VIÊM MẠN TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT VÀ TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT
Download as PPTX, PDF0 likes30 views
77.6% bệnh nhân tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có viêm mạn tính tuyến tiền liệt. Viêm mạn tính TTL đóng vai trò quan trọng trong sinh bệnh học của TSLTTTL & có thể xem là mục tiêu điều trị LUTs/BPH trong tương lai. Bs Đặng Phước Đạt.
More Related Content
Similar to VIÊM MẠN TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT VÀ TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT (20)
More from Bs Đặng Phước Đạt (Phòng khám tiết niệu nam khoa Đà Nẵng) (20)
VIÊM MẠN TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT VÀ TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT
- 1. VIÊM MẠN TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT & TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT BS CKI Đặng Phước Đạt Khoa Ngoại Tiết niệu – Nam khoa Đà Nẵng, 27/11/2024 SINH HOẠT KHOA HỌC – BỆNH VIỆN ĐA KHOA GIA ĐÌNH
- 2. NỘI DUNG TRÌNH BÀY 01 02 03 04 KẾT LUẬN LUTS/BPH VAI TRÒ CÁC THUỐC NGUỒN GỐC TỪ THỰC VẬT VIÊM MẠN TÍNH TTL
- 3. Giải phẫu học tuyến tiền liệt
- 4. Kirby, Roger & Gilling, Peter. (2023). Fast Facts: Benign Prostatic Hyperplasia. Tổng quan LUTS/BPH •LUTS/BPH là vấn đề sức khoẻ thường gặp nhất ở nam giới lớn tuổi. •50% nam giới 50-60 tuổi có BPH, tăng lên 80% khi 80 tuổi. •LUTS tăng chi phí điều trị và gánh nặng y tế với dân số già tăng. Andrologia. 2020;00:e13744. EAU 2023, Management of Non-neurogenic Male LUTS
- 5. Triệu chứng LUTS • Triệu chứng đường tiểu dưới (LUTS) bao gồm triệu chứng chứa đựng, tống xuất và TC sau đi tiểu. • BPH là nguyên nhân thường gặp nhất. • Tiểu ch m ậ • Tiểu không thành dòng • Tiểu ngắt quãng • Tiểu ng p ngừng ậ • Tiểu r n ặ • Tiểu nhỏ giọt Tri u chứng ệ TỐNG XUẤT • Tiểu nhiều lần ban ngày • Tiểu đêm • Tiểu gấp • Tiểu không kiểm soát Tri u chứng ệ CHỨA ĐỰNG • Cảm giác tiểu chưa hết • Tiểu xong có rớt giọt Tri u chứng ệ SAU ĐI TIỂU
- 6. Cơ chế bệnh sinh của BPH * Vai trò của nội tiết: Vai trò Androgen: Testosterone Dihydrotestosterone → (DHT) DHT kích thích vào các thụ cảm androgen (receptors androgen) kích thích sự sinh trưởng của TTL. Estrogen: Estrogen hiệp đồng với androgen, estrogen kích thích trực tiếp sự sinh trưởng của TTL Prolactin: Prolactin có vai trò kích thích sự sinh trưởng của TTL * Vai trò của độ tuổi: Nam giới > 50 tuổi, nội tiết thay đổi : Testosteron giảm, oestrogen tăng, yếu tố viêm…
- 7. Viêm tuyến tiền liệt mạn trong LUTS/BPH I 7 Phần chìm ẩn giấu, nhưng chịu trách nhiệm chính cho sự phát bệnh, quá trình tiến tiển và triệu chứng lâm sàng của BPH Phần nổi triệu chứng thông thường BPH thể hiện trên lâm sàng VIÊM MẠN TÍNH TTL
- 8. Viêm tuyến tiền liệt mạn trong LUTS/BPH Mục tiêu điều trị LUTs/BPH mới I 8 Viêm mạn tính TTL đóng vai trò quan trọng trong sinh bệnh học của TSLTTTL & có thể xem là mục tiêu điều trị LUTs/BPH trong tương lai Samarinas M., et al. 2018 Cosimo de Nunzio et al.,2020 77.6%bệnh nhân tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt có viêm mạn tính tuyến tiền liệt Coyne K., et al. 2009
- 9. Viêm tuyến tiền liệt mạn trong LUTS/BPH Mối liên quan giữa viêm & BPH trên lâm sàng • Có mối liên hệ mật thiết giữa viêm mạn tính TTL và TSLTTL • Bệnh nhân BPH có viêm tuyến tiền liệt thì thể tích tuyến tiền liệt to hơn, IPSS cao hơn, nguy cơ AUR & phẫu thuật mở cao hơn,… Samarinas M. Gravas S. Lower Urinary Tract Symptoms and Benign Prostatic Hyperplasia, Burlington: Academic Press, 2018, pp. 31-50
- 10. I 10 Fig. 3 Representation of the role of chronic prostatic inflammation on BPH pathogenesis. Several stimuli lead to tissue damage, inflammatory response and the chronic process of wound healing, resulting in prostate enlargement. Fig. 2 Distribution of chronic inflammation and inflammatory elements (i.e. lymphocytes, macrophages, neutrophils, cytokines and ROS) in BHP tissues.
