More Related Content
What's hot (20)
Similar to EsP-9-Q4-week-3.pdf (20)
More from NoelPiedad (17)
Recently uploaded (20)
EsP-9-Q4-week-3.pdf
- 2. EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO Ikaapat na Markahan IKALIMA AT IKAANIM NA LINGGO 9
- 3. Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 9 Modified Self Learning Material Ikaapat na Markahan IKALIMA AT IKAANIM NA LINGGO Unang Edisyon, 2021 Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghahanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtatakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang- ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Assistant Secretary: Department of Education Dibisyon ng Oriental Mindoro Office Address: Sta. Isabel, Calapan City Bumuo sa Pagsusulat ng Gawaing Pangkatuto Manunulat: Irnanie A. Enrico Editor: Deo C.Ilagan Tagasuri: Deo C. Ilagan Tagaguhit: Khristine S. Lacsamana Tagalapat: Khristine S. Lacsamana Tagapamahala: Susana M. Bautista Rafael G. Manalo Charity R. Agabas-Capunitan Elmer P. Concepcion Oscar Linga
- 4. Paunang Salita Para sa tagapagdaloy: Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao para sa araling kinalalagyan ng mga Bayan sa Oriental Mindoro Ang kagamitang pampagkatuto na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa pampublikong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral. Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pang ika-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan. Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng Kagamitang Pampagkatuto: Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang kagamitang pampagkatuto na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul. Mga Tala para sa Guro Sa kagamitang pampagkatuto na ito ay inaasahang masasagot ang mahalagang tanong na: Bakit mahalaga na magkaroon ng Personal na Pahayag ng Personal na Misyon sa Buhay? Gaano ito kahalaga? Nakahanda ka na bang malaman kung ano ang bahaging iyong nararapat na gampanan? Simulan na natin, ngayon na!
- 5. Aralin 1 PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY MELC: Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay. EsP9PK-IVc-14.1 Natutukoy ang mga hakbang sa pagbuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay. EsP9PK-IVc-14.2 Susing Konsepto Mahalagang sigurado ang tao sa landas na kanyang tinatahak. Ito ang susi na makatutulong sa kaniya upang makamit ang kanyang mga layunin sa buhay.Ito ay mahalaga sa pagkakaroon ng makabuluhang buhay at ganap na pagkatao. Kaya sa tuwing magpapasya,kinakailangang pag-isipan ito nang makailang ulit upang maging sigurado at hindi maligaw. Ito ay dapat na makabubuti sa sarili , sa kapwa at sa lipunan. Ano nga ba ang kahulugan ng Personal na Misyon sa Buhay? Ito ay katulad ng isang personal na Kredo o isang motto na nagsasalaysay kung paano mo ninanais na dumaloy ang iyong buhay. Ito ay magiging batayan mo sa iyong gagawin na mga pagpapasya sa araw-araw. Isang magandang paraan ito upang higit mong makilala ang iyong sarili at kung saan ka patutungo. Nagsisilbi itong simula ng matatag na pundasyon sa pagkakaroon mo ng sariling kamalayan at mataas na pagpapahalaga sa iyong mga layunin sa buhay. Hindi madali ang paglikha nito, dahil nangangailangan ito ng panahon, inspirasyon at pagbabalik-tanaw. Ayon kay Stephen Covey sa kaniyang aklat na Seven Habits of Highly Effective People Begin with the end in mind. Nararapat na ngayon pa lamang ay malinaw na sa iyong isip ang isang malaking larawan kung ano ang nais mong mangyari sa iyong buhay. Mahalagang kilalanin mong mabuti ang iyong sarili at suriin ang iyong katangian, pagpapahalaga at layunin. Mag-isip ng nais mong mangyari sa hinaharap at magpasya sa direksiyon na iyong tatahakin sa iyong buhay upang matiyak na ang bawat hakbang ay patungo sa mabuti at tamang direksiyon. Ayon din kay Covey, ang paggawa ng personal na misyon ay nararapat na iugnay sa pag-uugali at paniniwala sa buhay. Sa paglikha ng Personal na Misyon sa Buhay, makatutulong na magkaroon ka ng pansariling pagtataya o personal assesment sa iyong kasalukuyang buhay. Ang resulta nito ay magiging kapaki-pakinabang sa iyong mapanagutang pasya at kilos. Narito ang mga dapat mong isaalang-alang sa pansariling pagtataya. 1. Suriin ang iyong ugali at katangian. Simulan mo ang paggawa ng iyong personal na misyon sa pamamagitan ng pagtatala ng iyong mga ugali at mga katangian. Ang pangunahin mong katangian ang magpapakilala sa iyo kung sino ka, paano ka naapektuhan ng mundo na iyong ginagalawan, ano ang mahalaga sa iyo at paano ka kumikilos para sa iyong gagawin na pagpapasya. 2. Tukuyin ang iyong mga pinahahalagahan. Kailangang maging maliwanag sa iyo kung saan nakabatay ang iyong mga pagpapahalaga. Kung saan nakatuon ang iyong lakas, oras at panahon. Ang iyong mga pinahahalagahan ang magiging pundasyon mo sa pagbuo ng personal na misyon sa buhay. 3. Tipunin ang mga impormasyon. Sa iyong mga impormasyon na naitala, laging isaisip na ang layunin ng paggawa ng personal na misyon sa buhay ay mayroong malaking magagawa sa kabuuan ng iyong pagkatao. Ito ang magbibigay sa iyo ng tamang direksiyon sa landas na iyong tatahakin.
