More Related Content
What's hot (20)
Similar to Konsep morfologi bahasa melayu (20)
More from Rekha Mariappan (10)
Recently uploaded (7)
Konsep morfologi bahasa melayu
- 1. Konsep morfologi bahasa Melayu Morfologi ialah bidang tatabahasa yang mengkaji perkataan dan cara-cara pembentukannya. Menurut Nik Safiah Karim (1996), morfologi ialah satu bidang ilmu yang mengkaji bentuk perkataan, struktur kata dan penggolongan kata. Struktur kata merupakan susunan bentuk bunyi ujaran atau lambang tulisan yang menjadi unit bahasa yang bermakna. Bentuk kata pula merupakan unit tatabahasa, sama ada berbentuk tunggal atau hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan dan penggandaan. Golongan kata ialah proses mengkategorikan perkataan berdasarkan keserupaan bentuk atau fungsi dengan anggota lain dalam golongan yang sama. Konklusinya bolehlah dikatakan bahawa morfologi bahasa Melayu merupakan bidang yang mengkaji struktur, bentuk dan golongan kata dalam bahasa Melayu. Morfem merupakan unit yang paling kecil dalam morfologi. Fungsi morfem iaitu membentuk perkataan. Dengan wujudnya kehadiran morfem, sesuatu perkataan mungkin terdiri daripada satu, dua atau lebih morfem. Sebagai contoh, perkataan ‘jual’ merupakan satu morfem, tetapi perkataan ‘terjual’ dan ‘menjualkan’ terdiri daripada dua dan tiga morfem, iaitu ‘ter + jual’ dan ‘men + jual + kan’. Perkara ini menunjukkan bahawa imbuhan juga merupakan morfem. Terdapat dua jenis morfem iaitu morfem terikat dan juga morfem bebas. Morfem terikat ialah morfem yang tidak dapat berdiri sendiri dan hanya wujud bersama-sama dengan morfem lain. Morfem bebas pula ialah morfem yang dapat berdiri sendriri dalam ayat. Oleh yang demikian, kata dasar pula disebut sebagai morfem bebas. Tidak semua morfem ialah perkataan tetapi semua perkataan ialah morfem. Perkataan merupakan unit bebas yang mempunyai makna dan dapat berdiri sendiri. Sebagai contoh, ayat Ini baju adik saya, terdiri daripada empat patah perkataan. Perkataan-perkataan ini dapat berdiri sendiri serta mengandungi makna, iaitu ‘ini’ bermaksud kata ganti nama tunjuk untuk menunjukkan tempat yang dekat, ‘baju’ merujuk kepada kata nama am bagi pakaian, ‘adik’ juga ialah kata nama am yang merujuk kepada seorang adik dan perkataan ‘saya’ pula merujuk kepada kata ganti nama diri orang yang pertama. Manakala morfem terikat tidak mengandungi makna dan tidak boleh berdiri sendiri seperti morfem bebas. Makna bagi morfem terikat hanya akan lahir apabila morfem tersebut diimbuhkan atau digabungkan dengan morfem bebas. Proses
- 2. penyusunan dan penggabungan morfem ini perlu mematuhi peraturan sistem morfologi sesuatu bahasa. Proses-proses pembentukan perkataan mestilah melibatkan pengimbuhan terutamanya bagi morfologi bahasa Melayu. Morf dan alomorf merupakan istilah-istilah yang penting untuk diketahui yang berkaitan dengan morfem. Misalnya, ayat ‘Doktor itu sedang merawat pesakit itu sejak bertahun lamanya’, terdiri daripada ‘doktor’, ‘itu’, ‘sedang’, ‘me’, ‘rawat’, ‘pe’, ‘sakit’, ‘itu’, ‘sejak’, ‘ber’, ‘tahun’, ‘lama’, ‘nya’, iaitu sebanyak 13 morfem. Unit-unit morfem yang telah direalisasikan itu disebut sebagai morf, iaitu elemen dalam bentuk kata yang kita dengar dalam pertuturan. Contohnya, perkataan ‘merawat’ morfnya ialah ‘me + rawat’ dan ‘bertahun’ morfnya ialah ‘ber + tahun’. Jelaslah bahawa morf disebut sebagai satuan gramatikal terkecil yang didengar terikat. Kebiasaannya dalam pengajian bahasa Melayu, morfem terikat mempunyai sekurang-kurangnya satu alomorf. Misalnya morfem awalan ‘di-‘ hanya mempunyai satu sahaja alomorf iaitu ‘di-’ itu sendiri, sebaliknya morfem ‘me-‘ mempunyai enam alomorf, iaitu ‘me-’, ‘mem-’, ‘men-’, ‘meng-’, ‘meny-’ dan ‘menge-’.