Projekt ne lidhje me perdorimin e elektromagneteve (e-mag) ne teknologji.
Skema dhe skicime te elektromagneteve .
Temat qe trajtohen :
1.C'jane elektromagnetet ?
2. Ku perdoren ato ne teknologji?
3. Disa fusha te tjera te perdorimit te e-mag ne teknologji.
4. Foto / Skema te elektromagneteve
ose ndertimit te pajisjeve teknologjike me e-mag.
Lenda: Fizike
"PERDORIMI I E-MAG NE TEKNOLOGJI"
Projekt fizike kujdesi ndaj zurmave shembuj te ndotjes akustike si ndikon ndotja akustike ne shqisen e te degjuarit si duhet ti zgjedhim pajisjet elektroshtepiake per te minimizuar/ulur ndotjen akustike masat qe duhet te ndermarrim per te ulur ndotjen akustike matje te zhurmave ne sheshin skenderbe ne kryqezimin e 21 dhjetorit ne dhomen e ndenjes/ndenjjes ne shtepi ne decibel
Ceshte mjedisi? Mjedisi 谷sht谷 burimi kryesor i jet谷s n谷 Tok谷 dhe p谷r k谷t谷 arsye duhet ruajtur dhe p谷rdorur me kujdes. Mjedisi sot p谷rdoret n谷 m谷nyr谷 t谷 pabarabart谷 n谷 vende t谷 ndryshme t谷 bot谷s dhe k谷rc谷nohet nga faktor谷 t谷 shumt谷. Mbrojtja e tij 谷sht谷 nj谷 domosdoshm谷ri jo vet谷m p谷r brezat e sot谷m, por edhe p谷r brezat e ardhsh谷m. Mjedisi apo ambienti, 谷sht谷 t谷r谷sia e rrethanave p谷rreth nj谷 organizmi ose shume organizmave, kombinimin I kushteve atmosferike me jeten e gjallesave, zhvillimin, dhe mbijetes谷n e organizmave. Mjedisi mund te perkufizohet edhe si teresia e elementeve biotike dhe abiotike ne Toke. Lidhja e njeriut me natyren Lidhjet e njeriut me natyren jane mijeravjecare, dhe se fundi roli i mjedisit ne jeten e individit eshte me teper i karakerit ekonomiko-social, se sa i karakterit fizik qe ka qene shekuj me pare. Mjedisi dhe burimet natyrore jane aspekte shume te rendesishme per paqen, pasi kur burimet natyrore behen te pamjaftueshme atehere ne luftojme per to.Dhe kjo lloj lufte per te kompensuar pamjaftueshmerine ekonomiko-sociale te mjedisit ka dy rruge: grabitjen me force te pasurive natyrore te te tjereve dhe shtimin ne menyre te natyrshme te tyre, ne ato raste kur eshte e mundur nje gje e tille. Shtimi i gjelberimit nepermjet mbjelljeve te reja dhe ruajtja e gjendjes natyrore te vendeve turistike jane nje aspekt i shtimit ne menyre te natyrshme te pasurive natyrore dhe permiresimit te klimes mjedisore ne pergjithesi. Por, edhe lufta per te grabitur pasurite e te tjereve mund te konsiderohet nje veprim jo dhe aq cnjerezor sa shkaterrimi dhe shperfillja brutale e avantazheve mjedisore qe te ka falur natyra. Por ne kohet e sotshme njerzit nuk dine ta mirembajne mjedisin.Njeriu duhet te jetoje ne mjedis te paster e jo te ndotur nga mbeturinat.Ne mjedis ajri eshte kryesor dhe nese ai eshte i ndotur nuk e kemi shendetin e mire.
Forcat endogjene dhe ekzogjene!!!
Procest gjeologjike endogjene quhen ato procese t谷 cilat shkaktohen nga forcat e brendshme t谷 Tok谷s dhe q谷 ndodhin kryesisht brenda saj, por q谷 shfaqen shpesh edhe n谷 sip谷rfaqe t谷 Tok谷s. N谷 k谷to procese p谷rmendim: magmatizmin, sizmicitetin t谷rmetet, l谷vizjet tektonike t谷 kores s谷 Tok谷s dhe metamorfizmin.
Procese gjologjike ekzogjene quhen ato procese q谷 lindin nga faktor谷t e jasht谷m, kryesisht p谷r llogari t谷 energjis谷 diellore dhe zhvillohen n谷 sip谷rfaqe t谷 Tok谷s ose af谷r saj n谷 thell谷si t谷 vogla.
N谷 k谷to procese hyjn谷: tjet谷rsimi prishja fizike e kimike e shk谷mbinj谷ve, proceset q谷 lidhen me veprimtarin谷 e uj谷rave rrjedh谷se sip谷rfaq谷sore, t谷 uj谷rave n谷ntok谷sore, t谷 deteve e liqeneve, t谷 er谷s, t谷 akullnajave etj.
#MesueseAurela
PROJEKT: NDOTJA E MJEDISIT NGA ZHURMATeraldzyberaj
油
PROJEKT FIZIKE RRETH NDOTJES SE MJEDISIT NGA ZHURMAT DHE NDOTJA AKUSTIKE. SHKOLLA 'JASHAR HOXHA PASKUQAN 2', KLASA 8c. FOLLOW PER ME SHUME DHE COMMENT SE CFARE DONI TE PUNOJ TJETER .
PUNOI : ERALD ZYBERAJ
Forcat endogjene dhe ekzogjene!!!
Procest gjeologjike endogjene quhen ato procese t谷 cilat shkaktohen nga forcat e brendshme t谷 Tok谷s dhe q谷 ndodhin kryesisht brenda saj, por q谷 shfaqen shpesh edhe n谷 sip谷rfaqe t谷 Tok谷s. N谷 k谷to procese p谷rmendim: magmatizmin, sizmicitetin t谷rmetet, l谷vizjet tektonike t谷 kores s谷 Tok谷s dhe metamorfizmin.
Procese gjologjike ekzogjene quhen ato procese q谷 lindin nga faktor谷t e jasht谷m, kryesisht p谷r llogari t谷 energjis谷 diellore dhe zhvillohen n谷 sip谷rfaqe t谷 Tok谷s ose af谷r saj n谷 thell谷si t谷 vogla.
