1尊ESO-CCNN: universo, composici坦n do Universo, orixe do Universo, planetas do sistema solar, teor鱈as sobre o universo, outros corpos do sistema solar (sat辿lites, cometas, asteroides, meteoritos)
El documento describe la anatom鱈a y funcionamiento del aparato digestivo humano. Explica cada una de las partes del sistema digestivo, incluyendo la boca, es坦fago, est坦mago, h鱈gado, p叩ncreas, intestinos delgado y grueso, y ano. Detalla los procesos de digesti坦n mec叩nica y qu鱈mica, as鱈 como la absorci坦n de nutrientes. Adem叩s, ofrece recomendaciones sobre el cuidado del aparato digestivo, como la higiene alimentaria, prevenci坦n del estre単imiento e higiene bu
El documento describe el desastre natural y nuclear ocurrido en Jap坦n en 2011. Un terremoto y tsunami causaron la muerte de m叩s de 8,000 personas y dejaron a 400,000 sin hogar. Adem叩s, los reactores nucleares de Fukushima sufrieron da単os que pusieron en riesgo una fusi坦n del n炭cleo. Esto ha tenido consecuencias a largo plazo para los ni単os de la regi坦n, muchos de los cuales siguen traumatizados.
El documento describe los diferentes tipos de radiaci坦n, incluyendo radiaci坦n no ionizante como la ultravioleta y radiaci坦n ionizante como la alfa y beta. Explica c坦mo estas radiaciones afectan el cuerpo humano y pueden causar s鱈ntomas como n叩useas, v坦mitos, c叩ncer y da単o gen辿tico. Tambi辿n discute los efectos en animales y el uso de medicamentos como el yodo para contrarrestar la radiaci坦n.
El documento describe el desastre natural y nuclear ocurrido en Jap坦n en 2011. Un terremoto y tsunami causaron la muerte de m叩s de 8,000 personas y dejaron a 400,000 sin hogar. Adem叩s, los reactores nucleares de Fukushima sufrieron da単os que pusieron en riesgo una fusi坦n del n炭cleo. Esto ha causado preocupaciones a largo plazo para la salud de los ni単os en la regi坦n.
El documento proporciona informaci坦n sobre varios astr坦nomos e hitos importantes en la historia de la astronom鱈a. Brevemente describe las contribuciones de Willem de Sitter, Alexander Friedmann, Edwin Hubble, Arthur Eddington y Gerard Kuiper. Entre otros temas, cubre la teor鱈a de la relatividad, la expansi坦n del universo, la ley de Hubble y el descubrimiento del cintur坦n de Kuiper.
5. ... 辿, enmoitos aspectos, o m叩issemellante 叩 Terra.Caracter鱈sticas f鱈sicasTen forma lixeiramente elipsoidal, cun di叩metro ecuatorial de 6.794 km e polar de 6.750 km.
6. Medidas microm辿tricas moi precisas mostraron un achatamento de 0,01; tres veces maior que o da Terra.
7. Co単辿cese con exactitude o que demora a rotaci坦n de Marte debido a que as manchas que se observan na s炭a superficie, escuras e ben delimitadas, son excelentes puntos de referencia. Foron observadas por primeira vez en 1659 por油Huygens油que asignou 叩 s炭a rotaci坦n a duraci坦n dun d鱈a. En 1666,油GiovanniCassini油fixouna en 24 h 40 min, valor moi aproximado ao verdadeiro. Trescentos anos de observaci坦ns de Marte deron por resultado establecer o valor de 24 h 37 min 22,7油s油para o d鱈a sideral (o per鱈odo de rotaci坦n da Terra 辿 de 23 h 56 min 4,1油s).
8. Os polos de Marte est叩n sinalados por dous casquetes polares de cor branca cegadora, que facilitaronmoito a determinaci坦n do 叩ngulo que forma o ecuador do planeta co plano da s炭a 坦rbita, 叩ngulo equivalente para Marte 叩 oblicuidade da ecl鱈ptica na Terra.Caracter鱈sticas atmosf辿ricasPresi坦n: 0,636 (0,40,87)油kPa.
9. Temperaturas: - M鱈nima 186油K, -87油属C- Media 227 K, -46油属C- M叩xima 268 K, -5油属CComposici坦n:CO2 95,32%; Nitr坦xeno 2,7%; Arg坦n 1,6%; Os鱈xeno 0,13%; CO 0,08%; Vapor de油auga 0,021%; xido nitroso 0,01%; Ne坦n 2,5 ppm*; Agua pesada 0,85 ppm; Cript坦n 0,3 ppm; Formaldeh鱈do 0,13 ppm; Xen坦n 0,08 ppm; Ozono 0,03 ppm; Per坦xido de hidr坦geno 0,018 ppm; Metano 0,01 ppm.*ppm: partes por mill坦nA atmosf辿ra de Marte 辿 moitom叩isdelgada que a da Terra.
10. Na atmosfera hais坦 un cuarto de vapor de auga. Isto parece suficiente para permitir que a auga se conxelena superficie de Marte. Con tan poucacantidade de auga, raramente se observan nubes no ceo Marciano. A auga en marteDesde haimoito tempo falase de que en Marte puido haber ouhaiauga. Esto ben dado por r鱈os que se poden ver nasua superficie. Moitos cient鱈ficos afirman que moitas pistas suxiren que auga l鱈quida flu鱈ualgunha vez en Marte -levantando as expectativas acerca de se al鱈 a vida puidoxurdir- pero as evidencias son a鱈nda insuficientes e 叩s veces contraditorias.
