�ݺ�ߣ

1-Praia do Vao
2-Praia do Cavernal. Enseada da Illariña.
3-Punta Surmuíño
4-Illa Tourís
5-Illa Marma
6-Seo e punta da Silva
7-Morrasas de Ardia
8-Punta de Besada
9-Praia da Vía
10-Ponte da Toxa. Praia da Ponte Sur
11-Illa da Toxa
12-Praia de Fornos. Punta do Vendaval.
13-Praia/seo da Fonte
14-Punta e praia de San Marcial
15-Punta de Cabreirón.
Punta e praia Cruz das Ánimas.
16-Punta e praia da Mourisca
17-Praia de Covadelo ou da Ponte Norte.
18-Punta e Praia do Confín/Peralto
19-O Grove
20-Praia do Hospital. Cons Corveiro.
21-Punta de Lordelo
22-O Esteiro
23-Punta de Cantodorxo
24-Praia de Rons.
Illotes Os Sinais de Rons.
25-Con Roibo. Praia do Con Roibo.
Punta de Rons.
26-Porto dos Padroneses
27-Virxe das Mareas
28-Praia de Louxiñas
29-Meloxo: porto, seo e praia
30-Praia Lavagueira
31-Punta Moreiras
32-Pedra do Santo
33-Area das Pipas. Area de Reboredo.
34-Punta Laxe da Robeira.
35-Praia Mexilloeira
36-Lagoa Bodeira
37-Praia de Area Grande
38-Praia da Barcela. Praia do Barreiriño
39-Praia do Carreiro
40-Punta de San Vicente
41-O Pombeiro
42-Praia do Castriño
43-Praia Baleela e Punta Pateiro
44-Praia e seo de Castiñeiras
45-Praia e punta Barreiro
46-Punta Aguieira.
Praia Aguieira ou da Poza.
47-Praia de Con Negro. Con Negro.
48-Con do Corvo. Porto Xunco.
49-Laxes do Abade
50-Punta e illotes do Conchido.
51-Praia de Canelas
52-Punta Miranda
53-Punta e Con da Abelleira. Praia da
Abelleira ou Fervide.
54-Praia da Barrosa
55-Praia Farruco. As Lobeiras.
56-Praia Buraca da Londra.
57-Porto de Pedras Negras. Praia do Portiño.
58-Praia do Espiño
59-Punta do Portiño. Praia Seixeliños.
60-Praia de Area da Cruz/Balea
61-Punta e Con das Paxareiras. Praia Sobre do Pozo.
62-Praia das Paxareiras ou Raeiros.
63-Punta e laxes de Raeiros
64-Praia da Lanzada
65-Punta e illote do Colmado
66-A Siradella
67-Istmo da Lanzada

O concello do Grove ocupa a península que pecha a ría de Arousa polo sur, unido a terra
polo itsmo areoso da Lanzada. Nos seus 41,5 km de costa ao interior e o exterior da ría,
hai unha sucesión de praias e areais con cantís e rochedos e numerosos illotes e illas (a
maior é a da Toxa).
As principais actividades son a pesca, o marisqueo, a acuicultura e o turismo. Hai
algunhas industrias relacionadas co mar.
É un concello de grandes valores naturais, cunha gran parte da súa costa protexida.
Tamén acolle un importante patrimonio etnográfico e histórico-artístico. A festa principal
é a do Marisco, no mes de outubro.