N谷 k谷to procese hyjn谷: tjet谷rsimi prishja fizike e kimike e shk谷mbinj谷ve, proceset q谷 lidhen me veprimtarin谷 e uj谷rave rrjedh谷se sip谷rfaq谷sore, t谷 uj谷rave n谷ntok谷sore, t谷 deteve e liqeneve, t谷 er谷s, t谷 akullnajave etj.
#MesueseAurela
PROJEKT: NDOTJA E MJEDISIT NGA ZHURMATeraldzyberaj
油
PROJEKT FIZIKE RRETH NDOTJES SE MJEDISIT NGA ZHURMAT DHE NDOTJA AKUSTIKE. SHKOLLA 'JASHAR HOXHA PASKUQAN 2', KLASA 8c. FOLLOW PER ME SHUME DHE COMMENT SE CFARE DONI TE PUNOJ TJETER .
PUNOI : ERALD ZYBERAJ
ETOLOGJIA...!!!
Etologjia eshte shkenca qe merret me studimin e sjelljes se kafsheve ,ndersa shkencetaret qe merren me kete studim quhen etologe.
#MesueseAurela
Ndotja e mjedisit dhe ndikimi i saj n谷 biodiversitet Darla Evangjeli
油
Njohja mbi llojet e ndotjes t谷 mjedisit
Njohja e ligjeve t谷 konferencave nd谷rkomb谷tare p谷r mbrojtjen e mjedisit.
Pasojat e ndotjes n谷 biodiversitet
Masat mbrojt谷se p谷r mjedisin dhe ruajtjen e llojeve nga autoritetet v谷ndase dhe nga ministria e mjedisit .
CILAT JAN PROBLEMET ?
Ajri, toka, uj谷rat e lumenjve, liqeneve, deteve e oqeaneve, uj谷rat n谷ntok谷sore dhe gjith巽ka ku jeton dhe ndikon tek njeriu p谷rb谷jn谷 mjedisin rrethues.Sot zhvillimi i vrullsh谷m ekonomik i bot谷s e civilizimi i saj, krahas progresit t谷 madh q谷 kan谷 sjell谷, kan谷 nd谷rhyr谷 edhe n谷 d谷mtimin, ku m谷 shum谷 e ku m谷 pak, t谷 mjedisit ton谷 rrethues.Sot, mjedisi ku zhvillohet aktiviteti i bot谷s s谷 gjall谷, 谷sht谷 shum谷 i ndotur me produkte e mbeturina t谷 shum谷llojshme, nd谷r to vendin kryesor谷 e z谷n谷 mbetjet kimike apo si巽 i njohim ndryshe, kimikatet dhe mbetjet radioaktive.T谷 gjitha k谷to d谷mtojn谷 e shkat谷rrojn谷 pa dallim bim谷t, kafsh谷t edhe vet谷 njeriun.Natyr谷 me an谷 t谷 proceseve dekompozuese q谷 shkaktoheshin ose p谷rshpejtoheshin nga dukuri natyrore, si ato atmosferike, tok谷sore, diellore etj, b谷jn谷 t谷 mundur eliminimin e k谷tyre mbeturina ndot谷se. Sot vihet re gjithmon谷 e m谷 shum谷 p谷rdorimi pa kufi i plehrave kimike nga bujku, i cili me teprime t谷 tilla pretendon t谷 rrisi pjellorin谷 e tok谷s. Por bima nuk thith t谷 gjith谷n.Nj谷 pjese e mir谷 q谷 mbetet e paasimiluar, me an谷 t谷 ujit t谷 reshjeve apo vaditjeve dep谷rton n谷 brend谷si t谷 tok谷s dhe ndot uj谷rat n谷ntok谷sore, ato t谷 burimeve, liqeneve, lumenjve.Plehrat dhe hedhja e tyre vend e pa vend, d谷mtojn谷 r谷nd谷 mjedisin rrethues, d谷mtojn谷 r谷nd谷 sh谷ndetin e vet谷 fajtorit i cili 谷sht谷 njeriu.
SI T VEPROJM PR TA NDALUAR ? Shum谷 njer谷z ankohen p谷r t谷 ndaluar k谷t谷 rr谷muj谷 q谷 谷sht谷 b谷r谷 n谷 rruzullin tok谷sor ,por nuk iu intereson . Nj谷 gj谷 谷sht谷 shum谷 e qart谷. Natyra ndotet shum谷 leht谷, por pastrohet me shum谷 v谷shtir谷si.Njer谷zit duhen t谷 nd谷rgjegj谷sohen, duhet t谷 apelojn谷 p谷r t谷 mbajtur past谷r ambientin e tyre. Detyra par谷sore e tij 谷sht谷 m谷njanimi i ndotjeve.Kujdesi ndaj mjedisit 谷sht谷 obligim njer谷zor p谷r t谷 evituar katastrofat ekologjike. Jo vet谷m n谷Shqip谷ri , por dhe n谷 vende t谷 tjera t谷 bot谷s duhen t谷 vendosen sa m谷 shum谷 tabela ku t谷 tregojn谷 : Nj谷 veprim i gabuar , nj谷 rrezik i madh p谷r jet谷n . Por shum谷 t domosdoshme jan谷 edhe koshat ku njer谷zit t谷 hedhin mbeturinat sepse ndryshe ato hidhen v谷nd e pa v谷nd . Pra , njeriu duhet t谷 jetoj谷 n谷 harmoni me natyr谷n, duhet t谷 kujdeset p谷r at谷, dhe t谷 shfryt谷zoj谷 me efikasitet t谷 mirat e saj, p谷rndryshe natyra e nd谷shkon at谷 dhe brezat q谷 do t谷 vijn谷.
1. Tema : Ndotja e mjedisit dhe ndikimi i saj n谷
biodiversitet
N谷ntemat :
Njohja mbi llojet e ndotjes t谷 mjedisit
Njohja e ligjeve t谷 konferencave nd谷rkomb谷tare
p谷r mbrojtjen e mjedisit.