- 11. Viêm tuyến tiền liệt mạn trong LUTS/BPH Các yếu tố của cơ chế bệnh sinh viêm tuyến tiền liệt Nhiễm trùng VSV lây truyền qua đường tình dục Hội chứng chuyển hóa Bệnh tự miễn Chế độ ăn Lão hóa Trào ngược nước tiểu Viêm mạn tính tuyến tiền liệt (CPI) Sự phát triển & tiến triển LUTs/BPH Tăng sinh tế bào biểu mô Tăng tạo mô Tăng sinh tế bào mô đệm Viêm là mục tiêu điều trị nội khoa cho LUTs/BPH Viêm làm tăng nguy cơ đề kháng với các trị liệu nội khoa chuẩn mực, nguy cơ phẫu thuật và bí tiểu cấp De Nunzio, C et al, 2016
- 12. Phân loại viêm tuyến tiền liệt (Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH – The National Institutes of Health) •Type I: Viêm tuyến tiền liệt cấp do vi khuẩn (ABP) •Type II: Viêm tuyến tiền liệt mạn do vi khuẩn (CBP) •Type III: Viêm tuyến tiền liệt mạn (CP) và đau vùng chậu mạn tính (CPPS: Chronic pelvic pain syndrome): có thể do viêm hoặc không viêm. •Type IV: Viêm tuyến tiền liệt không triệu chứng (AIP) I 12 Viêm tuyến tiền liệt trên lâm sàng?
- 13. Triệu chứng điển hình của CP/CPPS I 13 • Đau âm ỉ vùng hạ vị, lưng thấp, dương vật, bìu, tinh hoàn, hạ nang… • Đau khi xuất tinh. • RLCD, giảm ham muốn. • Co thắt cơ sàn chậu ngoại ý. • LUTS bao gồm cả chứa đựng và tống xuất (tiểu gấp, tiểu nhiều, tiểu chậm, dòng tiểu yếu…) • Kéo dài > 3 tháng, và loại trừ các nguyên nhân lâm sàng như NK đường tiểu dưới, bệnh lý thần kinh (TVDD…), xạ trị… Viêm tuyến tiền liệt mạn trong LUTS/BPH • XN và CĐHA thường không đặc hiệu, chủ yếu để chẩn đoán phân biệt • XN tinh dịch • XN nước tiểu + cấy khuẩn, lao • XN dịch niệu đạo + cấy khuẩn • XN máu PSA • CT/MRI • Nội soi niệu đạo bàng quang The 5-minute consult urology, 3rd ed, p.356
- 14. Điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt ĐT bảo tồn • Theo dõi chờ đợi • Thay đổi hành vi và chế độ ăn ĐT nội khoa 1.α1-blockers 2.5α-reductase inhibitors 3.Muscarinic receptor antagonists 4.Beta-3 agonist 5.Phosphodiesterase 5 inhibitors 6.Chiết xuất thực vật- Liệu pháp thảo dược. 7.Liệu pháp phối hợp ĐT ngoại khoa 1.Cắt bỏ; 2.Bóc nhân; 3.Bốc hơi 4.Các kỹ thuật cắt bỏ thay thế; 5.Các kỹ thuật không cắt bỏ. EAU 2023, Management of Non-neurogenic Male LUTS Chiết xuất thực vật - Liệu pháp thảo dược.
