Agri, sedasyon ve paralizi monitorizasyonungre adana 2008
2 likes11,265 views
Agri, sedasyon ve paralizi monitorizasyonungre adana 2008
More Related Content
What's hot (20)
Similar to Agri, sedasyon ve paralizi monitorizasyonungre adana 2008 (20)
More from An脹 Ar脹boan (16)
Agri, sedasyon ve paralizi monitorizasyonungre adana 2008
- 1. YOUN BAKIM HASTALARINDA ARI, SEDASYON VE PARAL聴Z聴 MON聴TOR聴ZASYONU Dr.An脹 Ar脹boan Bakent niversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dal脹
- 2. Youn bak脹m hastalar脹n脹n rahatl脹k/konfor ve g端venliklerini salamak t端m youn bak脹m 巽al脹anlar脹 i巽in evrensel bir hedef olmal脹d脹r Crit Care Med 1995 23:1596-1600 Crit Care Med 2002 30:119-141
- 3. Analjezi Contemporary Crit Care 2007;4:1-12 Sedasyon Anksiyolitik Tedavi Antipsikoz Tedavi
- 4. ARI Altta yatan hastal脹klar Postoperatif ar脹 Travma Yan脹k Akut bat脹n Pn旦moni, SAK AMI Hasta Bak脹m脹 Pansumanlar ETT aspirasyonu Mobilizasyon 聴mmobilizasyon Pozisyonla 聴nvaziv Giriimler Arteriyel kan端lasyon Santral kateter tak脹lmas脹 Toraks t端p端 Kateterler Drenler ETT
- 5. Youn Bak脹m Hastalar脹nda Analjezi Youn bak脹m hastas脹n脹n ar脹s脹 anla脹lam脹yor (%35-55) Giriimlerde hi巽bir analjezik kullan脹lm脹yor (% 64) SUPPORT 巽al脹mas脹; Ar脹 hissi varl脹脹; %50 hasta Orta-iddetli ar脹; %15 hasta Yetersiz ar脹 tedavisi ;%15 hasta Crit Care Clin 1999; 15:35-54 Am J Crit Care 2002; 11:415-429 Crit Care Med 1996; 24:1953-1961
- 6. Youn Bak脹m Hastalar脹nda Analjezi Crit Care Clin 1999; 15:35-54 Am J Crit Care 2002; 11:415-429 Crit Care Med 1996; 24:1953-1961 N旦roendokrin yan脹tta bozulma (Artm脹 stres yan脹t) Solunum mekaniinde bozulma 聴mmunsupresyon (Yara iyilemesinde gecikme) Katabolik stat端
- 7. Ar脹 旦l巽ei kullan脹m al脹kanl脹脹? Youn bak脹m 端nitesinde ent端be hastalarda; 183 belgelenmi ar脹 yak脹nmas脹 %1.6 hastada ar脹 旦l巽ei ile deerlendirme Youn bak脹m 端nitesinde 1360 mekanik ventilasyon hastas脹nda; %53 hastada analjezi tedavisi %28 hastada ar脹 旦l巽端m端 Crit Care Med 2002; 30: 119-141 Am J Crit Care 2004;13:126-135 Anesthesiology 2007; 106:687-695
- 8. Ar脹 旦l巽ei? Crit Care Med 2002; 30: 119-141 Am J Crit Care 2004;13:126-135 Anesthesiology 2007; 106:687-695 Youn bak脹mda ar脹n脹n derecelendirmesi ve sistematik olarak belgelendirilmesi NEML聴! (NER聴 DERECES聴; C) Ar脹 derecesinde en 旦nemli kriter HASTANIN KEND聴 聴FADES聴 (NER聴 DERECES聴; B)
- 9. Hasta? 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴letiim Kurulamayan Hastalar
- 10. 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴巽in Ar脹 l巽ekleri Verbal Rating Scale (VRS) S旦zl端 Ar脹 Derecelendirme l巽ei Wong Baker Faces Pain Rating Scale Wong Baker Y端zler Ar脹 Deerlendirme l巽ei Visual Analogue Scale (VAS) G旦rsel Analog l巽ek Numeric Rating Scale (NRS) Say脹sal Ar脹 Derecelendirme l巽ei
- 11. *S旦zel derecelendirme l巽ei (VRS) (Verbal Rating Scale (VRS) ) 0 Ar脹 yok 1-3 Hafif derecede ar脹 4-6 Orta derecede ar脹 7-10 iddetli ar脹 Ar脹 Yok Hafif ar脹 Orta ar脹 iddetli ar脹 J Post Anesth Nurs 1992; 7-15-21 Crit care Med 1997; 25:1159-1166 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴巽in Ar脹 l巽ekleri-1
- 12. Wong-Baker Y端zler Ar脹 Derecelendirme l巽ei (Wong Baker Faces Pain Rating Scale) Wong D and Whayley L.1986. Clinical handbook of pediatric nursing;ed2;p373St Louis C.V. Mosby Company Ar脹 yok Az ar脹 veriyor Biraz ar脹 veriyor Belirgin ar脹 var Ciddi ar脹 var Dayan脹lmaz ar脹 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴巽in Ar脹 l巽ekleri-2
- 13. Visuel Analog Skala (VAS) (Visual Analogue Scale ;VAS) 0 Ar脹 yok 10 cm veya 100 mm Dayan脹lmaz Ar脹 0 100 Dayan脹lmaz bir ar脹Ar脹 yok Am J Crit Care 1994; 3:116-128 Ann Emerg Med 1996; 27: 427-432 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴巽in Ar脹 l巽ekleri-3
- 14. *Say脹sal derecelendirme l巽ei (NRS) 0-10 aras脹 say脹lar ar脹 derecesini tan脹mlar; 0 Ar脹 yok 10 Dayan脹lmaz ar脹 Am J Crit Care 1995;4:435-442 Pain 2004; 106:439-442 Aging (Milano) 2000:12:380-387 Am J Crit Care 2001; 10:238-251 yok Hafif orta iddetli 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴巽in Ar脹 l巽ekleri-4 (Numeric Rating Scale (NRS))
- 15. Am J Crit Care 1995;4:435-442 Pain 2004; 106:439-442 Aging (Milano) 2000:12:380-387 Am J Crit Care 2001; 10:238-251 NRS; ar脹n脹n deerlendirilmesinde tavsiye edilir (neri derecesi;B) 聴letiim Kurulabilen Hastalar 聴巽in Ar脹 l巽ekleri-4
- 16. Ar脹n脹n derinlii, duygusal ve davran脹sal etkilerini deerlendiren 旦l巽ekler McGill Pain Questionnaire (MPQ); (McGill Ar脹 Sorgulamas脹) Wisconsin Brief Pain Questionnaire (WPQ); (Wisconsin K脹sa Ar脹 Sorgulamas脹) Ann Emerg Med 1996;27:427-432 Melzack R, Katz J: Pain measurement in persons in pain: Textbook of pain.Edinburg.Scotland:Churchill Livingstone;1994:337-351 Youn bak脹m hastalar脹nda uygun deildirler!!!!!
