ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
O GALEGO NO PRIMEIRO TERZO DO SÉCULO XX: CARACTERÍSTICAS LINGÜÍSTICAS FUNDAMENTAIS. CONTEXTO HISTÓRICO E SITUACIÓN SOCIOLINGÜÍSTICA.
Chegada a fin do século XIX constátase unha recuperación do galego como idioma literario, cultural e histórico; asemade patentízase un descenso no nivel de uso oral.
A lingua galega non vive aínda unha situación normalizada e iso provoca un retroceso en medios sociais -clases altas e medias- e en ámbitos xeográficos -urbanos- concretos.
Automóbil Máquina de escribir Charleston Radio Cine Electricidade Auga corrente Teléfono …
Agroman asociacións agrarias que canalizan as protestas sociais e acadan grande resonancia no campesiñado.  Os labregos únense en diversas organizacións para acabar cos últimos vestixios do feudalismo e dos foros.
A máis representativa destas é  "Liga Agraria de Acción Gallega ", e o seu dirixente  Basilio Álvarez .
Hai que destacar tamén a formación dun movemento de intelectuais e políticos da burguesía urbana no 1907,  Solidariedade Gallega,  que loitaban pola descentralización e a loita contra o caciquismo; tiveron unha certa forza ata 1912 en que esmoreceu.
Un dos centros máis activos do galeguismo serán os persoeiros que se reunían na Librería Rexional de Uxío Carré Aldao, con sede na rúa Rego de Auga.  Este grupo, entre os que estaban Murguía, Pondal, Martínez Salazar, Lugrís Freire, Galo Salinas, coñécese co nome  de  a Cova Céltiga.
A fundación na Coruña da  Real Academia Galega  realízase de iure o 30 de setembro de 1906, no salón da Reunión Recreativa e Instrutiva de Artesanos.  A creación da RAG abre un camiño que lingüisticamente non dá grandes froitos:  durante moitos anos é incapaz de establecer unha lingua estándar e a elaboración dun dicionario suspéndese en 1928 nos comezos da letra C.  desde o 20 de maio de 1906, Murguía dotou a Academia dunha publicación, Boletín de la Academia Gallega
aparición a fins de 1916 das Irmandades da Fala
Actividade das Irmandades da Fala defensa da dignidade do idioma tentativa de crear un rexistro culto enorme pulo no emprego literario do galego novos ámbitos para o galego recuperación da toponimia creación de editoriais fundación de compañías teatrais publicacións periódicas en galego posta en marcha de organismos como o SEG, 1923
Monolingüe é tamén a revista Nós, que nace en 1920 da man de Risco, Otero Pedrayo ou Castelao, coa pretensión de modernizar e universalizar a nosa cultura.  Danlle unha definitiva dimensión culta á lingua falada polo pobo:  son os creadores da prosa moderna em galego, demostrando que é apto para a narrativa moderna ou o ensaio de carácter científico (de arqueoloxía, etnografía ou antropoloxía).
As Irmandades e o ensino Publicación en 1922 da primeira revista infantil,  As voladas Creación na Coruña das  Escolas de Insiño Galego Publicacións de carácter pedagóxico para a aprendizaxe do noso idioma
Nos actos formais da Igrexa , o emprego do galego é practicamente nulo, alternando o castelán e o latín.  Aínda que algúns sectores cristiáns promoven iniciativas galeguizadoras como a revista Logos, argumentando que a  Igrexa ten que transmitir a palabra de Deus na lingua que usan os fieis .
No ámbito político, comeza a ser lingua de uso, dunha forma sistemática no caso do Partido Galeguista e dun xeito esporádico noutras organizacións partidarias.  As institucións públicas do estado (concellos, deputacións,...) seguen a usar exclusivamente o castelán nos niveis formais e escritos.
Para cubrir lagoas léxicas acoden ao portugués ou ao galego antigo. Arcaísmos, lusismos, estranxeirismos,  hipergaleguismos, vulgarismos Non desaparecen os castelanismos
Rexeitamento do y grafías ll e ñ elección de x para o son palatal Emprego de h segundo a etimoloxía: hoxe, hespaña; mais irmán, orfo mantemento dos grupos cultos: apto, obviar abandono do apóstrofo e reducción do uso do guión plurais tipo animás e caravés para as rematadas en -l

