More Related Content
What's hot (20)
Similar to Quan ly benh hai cay co mui (20)
Quan ly benh hai cay co mui
- 1. 1 QU畉N L B畛NH H畉I CY C MI B畛nh vi khu畉n Tristeza T叩c nh但n g但y h畉i Virus g但y b畛nh l Closterovirus c坦 d畉ng s畛i di v畛i k鱈ch th動畛c 11 x 2.000 袖m (Bar- Joseph v ctv., 1979). R畉y m畛m l m担i gi畛i truy畛n b畛nh Tristeza tr棚n c但y c坦 m炭i. Virus kh担ng truy畛n qua c董 gi畛i nh動ng c坦 th畛 truy畛n qua chi畉t gh辿p. Kh畉 nng g但y h畉i - Tri畛u ch畛ng b畛nh xu畉t hi畛n kh叩c nhau tr棚n c但y c坦 m炭i tu畛 theo gi畛ng, d嘆ng virus nhi畛m, ti棚u bi畛u nh畉t l g但y g但n trong, c但y b畛 l湛n, c畉 th但n v nh叩nh c但y b畛 l探m n畉ng khi b坦c v畛 kh畛i th但n. T畛 坦, lm gi畉m nng su畉t v k鱈ch th動畛c tr叩i, cnh tr畛 n棚n gi嘆n v d畛 g達y. Tr棚n qu箪t 動畛ng, khi tr叩i 畉t k鱈ch th動畛c b畉ng tr叩i pingpong th狸 b畛 vng t畛 ph畉n 鱈t l棚n cu畛ng tr叩i, tr叩i r畛ng hng lo畉t, g但y th畉t tho叩t n畉ng cho nh v動畛n. - Ph畉n l畛n c叩c c但y c坦 m炭i 畛u nhi畛m Tristeza. 畛 BSCL, b畛nh Tristeza nhi畛m tr棚n c但y chanh Gi畉y L畛 tri畛u ch畛ng g但n trong, m畛t s畛 c但y chanh Tu L畛 tri畛u ch畛ng l探m th但n, c但y qu箪t 動畛ng b畛 vng n畛a d動畛i c畛a tr叩i sau 坦 r畛ng nhi畛u, c坦 th畛 l棚n 畉n 50% s畛 tr叩i tr棚n c但y. T叩c nh但n g但y h畉i - C叩ch ly v ti棚u h畛y c但y b畛nh. - D湛ng d嘆ng nh畉 畛 b畉o v畛 ch辿o. - S畛 d畛ng g畛c gh辿p kh叩ng hay ch畛ng ch畛u b畛nh. - p d畛ng c担ng ngh畛 chuy畛n gene. Tuy nhi棚n, k畉t qu畉 ch畛 c嘆n trong ph畉m vi ph嘆ng th鱈 nghi畛m v m畛c 畛 nh l動畛i. + S畛 d畛ng thu畛c c坦 ho畉t ch畉t Pymetrozin 畛 tr畛 c担n tr湛ng ch鱈ch h炭t, t叩c nh但n truy畛n b畛nh Tristeza. H狸nh 1: (A) B畛nh g但y l探m th但n g畛; (B) B畛nh g但y l探m cnh g畛; (C) Tri畛u ch畛ng g但n trong tr棚n l叩 chanh do virus Tristeza g但y ra; (D) Tri畛u ch畛ng vng 鱈t (u担i) tr叩i tr棚n qu箪t 動畛ng do nhi畛m Tristeza.