- 17. 聴letiim Kurulamayan Hastalar Ar脹 l巽ekleri Ar脹ya ait davran脹lar (hareket, y端z ifadesi, duru) Fizyolojik deiiklikler (KAH, AKB, solunum say脹s脹) neri derecesi;B) COMFORT Derecelendirme Sistemi FLACC l巽ei
- 18. 1 2 3 4 5 Alert/Uyan脹k olma hali Derin uykuda Hafif uykuda Sersemlik hali Tam uyan脹k ve alert A脹r脹 alert Sakinlik veya ajitasyon sakin Hafif huzursuz Huzursuz ok huzursuz Panik halinde Solunum yan脹t脹 ks端r端k yok ve solunum yok Ventilat旦re hafif veya hi巽 cevaps脹z olarak spontan solunum S脹kl脹kla 旦ks端r端yor veya ventilat旦re diren巽 g旦steriyor Ventilat旦re kar脹 aktif soluyor veya d端zenli 旦ks端r端yor Ventilat旦rle sava脹yor; 旦ks端r端yor veya 脹k脹n脹yor Fiziksel hareket Hareket yok Aras脹ra hafifce hareket ediyor S脹kl脹kla hafif hareketli Ekstremitelerle s脹n脹rl脹 g端巽l端 hareketler V端cudu ve ba脹da i巽eren g端巽l端 hareketler Kan Bas脹nc脹 Kan bas脹nc脹 referans deerin alt脹nda Kan bas脹nc脹 s端rekli referans deerde S脹k olmasada %15 ve 端zerine y端kseliyor(1 -3 g旦zlem 旦l巽端m端nde) S脹kl脹kla %15 ve 端zeri deere y端kseliyor (3 den daha fazla 旦l巽端mde) > %15 de sebat ediyor Kalp H脹z脹 Kalp h脹z脹 referans deerin alt脹nda Kalp h脹z脹 s端rekli referans deerde S脹k olmasada %15 ve 端zerine y端kseliyor(1 -3 g旦zlem 旦l巽端m端nde) S脹kl脹kla %15 ve 端zeri deere y端kseliyor (3 den daha fazla 旦l巽端mde) > %15 de sebat ediyor Kas tonusu Kaslar total olarak gevek, musk端ler tonus yok Musk端ler tonusda azalma Normal musk端ler tonus Artm脹 musk端ler tonus ve parmakla parmak u巽lar脹nda fleksiyon A脹r脹 kas rijiditesi ve parmakla parmak u巽lar脹nda fleksiyon Y端z ifadesi Y端z kaslar脹 tamamen gevek Y端z kaslar脹 normal tonusda y端z kaslar脹nda kas脹lma belirtisi yok Baz脹 y端z kaslar脹nda kas脹lma belirtisi var T端m y端z kaslar脹nda kas脹lma belirtisi var Y端z kaslar脹 巽arp脹k ve as脹k y端z ifadesi COMFORT 8-16 puan: Derin sedasyon 17-26 puan: Optimal sedasyon 27-40 puan: Uygunsuz sedasyon J Pediatr Psychol 1992; 17:95-109 Intensive Care Med 2000; 26:275-285
- 19. Y端z 0 zel bir ifade veya g端l端mseme yok 1 Aras脹ra y端z ekitme,ka 巽atma, 巽ekilme, rahats脹zl脹k 2 S脹kl脹kla ka 巽atma, 巽eneyi s脹kma, yanaklarda kas脹lma Titreme Bacaklar 0 Normal pozisyon veya geveklik 1 Rahats脹z - ama巽s脹z kas脹lma 2 Tekme atma veya bacaklar脹 yukar脹 巽ekme Aktivite 0 Sessizce uzan脹yor Normal pozisyon Kolayl脹kla hareket ediyor 1 K脹vran脹p arkaya/旦ne d旦n端yor Diren巽li 2 A巽脹l脹 duruyor Rijid veya tetik eklinde Alama 0 Alama yok (Uyan脹k veya uyuyor) 1 S脹zlan脹yor veya inliyor 2 H脹zla al脹yor 脹l脹k at脹yor, i巽 巽ekiyor Teselli Hali 0 Hayat脹ndan memnun, rahat 1 Aras脹ra dokunmakla, konumakla ve kucaklamakla teselli oluyor Dikkati da脹t脹labiliyor 2 Teselli etmek veya rahat ettirmek g端巽 FLACC LE聴 (FACE,LEGS, ACTIVITY, CRY, CONSOLABILITY) Ped Nurs 1997;23:293-297
- 20. Y端z 0 zel bir ifade veya g端l端meme yok 1 Aras脹ra y端z ekitme,ka 巽atma, 巽ekilme, rahats脹zl脹k 2 S脹kl脹kla ka 巽atma, 巽eneyi s脹kma, yanaklarda kas脹lma Titreme Aktivite 0 Sessizce uzan脹yor Normal pozisyon 1 Hareketleri konuusnda dikkatli, yava, koruyucu 2 Huzursuz, abart脹l脹 hareketler veya 巽ekme refleksleri Koruma 0 Sessizce uzan脹yor Elleri v端cut b旦lgesinde pozisyon alm脹yor 1 Diren巽li, V端cudu etraf脹nda d旦n端yor 2 Kaskat脹 Rijid Fizyolojik I (Vital bulgular) Stabil vital bulgular (Son 4 saattir deiiklik yok) Son 4 saattir aa脹daki deerler deiiyor; SAB>20mmHg, KAH>20 at脹m/dakika, SS >10 soluk /dakika Son 4 saattir aa脹daki deerler deiiyor; SAB>30mmHg, KAH>25 at脹m/dakika, SS >20 soluk /dakika Fizyolojik II Il脹k, kuru cilt Dilate pupiller, Y端zde k脹zar脹kl脹k, terleme Diyaforetik, bembeyaz *Deitirilmi FLACC =S旦zl端 olmayan ar脹 derecelendirmesi Dimens Crit Care Nurs 2003; 22:260-267 * Non - Verbal Pain Scale (NVPS)