PROTECCIÓNS
-LIC/ZEC “Ons-O Grove”
-ZEPAs “Complexo Intermareal Umia-O Grove, A Lanzada, Lagoa Bodeira e Punta do
Carreirón” e “Espazo Mariño Rías Baixas de Galiza”
-Humidal de Importancia Internacional RAMSAR “Complexo intermareal Umia--O Grove”
-Reserva ornitolóxica da SEO/BirdLife “O Grove”

RÍA DE AROUSA
Ábrese entre as puntas Falcoeiro, ao norte, e o Con da Aguieira (na península do Grove),
ao sur, separada da ría de Muros e Noia polo macizo montañoso da serra da Barbanza.
É a maior das rías galegas, con 25 km de lonxitude, 10 km de largor na zona máis ampla e
230 km2 de superficie. É unha ría ampla e aberta formada pola unión dos vales fluviais dos
ríos Ulla e Umia, e nela desaugan numerosos ríos de menor entidade. Ten un perfil moi
irregular e con múltiples formacións: seos, praias, cantís, illas...
Acolle áreas de grande interese ecolóxico e cultural e está intensamente poboada e
explotada

Seo do Umia. Área comprendida entre o istmo da Lanzada e a desembocadura do Río Umia
en Cambados. É unha zona de costa recortada e protexida con augas pouco profundas e
mornas. A grande cantidade de sedimentos deixados polos ríos forma bancos de area que
alternan con zonas lamacentas e dan lugar a ecosistemas dunha enorme diversidade
biolóxica. É criadeiro de numerosas especies mariñas (especialmente moluscos) e zona de
enorme importancia para o paso e o descanso das aves mariñas, en especial as limícolas.

Vista do seo Umia e o istmo da Lanzada desde A Siradella

Restos das Telleiras de Ardia, nas proximidades das punta Surmuíño (imaxe de 1982)

Observatorio de aves no Con Guillete

6-Seo e punta da Silva
Morrasas de Ardia
Illote Loraña

9-Praia da Vía. Un importante banco marisqueiro, entre a illa da Toxa e O Grove.

A illa da Toxa é un dos centros termais máis importantes de Galiza. Convertiuse nun importante
centro balneario despois de descubrirse os mananciais de augas termais. O primeiro hotel e a ponte
rematáronse en 1910. Ata esas datas a xente facía uso das augas termais en pozas e bañeiras sen as
mínimas comodidades.
11-Illa da Toxa

13-Praia e seo da Fonte (A Toxa)

14-Punta e praia de San Marcial (A Toxa)

15-Punta de Cabreirón (A Toxa)

Punta e praia Cruz das Ánimas (a Toxa)

16-Punta e praia da Mourisca (A Toxa)

17-Praia de Covadelo ou da Ponte Norte (A Toxa)

18-Punta e Praia do Confín/Peralto

19-O GROVE, capital do concello e vila mariñeira e turística.

Porto do Grove. Un importante porto pesqueiro, de acuicultura e especializado
en embarcacións turísticas.

29-Meloxo: porto, seo e praia. Conserva o aire tradicional xunto cos avances no
cultivo de mexillón, no que está especializado.

Praia no fondo do seo de Meloxo

31-Punta Moreiras.
Acolle un acuario e o Museo da Salga e do Mar.

Praia
Mexilloeira,
lagoa
Bodeira,
punta
Moreiras e,
ao fondo,
Meloxo

36. Lagoa Bodeira. Pequena lagoa litoral separada do
mar pola praia e as dunas da Mexilloeira.

Praia do Francés e punta Barcela

Praia do Carreiro e punta da Barcela

Necrópole de Adro Vello, na parte alta da praia do Carreiro. Enterramento medieval
a carón dunha antiga capela construída sobre unha Vila Romana. Nas proximidades
hai un castro.

A boca da ría da Arousa desde O Carreiro

43-Praia Baleela e Punta Pateiro

Praia Baleela e puntas Pateiro e de San Vicente

44-Praia e seo de Castiñeiras.
45-Praia e punta Barreiro

46. Praia Aguieira ou da Poza. Punta Aguieira.

Cons traballados polo mar na zona do Con Negro. A erosión produce nos granitos
grandes bloques de formas redondeadas.