- 2. 2 B畛nh vng l叩 Greening (vi khu畉n gram 但m Liberobacter asiaticum) i畛u ki畛n ph叩t sinh, ph叩t tri畛n Vi khu畉n g但y h畉i s畛ng trong m畉ch libe c畛a c但y, lan truy畛n qua m畉t gh辿p hay do r畉y ch畛ng c叩nh. Vi khu畉n g但y x叩o tr畛n sinh l箪, lm t畉t ngh畉n qu叩 tr狸nh v畉n chuy畛n dinh d動畛ng. Do 坦, lm thi畛t h畉i 畉n nng su畉t, ph畉m ch畉t tr叩i. B畛nh kh担ng c坦 gi畛ng kh叩ng. Ngoi c但y c坦 m炭i, vi khu畉n c嘆n nh但n m畉t s畛 t畛t trong c但y d畛a c畉n (Catharanthus roscus), d但y t董 h畛ng (Cuscuta spp.) Kh畉 nng g但y h畉i B畛nh xu畉t hi畛n quanh nm. Tri畛u ch畛ng i畛n h狸nh c畛a b畛nh l l叩 vng l畛m 畛m l i畛n h狸nh nh畉t c畛a b畛nh (ch畛a nhi畛u vi khu畉n) song c叩c tri畛u ch畛ng i k竪m nh動 vng l叩 g但n xanh (thi畉u k畉m), vng l叩 thi畉u Mangan c滴ng d畛 dng t狸m th畉y. C畉n l動u 箪 g但n l叩 v畉n xanh, trong khi n畉u l叩 vng g但n vng th狸 l畉i i畛n h狸nh h董n c畛a b畛nh do n畉m Phytopthora. Bi畛n ph叩p qu畉n l箪 - Lo畉i b畛 c但y 達 nhi畛m b畛nh, c但y k箪 ch畛 c畛a r畉y (c但y nguy畛t qu畛i, d但y t董 h畛ng) sau khi 達 phun thu畛c tr畛 r畉y. - Tr畛ng c但y gi畛ng s畉ch b畛nh, c叩ch ly ngu畛n nhi畛m b畛nh, tr畛ng th動a v c坦 c但y ch畉n gi坦 b畉o v畛. - S畛 d畛ng thu畛c c坦 ho畉t ch畉t nh動 PymetrozinPhun 畛nh k畛 b畉o v畛 c叩c 畛t l叩 non, nh畉t l vo m湛a Xu但n, hay 畉u m湛a m動a v狸 r畉y lu担n ch畛n c叩c 畛t non 畛 畉 tr畛ng. H狸nh 2: Tri畛u ch畛ng b畛nh vng l叩 g但n xanh (Greening). B畛nh n畛t g畛c ch畉y m畛 (Phytopthora sp.) i畛u ki畛n ph叩t sinh, ph叩t tri畛n B畛nh th動畛ng g但y h畉i n畉ng cho nh畛ng v動畛n canh t叩c l但u nm, th動畛ng xuy棚n b畛 ng畉p 炭ng, i畛u ki畛n v畛 sinh v動畛n k辿m, m畉t 畛 tr畛ng dy, 鱈t 動畛c b坦n ph但n h畛u c董
- 3. 3 Kh畉 nng g但y h畉i Ban 畉u, v畉t b畛nh lm cho v畛 c畛a th但n c但y 畛 v湛ng g畛c b畛 炭ng n動畛c, th畛i n但u thnh nh畛ng v湛ng b畉t d畉ng. Sau 坦 kh担, n畛t d畛c v ch畉y m畛, v畛 c但y bong ra, ph畉n g畛 n畉m b棚n d動畛i ch畛 b畛 b畛nh b畛 th畛i n但u, v畉t b畛nh c畛 lan r畛ng d畉n ra xung quanh, lan xu畛ng 畉n c畉 b畛 r畛, b畛 r畛 鱈t r畛 t董, r畛 ng畉n v畛i ph畉n v畛 b畛 th畛i r畉t d畛 b畛 tu畛t ra kh畛i r畛 (nh畉t l r畛 con). Do kh担ng h炭t 動畛c n動畛c v dinh d動畛ng 畛 nu担i c但y n棚n b畛 l叩 b畛 vng v r畛ng d畉n, kh担ng m畛c 動畛c l叩 non, c叩c cnh v動畛t v c畉 cnh l畛n b畛 ch畉t d畉n, c但y b畛 x董 x叩c, d畉n d畉n c畉 c但y b畛 ch畉t. B畛nh c嘆n lm cho tr叩i b畛 th畛i nh畉t l nh畛ng tr叩i 畛 th畉p g畉n m畉t 畉t. Bi畛n ph叩p qu畉n l箪 - C畉n l棚n li畉p cao, 畉p m担 v c坦 h畛 th畛ng t動畛i ti棚u