- 6. All of us are creators of our own destiny Ang personal na misyon sa buhay ng tao ay maaaring mabago o mapalitan sapagkat patuloy na nagbabago ang tao sa konteksto ng mga sitwasyon na nangyayari sa kaniyang buhay. Ngunit magkagayon man, ito pa rin ang magsisilbing saligan sa pagtahak niya sa tamang landas ng kaniyang buhay. Ibig sabihin, tayo ang lilikha ng ating patutunguhan. Napakaganda hindi ba? Kaya pag-isipan mong mabuti, sapagkat anuman ang iyong hahantungan, iyan ay bunga ng iyong mga naging pagpapasya sa iyong buhay. Sa pagbuo mo ng personal na misyon sa buhay dapat na masasagot nito ang mga katanungang: 1. Ano ang layunin ko sa buhay? 2. Ano-ano ang aking mga pagpapahalaga? 3. Ano ang mga nais kong marating? 4. Sino ang mga tao na maaari kong makasama at maging kaagapay sa aking buhay? Ayon kay Stephen Covey, nagkakaroon ng kapangyarihan ang misyon natin sa buhay kung ito ay: 1. Mayroong koneksyon sa kaloob-looban ng sarili upang mailabas ang kahulugan niya bilang isang tao 2. Nagagamit at naibabahagi nang tama at mabuti at may kahusayan ang sarili bilang natatanging nilikha 3. Nagagampanan nang may balanse ang tungkulin sa pamilya, trabaho, komunidad at sa iba pang dapat gampanan 4. Isinulat upang magsilbing inspirasyon, hindi upang ipagyabang sa iba. May pagkakaiba ba ang propesyon sa misyon? Mahalaga na ito ay iyong mabatid sapagkat sa anumang propesyon na iyong tatahakin, kailangan na makita mo ang kaibahan nito at kung paano mo ito iuugnay sa iyong buhay Misyon/ Bokasyon Propesyon Ang misyon ay ang hangarin ng isang tao sa buhay na magdadala sa kaniya tungo sa kaganapan. Mula sa misyon, ay mabubuo ang tinatawag na bokasyon. Ang bokasyon ay galling sa salitang Latin na vocation ibig sabihin ay calling o tawag. Mula dito ay hindi na lamang Ang propesyon ay trabaho na ginagawa ng tao upang siya ay mabuhay. Ito ang resulta ng kaniyang pinag-aralan o matagal ng ginagawa at naging eksperto na siya dito. Ito ay maaaring gusto niya o hindi ngunit kailangan niyang gawin sapagkat ito ang pinagkukunan niya ng kaniyang ikabubuhay. At dahil sa ikabubuhay
- 7. simpleng trabaho ang kaniyang ginagawa kundi isang misyon na nagiging isang bokasyon. Dito tunay na nagkakaroon ang tao ng tunay na pananagutan sapagkat naibabahagi niya ang kaniyang sarili at kumikilos siya para sa kabutihang panlahat. lamang nakatuon ng kaniyang paggawa hindi siya nagkakaroon ng ganap na kasiyahan. Gawain 1 Sa bawat araw ay nagpapasya ang tao hindi ba?. Ikaw, paano ka nagpapasya? Sa iyong palagay nakatuon ba ang iyong pasya sa tamang direksiyong na iyong pupuntahan? Mayroon ka bang saligang ginagamit upang maging maayos at tama ang iyong gagawin? Panuto: 1. Punan ang kolum sa ibaba. 2. Magbigay ng limang sitwasyon sa iyong buhay na kung saan nagsagawa ka ng pagpapasya. 3. Isulat sa mga sumusunod na kolum kung paano mo ito isinagawa, ano mabuting naidulot nito at hindi mabuting naidulot nito sa iyo? Sitwasyon sa Aking Buhay Paano isinagawa ang pagpapasya? Mabuting Naidulot Hindi Mabuting Naidulot 1. 2. 3. 4. 5. Gabay na Tanong : 1. Ano ang natuklasan mo sa iyong sarili mula sa gawain? 2. Bakit mahalaga na magpasya nang tama? Ipaliwanag. 3. Mayroon ba itong magiging epekto sa iyong buhay sa hinaharap? Ipaliwanag