Pasojat e ndotjes n谷 biodiversitet
Masat mbrojt谷se p谷r mjedisin dhe ruajtjen e
llojeve nga autoritetet v谷ndase dhe nga ministria e
mjedisit .
2. Objektivat :
T谷 evidentoj谷 zonat m谷 t谷 ndotura dhe zonat e
mbrojtura n谷 Shqip谷ri.
T谷 argumentoj谷 me fakte rrug谷t e mundshme p谷r
zvog谷limin e ndotjes .
3. T谷 mbaj谷 q谷ndrim mbi domosdoshm谷rin谷 e ruajtjes
s谷 llojeve dhe mjedisit p谷r t谷 patur nj谷 bot谷 t谷
q谷ndrueshme n谷 zhvillim.
Mjedisi
Mjedisi apo ambienti, 谷sht谷 t谷r谷sia e rrethanave p谷rreth nj谷 organizmi ose
grup organizmash, ve巽an谷risht nd谷rthurja e kushteve t谷 jashtme fizikore,
natyrore q谷 veprojn谷 dhe ndikojn谷 n谷 rritjen, zhvillimin, dhe mbijetes谷n e
organizmave. N谷 lidhje me njeriun dallojm谷 k谷to mjedise:
mjedisi shoq谷ror,
mjedisi kulturor dhe
mjedisi natyror.
4. Ekosistemi
Esht谷 bashk谷si aktive e biosfer谷s, q谷 p谷rbehet nga organizmat e gjalla, vendosur n谷
nj谷 hap谷sire te p谷rcaktuar mire. N谷 k谷t谷 hap谷sire organizmat e gjalla jan谷 te lidhura
ngushte midis tyre dhe me mjedisin fizik, n谷 bashk谷veprim te shum谷llojsh谷m p谷r
shk谷mbimin e energjis谷 e te lendes.
N谷 p谷rb谷rjen e ekosistemit gjallesat si bashk谷si quhen biocenoze, nd谷rsa l谷nda
organike quhet biotop. Midis dy ekosistemeve shtrihet nj谷 zone e cila
karakterizohet nga tipare te p谷rbashk谷ta te te dy ekosistemeve.
Biosfera p谷rbehet nga miliona ekosisteme.
Biodiversiteti 谷sht谷 nj谷 nocion shum谷 kompleks q谷 n谷nkupton t谷r谷sin谷 e llojeve
dhe ekosistemeve n谷 nj谷 rajon apo n谷 gjith谷 globin, ose shprehur ndryshe
biodiversiteti paraqet llojshm谷rin谷 jet谷sore n谷 tok谷. Jeta e gjall谷 n谷 tok谷 ka nivele
t谷 ndryshme t谷 llojshm谷ris谷 duke filluar nga ADNja, llojet, popullacionet dhe
ekosistemi. Sipas t谷 dh谷nave shkencore n谷 t谷r谷 bot谷n deri me tani jan谷 identifikuar
1.75 milion lloje. Por vler谷simet e p谷rgjithshme t谷 shkenc谷s jan谷 se ekzistojn谷 edhe
miliona lloje t谷 paidentifikuara, shumica e t谷 cilave gjenden n谷 vendet tropikale
Mjedisi Ekosistemet
Biodiversiteti
Ndotja
Paraqet hedhjen e materialit kontaminues (ndot谷s) n谷 mjedis. Ajo
shkaktohet kryesisht nga aktivitetet e njeriut, por gjithashtu mund t谷 jet谷
rezultat i fatkeq谷sive natyrore. Ndotja ka ndikim d谷mtues n谷 巽far谷do
organizmash t谷 gjall谷 n谷 mjedis, duke e b谷r谷 praktikisht t谷 pamundur
q谷ndrueshm谷rin谷 e jet谷s.
Llojet e ndotjeve
5. I. NDOTJA E UJERAVE :
Uji eshte nje nga elementet kryesore per jeten e njeriut pasi nepermjet tij ne
gatuajme,pastrojme etj.Industria,bujqesia jane konsumatore te medhenj te ujit.Burimet
ujore,po preken si nga faktore shoqerore ahtu edhe nga faktore natyrore.Nder faktoret
natyrore jane:kalimi I ujit ne siperfaqe ose ne thellesi duke u pezrier me ujrat e ndotura
etj.Nder faktoret shoqerore mund te permendim ndotja qe vjen nga perdorimi I
kimikateve,derdhja e mbeturinave,derdhja e naftes etj.Ndotja e ujit sjell pasoja te renda
per jeten si:zhdukja e gjallesave te ndryshme te ujit,mosperdorimi per nevojat jetike te
ujit,perhapjen e semundjeve infective etj.
II. NDOTJA E TOKES :
Toka ku ne jetojme dhe zhvillojme veprimtarite tona eshte mjaft e rendesishme.Pa te
nuk mund te kete jete ashtu si dhe uji.Toka eshte e rrezikuar nga ndotja.Te njejtet
faktore qe ndotin ujin e ajrin e ndotin edhe token.Nga ana tjeter toka eshte e rrezikuar
edhe nga humbja e shtreses se siperme qe perdoret prej njeriut per zhvillimin e
bujqesise,blegtorise.Humbja e saj vjen nga fenomeni I shpyllezimit,erozionit,ndryshimit
te temperaturave etj.