50-Punta e illotes do Conchido

Praia de Canelas coa marea baixa

60-Praia de Area da Cruz/Balea

61-Punta e Con das Paxareiras. Praia Sobre do Pozo

Vista aéreas desde Balea ata o istmo da Lanzada

62-Praia das Paxareiras ou Raeiros

Praia das Paxareiras ou Raeiros

64-Praia da Lanzada.
Unha praia emblemática en Galiza, pola súa extensión (2.400 m), pola situación, no
corazón das Rías Baixas e pola historia e os ritos e crenzas asociados a ela.

66-Monte da Siradella (157 m de altitude), un espléndido miradoiro sobre a ría de Arousa e
a costa da Lanzada, no que se atopa o Centro de Interpretación do LIC “Ons-O Grove”.

Vista do Istmo da Lanzada desde o Monte da Siradella

67-Istmo da Lanzada. Un brazo areoso que une O Grove ao continente. Na parte que da
ao mar aberto aséntase a praia da Lanzada; a zona intermedia está formada por dunas
fixadas pola vexetación, entre as que hai varias lagoas estacionais orixinadas por antigas
explotación de area; e a interior da ao seo do Umia-O Grove. Nesta zona a marea baixa
deixa ao descuberto unha ampla chaira intermareal na que se alimentan as numerosas
aves que a frecuentan.

Istmo da Lanzada, península do Grove e seo do Umia-O Grove

VALOR XEOLÓXICO
As rochas da costa do Grove son
maioritariamente graníticas con
pequenas intrusións de xistos e gneis.
Hai amplas zonas de sedimentación,
en especial na barra que pecha o seo
do Umia e forma as praias do Vao e A
Lanzada.
MAPA LITOLÓXICO

Pedra Cabaleira. Monte da Siradella. Vista dio istmo da Lanzada e do litoral de Sanxenxo

Pedra Cabaleira. Monte da Siradella.

Xistos no litoral de San Vicente

LUGAR DE INTERESE XEOLÓXICO GM050 Augas termais da Toxa.
(LIX pendente de descrición e delimitación definitiva)
A illa da Toxa está formada por granitos que están afectados por importantes fracturas
NE-SO e N-S, ademais de aparecer cubertos por sedimentos aluviais de espesor variable.
As augas termais abrollan a uns 40ºC. A súa composición química é clorurada sódica
radioactiva, con concentracións importantes de boro e sulfatos.
Interese principal: hidroxeolóxico.

LUGAR DE INTERESE XEOLÓXICO GM049. Tómbolo da Lanzada.
(LIX pendente de descrición e delimitación definitiva)
Tómbolo de grandes dimensións (2,5 km de lonxitude e comprimento variable entre 1,4 e
0,5 km) praias, dunas e coídos
Interese principal: xeomorfolóxico.
Istmo da Lanzada e seo do Umia

VALOR BIOLÓXICO
No litoral do Grove podemos atopar unha grande variedade de ecosistemas e hábitats:
esteiros, lameiros, areais, dunas, costa rochosa abrigada e exposta … o que da lugar a una
enorme biodiversidade e á presenza de especies pouco común.
Corvos mariños

Vexetación típica de esteiro

Vexetación de marisma: algas, espartina…

Cardo leiteiro (Cistanche phelipaea).
Ten como único punto de referencia en toda Galizia o litoral dao So do Umia. É unha planta que
parasita a outras leñosas da beiramar. So é visible cando florece entre os meses de abril e xuño.

Bocho (Fucus vesiculosus) Verdello (Enteromorpha...)
Alga nas dunas

Halimione portulacoides
Herba coral (Sarcocornia perennis)

No istmo da Lanzada aséntase un sistema dunar que conta con máis de 100 especies, entre
as que se atopan endemismos locais e rexionais. Silene littorea, Iberis procumbens, Linaria
polygalifolia, Armeria pubigera, Armeria maritima subsp. miscella, Rumex biformis...

Lagoas estacionais do istmo da Lanzada. Acollen avefrías, galiñolas negras, lavancos...