More Related Content

What's hot (20)

La Guerra CivilLa Guerra Civil
La Guerra Civil
Javier Pérez
Tema 6. la conflictiva construcción del estado liberal (1833 1874) Tema 6. la conflictiva construcción del estado liberal (1833 1874)
Tema 6. la conflictiva construcción del estado liberal (1833 1874)
Ricardo Chao Prieto
Cuadros mitologicos 12 cuadros. SergioCuadros mitologicos 12 cuadros. Sergio
Cuadros mitologicos 12 cuadros. Sergio
Pilar
Literatura Galega durante o Franquismo
Literatura Galega durante o FranquismoLiteratura Galega durante o Franquismo
Literatura Galega durante o Franquismo
noagaliza
Fonética e fonoloxía da lingua galega
Fonética e fonoloxía da lingua galegaFonética e fonoloxía da lingua galega
Fonética e fonoloxía da lingua galega
Beatriz GM
CarlismoCarlismo
Carlismo
Oscar Leon
Tema 6.2. la conquista del reino de granada y la integración de navarra curso...Tema 6.2. la conquista del reino de granada y la integración de navarra curso...
Tema 6.2. la conquista del reino de granada y la integración de navarra curso...
jesus ortiz
El primer tercio del s. XX en España: política economía y sociedad. La crisis...El primer tercio del s. XX en España: política economía y sociedad. La crisis...
El primer tercio del s. XX en España: política economía y sociedad. La crisis...
Rafael Urías
T5 l'espanya del segle xix
T5   l'espanya del segle xixT5   l'espanya del segle xix
T5 l'espanya del segle xix
xabiapi
Imperi napoleònic i restauració
Imperi napoleònic i restauracióImperi napoleònic i restauració
Imperi napoleònic i restauració
csantan2
La Hispania romana y los visigodosLa Hispania romana y los visigodos
La Hispania romana y los visigodos
Daniel Gómez Valle
El carlismoEl carlismo
El carlismo
Peter Abarca
Comentario crítico resuelto luces de bohemia 2-1Comentario crítico resuelto luces de bohemia 2-1
Comentario crítico resuelto luces de bohemia 2-1
El Sur
La Crisis del 98 en EspañaLa Crisis del 98 en España
La Crisis del 98 en España
Profesora de Geografía e Historia
Tema 2 parte 2.- La Edad Media: tres culturas y un mapa político en constante...Tema 2 parte 2.- La Edad Media: tres culturas y un mapa político en constante...
Tema 2 parte 2.- La Edad Media: tres culturas y un mapa político en constante...
Ricardo Chao Prieto
EJERCICIOS RESUELTOS DE GEO2 MHREJERCICIOS RESUELTOS DE GEO2 MHR
EJERCICIOS RESUELTOS DE GEO2 MHR
mmhr
llibre de meravelles .pdf
llibre de meravelles .pdfllibre de meravelles .pdf
llibre de meravelles .pdf