- 21. Youn bak脹m hastalar脹 kas gevetici,sedasyon ve anestezi etkisi ile ar脹 seviyelerini ifade edemezler!!! Davran脹sal Psikolojik l巽端mler daha yararl脹d脹r. Reg Anest Pain Med 1998;23:116-128 Crit Care Med 1997;25:1159-1166
- 22. Davran脹sal Ar脹 l巽ei (The Behavioral Pain Scale) Crit Care Med 2001; 29:2258-2263. Anest Analg 2005;101: 147-156 Intensive Care Nurs 2006; 22:32-39 Skor Y端z ifadesi st ekstremite hareketleri Mekanik ventilasyona uyum Rahat Nispeten rahats脹z(kalar d端端k) ok rahats脹z (G旦z kapaklar脹 kapal脹) Y端z端n端 ekitmi Hareket yok Eller nispeten s脹k脹l脹 Eller s脹k脹l脹 Ge巽ici kas脹lmalar Tolere edebilir hareketler S脹k 旦ks端r端e ramen tolere ediyor Ventilat旦rle sava脹yor Ventilasyonu kontrol edemiyor 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4
- 23. Davran脹sal Ar脹 l巽ei (The Behavioral Pain Scale; BPS) Crit Care Med 2001; 29:2258-2263. Anest Analg 2005;101: 147-156 Intensive Care Nurs 2006; 22:32-39 30 ventilat旦r hastas脹nda 269 ar脹l脹 ve ar脹s脹z youn bak脹m ilemi ; Oluturulan ar脹da BPS>ar脹s脹z BPD(4.3 vs 3.5 p<0.001) M端kemmel bilgi aktar脹m脹 (r2 =0.50-0.71) Rutin ar脹l脹 uygulama s脹ras脹nda da anlaml脹 art脹 (p<0.03) BPS; ar脹 varl脹脹nda klinik g旦zleme g旦re ciddi 端st端nl端k g旦stermektedir (p<0.0001) S脹n脹rlama; AIR SEDASYON..
- 24. *American Journal of Critical Care. 2006;15: 420-427 Kritik Bak脹m Ar脹 G旦zlem l巽ei Critical-Care Pain Observation Tool (COPT) Tan脹mlama Terminoloji Skor Y端z ifadesi Muskuler gerilme izlenmedi As脹k y端z, kalar 巽at脹k,g旦zler sert ifadeli,levatorler kontrakte B端t端n y端z hatlar脹 aa脹 doru, g旦zkapaklar脹 kapal脹 Rahat,n旦tral Kaskat脹 Y端z端 as脹k 0 1 2 V端cut hareketleri Hareket etmiyor (Ar脹 yok anlam脹 geliyor) Yava dikkatli hareketler (Ar脹n脹n varl脹脹 dikkat ettiriyor) T端p端 巽ekiyor,eklemlerini sall脹yor, oturmak istiyor,yatakta t脹rman脹yor, komutlar脹 dinlemiyor Hareket yok Koruyucu ok kat脹 ve rijit 0 1 2 Kas gerginlii st ekstremiteyi pasif fleksiyonve ekstensiyonu ile deerlendirilir Pasif hareketlere direnmiyor Pasif hereketlere diren巽 var Pasif hareketlere ciddi diren巽 var Rahat Gergin, kat脹 ok kat脹 ve gergin 0 1 2 Ventilat旦re uyum (ent端be hasta) Senkron,alarmlar 巽alm脹yor, kolay ventile oluyor Alarmlar kendiinden duruyor Asenkron, ventilasyonu engelliyor, alarmlar s脹k s脹k 巽al脹脹yor Ventilat旦r端 ve hareketlilii tolere ediyor ks端r端yor, tolere etmiyor Ventilat旦rle sava脹yor 0 1 2 Veya Sesler (ekst端be hasta i巽in) Normal ses tonunda veya sesle konuma 聴巽 巽ekme, inilti Al脹yor,h脹巽k脹r脹yor Normal ses tonu1 聴nliyor2 Al脹yor i巽 巽ekiyor3 0 1 2 Total aral脹k 0-8
- 25. *American Journal of Critical Care. 2006;15: 420-427 Kritik Bak脹m Ar脹 G旦zlem l巽ei Critical-Care Pain Observation Tool (COPT) 105 kardiyak cerrahi hastas脹nda yap脹lan 巽al脹mada; - Bilin巽li olmad脹klar脹 - Olduklar脹 d旦nemlerde kiisel ar脹 ifadeleri ile CPOT uyumlu bulunmutur. Bilgi aktar脹m脹 a巽脹s脹ndan yeterli ..