h畛p l箪 畛 nh畛ng v湛ng 畉t d畛 b畛 ng畉p 炭ng. - Tr畛ng v畛i m畉t 畛 h畛p l箪. B坦n c但n 畛i N-P-K v tng c動畛ng ph但n h畛u c董. - T畉o cho v動畛n lu担n th担ng tho叩ng kh担 r叩o, h畉n ch畉 畉m 畛 trong 畉t. - V畛i c但y gh辿p, v畛 tr鱈 gh辿p c畉n c叩ch m畉t 畉t 3-4 t畉c 畛 h畉n ch畉 n畉m b畛nh x但m nhi畛m. - V畛 sinh s畉ch s畉 v湛ng g畛c, kh担ng t畛 c畛 r叩c r董m r畉 xung quanh, kh担ng t畉o v畉t th動董ng c董 gi畛i cho v湛ng r畛 v v湛ng th但n g畉n g畛c. - Khi ph叩t hi畛n c但y ch畛m b畛 b畛nh c坦 th畛 d湛ng thu畛c c坦 ho畉t ch畉t Metalaxyl 畛 phun x畛t l棚n c但y v t動畛i g畛c. - 畛 c但y m畛i b畛 th畛i v畛 畛 th但n, g畛c v r畛 c叩i c畉n co h畉t 畉t quanh g畛c cho th担ng tho叩ng. C畉o s畉ch v畉t b畛nh r畛i qu辿t dung d畛ch thu畛c c坦 ho畉t ch畉t Metalaxyl. Sau m畛t th畛i gian v畉t b畛nh s畉 lnh, v畛 c但y s畉 t叩i sinh. H狸nh 3: (A) Ch畉y m畛 tr棚n cnh c但y c坦 m炭i do n畉m Phytopthora; (B) Ch畉y m畛 tr棚n th但n; (C); (D) Th畛i tr叩i do n畉m Phytopthora.
- 4. 4 B畛nh gh畉 nham (Sphaceloma fawcettii) i畛u ki畛n ph叩t sinh, ph叩t tri畛n V畉t b畛nh t畉o thnh n畛t gh畉 tr棚n l叩 th動畛ng nh担 cao 畛 m畛t m畉t c畛a phi畉n l叩. Ch炭ng c坦 mu x叩m nh畉t, nhi畛u v畉t nh畛 th動畛ng li棚n k畉t l畉i lm cho l叩 b畛 nhn nheo bi畉n d畉ng, c但y k辿m ph叩t tri畛n v c畉n c畛i. Kh畉 nng g但y h畉i B畛nh th動畛ng t畉n c担ng tr棚n c叩c ch畛i non, b畛nh th動畛ng ph畛 bi畉n trong v動畛n 動董m 畛 m畛i 畛t c但y ra ch畛i non lm 畉nh h動畛ng 畉n s畛 ph叩t tri畛n c畛a c但y c滴ng nh動 gi叩 tr畛 th動董ng ph畉m c畛a tr叩i. Bi畛n ph叩p qu畉n l箪 - T畛a b畛 c叩c b畛 ph畉n b畛 nhi畛m b畛nh n畉ng v ti棚u h畛y. - Ki畛m so叩t b畛nh b畉ng ch畉 畛 phun thu畛c 畛nh k畛 m畛i khi c但y ra 畛t non b畉ng c叩c lo畉i thu畛c c坦 ho畉t ch畉t Azoxystrobin, hay h畛n h畛p (Mandipropamid + Chlorothalonil) H狸nh 4: (A) Gh畉 nham tr棚n 畛t non; (B) Gh畉 nham tr棚n tr叩i. Vng l叩 th畛i r畛 (Phytophthora spp., Rhizoctonia solani, Sclerotium spp., Fusarium spp.) i畛u ki畛n ph叩t sinh, ph叩t tri畛n B畛nh quan tr畛ng v ph畛 bi畉n 畛 h畉u h畉t c叩c v動畛n 動董m, ch炭ng c坦 th畛 t畉n c担ng 畛 giai o畉n c叩c t畛 di畛p ch動a nh担 ra kh畛i v畛 h畉t v giai o畉n l炭c t畛 di畛p b畉t 畉u xu畉t hi畛n nh動ng ph畛 bi畉n nh畉t l t畛 l炭c c但y c坦 担i l叩 畉u ti棚n 畉n khi c但y c坦 担i l叩 th畛 3. 担i khi c但y c滴ng c坦 th畛 b畛 t畉n c担ng 畛 giai o畉n mu畛n h董n. i畛u ki畛n 畉m 畛 cao c畛a 畉t l y畉u t畛 th鱈ch h畛p nh畉t 畛 cho b畛nh ph叩t tri畛n v l但y lan. B畛nh ny c坦 th畛 x畉y ra tr棚n r畉t nhi畛u lo畉i c但y tr叩i kh叩c nhau.