III. NDOTJA E AJRIT :
Zhvillimi I industrise dhe perdorimi I makinave ben qe ajri qe ne thithim te jete mjaft I
ndotur sidomos ne zonat urbane ku eshe e perqendruar edhe popullsia me e madhe.Ajri
qe ne thithim eshte I mbushur me elemente te rrezikshme per jeten si CO2,Pb etj.Kjo ka
bere qe te shfaqen nje numer I madh semundjesh me rrezik te larte per jeten si p.sh.
llojet te ndryshme te kancerit.Ndotja e ajrit eshte e ndryshme ne ambiente te
ndryshme.Ka disa mjedise pune si ne shkrirjen e metaleve,ne dege te indudtrise ku
perdoren kimikate etj, ku shkalla e ndotjes se ajrit eshte shume e larte dhe rrezikon
shendetin e punetoreeve dhe te banoreve perreth.Burimet kryesore qe kane ndikuar ne
rritjen e ndotjes se ajrit jane:djegia e mjeteve te transporteve dhe djegia pa rregulla e
mbeturinave
Burimet e ndotjes
Ndotja vjen nga:
8. Ndotja ne Shqiperi
Prej disa vitesh, Shqip谷ria 谷sht谷 p谷rfshir谷 n谷 zhvillime t谷 vrrullshme urbane, gj谷 q谷
谷sht谷 shoq谷ruar me nj谷 fatur谷 jo t谷 vog谷l n谷 planin mjedisor. Rritja e konsumit,
transportit, mbeturinat urbane apo inerte, derdhja e uj谷rave t谷 zeza n谷 dete e lumenj,
prerja pakriter e pyjeve, g谷rryerja e shtret谷rve t谷 lumenjve, djegia e gomave, g谷rryerja e
maleve, nd谷rtimet e pakontrolluara, etj, jan谷 vet谷m disa prej ndikimeve t谷 ndodhura mbi
mjedis. Shpesh njeriu nuk e kupton se ajo cfar谷 e rrethon, edhe n谷se nuk mund ta
shikoj (ajri), ndikon drejp谷rs谷drejti n谷 cil谷sin谷 e jet谷s. P谷r rrjedhoj谷, ai tenton t谷 b谷het
indiferent ndaj c谷shtjeve t谷 mjedisit, deri n谷 momentin q谷 natyra reagon ashp谷r
(p谷rmbytje, psh).
N谷 fakt, ndikimi negativ mbi mjedis, 谷sht谷 nj谷 fatur谷 q谷 t谷 gjitha shtetet po e paguajn谷
p谷r zhvillimin. P谷r k谷t谷 arsye, shpesh, indikator谷t e energjis谷, trasportit dhe mjedisit
trajtohen s谷 bashku, pasi 谷sht谷 pothuajse e pamundur q谷 t谷 mos ndikojn谷 te nj谷ri-tjetri.
Megjithat谷, shtetet e zhvilluara kan谷 marr谷 angazhime serioze dhe po mundohen t谷
japin shembullin e mir谷 se jo gjithmon谷 zhvillimi n谷 p谷rgjith谷si dhe ai i industris谷 n谷
vecanti ec谷n paralel me ndotjen e mjedisit. N谷nshkrimi i Protokolleve, t谷 tilla si ai i
Kyoto-s p谷r uljen e em谷timit t谷 gazrave, tregojn谷 se shtetet e kan谷 rritur ndjesh谷m
v谷mendjen e tyre ndaj mjedisit, pasi kjo lidhet drejtp谷rs谷drejti me cil谷sin谷 e jet谷s s谷
qytetar谷ve t谷 tyre. Akoma m谷 i r谷nd谷sish谷m 谷sht谷 Protokolli i Gothenburg-ut, i cili
p谷rcakton tavanet p谷r em谷timin e kat谷r ndot谷sve m谷 t谷 rreziksh谷m t谷 ajrit, q谷 krijojn谷
shirat acide.
Ndotja n谷 disa zona bregadetare 谷sht谷 6-15 her谷 mbi parametrat e lejuar, mbeturinat
urbane jan谷 n谷 rritje t谷 vazhdueshme, nd谷rkoh谷 q谷 nj谷 pjes谷 fare e vog谷l e tyre
riciklohet. P谷rgjith谷sisht, ato digjen. Probleme pa fund shfaqen n谷 trajtimin e mbeturina
spitalore, kimikateve t谷 derdhura n谷p谷r lumenj, n谷 ajrin q谷 thithin kryeqytetasit, pluhurat
p谷r shkak t谷 nd谷rtimeve apo ndotjes akustike n谷 qendrat e banuara. Probleme mbart
edhe administrimi i burimeve ujore dhe zonave t谷 peshkimit. E megjithat谷, Raporti p谷r
Gjendjen e Mjedisit 2009, i Ministris谷 s谷 Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimi t谷 Uj谷rave e
p谷rcaktonte vendin ton谷 si nj谷 mjedis i past谷r dhe i sh谷ndetsh谷m .
Ndoshta Shqip谷ria nuk 谷sht谷 nd谷r vendet m谷 t谷 ndotura n谷 bot谷, por duhen marr谷
urgjentisht masa p谷r nd谷rprerjen e masakr谷s mjedisore dhe paralel me t谷 hapa konkret
p谷r p谷rmir谷simin e situates. Shqiperia ka :
損 N谷nshkruar 7 Konventa Nd谷rkomb谷tare p谷r c谷shtje t谷 ndryshme mjedisore;
損 Hartuar 7 Strategji Zhvillimi p谷r disa aspekte mjedisore;
損 Ka mbi 23 ligje p谷r mbrotje t谷 mjedisit, biodiversitetit, flor谷s e faun谷s, etj;
損 Ka mbi 20 ligje p谷r ratifikime e aderime n谷p谷r Protokolle Nd谷rkomb谷tare,
Marr谷veshje, Amendamente, etj;
損 Mbi 20 rishikime e shtesa t谷 legjislacionit t谷 m谷parsh谷m;
損 Mbi 80 VKM q谷 lidhen drejtp谷rs谷drejti me mjedisin;
損 20 udh谷zime dhe mbi 5 rregullore, etj.
I domosdosh谷m 谷sht谷 zbatimi i ligjeve dhe zotimeve t谷 n谷nshkruara, dhe akoma m谷 tej,
vullneti p谷r t谷 cuar deri n谷 fund nismat q谷 nd谷rmerren p谷r mbrotjen e mjedisit
9. RREGULLORE PR MBROJTJEN E MJEDISIT
1.Dispozitat e P谷rgjithshme
Neni -1
Me k谷te rregullore krijohet baza juridike p谷r mbrojtjen e Mjedisit n谷 nivel lokal p谷r
qytetar谷t e komun谷s, n谷 m谷nyr谷 q谷 t谷 jet i p谷rballuesh谷m dhe n谷 p谷rputh谷shm谷ri me
zhvillimin e q谷ndruesh谷m ekonomik t谷 Komun谷s.