- 26. BPS ve CPOT; Yeni 旦l巽ekler olmalar脹na ramen iletiim kurulamayan hastalarda uygulanabilirler!!!!!
- 27. Anksiyete l端m korkusu Yabanc脹 hekim ve hemireler Bilmedii bir ortam G端r端lt端/I脹k (Cihazlar, personel, alarmlar) A脹r脹 uyaran (Uygunsuz ar脹 tedavisi, s脹k vital bulgu 旦l巽端m端, sabit/uygunsuz pozisyon, oda 脹s脹s脹) Uyku bozukluklar脹 Ajitasyon Anksiyete Deliryum Ar脹 Ventilat旦r uyumsuzluu 聴la巽 yan etkisi Sedasyon
- 28. En nemlisi Organik Problemler Hipoksi, Hiperkapni, Karacier-B旦brek Yetmezlii, Metabolik Asidoz,聴ntoksikasyon,Sepsis,Travma,ok, 聴la巽 ekilme Sendromu Bitkisel tedavi ve ba脹ml脹l脹klar Kesinlikle doru deerlendirilmeli! Sedasyon
- 29. NER聴LER Sedasyon tedavisi ajitasyonun ard脹nda olas脹 ar脹 ve geri d旦nebilen fizyolojik nedenler ortadan kald脹r脹ld脹ktan sonra planlanmal脹d脹r (neri derecesi;C) Sedasyonun hedefi her hasta i巽in tedavi 旦ncesi muhakkak belirlenmeli ve tedaviye yan脹t; hasta grubuna uygun bir 旦l巽端m kullan脹larak sistematik olarak kaydedilmelidir (neri derecesi;C) Ge巽erlilii kan脹tlanm脹 bir sedasyon 旦l巽ei (???)tavsiye edilir. (neri derecesi;B) Crit Care Med 2002; 30: 119-141
- 30. Sedasyon l巽ei Youn bak脹m hastas脹n脹n stat端s端n端 dikkatle belgelendirmeli Youn bak脹m 巽al脹anlar脹 aras脹nda dikkatli bir bilgi ak脹脹 salamal脹 Sedasyon tedavisinde ila巽 titrasyonu salamal脹 Farkl脹 kullan脹c脹lar aras脹nda deerlendirmeye ait uyumu korumal脹 Geni bir hasta grubu i巽in ge巽erli olabilmeli Crit Care Clin 1995; 11:827-847 Intensive Care Med 2000; 26:275-285 Crit Care Med 2005; 33:1199-1205 J Trauma 2008; 65:517-526 Tedavinin etkinliini denetlemeli Ventilat旦r uyumunu salamal脹 Ventilat旦rden ayr脹lma s端resini k脹saltmal脹 Youn bak脹m kal脹 s端relerini k脹saltmal脹
- 31. Sedasyonun Monitorizasyonu Subjektif Sedasyon l巽ekleri Sedasyon - Ajitasyon l巽ekleri Deliryum l巽ekleri
- 32. - ncelikle kardiyak cerrahi hastalar脹 i巽in - Bug端n hala klinikte ve arat脹rmalarda en s脹k kullan脹lan 旦l巽ek * Ramsay l巽ei,1974 Br J Med1974;2:656-659 Crit Care Med 1999; 27:2609-2615 Crit Care 2006;34:374-380 1 2 3 4 5 6 Uyan脹k Uyuyor Hasta huzursuz, ajite veya her ikisi birden mevcut Hasta koopere, oryante, sakin Hasta yaln脹z komutlara yan脹t veriyor Ba脹rarak s旦zl端 veya glabellaya yap脹lan hafif ar脹 ile canlan脹yor Ba脹rarak s旦zl端 uyar脹 veya glabellaya hafif ar脹l脹 uyarana tembelce yan脹t veriyor Ba脹rarak s旦zl端 uyar脹 veya glabellaya hafif ar脹l脹 uyarana yan脹t vermiyor Farkl脹 ajitasyon seviyelerini tan脹mlamakta yetersiz kalmaktad脹r
- 33. * Riker Sedasyon ve Ajitasyon l巽ei Erikin youn bak脹m hastalar脹nda ge巽erlilii ve g端venlii ilk defa ortaya konmu 旦l巽ektir. *Riker Sedation and Agitation Scale (SAS),1999 Crit Care Med 1999;27:1325-1329 Crit Care Clin 2001;17:1-21 7 6 5 4 3 2 1 Tehlikeli derecede ajite ok ajite Ajite Sakin ve koopere Sedatize ok sedatize Yan脹ts脹z/ Uyanm脹yor Endotrakel lt端p端n端 巽ekiyor, kataterlerini 巽ekiyor, yatakta t脹rman脹yor, sadan sola savruluyor Endotrakeal t端p端 脹s脹r脹yor, Balamak gerekiyor, s旦zl端 uyar脹lara ramen sakinleemiyor Huzursuz ve arta derecede ajite, s旦zl端 uyar脹larla nispeten sakinleiyor Sakin, kolay uyan脹yor, komutlara uyabiliyor. Zor derleniyor, verbal uyaran veya sallamakla uyan脹yor, basit komutlara uyabiliyor Kendi kendine hareket edebilir ancak s旦zl端 ve bedensel uyar脹lara minimum yan脹t veriyor/vermiyor Ar脹l脹 uyarana mininum yan脹t veriyor veya hi巽 Vermiyor