Lumays1
Բç
ԲçԲç
Բç
aalmodis
La Guerra CivilLa Guerra Civil
La Guerra Civil
Javier Pérez
Tema 6. la conflictiva construcción del estado liberal (1833 1874) Tema 6. la conflictiva construcción del estado liberal (1833 1874)
Tema 6. la conflictiva construcción del estado liberal (1833 1874)
Ricardo Chao Prieto
Cuadros mitologicos 12 cuadros. SergioCuadros mitologicos 12 cuadros. Sergio
Cuadros mitologicos 12 cuadros. Sergio
Pilar
Literatura Galega durante o Franquismo
Literatura Galega durante o FranquismoLiteratura Galega durante o Franquismo
Literatura Galega durante o Franquismo
noagaliza
Fonética e fonoloxía da lingua galega
Fonética e fonoloxía da lingua galegaFonética e fonoloxía da lingua galega
Fonética e fonoloxía da lingua galega
Beatriz GM
CarlismoCarlismo
Carlismo
Oscar Leon
Tema 6.2. la conquista del reino de granada y la integración de navarra curso...Tema 6.2. la conquista del reino de granada y la integración de navarra curso...
Tema 6.2. la conquista del reino de granada y la integración de navarra curso...
jesus ortiz
El primer tercio del s. XX en España: política economía y sociedad. La crisis...El primer tercio del s. XX en España: política economía y sociedad. La crisis...
El primer tercio del s. XX en España: política economía y sociedad. La crisis...
Rafael Urías
T5 l'espanya del segle xix
T5   l'espanya del segle xixT5   l'espanya del segle xix
T5 l'espanya del segle xix
xabiapi
Imperi napoleònic i restauració
Imperi napoleònic i restauracióImperi napoleònic i restauració
Imperi napoleònic i restauració
csantan2
La Hispania romana y los visigodosLa Hispania romana y los visigodos
La Hispania romana y los visigodos
Daniel Gómez Valle
El carlismoEl carlismo
El carlismo
Peter Abarca
Comentario crítico resuelto luces de bohemia 2-1Comentario crítico resuelto luces de bohemia 2-1
Comentario crítico resuelto luces de bohemia 2-1
El Sur
La Crisis del 98 en EspañaLa Crisis del 98 en España
La Crisis del 98 en España
Profesora de Geografía e Historia
Tema 2 parte 2.- La Edad Media: tres culturas y un mapa político en constante...Tema 2 parte 2.- La Edad Media: tres culturas y un mapa político en constante...
Tema 2 parte 2.- La Edad Media: tres culturas y un mapa político en constante...
Ricardo Chao Prieto
EJERCICIOS RESUELTOS DE GEO2 MHREJERCICIOS RESUELTOS DE GEO2 MHR
EJERCICIOS RESUELTOS DE GEO2 MHR
mmhr
llibre de meravelles .pdf
llibre de meravelles .pdfllibre de meravelles .pdf
llibre de meravelles .pdf
Lumays1