- 5. 5 Kh畉 nng g但y h畉i V畉t b畛nh th動畛ng xu畉t hi畛n 畛 ph畉n g畛c g畉n m畉t 畉t. Ph畉n m担 b畛 b畛nh h董i l探m vo, c坦 mu n但u, s滴ng n動畛c v l但y lan r畉t nhanh. Khi v畉t b畛nh lan r畛ng, c但y con th動畛ng b畛 ng達 r畉p. B畛 r畛 c畛a c但y th動畛ng b畛 th畛i en. B畛nh th動畛ng xu畉t hi畛n t畛ng c畛m tr棚n l鱈p 動董m, sau 坦 lan nhanh sang xung quanh. 畛i v畛i nh畛ng c但y b畛 t畉n c担ng mu畛n c但y b畛 h辿o nh動ng v畉n 畛ng ch畛 kh担ng b畛 ng達 r畉p nh動 khi b畛 t畉n c担ng s畛m. Bi畛n ph叩p qu畉n l箪 - Ph嘆ng b畛nh l ch畛 y畉u. H畉t tr動畛c khi gieo c畉n x畛 l箪 b畉ng n動畛c n坦ng 52-54oC th畛i gian t湛y thu畛c t畛ng lo畉i h畉t. Nh畛ng h畉t c坦 v畛 c畛ng, dy th畛i gian x畛 l箪 ph畉i di h董n. Ho畉c x畛 l箪 b畉ng c叩c thu畛c c坦 ho畉t ch畉t Metalaxyl, Thiophanate - Ethyl cho h畉t tr動畛c khi b畉o qu畉n v gieo tr畛ng. - 畉t gieo trong v動畛n 動董m c滴ng c畉n 動畛c x畛 l箪 tr動畛c khi gieo b畉ng Formalin x担ng h董i v畛i v畉i b畉t 畉y b棚n ngoi trong 3 ngy ho畉c d湛ng thu畛c c坦 ho畉t ch畉t Metalaxyl 畛 x畛 l箪 畉t. Sau 坦 phun thu畛c l棚n c但y con 畛 giai o畉n sau khi n畉y m畉m cho 畉n khi c但y cao 15-20cm. - Duy tr狸 畛 畉m th鱈ch h畛p cho v動畛n. 畉t t董i x畛p kh担ng b畛 炭ng n動畛c; 畉m b畉o m畉t 畛 gieo tr畛ng v畛a ph畉i; N動畛c t動畛i ph畉i s畉ch; D畛ng c畛 chm s坦c ph畉i 動畛c kh畛 tr湛ng v畛i n動畛c Javel; Nh l動畛i ph畉i c坦 2 c畛a v b畛n kh畛 tr湛ng giy d辿p b棚n ngoi. H狸nh 5: (A) Vng l叩 th畛i r畛 c但y; (B) Tri畛u ch畛ng l叩 vng do th畛i r畛. B畛nh lo辿t vi khu畉n (Xanthomonas campestris) i畛u ki畛n ph叩t sinh, ph叩t tri畛n Ban 畉u v畉t b畛nh l nh畛ng 畛m ch畉m nh畛 mu vng trong, sau 坦 畉m d畉n r畛i ho叩 n但u, g畛 gh畛 tr棚n b畛 m畉t. Xung quanh v畉t b畛nh c坦 1 qu畉ng vng r探 r畛t, c叩c v畉t b畛nh c坦 th畛 r畛i r畉c ho畉c k畉t d鱈nh l畉i t畉o thnh m畛t m畉ng l畛n tr棚n b畛 m畉t l叩. K鱈ch th動畛c c畛a v畉t b畛nh thay 畛i t湛y theo m畛c 畛 m畉n c畉m c畛a gi畛ng. B畛nh ph叩t tri畛n m畉nh trong m湛a m動a, 畉m 畛 cao. T畛c 畛 l但y lan kh叩 nhanh qua n動畛c m動a, n動畛c t動畛i.