- 34. *Motor Aktivite Deerlendirme l巽ei SAS dan uyarlanm脹t脹r zellikle mekanik ventilasyon uygulanan hastalarda 旦nerilmektedir *Motor Activity Assessment Scale (MAAS),1999 Crit Care Med 1999; 27:1271-1275 Crit Care Med 2002; 30(1)119-141 Chest 2004; 126:1727-1730 6 5 4 3 2 1 0 Tehlikeli derecede ajite ok ajite Rahats脹z/huzursuz ve koopere Sakin ve koopere Dokunmak veya ismini s旦ylemekle yan脹t veriyor Yaln脹z ar脹l脹 uyaranla yan脹t veriyor Cevaps脹z Hasta d脹 d端nyaya kapal脹, t端plerini kataterlerini 巽ekiyor. Yatakta hareketli/t脹rman脹yor Hasta uyaran olmadan yatak i巽inde s端rekli hareket halinde, komutlar脹 巽o脹 kez anlam脹yor Uyaran gerekmeden hasta t端m katater ve t端plerine uzan脹yor, 巽ekiyor. Komutlara uyabiliyor. Hasta yata脹n i巽erisinde amaca y旦nelik davran脹yor.Komutlara uyuyor. Dokunmak veya ismini s旦ylemekle g旦zlerini a巽脹yor, ba脹 ile takip ediyor. Ancak ar脹l脹 uyaranla g旦zlerini a巽脹yor, ekstremitelerini 巽ekiyor. Ar脹l脹 uyarana yan脹t vermiyor.
- 35. *Richmond Ajitasyon ve Sedasyon l巽ei *Richmond Agitation and Sedation Scale (RASS), 2002 Am J Respir Crit Care Med 2002;166:1338-1344 +4 Sald脹rgan Sald脹rgan, ac脹mas脹z, personel i巽in tehlikeli +3 ok ajite Katater ve t端plerini 巽ekerek personele f脹rlat脹yor +2 Ajite S脹kl脹kla ama巽s脹z hareketler yap脹yor +1 Huzursuz Endieli, korkulu, ancak hareketler ajite deil 0 Alert ve sakin -1 Uykulu/ uyuuk Uyan脹k deil, g旦zlerini seslenme ile a巽脹yor ve 10 saniyeden fazla g旦z konta脹 kuruluyor -2 Hafif sedatize 10 saniyeden daha az g旦z konta脹 kuruluyor -3 Orta derecede sedatize Seslenme ile hareket var ama g旦z a巽ma yan脹t脹 yok -4 Derin sedasyon Sesle hareket yok ancak fiziksel uyaranla hareket oluyor -5 Uyuyor/Yan脹ts脹z Ses veya fiziksel uyar脹 ile hareket yok
- 36. *Vancouver Etkileim ve Sakinlik l巽ei *Vancouver Interaction and Calmness Scale (VICS), 2000 J Clin Epidemiyology 2000; 53: 908-919 聴nteraktif skor/30 Hasta interaktif/etkileimde Hasta bilgi veriyor/diyaloa giriyor Hastan脹n aktard脹脹 bilgiler g端venilir Hasta ibirlii i巽inde Hastan脹n cevap vermesi i巽in cesaretlendirilmesi laz脹m Sakinlik skoru/30 Hasta sakin Hasta huzursuz Hasta s脹k脹nt脹l脹 Hasta yatakta kolay hareket edemiyor Hasta hat ve kataterleri 巽ekiyor. Her skor i巽in puan: 6.Kesinlikle kat脹l脹yorum 5.Kat脹l脹yorum 4.Orta derecede kat脹l脹yorum 3.Orta derecede ayni fikirde deilim 2.Ayni fikirde deilim 1.iddetle kar脹 d端端ncedeyim
- 37. AVRIPAS Ann Pharmacother 2001;35: 262-263 Ajitasyon 1.Komutlara ve fiziksel uyaranlara yan脹ts脹z 2.Fiziksel uyaran ve seslenmeye uygun yan脹t 3.Hafif derecede anksiyete/deliryum/ajitasyon 4.Orta derecede anksiyete/deliryum ve ajitasyon 5.Ciddi derecede anksiyete/dliryum/ajitasyon Uyan脹kl脹k; Alert olma: 1.G旦zler kapal脹,g端巽l端kle uyand脹r脹l脹yor 2.G旦zler kapal脹 genelde uyuyor 3.Kolayca uyan脹yor aral脹kl脹 olarak uyukluyor 4.Uyan脹k,sakin 5.ok uyan脹k,a脹r脹 alert Solunum: 1.Entube, spontan solunumu yok 2.Respirat旦rle uyumlu 3.Hafif derecede dispne/takipne/aras脹ra uyumsuzluk 4.S脹k dispne/takipne/ventilay旦rle uyumsuz 5.S端rekli-iddetli dispne/taikardi Hasta s脹n脹flamas脹: Akut hasta(Ventilat旦rden ay脹rma bir hedef olamaz) Ventilat旦rden ayr脹lma aamas脹nda ventilat旦r hastas脹 Kal脹c脹 ventilat旦r hastas脹 (Ventilat旦rden ayr脹lamaz) Ventilat旦r gerekmeyen hasta Sedasyon Hedefi 5-9 7-10 6-9 7-9
- 38. *ATICE l巽ei Sedasyon ve tolerans脹 deerlendirir *ATICE: Adaptation of Intensive Care Enviroment, 2003 Crit Care Med 2003; 31:2344-2354 Bilin巽 b旦l端m端 0-5 puan Uyan脹kl脹k Cevaplara 1 puan ekle G旦z kapal脹,mimik yok 0 G旦z kapal脹,ar脹l脹 uyaranla yaln脹z y端z hareketleri 1 G端巽l端 bir ar脹l脹 uyaranla g旦z a巽脹kl脹脹 var 2 Hafif bir ar脹l脹 uyaranla g旦z a巽脹kl脹脹 var 3 S旦zel uyaranla g旦z a巽脹kl脹脹 var 4 G旦zler kendiliinden a巽脹k 5 G旦z端n端 a巽/kapa 1 Az脹n脹 a巽 1 Bana bak 1 Ba脹n脹 evet olarak salla 1 G旦zlerini kapa ve az脹n脹 a巽 1 Tolerans b旦l端m端 Sakinlik 0-3 puan Ventilat旦r uyumu/ her se巽im i巽in 1 puan ekle Y端z rahatlama 0-3 puan Hayat脹 tehdit eden ajitasyon 0 S旦zl端 uyarana yan脹t olmadan ajitasyon 1 S旦zl端 uyarana yan脹t veren ajitasyon 2 Sakin 3 Ventilasyonun inspiratuar faz脹nda engel yok 1 Solunum say脹s脹 <30 1 ks端r端k yok 1 Yard脹mc脹 kaslar脹 kullanm脹yor 1 Y端z ifadesinde kal脹c脹 honutsuzluk 0 Ciddi bi巽imde as脹k y端z 1 Orta derecede as脹k y端zl端 ifade 2 Rahat y端z ifadesi 3
