際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
ESKOLA ETA TOKIAN TOKIKO
   HIZKUNTZ ALDAERA
         (JULIAN MAIA)




                             Alaitz Aldazabal
                         Maite Arantzamendi
                             Jon Bereziartua
                            Olatz Da単obeitia
                         Sorkunde Etxebarria
SARRERA
   Urteetan zehar, eskoletan:

    Euskararen eredu estandar batua erakusteari
         eman izan zaio guztizko lehentasuna

   Gaur egun, hainbatek uste du:

    Zentzuzkoagoa, orekatuagoa eta onuragarriagoa
       dela hizkuntzaren aldaera desberdinei
       arreta handiagoa jartzea eskolako lanetan.
AURKEZPENAREN HELBURUAK:

   Gogoeta egitea orain arteko arrazoiez

   Etorkizunari begira proposamen arrazoituak
    aurkeztea
1. ORAIN ARTEKO BIDEA


Bi faktoreren menpe:

  Euskara batuaren ibilbidea eta eredu
   horren ulerkera

  Eskolaren kontzepzioa eta zeregina
 EUSKARA        BATUAREN         IBILBIDEA       ETA       EREDU
  HORREN ULERKERA

  Euskara batuaren sortze ofizialarekin, borroka handia .
  Gizartean joera bi:

   Eredu berriaren aldekoak
   Euskalkiak indartzearen aldekoak


 Guztiz aurkako eta bateraezinezkotzat hartu ziren.
 Gizartean konnotazio jakin batzuk:

   Euskara batua: aurrerakoia, modernoa eta hiritarra
   Euskalkia: atzerakoia, iragana eta herrixka usainekoa
ESKOLAREN KONTZEPZIOA ETA ZEREGINA

               Euskararen EREDU JASOA irakastea.
                Eredu literario formal eta idatzia.

 Irakasle berrien formakuntza giroa:

     Euskaldun berriak (eredu estu horretan hezitakoak)
     Euskaldun zaharrak (euskara batuak bildu zituen
      konnotazio positiboen menpean ari zirenak)

      IRAKASLE EUSKALDUN ZAHAR ANITZ BAZELA BERE EUSKARA
                 MOLDEAZ BATERE FIDATZEN EZ ZENA.
 JOKABIDEA HORREN ONDORIOAK

     Eskolatan hizkera molde uniforme murritza hedatu
      zen

     Hiztun arruntak lehendik ere garraiatzen zuen
      konplexua ez da txikitu

     Belaunaldien arteko   hizkuntza   lotura   galtzeko
      arriskua handitu
 JOKAERA ALDATZEKO BIDEAK

 Teorizazioaren aldaketa         ere    gertatu     da,    gutxienik
 dimentsio bitan:
  Hizkuntzaren eta haien aldaeren arteko harremanak.
  Euskalkien eta hainbat herri edo eskualdetako ezaugarriei buruz.


 Irakaskuntzaren esparruko teorizazioen arabera, eskolak:

  Gizartean txertatua egon behar du.
    Gizarteari erantzun behar dio

     Eskolak inguruko hizkuntza formak baliagarritzat jo behar ditu
                         ikaslearen formaziorako
Ondorioak:
     Euskara batuaren ulerkera zabalagoa eskatzea
     Euskalkien formei arreta handiagoa jarri beharra aldarrikatzea.




Oraingo arazoak edo galderak :
     Euskara batua zelan ulertu behar da?
     Euskalkiari zenbateko garrantzia eta pisua eman behar zaio

      eskolan?
     Zein lurraldetan planteatu behar da euskalkiaren balioa?




  Guzti honen inguruko gogoeta bideratzeko, gutxienez 6
                 faktore daude aztergai
FAKTORE EDO AZTERGAIAK



 1.   Eskolaren kontzepzioa eta haren helburuak
 2.   Ikasleen ezaugarri linguistikoak
 3.   Irakasleen prestakuntza eta jarrera
 4.   Material didaktikoa
 5.   Hizkuntza ereduak
 6.   Arrazoi politiko- ideologikoak, eta arrazoi didaktikoak
ESKOLAREN KONTZEPZIOA ETA HAREN HELBURUAK

 Kontzepzioa:


     Inguruan txertatua eta hari erantzunez ari
                 behar du eskolak.

 Helburua:



   Hiztun onak, biziak, eta espresiboak egiten
                   laguntzea da.
IKASLEEN EZAUGARRI LINGUISTIKOAK

   Ikasleek inguruan duten euskararen ezaugarriak aztertu
    eta aintzat hartu behar dira

   Eskolan lana antolatzeko, ikusi behar da zenbat
    euskaldun diren geletara etortzen direnak.

   Kontuan hartu behar dira, komunikabideetatik hartzen
    diren ereduak.
IRAKASLEEN PRESTAKUNTZA ETA JARRERA

   Inguru euskalkidunetako irakasle guztiek tokiko euskararen
    berri ahalik eta zehatzena jakitea

   Euskalkien ezaugarri partikularrak onartzeko joera edo
    konfiantza izatea.