Viewers also liked (9)

O grupo-nós 4º
O grupo-nós 4ºO grupo-nós 4º
O grupo-nós 4º
xenevra
O grupo-nós 4º
O grupo-nós 4ºO grupo-nós 4º
O grupo-nós 4º
xenevra
Ramón Cabanillas, traballo de Guillermo e María
Ramón Cabanillas, traballo de Guillermo e MaríaRamón Cabanillas, traballo de Guillermo e María
Ramón Cabanillas, traballo de Guillermo e María
trafegandoronseis
Ad

Similar to O galego no primeiro terzo do século XX (20)

Primeiro terzo lingua
Primeiro terzo linguaPrimeiro terzo lingua
Primeiro terzo lingua
xenevra
Lingua das irmandades
Lingua das irmandadesLingua das irmandades
Lingua das irmandades
laurafernanlopez
primeiro terzo lingua
primeiro terzo linguaprimeiro terzo lingua
primeiro terzo lingua
xenevra
A lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xxA lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xx
Marlou
O reintegracionismo na historia da lingua galega
O reintegracionismo na historia da lingua galegaO reintegracionismo na historia da lingua galega
O reintegracionismo na historia da lingua galega
Isa Vigo Rodríguez
2ºterzo_sec XX
2ºterzo_sec XX2ºterzo_sec XX
2ºterzo_sec XX
xenevra
Carvalho Calero (por Laura Rubio)
Carvalho Calero (por Laura Rubio)Carvalho Calero (por Laura Rubio)
Carvalho Calero (por Laura Rubio)
Marlou
Historia galego (1900 1936)
Historia galego (1900 1936)Historia galego (1900 1936)
Historia galego (1900 1936)
Susana Ferreiro
O galego no primeiro terzo do século XX
O galego no primeiro terzo do século XXO galego no primeiro terzo do século XX
O galego no primeiro terzo do século XX
Ignacio Rodiño
A lingua galega nos comezos do s. XX
A lingua galega nos comezos do s. XXA lingua galega nos comezos do s. XX
A lingua galega nos comezos do s. XX
Luciano Fernández
De lingua de prestixio a minorizada
De lingua de prestixio a minorizadaDe lingua de prestixio a minorizada
De lingua de prestixio a minorizada
Ana Moreda
Orixe da lingua
Orixe da linguaOrixe da lingua
Orixe da lingua
Meri Rez
O galego nos SSEE
O galego nos SSEEO galego nos SSEE
O galego nos SSEE
Marlou
Novas tecnoloxías e linguas minorizadas. A lingua galega no século XXI
Novas tecnoloxías e linguas minorizadas. A lingua galega no século XXINovas tecnoloxías e linguas minorizadas. A lingua galega no século XXI
Novas tecnoloxías e linguas minorizadas. A lingua galega no século XXI
Galicien Zentrum an der Universität Heidelberg
As orixes do galego
As orixes do galegoAs orixes do galego
As orixes do galego
Marlou
seculos escuros de la literatura gallega
seculos escuros de la literatura gallegaseculos escuros de la literatura gallega
seculos escuros de la literatura gallega
vomig96891
Primeiro terzo lingua
Primeiro terzo linguaPrimeiro terzo lingua
Primeiro terzo lingua
xenevra
primeiro terzo lingua
primeiro terzo linguaprimeiro terzo lingua
primeiro terzo lingua
xenevra
A lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xxA lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xx
Marlou
O reintegracionismo na historia da lingua galega
O reintegracionismo na historia da lingua galegaO reintegracionismo na historia da lingua galega
O reintegracionismo na historia da lingua galega
Isa Vigo Rodríguez
2ºterzo_sec XX
2ºterzo_sec XX2ºterzo_sec XX
2ºterzo_sec XX
xenevra
Carvalho Calero (por Laura Rubio)
Carvalho Calero (por Laura Rubio)Carvalho Calero (por Laura Rubio)
Carvalho Calero (por Laura Rubio)
Marlou
O galego no primeiro terzo do século XX
O galego no primeiro terzo do século XXO galego no primeiro terzo do século XX
O galego no primeiro terzo do século XX
Ignacio Rodiño
A lingua galega nos comezos do s. XX
A lingua galega nos comezos do s. XXA lingua galega nos comezos do s. XX
A lingua galega nos comezos do s. XX
Luciano Fernández
De lingua de prestixio a minorizada
De lingua de prestixio a minorizadaDe lingua de prestixio a minorizada
De lingua de prestixio a minorizada
Ana Moreda
O galego nos SSEE
O galego nos SSEEO galego nos SSEE
O galego nos SSEE
Marlou
As orixes do galego
As orixes do galegoAs orixes do galego
As orixes do galego
Marlou
seculos escuros de la literatura gallega
seculos escuros de la literatura gallegaseculos escuros de la literatura gallega
seculos escuros de la literatura gallega
vomig96891
Ad

More from xenevra (20)

