Mediar gerrak fernandez, galdos, perez, vazquez
1 like1,966 views
Txomin Fernandez Maialen Galdos Peio Perez Jon Ander Vazquez Historiako Gradua UPV/EHU
More Related Content
What's hot (17)
Similar to Mediar gerrak fernandez, galdos, perez, vazquez (10)
Mediar gerrak fernandez, galdos, perez, vazquez
- 1. MEDIAR GERRAKGERRAK Txomin Fern叩ndez Maialen Galdos Peio Perez Jon Ander Vazquez
- 2. AURKIBIDEA: 1. Testuinguru kronologikoa 2. Testuinguru geografikoa 3. Gerren partaideak 3.1. Pertsiarrak 3.2. Greziarrak 4. Mediar Gerrak 4.1. Lehenengo Mediar Gerraren aurrekaria 4.2. Lehenengo Mediar Gerra4.2. Lehenengo Mediar Gerra 4.3. Bigarren Mediar Gerraren aurrekariak 4.4. Bigarren Mediar Gerra 4.5. Ondorengo gatazkak 5. Mediar Gerren ondorioak 6. Herodotoren testuak. 7. Bibliografia
- 5. 3. Gerren partaideak 3.1. Pertsiarrak -K.a. VI. mende erdialdea-K.a.330 -Hedapena: Europa ekialdea, Asia erdialdea, Afrika iparraldea -Sistema administratibo garatua: Satrapia -Inperioaren ahultasuna: tamaina erraldoia -Konkistatuekiko tolerantzia -Buruzagi entzutetsuak -Inperioaren amaiera: Alexandro Handia
- 6. 3. Gerren partaideak 3.1. Pertsiarrak -K.a. VI. mende erdialdea-K.a.330 -Hedapena: Europa ekialdea, Asia erdialdea, Afrika iparraldea -Sistema administratibo garatua: Satrapia -Inperioaren ahultasuna: tamaina erraldoia -Konkistatuekiko tolerantzia -Buruzagi entzutetsuak -Inperioaren amaiera: Alexandro Handia ZIRO HANDIA
- 7. 3. Gerren partaideak 3.1. Pertsiarrak -K.a. VI. mende erdialdea-K.a.330 -Hedapena: Europa ekialdea, Asia erdialdea, Afrika iparraldea -Sistema administratibo garatua: Satrapia -Inperioaren ahultasuna: tamaina erraldoia -Konkistatuekiko tolerantzia -Buruzagi entzutetsuak -Inperioaren amaiera: Alexandro Handia DARIO I.a
- 8. 3. Gerren partaideak 3.1. Pertsiarrak -K.a. VI. mende erdialdea-K.a.330 -Hedapena: Europa ekialdea, Asia erdialdea, Afrika iparraldea -Sistema administratibo garatua: Satrapia -Inperioaren ahultasuna: tamaina erraldoia -Konkistatuekiko tolerantzia -Buruzagi entzutetsuak -Inperioaren amaiera: Alexandro Handia JERJES I.a
- 9. 3. Gerren partaideak 3.1. Pertsiarrak -K.a. VI. mende erdialdea-K.a.330 -Hedapena: Europa ekialdea, Asia erdialdea, Afrika iparraldea -Sistema administratibo garatua: Satrapia -Inperioaren ahultasuna: tamaina erraldoia -Konkistatuekiko tolerantzia -Buruzagi entzutetsuak -Inperioaren amaiera: Alexandro Handia JERJES I.a
- 10. 3.2. Greziarrak Lurralde ez bateratua Ezaugarri amankomunak: -Erlijioa -Hizkuntza -Historia Gerran, polisen zatiketa -Batzuek Greziarren alde -Besteek, Pertsiaren alde
- 11. 3.2. Greziarrak Lurralde ez bateratua Ezaugarri amankomunak: -Erlijioa -Hizkuntza -Historia -Apoikia Gerran, polisen zatiketa -Batzuek Greziarren alde -Besteek, Pertsiaren alde LEONIDAS Termopilak
- 12. 3.2. Greziarrak Lurralde ez bateratua Ezaugarri amankomunak: -Erlijioa -Hizkuntza -Historia -Apoikia Gerran, polisen zatiketa -Batzuek Greziarren alde -Besteek, Pertsiaren alde TEMISTOKLES Artemisia
- 13. 3.2. Greziarrak Lurralde ez bateratua Ezaugarri amankomunak: -Erlijioa -Hizkuntza -Historia -Apoikia Gerran, polisen zatiketa -Batzuek Greziarren alde -Besteek, Pertsiaren alde MILZIADES Maraton
