�ݺ�ߣ

ΚΕΛΤΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
• Εισαγωγή
• Μύθος της Δημιουργίας
• Ο κελτικός Άλλος κόσμος
• Θεότητες
• Μυθικά Πλάσματα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Με τον όρο Κελτική μυθολογία εννοείται το σώμα μύθων των
κελτικών λαών σε όλο το εύρος της γεωγραφικής τους
εξάπλωσης. Όσα γνωρίζουμε για την κελτική μυθολογία
σταχυολογoύνται στο μεγαλύτερο τμήμα τους από τα βιβλία
και τα χειρόγραφα της μεσαιωνικής Ιρλανδίας και της
Ουαλίας.

Ο κελτικός μυθολογικός
κόσμος είναι ουσιαστικά
ανιμιστικός. Σε αυτόν τον
κόσμο η κηδεμονεύουσα
θεά, η αντιπροσώπευση
της ζωής και της
γονιμότητας του
βασιλείου καταλάμβανε
σημαντική θέση. Ο
αρσενικός θεός, ο
σύζυγος αυτής της θεϊκής
ύπαρξης συνδεόταν
στενότερα με τον
ανθρώπινο κόσμο της
φυλής και των
διαφορετικών προγόνων
του.

Ο ζωικός συμβολισμός, πιθανή κληρονομιά των τοτεμικών
θρησκευτικών μορφών, διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο
στην κελτική διαμόρφωση του ιερού. Τέλος, ο κελτικός
μυθολογικός κόσμος διαπερνάται από ένα πλήθος
παράλληλων πραγματικοτήτων, γνωστές συλλογικά ως Άλλος
κόσμος ή Αλλόκοσμος -όποιος τέμνει ενίοτε τον φυσικό
κόσμο, δημιουργώντας σημεία εισόδου για τα μαγικά όντα
και τη δημιουργία θαυμαστών φαινομένων.

Αντίθετα από άλλες ινδοευρωπαϊκές
παραδόσεις, ο κελτικός μυθολογικός κόσμος δεν
διέθετε σταθερό πάνθεον λειτουργικών
θεοτήτων με τον τρόπο που διέθεταν
μυθολογίες όπως η Ελληνική και η Ρωμαϊκή.
Αντίθετα, κάθε φυλή διέθετε τους δικούς της
προγονικούς ήρωες και θεότητες –στις οποίες
απέδιδε σειρά των μυθικών πράξεων- και τους
επικαλείτο επανειλημμένα για προστασία και
υποστήριξη σε όλους τους τομείς της φυλετικής
ζωής.

ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
Δεν υπάρχει μία ολοκρληρωμένη εκδοχή για την
περιγραφή της δημιουργίας του κόσμου, αλλά
κάποιοι κέλτικοι μύθοι αναφέρουν πως ο
ουρανός και η γη προέκυψαν από τους
γίγαντες, τους οποίους πολλοί θεωρούν ως τους
πωταρχικούς θεούς.

Σύμφωνα με έναν άλλο κέλτικο μύθο, η
δημιουργία προέκυψε από την αρχέγονο θεά,
χρησιμοποιόντας την μελωδία της φωνής της.

Κέλτικη Μυθολογία, Έφη Ντέμου

Ο ΚΕΛΤΙΚΟΣ ΑΛΛΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Αυτό που αναφέρεται συχνά ως κελτικός «Άλλος
κόσμος» είναι ένα διακριτό σώμα μύθων και
παραμυθιών για αυτό το βασίλειο και τους
κατοίκους του και διείσδυσε, μέσω του
αρθουριανού κύκλου και των σχετικών
παραδόσεων, στους αφηγηματικούς πολιτισμούς
της δυτικής Ευρώπης συνολικά. Το γνωστό ύφος
των παραμυθιών για τον νεραϊδόκοσμο -από την
Ιρλανδία ως στα δάση της Ρωσίας- οφείλει πολλά
σε πεποιθήσεις τέτοιου είδους.

Οι κελτικοί αλλόκοσμοι, λοιπόν, έχουν ορισμένα
κοινά χαρακτηριστικά. Οι κάτοικοί τους τείνουν να
είναι είτε ακραία όμορφοι ή ειδεχθείς και
τερατώδεις. Επίσης στον αλλόκοσμο συναντά
κανείς φανταστικά ζώα και ισχυρά μαγικά
αντικείμενα. Η απόκτηση τέτοιων θαυμαστών
θησαυρών είναι ο συχνός στόχος των αναζητήσεων
στον Άλλο κόσμο που αναλαμβάνουν ανθρώπινοι
ήρωες. Ενίοτε κάποιος θνητός μπορεί να γίνει
εραστής μιας νεράιδας «από τη γη της αιώνιας
νιότης», την «πεδιάδα των απολαύσεων» ή άλλες
τέτοιες παραδείσιες τοποθεσίες.

