EsP 7 Modyul 9: Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud
Mga Uri ng Pagpapahalaga
1. Ganap na Pagpapahalagang Moral
2. Pagpapahalagang Kultural na Panggawi
EsP 7 Modyul 9: Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud
Mga Uri ng Pagpapahalaga
1. Ganap na Pagpapahalagang Moral
2. Pagpapahalagang Kultural na Panggawi
Ayon kay Max Scheler (Dy M., 1994), ang pagpapahalaga ay obheto ng ating intensyonal na damdamin. Mauunawaan natin ang pagpapahalaga sa pamamagitan ng pagdama dito. Hindi ito naghihintay ng katuwiran upang lumitaw sa ating buhay. Ang pagpapahalaga ay hindi iniisip; ito ay dinaramdam. Hindi ito obheto ng isip kundi obheto ng puso. Ang ating isip ay bulag sapagpapahalaga; tulad ng ating mata na bingi sa ingay at ng ating tainga na bulag sa kulay. Ngunit hindi ito nangangahulugan na hindi na natin mapag-iisipan ang halaga. Kapag ito ay pinag-iisipan na nang mabuti, hindi na ito sa pagpapahalaga bilang pagpapahalaga kundi ang konsepto na ngpagpapahalaga. Sinasabi ni Scheler na ang pagpapahalaga ang nagbibigay ng kabuluhan o kalidad sa buhay ng tao. Narito ang mga katangian ng pagpapahalaga:
a. Immutable at objective. Ibig sabihin, hindi nagbabago ang mga pagpapahalaga dahil ang mga ito, lalo na ang nasa higit na mataas na antas, ay mga kalidad kung saan nakasalalay ang pagkatao. Halimbawa, ang pagpapahalaga ng kalusugan ay hindi nagbabago. Kung ang tao ay hindi tumugon sa pagpapahalaga ng kalusugan; hindi siya kumakain ng masustansiyang pagkain, hindi nag-eehersisyo o kayay palagiang umiinom ng alak at naninigarilyo, hindi ang pagpapahalaga ng kalusugan ang nasisira kundi ang tao mismo. Dahil ang mga gawaing ito ay magiging sanhi upang magkasakit siya.
Electronic music broadly is a group of music genres that employ electronic musical instruments, circuitry-based music technology and software, or general-purpose electronics (such as personal computers) in its creation. It includes both music made using electronic and electromechanical means (electroacoustic music). Pure electronic instruments depended entirely on circuitry-based sound generation, for instance using devices such as an electronic oscillator, theremin, or synthesizer. Electromechanical instruments can have mechanical parts such as strings, hammers, and electric elements including magnetic pickups, power amplifiers and loudspeakers. Such electromechanical devices include the telharmonium, Hammond organ, electric piano and electric guitar.[3][4]
The first electronic musical devices were developed at the end of the 19th century. During the 1920s and 1930s, some electronic instruments were introduced and the first compositions featuring them were written. By the 1940s, magnetic audio tape allowed musicians to tape sounds and then modify them by changing the tape speed or direction, leading to the development of electroacoustic tape music in the 1940s, in Egypt and France. Musique concr竪te, created in Paris in 1948, was based on editing together recorded fragments of natural and industrial sounds. Music produced solely from electronic generators was first produced in Germany in 1953 by Karlheinz Stockhausen. Electronic music was also created in Japan and the United States beginning in the 1950s and Algorithmic composition with computers was first demonstrated in the same decade.
During the 1960s, digital computer music was pioneered, innovation in live electronics took place, and Japanese electronic musical instruments began to influence the music industry. In the early 1970s, Moog synthesizers and drum machines helped popularize synthesized electronic music. The 1970s also saw electronic music begin to have a significant influence on popular music, with the adoption of polyphonic synthesizers, electronic drums, drum machines, and turntables, through the emergence of genres such as disco, krautrock, new wave, synth-pop, hip hop, and EDM. In the early 1980s mass-produced digital synthesizers, such as the Yamaha DX7, became popular, and MIDI (Musical Instrument Digital Interface) was developed. In the same decade, with a greater reliance on synthesizers and the adoption of programmable drum machines, electronic popular music came to the fore. During the 1990s, with the proliferation of increasingly affordable music technology, electronic music production became an established part of popular culture.[5] In Berlin starting in 1989, the Love Parade became the largest street party with over 1 million visitors, inspiring other such popular celebrations of electronic music.[6]
2.
Ang pagpapahalaga o (values) ay nagmula sa salitang
Latin na valore na nangangahulugang pagiging
malakas o matatag at pagiging makabuluhan o
pagkakaroon ng saysay o kabuluhan.
PAGPAPAHALAGA
3.
Sa karaniwang tao, tumtukoy ito sa isang bagay na
mahalaga sa buhay. Ito ay tumutukoy rin sa anomang
mabuti.
Ayon kay Max Scheler Dy M., 1994), ang
pagpapahalaga ay obhetibo ng ating emosyonal na
daamdamin. Mauunawaan natin ang pagpapahalaga sa
pamamagitan ng pagdama dito.
PAGPAPAHALAGA
5.
Ibig sabihin, hindi nagbabago ang mga pagpapahalaga
dahil ang mga ito, lalo na ang nasa higit na mataas na
antas, ay mga kalidad kung saan nakasalalay ang
pagkatao.
A. IMMUTABLE AT OBJECTIVE
6.
Ang pagpapahalaga ay maaaring para sa lahat o para sa
sarili lamang. Halimbawa ang pagpapahalaga sa
kalusugan ay para sa lahat ng tao subalit ang bokasyon
na magpari o magmadre ay personal sa isang
indibidduwal.