- 8. Gawain 2 Panuto: 1. Mula sa naunang gawain ay gumawa ng Linya ng Buhay o Life Line. 2. Isulat ang mga ginawang pagpapasya sa mga sitwasyon na naranasan mo sa iyong buhay. 3. Ikaw ay gagawa ng Line Graph. Tingnan ang halimbawa .Isulat ito sa isang malinis na papel. Ikaw naman: Sagutin ang mga tanong: 1. Ano ang napansin mo sa Linya ng Iyong Buhay? 2. Mula sa iyong ginawa, nakikita mo bang tinatahak mo ang tamang direksiyon na iyong nais na mangyari sa iyong buhay? Bakit? Ipaliwanag. 3. Paano makatutulong sa isang tao ang pagkakaroon niya ng gabay o pattern sa kaniyang buhay? Ipaliwanag. 5. Mahalaga ba sa isang taong magkaroon siya ng kaniyang magiging gabay sa kaniyang ginagawang pagkilos at pagpapasya? Ipaliwanag ang iyong sagot. 1 2 3 4 5 LINYA NG AKING BUHAY Pag-aaral nang mabuti araw-araw 1 2 3 4 5 LINYA NG AKING BUHAY
- 9. Ating Tayahin: Panuto: Panato: Basahin at unawaing mabuti ang mga aytem at piliin ang titik ng pinakatamang sagot. Isulat ito sa iyong sagutang papel. . 1. Alin sa mga sumusunod ang kahulugan ng Personal na Misyon sa Buhay? a. Ito trabaho na ginagawa ng tao upang siya ay mabuhay. b. Ito ay katulad ng isang personal na Kredo o motto na nagsasalaysay kung paano mo ninanais na dumaloy ang iyong buhay, ito rin ay magiging batayan mo sa iyong gagawin na mga pagpapasiya sa araw araw. c.Ito ay hangarin ng tao sa buhay na magdadala sa kanya tungo sa kaganapan. d. Ang tunay na misyon ay maglingkod. 2. Ang Personal na Misyon sa Buhay ay maaaring mabago o palitan. a. Tama, sapagkat araw-araw ay mayroong nababago sa tao. b. Mali, sapagkat mawawala ang tuon ng pahayag kung ito ay babaguhin o papalitan. c. Tama, sapagkat patuloy na nagbabago ang tao sa konteksto ng mga sitwasyon sa buhay. d. Mali, sapagkat ito na ang iyong saligan sa buhay. Maaring magkaroon ng problema kung ito ay babaguhin pa. 3. Ayon kay Stephen Covey, nagkakaroon lamang ang misyon natin sa buhay ng kapangyarihan kung: a. nagagamit sa araw-araw ng mayroong pagpapahalaga. b. nakikilala ng tao ang kaniyang sarili at nasusuri ang katangian ,pagpapahalaga at layunin. c. nagagampanan nang balanse ang tungkulin sa pamilya, trabaho at komunidad. d. kinikilala niya ang kaniyang tungkulin sa kaniyang kapuwa. 4. Ito ay ang hangarin ng isang tao sa buhay na magdadala sa kaniya tungo sa kaganapan. a. Misyon b. Bokasyon b. Bokasyon c. Propesyon d. Tamang Direksiyon 5. Ang ibig sabihin nito ay calling o tawag. a. Bokasyon b. Tamang Direksiyon c. Misyon d. Propesyon
- 10. Susi sa Pagwawasto Sanggunian Edukasyon sa Pagpapakatao 9 Modyul para sa Mag-aaral p.232-250 Tayahin 1. B 2. C 3. C 4. A 5. A