Postal dos correios.pdfPostal dos correios.pdf
Postal dos correios.pdf
xenevra
Tema 7
Tema 7Tema 7
Tema 7
xenevra
Finssec XX
Finssec XXFinssec XX
Finssec XX
xenevra
A prosa de fins do século XX
A prosa de fins do século XXA prosa de fins do século XX
A prosa de fins do século XX
xenevra
A poesía de finais do XX
A poesía de finais do XXA poesía de finais do XX
A poesía de finais do XX
xenevra
Literatura do exilio.
Literatura do exilio.Literatura do exilio.
Literatura do exilio.
xenevra
Apuntes sintaxe
Apuntes sintaxe Apuntes sintaxe
Apuntes sintaxe
xenevra
A poesía de vangarda
A poesía de vangardaA poesía de vangarda
A poesía de vangarda
xenevra
Poesia das irmandades 21
Poesia das irmandades 21Poesia das irmandades 21
Poesia das irmandades 21
xenevra
Xeracion nos 21
Xeracion nos 21Xeracion nos 21
Xeracion nos 21
xenevra
A prosa do primeiro terzo do século XX
A prosa do primeiro terzo do século XXA prosa do primeiro terzo do século XX
A prosa do primeiro terzo do século XX
xenevra
Tema6 20
Tema6 20Tema6 20
Tema6 20
xenevra
Tema5 lite20
Tema5 lite20Tema5 lite20
Tema5 lite20
xenevra
Xeracion Nós
Xeracion NósXeracion Nós
Xeracion Nós
xenevra
Prexuizos
PrexuizosPrexuizos
Prexuizos
xenevra
A prosa do 36 ao 75
A prosa do 36 ao 75A prosa do 36 ao 75
A prosa do 36 ao 75
xenevra
Carta
CartaCarta
Carta
xenevra
Era uma vez 25 de abrilEra uma vez 25 de abril
Era uma vez 25 de abril
xenevra
Inicios do século XX
Inicios do século XXInicios do século XX
Inicios do século XX
xenevra
Historia medieval 1ºbac
Historia medieval 1ºbacHistoria medieval 1ºbac
Historia medieval 1ºbac
xenevra
Postal dos correios.pdfPostal dos correios.pdf
Postal dos correios.pdf
xenevra
A prosa de fins do século XX
A prosa de fins do século XXA prosa de fins do século XX
A prosa de fins do século XX
xenevra
A poesía de finais do XX
A poesía de finais do XXA poesía de finais do XX
A poesía de finais do XX
xenevra
Literatura do exilio.
Literatura do exilio.Literatura do exilio.
Literatura do exilio.
xenevra
Apuntes sintaxe
Apuntes sintaxe Apuntes sintaxe
Apuntes sintaxe
xenevra
A poesía de vangarda
A poesía de vangardaA poesía de vangarda
A poesía de vangarda
xenevra
Poesia das irmandades 21
Poesia das irmandades 21Poesia das irmandades 21
Poesia das irmandades 21
xenevra
Xeracion nos 21
Xeracion nos 21Xeracion nos 21
Xeracion nos 21
xenevra
A prosa do primeiro terzo do século XX
A prosa do primeiro terzo do século XXA prosa do primeiro terzo do século XX
A prosa do primeiro terzo do século XX
xenevra
A prosa do 36 ao 75
A prosa do 36 ao 75A prosa do 36 ao 75
A prosa do 36 ao 75
xenevra
Era uma vez 25 de abrilEra uma vez 25 de abril
Era uma vez 25 de abril
xenevra
Inicios do século XX
Inicios do século XXInicios do século XX
Inicios do século XX
xenevra
Historia medieval 1ºbac
Historia medieval 1ºbacHistoria medieval 1ºbac
Historia medieval 1ºbac
xenevra