- 14. 4. Mediar Gerrak 4.1. Lehenengo Mediar Gerraren aurrekaria Pertsiarren mendebalderanzko espantsioa Asia Txikiko Joniako kostaldea Helesponto eta Egeo iparraldeko kolonia grekoen konkista Tiraniak inposatu Euren nahiak inposatu Zilegitasuna Joniar altxamenduaJoniar altxamendua Aristagoras Atenastarren laguntza Herodoto Mendeku soila? Iturria: atenastarrak
- 15. 4.2. Lehenengo Mediar Gerra Joniar Altxamenduaren porrotaren ostean Pertsiarren lehenengo espedizioa (K.a. 492) Mardoniok zuzendua Bigarren espedizioa (K.a. 490) Datis eta Artefernes Maraton Greziar garaipena
- 16. 4.3. Bigarren Mediar Gerraren aurrekariak Gerren artean 10 urte Grezian: Lehia politikoak eta Barne gatazkak Pertsiar inperioan: Darioren heriotza, Jerjes boterera eta Babilonia eta Egiptoko altxamenduak
- 17. 4.4. Bigarren Mediar Gerra -Jerjes-en erasoa K.a. 480an itsasoz eta lurrez zati bat menperatu -Greziarren erantzuna: -Lurrez, Termopilak -Itsasoz, Artemisio Termopilak (Herodoto, VII, 219-220). Pertsiak garaitu, baina harrotasuna hazi. Poema: (Ceos-eko Sim坦nides) De los que en las Term坦pilas cayeron gloriaes la fortuna y noblees el destino y un altar la tumba.y noblees el destino y un altar la tumba. Artemisio (Herodoto VIII, 16).
- 19. 4.4. Bigarren Mediar Gerra -Jerjes Grezia erdialderantz bideratu -Tem鱈stoclesek Atenas ebakuatu, jendea Salaminara bidaliz. -Salaminako bataila (K.a. 480) -Pertsiarren flota suntsitu. -Pertsia bakea lortzen saiatu. Greziarrek ez onartu. -Hellenikon:odol, hizkuntza, erritu eta ohitura batasuna. Xenofobia. () ni encierra tanto oro en todas sus minas el globoentero de la tierra, ni cuenta entre todas sus() ni encierra tanto oro en todas sus minas el globoentero de la tierra, ni cuenta entre todas sus regionesalguna ni tan bella, no tan feraz, ni tan preciosa, a trueque de cuyotesoro y de cuya provincia,quisi辿ramos los atenienses pasarnos al medo conla infame condici坦nde la esclavitud de Grecia(). Herodoto, Istoriai VIII, 144. -Platea-ko bataila (Beozia) K.a.479an. Pertsiarren porrota. -Micale-ko bataila K.a 479an. (Herodoto, IX, 90) -Asia Txikiko hiri greziarren askatzea. Garaipena. -Eztabaida garrantzitsua sortu K.a. V. mendeko Grezian.
- 20. 4.5. Ondorengo gatazkak -Iturrien desberdinek izendapen ezberdina erabili. -Greziarrek ofentsibari ekin (Atenas bai, Esparta ez) -Delosko Liga sortu (Atenas gidari) -Garaipen azkarrak: -Bizantzio- Eion (K.a 476-475) : Pertsiarrak Bizantziotik kanporatu. -Eurimed坦n K.a. (469-468): Greziarren garaipenaren ondorioz, Asia Txikiko hegoaldeko hiriak ligan sartu. -Artajerjesek Kaliaseko Itunean, Greziako Polisen subiranotasuna onartu K.a. 449.-Artajerjesek Kaliaseko Itunean, Greziako Polisen subiranotasuna onartu K.a. 449. urtean, Mediar Gerrei amaiera emanez.
- 21. 5.-Ondorioak Abertzaletasun greziarraren areagotzea? Batasunik ez Zatiketa politikoa Greziar askatasun, eleuzeriaren, eta pertsiar tiraniaren arteko gerra? Eta Pertsiar inperioak irabazi izan balu? Orientalizazioa? Gerraren ostean, Atenasen nagusigoa Peloponesoko Gerrarantz, Espartarren aurka Pertsiar eta greziarren arteko gatazken amaiera Alexandro Handiak Pertsia konkistatzean.konkistatzean.