- 39. *Minnesota Sedasyon Deerlendirme l巽端t端 *Minnesota Sedation Assessment Tool, (MSAT), 2004 Chest 2004;126: 1883-1990 MSAT i巽in Haz脹rl脹k; 1. 10 dakika boyunca spontan oluan motor aktiviteyi kaydet 2. Sa omuza y端r端 ve g旦zlerin a巽脹k veya aral脹k olduuna bak 3. Eer g旦zler a巽脹k deilse hastan脹n 旦nce ismini s旦yle sonra G旦zlerini a巽 komutunu ver 4. Eer hasta g旦zlerini a巽m脹yorsa tekrar sa omuzundan salla ve ismi ile birlikte g旦zlerini a巽 komutunu ver 5.Uyan脹kl脹k kategorisinden 2-4 aras脹 bir puanlama yap Sedasyon derecesi i巽in uygun-y端ksek veya sedatize deil diyebilmek i巽in dier klinik bilgileri de 旦l巽ek seviyene ekle Motor aktivite derecelendirmesi: 4. Santral kas grubunda (kar脹n ve s脹rt kaslar脹)hareket mevcut 3. Proksimal eklemlerde (Omuz ve kal巽a) hareket mevcut 2. Distal eklemlerle ba boyun kaslar脹nda hareket mevcut 1. Spontan hareket yok Uyan脹kl脹k l巽端m端: 6. G旦zler spontan olarak a巽脹k ve izliyor 5. G旦zler spontan olarak a巽脹k ancak izlemiyor 4. G旦zler kapal脹 seslenme ile a巽脹l脹yor 3. G旦zler kapal脹 omuzundan sallamakla ve seslenmekle a巽脹l脹yor. 2. G旦zler kapal脹 ama uyaran ile dier v端cut hareketleri izleniyor 1. G旦zler kapal脹 ve uyaranla dier v端cut hareketleri izlenmiyor
- 40. Sedasyonun Objektif Deerlendirilmesi zellikle derin sedasyon ve n旦romusk端ler bloun klinii maskeledii durumda objektif 旦l巽端m 旦nemlidir Vital bulgular; kalp at脹m h脹z脹 ve kan bas脹nc脹 g端venilir sedasyon i巽in yeterli parametreler olmayabilir Plazma ila巽 d端zeyi, frontal elektromiyogram, alt 旦zefageal kontraktilite monitorizasyonda kabul g旦rmemektedir Beynin kortikal aktivitesinin monitorizasyonu sedasyonun objektif olarak deerlendirilmesidir Elektroensefalografi (EEG) Bispectral Index(BIS) Patient State Index (PSI) Cerebral State Index(CSI) Narkotrend Monitor 聴itsel Uyar脹lm脹 potansiyeller (aEPs)
- 41. Kortikal elektriksel aktiviteyi kaydeder Youn bak脹mda sedasyon derinlii ve ar脹l脹 uyarana oluturulan santral yan脹t脹n en iyi g旦stergesidir S脹n脹rlama; Cihaz脹n 旦l巽端s端 Elektrodlar脹n kompleks yerleimi 聴la巽lar脹n traselere etkisi evresel fakt旦rlerin trase kalitesine etkisi Yorumlanacak kay脹tlar脹n b端y端kl端端 Elektroensefalografi (EEG)
- 42. Bispectral Index (BIS) EEG dalga formundan elde edilen g端巽 spektral analizinin histogram olarak g旦r端nt端lenmesidir Sedasyon 旦l巽ekleri ile uyumluluk g旦sterilmitir Youn bak脹m hastalar脹nda; - Derin sedasyon - Bilin巽li sedasyon - Paralitik hastalar脹n sedasyon dereceleri - 聴la巽 balant脹l脹 koma Anesthesiology 2003; 99:9-17 Anaesth Intensive Care 2007; 35:348-356 Crit Care Med 2005; 33: 580-584 Crit Care Med 2002; 30: 119-141
- 43. Bispectral Index (BIS) Anesthesiology 2003; 99:9-17 Anaesth Intensive Care 2007; 35:348-356 Crit Care Med 2005; 33: 580-584 Crit Care Med 2002; 30: 119-141 S脹n脹rlama; Eer n旦romusk端ler blok yoksa BIS kas aktivitesinden etkilenmektedir Metabolik patolojilere bal脹 bilin巽 deiikliklerinde hen端z arat脹r脹lmaktad脹r Objektif sedasyon 旦l巽端mlerinde BIS hen端z etkinlik ve g端venlii youn bak脹mda kan脹tlanmam脹 bir uygulamad脹r (neri derecesi; C)