O galego no primeiro terzo do século XX

  • 1. O GALEGO NO PRIMEIRO TERZO DO SÉCULO XX: CARACTERÍSTICAS LINGÜÍSTICAS FUNDAMENTAIS. CONTEXTO HISTÓRICO E SITUACIÓN SOCIOLINGÜÍSTICA.
  • 2. Chegada a fin do século XIX constátase unha recuperación do galego como idioma literario, cultural e histórico; asemade patentízase un descenso no nivel de uso oral.
  • 3. A lingua galega non vive aínda unha situación normalizada e iso provoca un retroceso en medios sociais -clases altas e medias- e en ámbitos xeográficos -urbanos- concretos.
  • 4. Automóbil Máquina de escribir Charleston Radio Cine Electricidade Auga corrente Teléfono …
  • 5.
  • 6.
  • 7. Agroman asociacións agrarias que canalizan as protestas sociais e acadan grande resonancia no campesiñado. Os labregos únense en diversas organizacións para acabar cos últimos vestixios do feudalismo e dos foros.
  • 8. A máis representativa destas é "Liga Agraria de Acción Gallega ", e o seu dirixente Basilio Álvarez .
  • 9. Hai que destacar tamén a formación dun movemento de intelectuais e políticos da burguesía urbana no 1907, Solidariedade Gallega, que loitaban pola descentralización e a loita contra o caciquismo; tiveron unha certa forza ata 1912 en que esmoreceu.
  • 10.
  • 11. Un dos centros máis activos do galeguismo serán os persoeiros que se reunían na Librería Rexional de Uxío Carré Aldao, con sede na rúa Rego de Auga. Este grupo, entre os que estaban Murguía, Pondal, Martínez Salazar, Lugrís Freire, Galo Salinas, coñécese co nome de a Cova Céltiga.
  • 12. A fundación na Coruña da Real Academia Galega realízase de iure o 30 de setembro de 1906, no salón da Reunión Recreativa e Instrutiva de Artesanos. A creación da RAG abre un camiño que lingüisticamente non dá grandes froitos: durante moitos anos é incapaz de establecer unha lingua estándar e a elaboración dun dicionario suspéndese en 1928 nos comezos da letra C. desde o 20 de maio de 1906, Murguía dotou a Academia dunha publicación, Boletín de la Academia Gallega
  • 13. aparición a fins de 1916 das Irmandades da Fala
  • 14.
  • 15. Actividade das Irmandades da Fala defensa da dignidade do idioma tentativa de crear un rexistro culto enorme pulo no emprego literario do galego novos ámbitos para o galego recuperación da toponimia creación de editoriais fundación de compañías teatrais publicacións periódicas en galego posta en marcha de organismos como o SEG, 1923
  • 16. Monolingüe é tamén a revista Nós, que nace en 1920 da man de Risco, Otero Pedrayo ou Castelao, coa pretensión de modernizar e universalizar a nosa cultura. Danlle unha definitiva dimensión culta á lingua falada polo pobo: son os creadores da prosa moderna em galego, demostrando que é apto para a narrativa moderna ou o ensaio de carácter científico (de arqueoloxía, etnografía ou antropoloxía).
  • 17. As Irmandades e o ensino Publicación en 1922 da primeira revista infantil, As voladas Creación na Coruña das Escolas de Insiño Galego Publicacións de carácter pedagóxico para a aprendizaxe do noso idioma
  • 18. Nos actos formais da Igrexa , o emprego do galego é practicamente nulo, alternando o castelán e o latín. Aínda que algúns sectores cristiáns promoven iniciativas galeguizadoras como a revista Logos, argumentando que a Igrexa ten que transmitir a palabra de Deus na lingua que usan os fieis .
  • 19. No ámbito político, comeza a ser lingua de uso, dunha forma sistemática no caso do Partido Galeguista e dun xeito esporádico noutras organizacións partidarias. As institucións públicas do estado (concellos, deputacións,...) seguen a usar exclusivamente o castelán nos niveis formais e escritos.
  • 20.
  • 21.
  • 22.
  • 23.
  • 24. Para cubrir lagoas léxicas acoden ao portugués ou ao galego antigo. Arcaísmos, lusismos, estranxeirismos, hipergaleguismos, vulgarismos Non desaparecen os castelanismos
  • 25. Rexeitamento do y grafías ll e ñ elección de x para o son palatal Emprego de h segundo a etimoloxía: hoxe, hespaña; mais irmán, orfo mantemento dos grupos cultos: apto, obviar abandono do apóstrofo e reducción do uso do guión plurais tipo animás e caravés para as rematadas en -l
  • 26.