As dunas da Lanzada acollen unha gran variedade de
especies, aínda que a presión á que están sometidas, sobre
todo no verán, convertiu en raras algúnhas antes máis
comúns como a arenaria (Hokenya peploides)

Carrascas de San Xoán (Othanthus maritimus)

Paxariños amarelos (Linaria polygalifolia),
endemismo atlántico da Península Ibérica.

Rabo de lebre (Laguros ovatus)

Ophyoglosum, un fento moi raro que se atopa nas dunas da Lanzada

Triglochin
maritima
Cyperus eragrostis
Cyperus capitatus

Figueira do Meco
Unha árbore ligada a lendas
tradicionais. Incluída no Catálogo
de Árbores Senlleiras da Xunta de
Galiza.

Na lagoa Bodeira hai salgueiros, oucas, xuncos, carrizos. Crían aves como a galiñola negra, o
mergullón pequeno e o lavanco real. Nos veráns visítana avións e vencellos e nos arredores
hai miñatos, lagarteiros e numerosos paxaros. Tamén podemos atopar unha grande
cantidade de ras, limpafontes, cabalos do demo e outros insectos acuáticos.

Limícolas no Vao. O seo do Umia-O Grove acolle regularmente (xaneiro) de 13.000 a 16.000
aves acuáticas (sen ter en conta as gaivotas).
As limícolas, polo seu número e variedade, fan deste enclave un dos lugares de maior
interese ornitolóxico do litoral galego.

Pilro curlibico ou pirlo común (Calidris alpina)

Cullereiros (Platalea leucorodia). Co seu curioso peteiro en forma de culler filtran a
lama e capturan pequenos animais. No seo do Umia hai unha importante poboación
invernante, a mais importante de Galiza (máis de cen exemplares)

LIC ONS-O GROVE.
Acolle ecosistemas dunha
grande diversidade
biolóxica. É criadeiro de
numerosas especies
mariñas (especialmente
moluscos) e zona de
enorme importancia para
o paso e o descanso das
aves mariñas, en especial
as limícolas.

USOS/APROVEITAMENTO
-Pesca, marisqueo e acuicultura
-Navegación
-Turismo, lecer e deportes
-Industrias
Marisqueo na Vía

Centro de interpretación do LIC “Ons O Grove” no monte da Siradella

A amplitude da costa do Grove, a súa accesibilidade e o seu interese ofrecen a posibilidade
de facer numerosos percorrridos camiñando ou con vehículos, en calquera época do ano,
dada a variabilidade que ofrece o cambio das estacións, en especial a floración das dunas e
o paso das aves migratorias. Moitos destes roteiros están sinalizados e acondicionados.
Ruta circular, con
desvíos, para facer
case 50 km en coche e
todas as camiñadas
que queiramos ata
encher unha xornada
de paisaxes de mar e
praias aos catro
ventos.

Roteiro perimetral para coñecer litorais e ambientes diversos, de interese natural, e lugares con
pegadas históricas e etnográficas. Facelo dunha soa vez supón camiñar uns 34 km, 7 km máis se lle
damos a volta á Toxa, pero é posible facelo por partes, pois a todas hai acceso doado, ou escoller só
aquelas que nos parezan de maior interese para o noso propósito

Monte Loureiro/ Siradella, o máis importante punto panorámico e Centro de Información
do LIC Ons-O Grove. Pódese facer unha camiñada circular de 4 km desde a rotonda na que
a estrada se desvía a San Vicente.

PROBLEMAS/AGRESIÓNS
-Construcións na liña de costa, dragados, recheos
-Presión humana nos espazos naturais e sobre as especies
-Especies invasoras
-Contaminación

Herba do coitelo (Carpobrotus) unha planta invasora de orixe surafricana

Adela Leiro, Mon Daporta
xuño 2021

�ݺ�ߣ

O Grove, A Costa

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Similar to O Grove, A Costa (13)

More from MonContos (20)

O Grove, A Costa