- 44. Bispectral Index (BIS) Anesthesiology 2003; 99:9-17 Anaesth Intensive Care 2007; 35:348-356 Crit Care Med 2005; 33: 580-584 Crit Care Med 2002; 30: 119-141 BIS Klinik Tablo EEG Bulgusu 90-100 Uyan脹kl脹k hali, hasta s旦zel uyaranlara cevap verebilir Normal uyan脹k EEG 70-80 Hasta y端ksek sesle olan uyar脹lara ve hafif dokunmaya yan脹t verebiliyor Senkronize y端ksek frekansl脹 aktivite (G端巽lenmi Beta) 60-70 Hasta y端ksek ses ve youn bir dokunmaya yan脹t veriyor Senkronize y端ksek frekansl脹 aktivite (G端巽lenmi Beta ) 40-60 Derin sedasyon, hasta s旦zel uyar脹lara yan脹ts脹z ve hat脹rlama konusunda minimum risk Normallemi d端端k frekansl脹 aktivite (zel bir y旦ntemle denetlenir) <40 Derin hipnotik stat端, koruyucu refleksler muhtemelen korunmu, uyaranlara belki yan脹t verebilir Suprese EEG aktivitesi nispeten artm脹 <20 Tamamen suprese, muhtemelen koruyucu refleksler salam, s脹n脹rda solunum fonksiyonu EEG supresyonunda daha da art脹, yayg脹n supresyon seviyesine yakla脹l脹yor 0 聴zoelektrik veya total suprese elektrik aktivite 聴zoelektrik veya total suprese EEG
- 45. Patient State Index (PSI) Serebral kortikal aktivitenin niceliksel 旦l巽端m端 i巽in dier bir se巽enektir Best Pract Res Clin Anaesthesiol 2006: 20: 121-128 Anesth Analg 2002; 95: 1669-1674 <25: Sar脹 ok derin sedasyon Uzun derlenme s端resi >50: Sar脹 Y端zeyel sedasyon 25-50: Yeil Yeterli sedasyon d端zeyi Cerrahi hat脹rlama i巽in yetersiz bilin巽 kayb脹
- 46. Cerebral State Index (CSI) Derin sedasyonda BISden daha hassas Y端zeyel sedasyonda BIS daha hassas Anest Analg 2007;104:605-610
- 47. Narkotrend Monitor Anaesthesist 2001;50: 921-925
- 48. Genel Anestezi s脹ras脹nda santral inir sisteminin durumunu g旦sterir Ar脹l脹 uyaran dahil eksternal uyar脹lara hastan脹n cevab脹n脹 denetler Algoritmas脹 EEG sinyallerini kantitatif olarak yorumlar State Entropy =D端端k frekansl脹 EEG dalgalar脹 Response Entropy=EEG ve EMG Entropy Monitor Acta Anaesthesiol Scand 2004; 48:154-161 Anesthesiology 2003; 98:621-627
- 49. 聴itsel Uyar脹lm脹 Potansiyeller En basit uyar脹lm脹 potansiyel t端r端 Sedasyon skorlar脹 ile kar脹lat脹r脹ld脹脹nda korelasyon (+) Derin sedasyonda korelasyon En fazla RSS ile uyumlu Anesthesiology 2002; 96:803-816 J Clin Monit Comput 2002; 17: 325-329
- 50. Mental D端zeyde ani deiiklik ve dalgalanma Dikkat problemi D端端ncede da脹n脹kl脹k Bilin巽 d端zeyinde deiiklik DEL聴RYUM ve/veya Crit Care 2007; 11:214
- 51. DEL聴RYUM D E L I R I U M S Drugs, Drugs, Drugs Eyes, Ears Low O2 states Infection Retention, Restraints Ictal Underhydration, Undernutrition Metabolic Subdural, Sleep deprivation
- 52. Cognitive Test for Delirium (Deliryum i巽in Bilisel Test) Abbreviated Cognitive Test (K脹salt脹lm脹 Bilisel Test) DSM-IV Confusion Assessment Method (CAM) (Konf端zyon Deerlendirme Y旦ntemi)
- 53. CAM-ICU Crit Care Med 2001; 29: 1370-1379 Crit Care Med 2004; 32: 2254-2259 1.Mental durumdaki ani deiikliin balang脹c脹 veya dalgalanma ekli pozitif Negatif 1A.Hasta her zamanki mental durumdan farkl脹 m脹? veya 1B. Anormal davran脹 dalgalanmas脹 son 24 saatte Sedasyon skalas脹 (SAS;MAAS) veya koma skalas脹 (GKS) ile kan脹tlanacak ekilde dalgalanma g旦sterdi mi? Evet Hay脹r 2.Dikkat Eer 2A veya 2B sonucu 8 den az ise pozitiftir. Dikkat tarama testi (AST) 旦nce harflerle (2A) eer olmuyorsa resimlerle (2B) yap脹l脹r. rnein SAVEAHAART denir ve A sesini takiben ellerini 巽脹rpmas脹 veya ba脹n脹 sallamas脹 istenebilir. Pozitif Skor: 10 端zerinden Negatif 3.D端端ncede organizasyon bozukluu; Eer kombine skor 4 den az ise pozitiftir; 3A: Evet/Hay脹r sorular脹 Herhangi bir seti kullanabilir veya farkl脹 g端nlere yayabilirsin A seti; Ta suda y端zer mi? Balik deniz de mi yaar? 1 kliogram 2 kilogramdan daha a脹r m脹d脹r? Nal脹 巽akmak i巽in 巽eki巽 kullan脹r m脹s脹n? B seti.. Yaprak suda y端zer mi? Fil denizde yaar m脹? 2 kilo 1 kilodan daha a脹r m脹d脹r? eki巽le odun keser misin? 