatay sa kultura Nagkaiba-iba ang mga wika sa daigdig dahil sa pagkakaiba-iba ng mga kultura ng mga bansa at mga pangkat. Halimbawa: Ice formations (Ingles) = yelo at nyebe (Filipino) Rice (ingles) = palay, bigas, kanin, tutong,lugaw
  • 22. Nagbabago Dinamiko ang wika. Hindi ito maaring tumangging magbago. Ang isang wika ay maaring nadaragdagan ng mga bagong bokabularyo. Bunga ng pagiging malikhain ng mga tao, maring sila ay nakakalikha ng mga bagong salita. Halimbawa nito ay mga salitang balbal, pangkabataan, pamprodukto.