Τα πλάσματα του άλλου κόσμου δεν ήταν ούτε
θεία, ούτε πλήρως «θνητά». Ήταν μαγικά ισχυρά,
αλλά και επιρρεπή σε παράξενες αδυναμίες. Ενίοτε
κάποιος έξυπνος θνητός ήρωας εκμεταλλευόταν
τέτοιες αδυναμίες και αποκτούσε τις περίφημες
παραχωρήσεις της μαγικής τους δύναμης. Η σχέση
τους με τον κόσμο των ανθρώπων μπορούσε να
είναι φιλική καθώς επίσης και εχθρική. Σε
ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα η μυθολογική
αφήγηση περιλαμβάνει γάμους και άλλες μορφές
συμμαχίας μεταξύ των κόσμων.

Οι θνητοί που διαμένουν σε τόπους του Άλλου
κόσμου, επιστρέφουν για να διαπιστώσουν ότι
έχουν περάσει πολλές γενεές κατά την απουσία
τους - ή αντίστροφα, αυτό που φαίνεται ως
δεκαετίες στην αλλοκοσμική πραγματικότητα,
παρουσιάζεται ως λιγοστές ώρες θνητού
χρόνου.

ΘΕΟΤΗΤΕΣ
Ακολουθούν οι πιο γνωστοί θεοί και θεές του
κέλτικου πάνθεου.

ΚΕΡΝΟΥΝΟΣ
Για τους Κέλτες, ο
Κερνούνος είναι το
θεοποιημένο πνεύμα
των αρσενικών ζώων με
κέρατα, ιδιαίτερα των
ελαφιών, καθώς και
θεός της φύσης που έχει
σχέση με την
αναπαραγωγή και τη
γονιμότητα.

Εναλλάσσεται με τη θεά της σελήνης στην
εξουσία της ζωής και του θανάτου,
διαωνίζοντας τον κύκλο του θανάτου, της
αναγέννησης και της μετενσάρκωσης.Θεωρείται
οτι ήταν ο βασιλιάς του Κάτω Κόσμου.

ΛΟΥ
Ο Λου ή Λουγ είναι ο
ανώτατος θεός της
κελτικής μυθολογίας, όχι
μόνο επειδή βρίσκεται
στην κορυφή της
ιεραρχίας, αλλά κι επειδή
είναι από τις λίγες
θεότητες που συναντάται
σε όλους τους κελτικούς
λαούς. Είναι θεός του
ήλιου και του φωτός.

ΝΤΑΓΔΑ
Ο Ντάγδα είναι ο θεός της
γης και κύριος της ζωής και
του θανάτου. Είναι ένας
από τους πιο επιφανείς
θεούς και αρχηγός των
Τουάθα ντε Ντανάν. Έχει
πολλές γνώσεις στη
μαγεία, είναι ένας
ατρόμητος πολεμιστής και
ικανότατος τεχνίτης

Ο Ντάγδα λέγεται ότι έχει
υπερφυσικές δυνάμεις και
όρεξη. Έχει στην κατοχή του
ένα καζάνι με απεριόριστη
ποσότητα φαγητού, μια
μαγική άρπα, με την οποία
καλεί τις εποχές, κι ένα
τεράστιο ρόπαλο, με τη μια
άκρη του οποίου μπορεί να
σκοτώσει εννιά ανθρώπους,
αλλά με την άλλη άκρη
μπορεί να τους επαναφέρει
στη ζωή.

ΝΤΑΝΟΥ
Η Ντάνου ή Ντάνα ήταν η
Μητέρα-θεά των Τουάθα
ντε Ντανάν. Από αυτήν
έχουν πάρει το όνομά
τους, καθώς η ονομασία
Tuatha Dé Danann
σημαίνει "Παιδιά της θεάς
Ντάνου". Είναι μητέρα του
Ντάγκντα και πολλών
άλλων. Λίγα ωστόσο είναι
γνωστά για την ίδια σαν
θεότητα.

ΜΠΡΙΓΚΙΝΤ
Στην Κελτική
μυθολογία, η Μπρίγκιντ
είναι κόρη του
Ντάγκντα και θεά της
φωτιάς.

Οι τρεις εκφάνσεις της είναι:
• Η φλόγα της έμπνευσης, σαν προστάτρια
της ποίησης
• Η φωτιά της σπιτικής εστίας, σαν
προστάτρια της ίασης και της γονιμότητας
• H φωτιά των καμινιών, σαν προστάτρια
της σιδηρουργίας και των πολεμικών τεχνών.
Λόγω της Φλόγας της Έμπνευσης και της
σχέσης της με τα δένδρα βελανιδιάς,
θεωρείται προστάτρια των Δρυΐδων.

ΜΑΝΑΝΝΑΝ ΜΑΚ ΛΙΡ
Ο Μανάνναν μακ Λιρ
είναι ο θεός της
θάλασσας και της
γονιμότητας, που
προβλέπει τον καιρό.
Είναι γηραιότερος από
τους Τουάθα ντε Ντανάν,
ωστόσο θεωρείται ένας
από αυτούς.