- 15. Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Cập nhật Guideline EAU 2024 Liệu pháp thực vật học (phytotherapy) có một số tác dụng có lợi đối với cơn đau và mang lại phản ứng điều trị tích cực tổng thể trong hội chứng đau vùng chậu mãn tính (PPPS).
- 16. Thuốc nguồn gốc thực vật: Serenoa repens (cây cọ lùn) Cucurbita pepo (hạt bí ngô) Hypoxis rooperi (cỏ sao nam phi) Pygeum africanum (vỏ cây mận châu phi) Secale (lúa mạch đen) Urtica dioica (cây tầm ma) Nhóm sử dụng truyền thống: không đủ điều kiện để được cấp giấy phép lưu hành như thuốc Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Cập nhật Guideline EAU 2024 Chỉ có dịch chiết N-hexane Serenoa Repens – HESr (cây cọ lùn) đủ điều kiện để đăng ký là THUỐC
- 17. 17 N-hexane Serenoa Repens (HESr) là một chiết xuất được chuẩn hóa từ quả của cây cọ lùn Serenoa repens (còn gọi là Saw Palmetto), sử dụng dung môi n-hexane trong quá trình chiết xuất. Quả của cây chứa các thành phần hoạt tính sinh học, bao gồm axit béo, phytosterol và flavonoid.
- 18. 18 • HESr được nghiên cứu tác dụng ức chế enzyme 5-alpha-reductase, giảm chuyển đổi testosterone thành dihydrotestosterone (DHT). HESr cũng có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. • HESr đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và có dữ liệu lâm sàng rõ ràng hỗ trợ điều trị hiệu quả. Là một liệu pháp tự nhiên, HESr thường được xem là an toàn, với ít tác dụng phụ so với các loại thuốc tổng hợp.
- 19. Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Cập nhật Guideline EAU 2024
- 20. Hướng dẫn VUNA 2019 Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH
- 21. • Chỉ có dịch chiết N-hexane của Serenoa repens được công nhận là thuốc với hiệu quả và độ an toàn được chấp nhận. • Điều trị chống viêm TTL trở thành một trong những mục tiêu chính của các thuốc điều trị TCĐTD do TSLTTTL. • Chỉ định dùng HESr cho TCĐTD do TSLTTTL mức độ trung bình đến nặng. • HESr có tác dụng cải thiện điểm số IPSS giảm 4,4 điểm sau 12 tháng ngang với tamsulosin; làm chậm tiến triển thể tích TTL 13% sau 2 năm và không ảnh hưởng đến chức năng tinh dục. • Có thể kết hợp sử dụng HESr với α blockers và 5ARIs Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Hướng dẫn Bộ Y tế - VUNA 2023
- 22. I 22 Latil A, Pétrissans MT, Rouquet J, Robert G, de la Taille A. Effects of hexanic extract of Serenoa repens (Permixon® 160 mg) on inflammation biomarkers in the treatment of lower urinary tract symptoms related to benign prostatic hyperplasia. Prostate. 2015 Dec;75(16):1857-67. doi: 10.1002/pros.23059. Epub 2015 Aug 26. PMID: 26306400; PMCID: PMC5049653. • Tại D90, chỉ có nhóm HESr cho thấy giảm số lượng số bệnh nhân có biểu hiện gene MCP- 1/CCL2 và IP-10/CXCL10 • Biểu hiện gene MIF được giảm rõ rệt khi điều trị với HESr khi được so sánh với TAM (P=0.007) • Bệnh nhân điều trị với HESR và có biểu hiện gene MIF quá mức trên mức nền, có đáp ứng với IPSS cao hơn so với những người không có biểu hiện MIF quá mức (thay đổi IPSS trung bình: 6.4 vs. 4.5) Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Tác dụng kháng viêm của N-hexane Serenoa Repens (HESr)