B. SUMASAIBAYO (TRANSCEND) SA
ISA O MARAMING INDIBIDUWAL
7.
Ang pagpapahalaga ang nilalayong makamit ng isang
tao. Sa pagsisikap na makamit ito, ang kilos ng tao ay
nahuhubog at nagkakaroon ng diresyon tungo sa pag-
abot ng kanyang pagpapahalaga.
C. NAGBIBIGAY NG DIRESYON
SA BUHAY NG TAO
8.
Halimbawa, ang pagpapahalagang katarungan ay
dapat nariyan, buhay at umiiral. Kaya ako ay dapat
maging makatarungan at kumilos ng makatarungan.
D. LUMILIKHA NG KUNG ANONG
NARARAPAT (OUGHT-TO-BE) AT
KUNG ANO ANG DAPAT GAWIN
(OUGHT-TO-DO)
9.
1. Ganap na Pagpapahalagang Moral (Absolute Moral
Values)
Ito ay nagmumula sa labas ng tao. Ito ang pangkalahatang
katotohanan (universal truth) na tinatanggap ng tao bilang
mabuti o mahalaga.
Ito ay ang mga principyong etikal (ethical principles) na
kaniyang pinagsisikapang makamit at mailapat sa pang-
araw araw na buhay.
MGA URI NG
PAGPAPAHALAGA
10.
Ang mga pagpapahalaga tulad ng pag-ibig, paggalang
sa dignidad ng tao, pagmamahal sa katotohanan,
katarungan, kapayapaan, paggalang sa anumang pag-
aari, pagbubuklodng pamilya, paggalang sa buhay,
kalayaan, paggawa at iba pa ay mga halimbawa ng
ganap na pagpapahalagang moral.
11.
1. OBHETIBO
Ito ay naayon kung ano ito (what is), ano ito noon,
(has been) at kung ano ito dapat (must be);
2. PANGKALAHATAN
Ito ay sumasaklaw sa lahat ng tao, kilos at kondisyon
o kalagayan;
3. ETERNAL
Ito ay umiiral at mananatiling umiiral. Hindi ito
magbabago kahit lumipas man ang mahabang panahon.
ANG TATLONG KATANGIAN NG
PAGPAPAHALAGANG MORAL
12.
2. PAGPAPAHALAGANG KULTURAL NA PANGGAWI
(CULTURAL VALUES)
Ito ay mga pagpapahalagang nagmula sa loob ng tao.
Ito ay maaaring pansariling pananaw ng tao o kolektibong
paniniwala ng isang pangkat kultural.
Ang layunin nito ay makamit ang mga dagliang
pansarili o pampangkat na tunguhin (immediate goals).
Kasama rito ang pansariling pananaw, opinyon, ugali at
damdamin.
MGA URI NG
PAGPAPAHALAGA
13.
A. SUBHETIBO
Ito ay pansarili o personal sa indibidwal. Ito ay
ang personal na pananaw, ugali o hilig na bunga ng
pag-udyok ng damdamin, iniisip, motibo, karanasan at
nakasanayan.
Ito ay mga pagpapahalaga na maaring ang
kahihinatnan ay makikita lamang sa paglipas ng ilang
panahon o matapos makita ang resulta o bunga.
MGA KATANGIAN NG
PAGPAPAHALAGANG
KULTURAL NA PANGGAWI:
14.
B. PANLIPUNAN (SOCIETAL)
Ito ay naiimpluwensyahan ng pagpapahalaga ng
lipunan- ang nakagawiang kilos o asal na katanggap-
tanggap sa lipunan. Ito ay maaaring magdaan sa unti-
unting pagbabago upang makaayon sa panahon at mga
pangyayari.
15.
Ito ay nakabatay sa sitwasyon, sa panahon at
pangyayari. Ito ay madalas na nag-uugat sa
subhetibong pananaw sa kung ano ang
mapakikinabangan o hindi.
Ang ginagawang pagpili ay madalas na
ibinabatay sa kung ano ang mas kaaya-aya, kapuri-
puri, makabuluhan at tumutugma sa pangangailangan
sa kasalukuyang panahon.
C. SITWASYONAL (SITUATION)
16.
Ang PAGPAPAHALAGA ay ang pinagsusumikapan
ng tao na makamit. Ito ay layunin o tunguhin na
nagdudulot ng kabutihan sa buhay ng tao na ninanais
na maisakatuparan. (ISIP/THOUGHT)
IN SHORT:
17.
Ang BIRTUD ay mabuting kilos na ginagawa ng tao
upang isakatuparan ang pinahahalagahan. Ito ang
moral na gawi na nagbubunga sa pagkamit at
pagpapanatili ng pagpapahalaga. Ito ang pinag-isipang
paraan o hakbang upang makamit ang pagpapahalaga.
(KILOS/ACTION)
Editor's Notes
#8: Ang isang layunin ay nakabatay sa pagpapahalaga, upang makamit ang layuning ito, kailangang may partikular na balak ang tao na gawin.
#9: Sa madaling salita, ang pagpapahalaga ang pundasyon ng mga obligasyon, paniniwala, mithiin at saloobin.
#11: Hindi namimili ng katayuan sa buhay o lahi ang mga ito upang ating maangkin. Walang pinipiling panahon, tao, pangkatbo sitwasyon ang mga ito.
#12: Ito ay nananahan sa labas ng isip ng tao, at ito ay nananatili kahit pa hindi ito nakikita o iginagalang ng ilan.
#13: Halimbawa, kung lumaki ka sa Pilipinas kung saan ay konserbatibong kultura, tiyak na maninibago ka kung maninirahan sa europa.