Neni- 2
Kjo rregullore p谷rcakton t谷 drejtat dhe detyrimet e personave fizik dhe juridik p谷r
sigurimin e kushteve dhe masave p谷r mbrojtjen dhe p谷rparimin e Mjedisit duke
p谷rfshire detyrimin dhe p谷rdorimin me p谷rgjegj谷si t谷 resurseve natyrore, me qellim t谷
realizimit t谷 s谷 drejt谷s s谷 qytetar谷ve p谷r Mjedis谷 t谷 sh谷ndet谷sh谷m dhe zhvillim t谷
qendruesh谷m ekonomik.
Neni -3
Organet komunale marrin pjes谷 n谷 aktivitetet e mbrojtjes s谷 mjedisit n谷 baz谷 t谷
autorizimeve dhe detyrave t谷 dala nga dispozitat ligjore dhe dispozitat e k谷saj
Rregulloreje.
Neni- 4
Komuna 谷sht谷 p谷rgjegj谷se p谷r k谷to 巽谷shtje mjedisore :
4.1-Krijimin e standaredeve n谷 baz谷 t谷 Ligjit p谷r Mbrojtje e Mjedisit ,t谷 akteve tjera
n谷nligjore t谷 nxjerra n谷 baz谷 t谷 Ligjit dhe t谷 k谷saj rregulloreje p谷r operator谷t lokale,n谷
fush谷n e mbrojtjes s谷 mjedisit.
4.2-Mbikqyr谷 aktivitetet,p谷rputh谷shmerin e aktiviteteve me standardet dhe normat
ligjore t谷 operator谷ve t谷 cil谷t veprojn n谷 teritorin e komun谷s
4.3-Aprovimin e planeve dhe programeve n谷 fush谷n e mbrojtje s谷 mjedisit p谷r territorin
e Komun谷s;
4.4-Krijimin e masave t谷 arsyeshme p谷r mbrojtjen e mjedisit n谷 m谷nyr谷 q谷 t谷 jen谷 n谷
p谷rputhje me zhvillimin e q谷ndrueshem ekonomik,n谷 pajtim me Ligj,aktet tjera t谷 nxjerra
n谷 pajtim me Ligjin dhe m谷 k谷t谷 Rregullore.
4.5-Krijimin e masave q谷 kan谷 p谷r q谷llim kontrollin e nivelit t谷 zhurm谷s n谷 territorin e
Komun谷s;
4.6-Mbaj sh谷nime t谷 cilat p谷rfshijn谷 t谷 dh谷nat p谷r t谷 gjitha aktivitetet , aplikimet p谷r
Leje mjedisore komunale, licenca dhe autorizime tjera mjedisore
4.7-Sigurojn谷 qasje t谷 pa pengueshme n谷 informata mjedisore dhe t谷 mund谷sojn谷
pjes谷marrjen e publikut
10. 4.8-巽谷shtjet tjera mjedisore q谷 dalin nga Ligji dhe dispozitat tjera plot谷suese t谷 nxjerra
n谷 pajtim me ligjin.
Neni- 5
Objektivat kryesore n谷 p谷rputhje me zhvillimin e q谷ndruesh谷m ekonomik n谷 Komun谷
jan谷:
5.1-zvog谷limi gradual i ndotjes,degradimit dhe d谷mit mjedisor si dhe zvoglimin ose
ndalimin e atyre aktiviteteve ekonomike dhe aktiviteteve tjera q谷 paraqesin谷 rrezik p谷r
sh谷ndetin e njeriut dhe mjedisit;
5.2-mbrojtja e balancit t谷 p谷rgjithsh谷m ekologjik n谷 territorrin e Komun谷s;
5.3-shfryt谷zimi racional dhe i q谷ndruesh谷m i burimeve natyrore dhe tok谷s bujq谷sore;
5.4-mbrojtja e monumenteve t谷 rralla natyrore,dhe
5.5-Ruajtja dhe rehabilitimi i vlerave kulturore dhe estetike t谷 peizazhit natyror.
Neni- 6
6.1. Instrumentet p谷r mbrojtjen e mjedisit.
1. Mbrojtja e mjedisit rregullohet me:
1.1. infrastruktur谷 ligjore;
1.2. dokumentet p谷r mbrojtjen e mjedisit;
1.3. instrumentet ekonomike;
1.4. dokumentet p谷r vler谷simin e ndikimit n谷 mjedis;
1.5. instrumentet p谷r monitorimin e mjedisit;
1.6. menaxhimin e mbrojtjes s谷 mjedisit nga personat juridik ose fizik
6.2.Individ谷ve,nd谷rmarrjeve dhe organeve dhe organizatave tjera iu ndalohen aktivitetet
q谷 pa arsyeshm谷ri rrezikojn谷 peizazhet natyrore dhe monumentet me vlera t谷 rrala
natyrore n谷n mbrojtje n谷 territorin e Komun谷s.
6.3.Organet dhe organizatat tjera n谷 nivel komunal jan谷 t谷 obliguara q谷 t谷
bashk谷punojn谷 dhe ti koordinojn谷 aktivitetet n谷 zhvillimin dhe p谷rvet谷simin e 巽do
mase,standardi apo aktiviteti q谷 ka p谷r q谷llim mbrojtjen e mjedisit.