- 23. I 23 Sinh thiết TTL trước nghiên cứu • Mức độ viêm: độ 2 • Mức độ xâm lấn: độ 2 Sau 6 tháng điều trị với HESr • Mức độ viêm: độ 1 • Mức độ xâm lấn: độ 0 Mức độ xâm lấn trung bình Giảm điểm số Irani trung bình sau 6 tháng điều trị về mặt mô học và các thông số hóa mô miễn dịch Mức độ viêm trung bình -49% -44% 1.Irani J et al. (1997) Inflammation in benign prostatic hyperplasia: correlation with prostate specific antigen value. J Urol 157(4):1301– 1303 2.Gravas S et al. The effect of hexanic extract of Serenoa repens on prostatic inflammation: results from a randomized biopsy study. World J Urol. 2019 Mar;37(3):539- 544. Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Tác dụng kháng viêm của N-hexane Serenoa Repens (HESr)
- 24. I 24 hyperplasia (LUTS/BPH): systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials and observational studies. BJU Int. 2018 Dec;122(6):1049-1065. Sau 6 tháng điều trị , N-hexane Serenoa Repens cải thiện triệu chứng đường tiểu dưới ở những BN TSLTTTL có viêm tuyến tiền liệt mạn Vela-Navarrete R et al. Efficacy and safety of a hexanic extract of Serenoa repens (Permixon® ) for the treatment of lower urinary tract symptoms associated with benign prostatic IPSS -5.73 (p<0.001) IPSS-QOL -1.07 (p<0.001) TIỂU ĐÊM -1.56 lần/đêm (p<0.001) THỂ TÍCH TUYẾN -2.93 mL QMAX +2.89 mL/s (p<0.001) Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH N-hexane Serenoa Repens (HESr) cải thiện triệu chứng lâm sàng (p<0.001)
- 25. I 25 Alexandre de la Taille, Quentin Chalret du Rieu, Olivia Dialla, Laurent Bardin. Alpha-bloquants ou extrait hexanique de Serenoa repens pendant 6 mois : sous-analyse de l’étude PERSAT, Progrès en Urologie, Volume 33, Issue 2, 2023, Pages 66-72, Nhóm IPSS Giảm trung bình Tỷ lệ đáp ứng Tổng điểm IPSS giảm ≥ 3 IPSS-QOL Giảm trung bình Độ hài lòng HESr (n=324) -9.9 93.7% -2.8 96.2% A1B (n=309) -10.4 94.8% -2.9 94.7% HESr có thể được cân nhắc như là trị liệu đầu tay điều trị LUTs/BPH Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH HESr có hiệu quả tương đương alpha-1 blockers
- 26. 30.5 16.3 17.2 14.2 14.1 0.8 30 25 20 15 10 5 0 A1B + 5ARI A1B aIone 5ARI alone HESr + A1B HESr + 5ARI HESr alone 35 Tác dung phụ trên tinh dục của một số thuốc chính điều trị BPH I 26 Giảm libido 0% Xuất tinh Ngược Giảm thể tích 0% xuất tinh 0% 0% Rối loạn cương dương Tác dụng phụ của HESr và một số thuốc khác trên tình dục Vai trò của thuốc nguồn gốc thực vật trong điều trị CP + LUTS/BPH Alcaraz, A.et al. (2016). Quality of life in patients with lower urinary tract symptoms associated with BPH: change over time in real-life practice according to treatment--the QUALIPROST study. International urology and nephrology, 48(5), 645–656.
- 27. 1. LUTS/BPH là vấn đề sức khoẻ thường gặp nhất ở nam giới lớn tuổi. Viêm mạn tính tuyến tiền liệt – yếu tố chủ chốt trong tiến triển bệnh BPH và là mục tiêu điều trị nội khoa mới trong điều trị LUTS/BPH. 2. Thảo dược cũng có thể là một lựa chọn điều trị hiệu quả cho LUTs/BPH, đặc biệt trên những bệnh nhân có viêm mạn tính. 3. HESr là một lựa chọn phù hợp cho LUTs/BPH ở những BN có viêm mạn tính tuyến tiền liệt (EAU-LE1a, VUNA). I 27 KẾT LUẬN
- 28. CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ ĐỒNG NGHIỆP ĐÃ LẮNG NGHE !