- 22. 6- HERODOTO 97. Bada, jarrera hori hartu eta persiarren etsaigoa piztu zuten une hartan heldu zen Athenasera, hain zuzen, Spartatik Kleomenes lazedemondarrak egotzitako Aristagoras Miletokoa; Athenas baitzen, izan ere, gainerako Heladen hiririk boteretsuena. Herria aurrean zuelarik, Aristagorasek Spartan esandakoa bera errepikatu zuen Asiako aberastasunei eta persiarren gerra egiteko moduari buruz, ez ezkuturik ez lantzarik ez zeramatenez, erraz harrapatzekoak zirela nabarmenduz. Argudio horiexek erabili zituen, hitz batez, beste hauharrapatzekoak zirela nabarmenduz. Argudio horiexek erabili zituen, hitz batez, beste hau ere erantsiz, hots, miletoarrak Athenastik joandako kolonoak zirela eta haienean babesa aurkitzea itxaron zitekeela, boteretsu ere bazirelako; eta, eskaria halakoa izanez, ez zuen utzi promesa bat ere egin gabe, azkenean haiek konbentzitzea lortu zuen arte. Badirudi, zinez, errazagoa dela jende asko limurtzea bat bakarra baino, zeren Aristagorasek ez baitzuen lortu Kleomenes lazedemondar bakar hura limurtzerik, eta bai, ostera, hogeita hamar mila athenastar. Athenastarrek, beraz, limurturik, bozketa egin eta hogei gerrauntzi bidaltzea erabaki zuten joniarrei laguntzera, Melanthio izendatuz almirante, herkideen artean prestigio handia zuena maila guztietan; eta gerrauntzi hauek izan ziren zorigaitzen hasiera, bai heleniarrentzat baita atzerritarrentzat. Herodoto, Historia V: 97.
- 23. 105. Eta estrategoek egin zuten lehenengo gauza, oraindik hirian zeudela, Spartara heraldo bat bidaltzea izan zen, Philipides hain zuzen, izatez hiritar athenastarra eta lanbidez posta-gizona. Bada, Philipidesek berak aitortu zuenez eta athenastarrei jakinarazi zienez, Parthenio menditik gertu, Tegeako iparraldean, Pan irten zitzaion bidera. Jainkoak oihuka deitu omen zion beraren izenez eta athenastarrei honako hau esateko agindua eman: ea zer dela-eta ez ziren berataz arean ere arduratzen, berak haienganako zuen begikotasuna kontuan hartu gabe eta behin baino gehiagotan sorotsi zituen arren, eta aurrerantzean ere sorotsiko. Istorio hori egiazkotzat hartuz eta gertakarien garapen zoritsua ikusirik, athenastarrek santutegi bat eraiki zuten Akropoliaren barrenean Panen ohoretan, eta, jainkoaren mezua aintzakotzat hartuz, urteroko sakrifizioen bidez eta zuzi-lasterketa bat eginez eskatzen diote babesa. 106. Orain, bada, Philipides, une hartan estrategoek mezulari bidali eta Pan bera agertu zitzaiola adierazi zuen gizon hura, Athenastik irten eta egun batera iritsi zen Spartara. Eta magistratuenadierazi zuen gizon hura, Athenastik irten eta egun batera iritsi zen Spartara. Eta magistratuen aurrean aurkeztutakoan, hauxe esan zuen: "Lazedemondarrok, athenastarrek zera eskatzen dizuete, arren, laguntza eman diezaiezuela eta ez dezazuel permiti Heladeko hiri zaharrenetariko bat barbaroen uztarpean eror dadin; izan ere, Eretria esklabo da jada, eta Helade ere ahulago aurkitzen da, beraz, halako hiri garrantzitsua galdu ondoren". Heraldoak, hitz batez, esateko agindu ziotena esan zien. Lazedemondarrek, orduan, athenastarrak sorostea erabaki zuten, baina ezinezkoa zitzaien hori berehalaxe egitea, zeren ez baitzuten nahi araua hausterik; izan ere, hilaren bederatzigarrenean zeuden, eta ez ziren abiatuko espedizio batera -zioten- hilaren bederatzian, ilbete izan baino lehen. Herodoto VI, 105-106, Fidipides
- 24. 8. Bibliografia BLZQUEZ, J.M.; LPEZ MELERO, R.; SAYAS, J.J.: Historia de Grecia Antigua, Madril, C叩tedra, 1989. WILL, E. (FERNNDEZ NIETO, F.J.ren itzulpena); El Mundo Griego y el Oriente. TomoI. El sigloV (510-403), Madril, Akal.Pueblos y civilizaciones, 1997. (Jatorrizkoa: Le monde grec et lOrient. Tome I. Le Ve si竪cle(510-403), Frantzia, Presses Universitaires de France, 1972) RUIPREZ, M.S.; Historia de Grecia, Bartzelona, Montaner y Simon, 1963. GMEZ ESPELOSN, F..J.; Introducci坦na la Grecia Antigua, Madril, Alianza Editorial, 1998.Editorial, 1998. HERODOTO; Historia. Traducci坦ny notas de Carlos Schrader, Madril, Gredos, 1997. ICAZO, M.; Historia del Mundo Antiguo, vol. 23: Griegos y Persas en el Egeo , Madrid, Akal, 1989. LERIDALAFARGA, R.; Grecia y Persia en el Mundo Antiguo. Las Guerras m辿dicas. http://clio.rediris.es/articulos/grecia.htm