Ο Μανάνναν κατέχει ένα πλοίο χωρίς πανιά που
ακολουθεί τις εντολές του. Φοράει ένα μανδύα
που τον κάνει αόρατο, το κράνος του είναι από
φλόγες και ξεπροβάλλει από τη θάλασσα μέσα
σε ένα άρμα.

ΕΠΟΝΑ
Η Επόνα ήταν προστάτιδα
των αλόγων και γενικότερα
των υποζυγίων, όπως
δηλώνει και το όνομά της.
Θεωρούνταν θεότητα που
σχετιζόταν με τη
γονιμότητα, αν και κάποιες
πηγές αναφέρουν και τον
ρόλο της ως ψυχοπομπού
στη μετά θάνατον ζωή.

ΟΓΜΑ
Ο Όγμα είναι ο θεός της
γνώσης και της
έμπνευσης. Λέγεται ότι
αυτός ανακάλυψε το
πρώιμο ιρλανδικό
αλφάβητο, γνωστό ως
Αλφάβητο Όγκχαμ.
Αναπαρίσταται ως γέρος
σοφός, με ρούχα από
τομάρια ζώων και χρυσές
αλυσίδες να βγαίνουν
από το στόμα του.

ΜΟΡΡΙΓΚΑΝ
Η Μόρριγκαν υπήρξε σαν θεότητα στο
παρελθόν. Το όνομά της σημαίνει τρόμος ή
μεγάλη βασίλισσα. Συσχετίζεται με τον πόλεμο
και το θάνατο στο πεδίο της μάχης ενώ κάποιες
φορές εμφανίζεται σαν κοράκι, οιωνός
ολέθρου. Επίσης ο συσχετισμός της με τη βοσκή
βοοειδών υποδηλώνει μια θεότητα της
γονιμότητας της γης.

ΝΕΡΑΪΔΕΣ
Οι Νεράιδες, στην Κέλτικη
μυθολογία, είναι δαιμονικά,
κατά κανόνα ωραία, αγαθά, ή,
κατά τις περιστάσεις, βλαπτικά
όντα της λαϊκής φαντασίας. Οι
νεράιδες, που κλώθουν,
υφαίνουν και τραγουδούν,
έχουν ασυνήθεις δυνάμεις,
διευθύνουν την ανθρώπινη
τύχη, την καθορίζουν μάλιστα
με τις καλές ή κακές ευχές
τους.

Διάφορες θεωρίες προσφέρουν μία εξήγηση για
την προέλευση των νεράιδων: είναι ξεπεσμένες
θεές, πρωτόγονα πνεύματα της φύσης, πνεύματα
των νεκρών, μυθικά πρόσωπα που προήλθαν από
την ανάμνηση των αρχαίων τελετουργιών της
μύησης.

ΜΠΑΝΣΗ
Η Μπάνση είναι ένα
θηλυκό πνεύμα στην
κέλτικη μυθολογία
που αναγγέλλει το
θάνατο ενός μέλους
της οικογένειας,
συνήθως με θρήνο,
κραυγάζοντας, ή με
καταιγισμό.

ΠΟΥΚΑ
Μία από τις αγαπημένες δραστηριότητες των
πνευμάτων ήταν να αποπροσανατολίζουν τους
ταξιδιώτες και να τους κάνουν να χάνουν τον
δρόμο τους. Ένα από αυτά ήταν και το πούκα,
που εμφανιζόταν με τη μορφή δασύτριχου
αλόγου, το οποίο παρουσιαζόταν ξαφνικά
μπροστά στον ταξιδιώτη, κι αν αυτός το
καβαλούσε, τον πήγαινε μέχρι ένα βάλτο και τον
πετούσε εκεί.

ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B5%CE%BB%CF%84%CE%B9%CE%BA
%CE%AE_%CE%BC%CF%85%CE%B8%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE
%B1
• https://www.ancient-origins.net/human-origins-folklore/celtic-myths-creation-
0072
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%84%CE%AC%CE%B3%CE%B4%CE%B1
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%84%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%85
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%8C%CF%81%CF%81%CE%B9%CE%B3%
CE%B1%CE%BD
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%BF%CF%8D
%CE%BD%CE%BF%CF%82
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%BF%CF%85
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CF%8C%CE%BD%CE%B1
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%BD
%CE%B1%CE%BD_%CE%BC%CE%B1%CE%BA_%CE%9B%CE%B9%CF%81
• https://en.wikipedia.org/wiki/Banshee

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• Εγκυκλοπαίδεια των φανταστικών όντων της
Judy Allen

ΜΟΥΣΙΚΗ
• At the Summertide Feast – Adrian Von Ziegler
• Fable – Adrian Von Ziegler

ΤΕΛΟΣ
Η εργασία έγινε απο τη μαθήτρια
Ντέμου Έφη

�ݺ�ߣ

Κέλτικη Μυθολογία, Έφη Ντέμου

Recommended

More Related Content

Similar to Κέλτικη Μυθολογία, Έφη Ντέμου (20)

More from Iliana Kouvatsou (20)

Recently uploaded (20)

Κέλτικη Μυθολογία, Έφη Ντέμου