11. Zonat m谷 t谷 ndotura Mbetjet e rrezikshme
1. Alba Film ish-Kinostudio ( Tiran谷) 50 gr krip谷ra cianuri
dhe 15.700 kg mbetje t谷 tjera
2. Nd谷rrmarja Dajti ( Tiran谷) 759 kg p谷rzierje t谷
cianurit
3. Fabrika e baterive (Berat) Metale t谷 r谷nda,
Pb,Cd, Ni
4.Miniera e ( P谷rrenjasit ) Metale t谷 r谷nda
5.Miniera e Bitinck谷s( Kor巽谷) Metale t谷 r谷nda
6.Dampa e Shllameve t谷 Fe-Ni Metale t谷 r谷nda
7.Uzina e Shkrirjes s谷 Ferrokromit( Elbasan ) 400,000m kub mbetje industriale
8.Dampa e pesticideve (Rr谷shen) Metale t谷 r谷nda, pestice
9.Uzina e tekstileve Berat 126 ton kimikate
80 kg amoniak
RRJETI I ZONAVE T MBROJTURA N SHQIPRI
Tropoj谷 Lumi i Gashit
Tropoj谷 Lugina e Valbon谷s
Gjirokast谷r Kardhiq
Shkoder Thethi
Dib谷r Lura
Vlor谷 Llogara
Kor巽谷 Bredhi i Drenov谷s
Sarand谷 Butrinti
Tirane Mali I Dajtit
Delvin谷 Syri i Kalt谷r
12. Mirdit谷 Bjeshka e Oroshit
Shkod谷r Lumi Buna-Velipoj谷 etj
Pasojat e ndotjes
Pasojat e ndotjes s谷 ujit
Mbi dy t谷 tretat e sip谷rfaqes s谷 Tok谷s 谷sht谷 e mbuluar nga uji, nd谷rsa m谷 pak se
nj谷 e treta 谷sht谷 marr谷 nga Toka. Si popullsia e Tok谷s vazhdon t谷 rritet, vazhdon
t谷 rritet edhe presioni mbi burimet ujore t谷 planetit. N谷 nj谷 kuptim, lumenjt谷 dhe
uj谷rat ton谷 jan谷 duke u ndotur nga aktivitetet e njeriut, k谷shtu q谷 cil谷sia e tyre
谷sht谷 duke u zvog谷luar.
Ndotja e ujit dhe p谷rdorimi i tij ka ndikim t谷 drejtp谷rdrejt谷 n谷 sh谷ndetin e njeriut dhe l谷
pasoja p谷r koh谷 t谷 gjat谷. Sot n谷 bot谷 njihen m谷 se dyqind s谷mundje q谷 paraqiten si
pasoj谷 e p谷rdorimit t谷 ujit t谷 ndotur. Sipas Organizat谷s Bot谷rore t谷 Sh谷ndet谷sis谷
(WHO) nga uji i ndotur, sot n谷 bot谷 s谷muren mbi pes谷qind milion njer谷z. Nga uji i
papast谷r pasojn谷 nj谷 s谷r谷 s谷mundjesh, ku, nd谷r m谷 t谷 r谷nd谷sishmet jan谷 kolera, tifoja
e zorr谷ve, hepatiti, tularemia etj. K谷to s谷mundje shpesh kan谷 marr谷 viktima njer谷zore.
Ne dit谷t e sotme me zhvillimet e avancuara q谷 po ec谷n bota, 谷sht谷 v谷shtir谷 t谷
mendohet p谷r nj谷 jet谷 n谷 Tok谷 me uj谷 t谷 past谷r.
Si ta ruajm谷 past谷rtin谷 e uj谷rave ?
1. t谷 p谷rdoren detergjente pa fosfate ,
2. t谷 p谷rdoret let谷r tualeti t谷 pazbardhur ,
3. mos t谷 derdhen yndyr谷ra ose vajra n谷 lavaman apo n谷 guac谷 ,
4. mos t谷 hedhen mbeturinat e ushqimit n谷 lavaman por t谷 hedhen n谷
shporta p谷r mbeturina ,
5. mos t谷 derdhen ngjyrat n谷 kanalizim
6. mos t谷 p谷rdoret guaca si shport谷 e mbeturinave
7. gjethet dhe mbeturinat bimore mos t谷 hedhen n谷 kanalizim
13. Pasojat e ndotjes se Tokes
Ndryshimet n谷 p谷rdorimin e tok谷s.
Toka 谷sht谷 produkt natyror. Natyr谷s i 谷sht谷 dashur nj谷 koh谷 e gjat谷 p谷r t谷 krijuar
shtres谷n e dheut me potencialin prodhues t谷 saj dhe nuk ka asgj谷 t谷 p谷rbashk谷t me
nd谷rtesat q谷 jan谷 produkt shoq谷ror. Natyrisht edhe toka ka nj谷 pjes谷 si produkt
shoq谷ror, pjes谷 vlerore q谷 谷sht谷 pozitive kur n谷 t谷 pasqyrohen kontributi individual
e shoq谷ror q谷 sjell rritjen e pjelloris谷 s谷 saj. Vlera mund t谷 jet谷 negative kur
veprimet e pap谷rgjegj谷shme i kthejn谷 ekosistemet e dobishme ekologjikisht dhe
ekonomikisht n谷 agrocenoza me vlera t谷 p谷rkoh谷shme. Sh谷mbuj t谷 till谷 ka mjaft si
prishja e kullotave subalpine p谷r tu kthyer n谷 tok谷 ar谷 p谷r kultivimin e patates,
kthimi i tokave t谷 mbjella me shkurre n谷 livadhe e kullota, kthimi i
lagunavebregdetare n谷 tok谷 ar谷 etj. do ndryshim n谷 p谷rdorimin e tok谷s ka t谷
ngjar谷 t谷 ndryshoj谷 ekosistemin q谷 do t谷 ishte i pranish谷m n谷 m谷nyr谷 natyrore
brenda nj谷 zone. Dy sh谷mbuj specifik谷 t谷 ndryshimit dhe shkat谷rimit t谷
ekosistemeve natyrore n谷p谷rmjet veprimtaris谷 s谷 njer谷zve jan谷 shpyll谷zimi dhe
shkret谷zimi.
Shpyllezimi
P谷r mijra vjet njer谷zimi ka pushtuar pyjet, prer谷 pem谷t dhe shnd谷rruar zon谷n n谷
tok谷 bujq谷sore q谷 谷sht谷 p谷rdorur p谷r rritjen e drith谷rave dhe kullotjen e kafsh谷ve.
Shpesh her谷, mbetjet e pyllit jan谷 djegur si proces i pastrimit t谷 tij.
Pyjet nuk d谷mtohen vet谷m nga zjarri dhe ndotjet por edhe nga streset klimatike.