3B: Parmaklar脹m脹 tut! (Sa elin 2 parma脹 hastaya uzat脹l脹r) imdi dier elinizle ayni hareketi yapmas脹n脹 isteyin Pozitif Kombine Skor (3A+3B) Negatif Bilin巽 seviyesindeki deiiklik (Dikkat d脹脹ndaki t端m bilin巽 d端zeyleri) Eer RSAS s脹f脹rdan farkl脹 ise pozitiftir Pozitif Negatif Hasta 1 ve 2 ye aitse veya 3 ve 4 ile tan脹mlan脹yorsa Tan脹: Deliryum olarak kabul edilir Pozitif Negatif
- 54. Youn Bak脹m nitesinde N旦romusk端ler Bloker Kullan脹m脹 Am Resp Crit Care Med 1997; 156:1556-1561 Crit Care Med 1995; 23: 423-428 Chest 2004; 126:1267-1273 Mekanik ventilasyon uygulamas脹 Etkin ventilasyon modu Havayolu salanmas脹
- 55. NMB Monitorizasyonu/ Paralizi Monitorizasyonu Crit Care Med 2002; 30: 142-156 Minimum kas gevetici Olas脹 Yan etkiler azal脹r Hastan脹n kas tonusunun viz端el, dokunarak veya elektronik olarak monitorizasyonu kombine veya tek ba脹na biri ile yap脹l脹r Klinik bulgular : 聴skelet kas脹n脹n hareketleri Solunum eforu
- 56. NMB Monitorizasyonu/ Paralizi Monitorizasyonu Crit Care Med 2002; 30: 142-156 Pulmoner fonksiyonun pletismografik kayd脹 Spontan solunumun denetlenmesi Kas kas脹lmas脹 yan脹t脹n脹n transkutaneal elektrik ak脹m脹 uyaran脹 ile deerlendirilmesi
- 57. NMB Monitorizasyonu/ Paralizi Monitorizasyonu Crit Care Med 2002; 30: 142-156
- 58. NMB Monitorizasyonu Crit Care Med 2002; 30: 142-156 Minimum kas gevetici kullan脹m脹 salamak Olas脹 Yan Etkileri azaltmak G旦zlemsel Dokunsal Elektronik Akut youn bak脹m miyopatisi 聴mmobilizasyon Atrofi Kritik hastal脹klar polin旦ropatisi
- 59. Train of Four (TOF) Balang脹巽 Ent端basyon Ekst端basyon Blok Balang脹c脹 Blok derlenmesi Depolarizan blok Non depolarizan blok
- 60. - Miyastenia Gravis - Lambert-Eaton Sendromu - Musk端ler distrofi - Guillian Barr辿 Sendromu - Santral Sinir Sistemi Yaralanmas脹 ve Lezyonlar脹 - Spinal Kord Yaralanmas脹 - Steroid Miyopatisi - Mitokondriyal Miyopati - HIVe Bal脹 Miyopati - Akut Youn Bak脹m Miyopatisi - Kullan脹lmamaya Bal脹 Atrofi - Kritik Hastal脹klar Polin旦ropatisi - Ciddi Elektrolit Toksisitesi (Hipermagnezemi) - Ciddi Elektrolit Yetmezlii (Hipopotasemi) Uzam脹 NMB S端resi
- 61. NMB kullanan t端m hastalar klinik ve TOF monitorizasyonu ile izlenmeli (neri derecesi; B) Hasta bir yada iki kas脹lma salayacak bir hedefe adapte edilmeli (neri Derecesi;C) Hasta NMBden 旦nce kesinlikle sedatize edilmeli ve gerekiyorsa analjezik uygulanmal脹 (neri Derecesi; C) NER聴LER
- 62. SONU GEREKL聴L聴K; Analjezi, sedasyon ve paralizi youn bak脹m hasta tedavisinin ayr脹lmaz basamaklar脹d脹r HEDEF; Youn bak脹m hastas脹nda analjezi, sedasyon ve paralizi i巽in hedef/derinlik belirlemek 旦nemlidir EVRENSEL; Belirlenen hedef etkinlii ve g端venlii kan脹tlanm脹 subjektif ya da objektif bir 旦l巽ek eliinde izlenmeli /kaydedilmelidir KOLAY; l巽ekler tercihen kolay uygulanabilir, kolay 旦renilir ve 旦renmek i巽in minimum efor gerektirecek bi巽imde se巽ilmelidir
- 63. SONU SREKL聴L聴K; Hasta youn bak脹mda olduu s端rece sedasyon, analjezi ve paralizi gereksinimi vital bulgular gibi s端rekli izlenmelidir AYIRT ETMEK; Hi巽bir paralitik ajan sedatif ya da analjezik deildir ASLA; Hi巽bir paralitik ajan sedasyon ve analjezi salanmadan uygulanmamal脹d脹r GAYRET ETMEK; Klinik uygulamada paralitik olmayan yakla脹mlara eilim artmal脹d脹r
- 64. SONU HER ZAMAN; Klinik deneyimler en 旦nemli 旦l巽eklerdir Eitim ve teknoloji ise hastan脹n yarar脹na olan vazge巽emeyeceimiz ger巽eklerdir