11. Con respecto a que Marte puidese ser algunha vez un lugar moihumidohai que dicir que haial鱈 m炭ltiples probas, orixinadashai miles de mill坦ns de anos, que indican que o planeta vermelloalbergoualgunha vez grandes r鱈os, lagos e tal vez mesmo un oc辿ano.
12. No 2008 o vehiculo explorador da NASA, Phoenix, aterrizou en Marte para comprobar a existencia ou non de auga. As noticias deaquelesdiasrecollian o seguinte: Un comunicado da axencia espacial estadounidense indicou que o m辿rcores, o brazo rob坦tico de 'Phoenix' depositou unha mostra nun instrumento que identificou vapores de auga.Capas de rochas sedimentarias como estas, do cr叩ter油Holden de Marte, suxiren que o planeta vermelloacolleualgunha vez antigos lagos.
13. No hemisferio sur marciano chega o outono. Como na Terra, o descenso das temperaturas trae a xeada propia da tempada 叩 paisaxe. En Marte, por suposto, as temperaturas da superficie son realmente fr鱈as, chegando a superar os -100属C. A xeada branquecina comezou a acumularse sobre o terreo do cr叩ter, de 201 quil坦metros de ancho. Os bordos desgastados do cr叩ter indican que o油Lowell油辿relativamente油antigo. Nun rechamante contraste hai dous cr叩teres m叩is pequenos, con bordos m叩is afiados e claramente superpostos sobre os trazosm叩is antigos do bordo exterior do油Lowell.Cr叩ter Lowell
14. A posibilidade de vida en marteAs teor鱈asactuais que predicenas condici坦ns nas que se pode atopar vida, requiren a dispo単ibilidade de augaen estado l鱈quido. por isotan importante a s炭a busca, a鱈ndanon achada neste planeta. Tan s坦 se puidoatoparaugaen estado s坦lido (xeo) e espec炭lase que baixo terra podendarse as condici坦ns ambientais para que a auga se mante単aen estado l鱈quido. Trazas de gas metano foron detectadas na atmosfera de Marte en 2003 o cal 辿 considerado un misterio, xa que baixo as condici坦ns atmosf辿ricas de Marte e a radiaci坦n solar, o metano 辿 inestable e desaparece despois de varios anos, o que indica que debe de existir en Marte unhafonteprodutora de metano que mant辿n esa concentraci坦n nas炭a atmosfera, e que produce un m鱈nimo de 150 toneladas de metano cada ano.Non obstante, pensase que no pasado existiuauga l鱈quida en abundancia e unha atmosfera m叩is densa e protectora; estas son as condici坦ns que crenm叩is favorables que houbo de desenvolverse a vida en Marte.
15. Os volcanse vales de marteMarteten s坦 aproximadamente a metade do tama単o da Terra , non obstante, pos炭e varios volc叩ns que superan a escala dos m叩is grandes volc叩ns terrestres. Os volc叩ns m叩is grandes油est叩n油situados en grandes elevaci坦ns ou domos nas rexi坦ns marcianas de油Tharsis油eElysium. O domo de油Tharsis油ten uns 4,000 quil坦metros (2,500 millas) de ancho e el辿vase ata os 10 quil坦metros (6.2 millas). Situados no seu flanco noroeste油estan油tres grandes volc叩ns escudo: Monte Ascraeus, Monte油Pavonis油eMonte油Arsia. M叩is al叩 do extremo noroeste est叩 o Monte油Olympus, o maior dos volc叩ns de油Tharsis. OMonteOlympus油est叩 clasificado como un volc叩n escudo*. Ten 24 kil坦metros(15 millas) de altura, 550 kil坦metros(340 millas) de di叩metro e est叩 rodeado por un farall坦n de 6 kil坦metros(4 millas) de altura. un dos volc叩ns m叩is grandes do Sistema Solar. Por exemplo, o volc叩n m叩is grande da Terra 辿 o油MaunaLoa油que ten 9 kil坦metros(6 millas) de altura e 120 kil坦metros(75 millas) de di叩metro.*Un volc叩n en escudo 辿 un volc叩n de grandes dimensi坦ns e est叩 formado a partir das capas de sucesivas erupci坦ns bas叩lticas flu鱈das, por este motivo te単enunhapendente suaveMonte Olympus
16. Pr坦ximo ao Ecuador e cunha lonxitude de 2.700 km, unha anchura de ata 500 km e unha profundidade de entre 2 e 7 km, est叩 o油VallesMarinerisque油辿 un ca単坦n que deixa pequeno ao Ca単坦n do Colorado. Formouse polo afundimento do terreo a causa da formaci坦n do avultamento deTharsis.Os sat辿lites de marteMarte conta con dous sat辿lites naturais: Fobos e Deimos. Pensase que foros capturados polo cinturon de asteroides, moi pr坦ximo a Marte. Os sat辿lites de Marte forondescubertos polo astr坦nomo estadounidense油Asaph Hall油en 1877, e foron bautizados por 辿l, d叩ndolle os nomes dos dousfillos que namitolox鱈agrega acompa単aban na batalla a油Ares油(chamado Marte polos romanos), deus da guerra:油Fobos(medo) e油Deimos油(terror).Fobos (arriba), Deimos (abaixo).
18. O planeta foi visitado por primeira vez en 1965 pola sonda油Mariner油4.
19. A cor avermellada de Marte d辿bese aos 坦xidos presentes na s炭asuperficie.
20. O grosor da codia de油marte油辿 de 50 quil坦metros.
21. O raio de Marte 辿 case a metade que o da Terra.
22. Ladbrokes, unha das maiores casas de apostas do Reino Unido, ten abertas dende o ano 1969 apostas sobre a posibilidade de encontrar 'vida en Marte'.Comparaci坦n Terra-Marte