Streset klimatike si ndryshimet e shpejta t谷 temperatur谷s jan谷 tep谷r t谷 r谷nd谷sishme
sepse shkaktohen nga aktivitetet njer谷zore dhe n谷 ve巽anti nga efekti ser谷. Shkalla e
shpyll谷zimit po p谷rshp谷jtohet, zev谷nd谷simi i i pyjeve natyrore mund t谷 jet谷 I
pamundur dhe disa nga ndryshimet mund t谷 ken谷 efektet afatgjate n谷 klim谷n
bot谷rore.
14. Shkret谷zimi
Shkret谷tirat natyrore ndodhen si n谷 rajonet me klim谷 t谷 nxeht谷 edhe n谷 rajonet me
klim谷 t谷 ftoht谷. Ato karakterizohen nga sasi e ul谷t e rreshjeve dhe nd谷rprerjen e
tyre t谷 here pas her谷shme , zakonisht m谷 pak se 250 mm n谷 vit.Ndonj谷her谷
that谷sira totale vazhdon nga nj谷 vit n谷 tjetrin. P谷r shkak t谷 sasis谷 s谷 pak谷t t谷 ujit
zonat e shkret谷zuara kan谷 nj谷 mbules谷 t谷 kufizuar bimore.
Shkret谷zimi p谷rkufizohet si degradim i tok谷s n谷 zona t谷 thata, gjys谷m t谷 thata dhe
sub t谷 lag谷shta t谷 thata q谷 zhvillohen kryesisht nga ndikimi I pafavorsh谷m i njeriut.
Ky p谷rkufizim vler谷son veprimtarin谷 njer谷zore si shkakun kryesor t谷 shkret谷zimit
n谷 dit谷t tona, gjithashtu lidh progresin e k谷tij procesi me rritjen e popullsis谷 dhe
trysnin谷 e vazhdueshme n谷 burimet natyrore t谷 zon谷s. Preokupimi njer谷zor lind
nga humbja e prodhueshm谷ris谷 s谷 tok谷s q谷 mund t谷 p谷rdorej p谷r bujq谷si duke 巽uar
n谷 varf谷ri ose dhe uri nd谷rmjet njer谷zve q谷 e kan谷 banuar tradicionalisht k谷t谷 zon谷.
15. Kujdesi p谷r Token
Duke pasur parasysh r谷nd谷sin谷 e tokes p谷r mbajtjen, vazhdimin dhe zhvillimin e jet谷s n谷 t谷, ne
duhet edhe t谷 kujdesemi p谷r te dhe t谷 veprojm谷 n谷 m谷nyr谷 sa m谷 t谷 drejt. Mos t谷 hedhim
mbeturina n谷 vende publike dhe t谷 past谷rta, t谷 b谷jm谷 gjith巽ka q谷 t谷 zvog谷lojm谷 emisionin e
gazrave helmuese, t谷 mos nd谷rtojm谷 objekte mbi toka pjellore, t谷 p谷rdorim me kujdes pesticidet
dhe mos ta teprojm谷 me to, t谷 punojm谷 n谷 fush谷n e gjelb谷rimit dhe pyll谷zimit posa巽谷risht n谷
vende ku ka filluar t谷 paraqitet dukuria e erozionit apo zhveshjes s谷 kor谷s s谷 tok谷s. Me k谷to
veprime ne do t谷 p谷rfitojm谷 shum谷 t谷 mira sepse p谷r 巽do kujdes p谷r natyr谷n ajo din t谷 na
shp谷rblej谷 shum谷fish. Gjelb谷rimi dhe pyll谷zimi i hap谷sirave tok谷sore p谷rpos bukuris谷 s谷 vet
kan谷 edhe an谷n positive sepse rrisin sasin谷 e oksigjenit n谷 aj谷r, thithin dyoksidin e karbonit, gaz i
cili 谷sht谷 shum谷 i rreziksh谷m p谷r sh谷ndetin ton谷, ndalin dhe pastrojn谷 nga ajri grimcat e pluhurit,
krijojm谷 vende p谷r relaksim dhe atraksion, si dhe shum谷 t谷 mira t谷 tjera p谷r njeriun dhe p谷r nj谷
jet谷 m谷 t谷 sh谷ndoshe
Pasojat e ndotjes se ajrit
N谷 巽far谷 m谷nyre mund ta pak谷sojm谷 ndotjen e ajrit?
Ndotja e ajrit nga industria mund t谷 pak谷sohet me p谷rdorimin e
teknologjis谷 sa m谷 moderne, p谷rdorimin apo vendosjen e filtrave n谷 tymtar谷t e
16. fabrikave, me nd谷rtimin e tym谷tarve sa m谷 t谷 lart谷, me p谷rdorimin dhe
prodhimin sa m谷 t谷 madh t谷 energjis谷 alternative e cila m谷nyr谷 e prodhimit e
ndot谷 fare pak ose nuk e ndot谷 mjedisin.
Ndotja e ajrit nga automjetet mund t谷 pak谷sohet me p谷rdorimi m谷
ekonomik t谷 automjeteve.
P谷r relacione m谷 t谷 shkurta duhet ti p谷rdorim bi巽ikletat, roshullat por
mundemi edhe t谷 ecim k谷mb谷, nd谷rsa p谷r relacione m谷 t谷 gjata duhet ti
p谷rdorim mjetet e transportit publik. Poashtu do t谷 duhej q谷 automjetet ti
servisojm谷 rregullisht sepse automobili n谷 gjendje t谷 rregullt e ndot谷 m谷 pak
mjedisin, ose t谷 instalojm谷 n谷 automjete sistemin e djegies me gaz i cili ndot谷
mjedisin m谷 pak dhe 谷sht谷 m谷 ekonomik.
P谷rdorimin e automjeteve duhet ta zvog谷lojm谷 n谷 minimum derisa nuk
t谷 prodhohen automjete m谷 t谷 p谷rsosura t谷 cilat do ti p谷rdornin l谷nd谷t djeg谷se
t谷 cilat ndotin m谷 pak mjedisin.