- 6. 6 Kh畉 nng g但y h畉i 但y l m畛t lo畉i b畛nh c滴ng kh叩 ph畛 bi畉n v nghi棚m tr畛ng cho c但y c坦 m炭i 畛 m畛i giai o畉n. B畛nh th動畛ng xu畉t hi畛n tr棚n l叩 lm r畛ng l叩. 担i khi b畛nh xu畉t hi畛n tr棚n th但n non lm kh担 cnh v ch畉t ng畛n. Bi畛n ph叩p qu畉n l箪 - C畉t b畛 v ti棚u hu畛 c叩c b畛 ph畉n b畛 b畛nh. - Ngn ch畉n ngu畛n x但m nhi畛m qua v畉t li畛u v担 b畉u, c担ng nh但n, d畛ng c畛, ngu畛n n動畛c. - Ph但n l担 c叩c gi畛ng ri棚ng bi畛t theo kh畉 nng kh叩ng b畛nh c畛a t畛ng gi畛ng (n畉u c坦 th畛). - X畛 l箪 畉t v v畉t li畛u tr畛ng tr動畛c khi gieo. - 畛i v畛i h畉t, m畉t gh辿p c坦 th畛 x畛 l箪 b畉ng dung d畛ch 350ml n動畛c Javel/3 l鱈t n動畛c s畉ch trong 20 ph炭t ho畉c x畛 l箪 b畉ng n動畛c n坦ng 畛 52oC trong 20 ph炭t. Phun 畛nh k畛 b畉ng c叩c lo畉i thu畛c g畛c 畛ng khi c但y ra 畛t non. H狸nh 6: Tri畛u ch畛ng lo辿t vi khu畉n tr棚n l叩, tr叩i, cnh c但y c坦 m炭i. B畛nh th叩n th動 (Collectotrichum sp.) i畛u ki畛n ph叩t sinh, ph叩t tri畛n B畛nh th叩n th動 ph叩t tri畛n m畉nh trong i畛u ki畛n th畛i ti畉t m動a nhi畛u, 畉m 畛 cao, khi c但y ra 畛t v l叩 non nhi畛u. Tr動畛ng h畛p c但y ra hoa vo m湛a kh担, l炭c ny tuy l動畛ng m動a 鱈t nh動ng ban 畉u v畉n c坦 nh畛ng 畛t s動董ng 畉m nhi畛u c滴ng l i畛u ki畛n th鱈ch h畛p cho b畛nh ph叩t tri畛n nhi畛u l棚n v g但y h畉i n畉ng th棚m. Kh畉 nng g但y h畉i - B畛nh t畉o thnh c叩c 畛m b畛nh c坦 mu n但u cam tr棚n c叩nh hoa, lm r畛ng hoa 畛 l畉i cu畛ng, i hoa. - Tr棚n tr叩i b動畛i v畉t b畛nh l nh畛ng 畛m nh畛, tr嘆n, vng nh畉t, sau l畛n d畉n c坦 mu n但u 畉m, v畉t b畛nh h董i l探m vo, v畉t b畛nh c坦 th畛 b畛 n畛t ra, tr棚n v畉t b畛nh c坦 nh畛ng v嘆ng 畛ng t但m l nh畛ng bo t畛 n畉m mu en. - B畛nh th叩n th動 tr棚n chanh lm 畉nh h動畛ng 畉n hoa, l叩 non v tr叩i, v畉t b畛nh ban 畉u l nh畛ng 畛m nh畛 mu vng n但u, sau l畛n d畉n, xung quanh vi畛n n但u 畉m, gi畛a v畉t b畛nh mu n但u 畉m v畉t b畛nh bi畉n 畛ng t畛 nh畛 畉n l畛n, tr棚n v畉t b畛nh c坦 nhi畛u bo t畛 n但u en t畉o thnh nh畛ng v嘆ng 畛ng t但m, l叩 v tr叩i th動畛ng b畛 r畛ng, tr董 v kh担 畉u cnh.
- 7. 7 Bi畛n ph叩p qu畉n l箪 - C畉t t畛a, lo畉i b畛 cnh nhi畛m b畛nh, t畉o th担ng tho叩ng. - Phun thu畛c vo giai o畉n hoa, phun ng畛a vo giai o畉n chu畉n b畛 ra hoa v tr動畛c khi m湛a m動a 畉n b畉ng c叩c lo畉i thu畛c c坦 ho畉t ch畉t nh動 Azoxystrobin, Metalaxyl hay c叩c h畛n h畛p (Mandipropamid + Chlorothalonil) H狸nh 7: Th叩n th動 tr棚n l叩 c但y c坦 m炭i.