Parimet me t谷 r谷nd谷sishme p谷r mbrojtj谷s s谷
mjedisit:
Shfryt谷zimi racional i burimeve, reduktimi i emetimeve n谷 aj谷r,
reduktimi i ndotjes s谷 ujit dhe tok谷s, dhe riciklimi i mbeturinave;
Ruajtja e vlerave biologjike-ekologjike t谷 mjedisit n谷p谷rmjet
ruajtjes
s谷 flor谷s dhe faun谷s, dhe t谷 vlerave t谷 trash谷gimis谷 natyrore;
Mb谷shtetja n谷 p谷rdorimin e burimeve t谷 rip谷rt谷rishme, bashk谷-
prodhimin e k谷tyre burimeve dhe t谷 llojeve t谷 ndryshme t谷
energjis谷;
Promovimi i kursimit t谷 energjis谷 n谷 mesin e publikut
Shfryt谷zimi i pajisjeve sht谷piake me efikasitet t谷 lart谷, t谷 tilla si
llambat e drit谷s;
17. Reduktimi dhe riciklimi i mbeturinave
KALENDARI MJEDISOR
02. Shkurt Dita Nd谷rkomb谷tare e Ligatinave
05. Mars Dita Bot谷rore e Efiqienc谷s se Energjis谷
15. Mars Dita Nd谷rkomb谷tare e Konsumatorit
22. Mars Dita Bot谷rore e Mbrojtjes s谷 Ujit
23. Mars Dita Bot谷rore e Meteorologjis谷
24. Mars Dita Europijane e Parqeve
05. Prill Dita e Zogjve
07. Prill Dita Bot谷rore e Sh谷ndetit
22. Prill Dita Nd谷rkomb谷tare e Tok谷s
24. Prill Dita Bot谷rore e Mbrojtjes s谷 Kafsh谷ve Laboratorike
15 .Maj Dita Nd谷rkomb谷tare e Ndryshimeve Klimatike
22. Maj Dita Nd谷rkomb谷tare e Biodiversitetit
18. 31. Maj Dita bot谷rore kund谷r Duhanit
05. Qershor Dita Bot谷rore e Mjedisit
08. Qershor Dita Bot谷rore e Oqeaneve
17. Qershor Dita Bot谷rore e Luft谷s kund谷r Shkret谷tir谷zimit
21. Qershor Dita e Liqenit t谷 Ohrit
11. Korrik Dita Bot谷rore e Popullsis谷
18 .Gusht Dita Nd谷rkomb谷tare e Gjeologjis谷
26. Gusht Dita Bot谷rore e Maleve t谷 Pastra
16. Shtator Dita Nd谷rkomb谷tare e Mbrojtjes s谷 Ozonit
21. Shtator Dita Bot谷rore e Paqes
22. Shtator Dita Evropiane e Qyteteve pa Makina
27. Shtator Dita Bot谷rore e turizmit
04. Tetor Dita Bot谷rore e Mbrojtjes s谷 Kafsh谷ve
06. Tetor Dita Bot谷rore e Habitateve
08. Tetor Dita Nd谷rkomb谷tare p谷r Pak谷simin e Shkat谷rrimeve
15. Tetor Dita Nd谷rkomb谷tare e Ecjes n谷 Natyr谷
16. Tetor Dita Nd谷rkomb谷tare e Ushqimit
17. Tetor Dita Nd谷rkomb谷tare p谷r Zhdukjen e Varf谷ris谷
31. Tetor Dita Nd谷rkomb谷tare e Detit t谷 Zi
08. N谷ntor Dita Nd谷rkomb谷tare e Zonave Urbane
11. Dhjetor Dita Nd谷rkomb谷tare e Maleve
19. Mendimi Personal
Mjedisi ne nje fare menyre perfaqeson vete njeriun. Ai pasqyron jeten e njeriut si nje
liber i hapur. Qe ne momentin qe lind e deri kur vdes njerezit jane kontakt te
panderprere me mjedisin. Ne nga ai marrim te gjitha elementet e nevojshme per jeten.
Me pak fjale ne ekzistojme sepse mjedisi ekziston. Natyra na ka falur nje te mire te
jashtezakonshme. Si cdo gje tjetre te mire ne ia kuptojme rendesine vetem ne castin kur
e humbasin. E njejta gje po ndodh edhe me mjedisin. Pak e nga pak mjedisi po
shkaterrohet dhe nuk po i ploteson te tera nevojat tona. Ne te ardhmen nuk do te mund
te plotesoje pothuajse asnje nga keto nevoja. Jemi pikerisht ne qe e kemi cuar ne kete
stad, edhe pse deri pak pak kohesh nuk e kuptonim. Pothuajse 巽do dit谷 ne d谷gjojm谷
per ndonje problem tjet谷r q谷 ndikon n谷 mjedis -Ndotja, shiu acid, ndryshimi i klim谷s,
shkat谷rrimin e pyjeve dhe habitateve t谷 tjera, r谷nien dhe zhdukjen e mij谷ra llojeve t谷
kafsh谷ve dhe bim谷ve . . . . dhe k谷shtu me radh谷.T谷 gjitha ting谷llojne kaq te trishtuara
por ne sigurisht nuk duhet ta humbasim shpres谷n! do nj谷ri prej nesh, pavar谷sisht nga
mosha mund t谷 b谷je di巽ka p谷r t谷 ndihmuar t谷 ngadal谷soj谷 disa prej d谷meve.Ne nuk
mund ta leme zgjidhjen e problemeve krejt谷sisht te ekspert谷teve. Ne t谷 gjith谷 kemi nj谷
p谷rgjegj谷si p谷r mjedisin ton谷. Ne duhet t谷 m谷sojm谷 t谷 jetojm谷 n谷 nj谷 m谷nyr谷 t谷
q谷ndrueshme domethene t谷 p谷rdorim burimet tona natyrore q谷 p谷rfshijn谷 ajrin, uj谷rat e
谷mbla, pyjet, kafsh谷t e egra,tok谷n bujq谷sore dhe detet pa i d谷mtuar ato.Ne krijojme
shume mbeturina. Do te kishte me shume kuptim te gjenim menyra per ti ricikluar dhe
riperdorur ne vend qe ti hedhim ato . Ka shume gjera si keto qe ne mund te bejme,
mjafton vetem te duam ti bejme!!!