   Sentiberatasuna   bere   lana   egiten   duen    hizkuntza
    aldaerarekiko.

   Inguru euskalkidunean, modu naturalagoan izan dezakeela
    gogoa bertako euskalkiaren edo aldaeraren berri ikasten
    jartzeko eta hura erabiltzeko.
MATERIAL DIDAKTIKOA

   Oso zaila euskalkian eginiko materiala lortzea eta erabiltzea:
    testu-liburuak, irakurgai arruntak eskolako ikasleentzat.

   Faktore honek, eredu estandarragoetara bultzatzen edo
    erakartzen du.

   Irakasleak materiala egokitu egin dezake.
HIZKUNTZA EREDUAK

                           Euskara batua
                         Euskalki literarioa
                        Eskualdeko berbeta
                          Herriko berbeta


Aukerako hizkuntz eredu hauen inguruan, gogoan edukitzea:

   Eredu horiek ez daitezela elkarrengandik guztiz bereiziak diren
    eredu gisa har.
   Hibridazio fenomenoa
   Irakasleei, laguntza eskaini behar zaie
ARRAZOI POLITIKO- IDEOLOGIKOAK, ETA ARRAZOI DIDAKTIKOAK


   Arrazoi politiko- ideologikoen bidez gizartearen eta haren baitako
    taldeen     nahiak edo/eta usteak islatzen dira: hizkuntzari
    dagokionez zer gizarte nahi dugun edo zer uste dugun izango dela.

   Arrazoi didaktikoak: hizkuntza bat ahalik eta egokienik ikas-
    irakasteko zein jardunbide den hoberena ebatzi nahi da horien
    bidez.
    Arrazoi horiek gauzatzeko orduan hiru ideia, konstruktibismoaren
    ildoan datozenak:
                                 Motibazioa
                            Ikasketa esanguratsua
                          Garapen hurbileko eremua
2. ETORKIZUNEKO JARDUNBIDEA PROPOSATZEA

  Irizpide bi kontuan hartuta:
      Inguruaren euskalduntasun gradua

      Ikasleen adina

                  % 0-20     % 20-40     % 40-60     % 60-80     % 80-100
                   eusk.      eusk.       eusk.       eusk.       eusk.
     0-3 urte    Esk./Bat.     Esk.        Esk.        Esk.        Esk.

     3-6 urte      Bat.      Esk./Bat.     Esk.        Esk.        Esk.

     6-8 urte      Bat.        Bat.      Esk./Bat.     Esk.        Esk.

    8-10 urte      Bat.        Bat.        Bat.      Esk./Bat.     Esk.

    10-12 urte     Bat.        Bat.        Bat.        Bat.      Esk./Bat.
PROPOSAMENAREN EZAUGARRIAK
   Eredu biak ez dira elkarren kontrako

   Ikaste prozesuak urte saila hartzen du.

   Ahozko komunikazioan, malguago jokatuko litzateke

   Euskalkidun gehiago, tokiko ezaugarriak onartzearen
    alde

   Euskaldun gutxi, eredu estandarragoetara jo
ONDORIOAK



 Hiztun onak eta inguruko gizartean ongi
     errotuak lortu behar ditu eskolak,
  hizkuntza sena izanen dutenak, alegia.

More Related Content

What's hot (14)

IES Egape BHI
IES Egape BHI IES Egape BHI
IES Egape BHI
bnhizkuntzak
Zirkularra 15-16 euskaraz
Zirkularra 15-16 euskarazZirkularra 15-16 euskaraz
Zirkularra 15-16 euskaraz
LARRAUL
Hizkuntza irizpideak gurasoekin
Hizkuntza irizpideak gurasoekinHizkuntza irizpideak gurasoekin
Hizkuntza irizpideak gurasoekin
LARRAUL
Euskal Kultura Kristina Boan
Euskal Kultura Kristina BoanEuskal Kultura Kristina Boan
Euskal Kultura Kristina Boan
ibiainsa
Euskaraaurkezpenapowerpoint
EuskaraaurkezpenapowerpointEuskaraaurkezpenapowerpoint
Euskaraaurkezpenapowerpoint
eideraldarondo
Euskaraaurkezpenapowerpoint
EuskaraaurkezpenapowerpointEuskaraaurkezpenapowerpoint
Euskaraaurkezpenapowerpoint
itziararauko
Gela bilera Larraul 15-16
Gela bilera Larraul 15-16Gela bilera Larraul 15-16
Gela bilera Larraul 15-16
LARRAUL
Praktika Onak BH
Praktika Onak BHPraktika Onak BH
Praktika Onak BH
bnhizkuntzak
Hizkuntza irizpideak ikasleekin
Hizkuntza irizpideak ikasleekinHizkuntza irizpideak ikasleekin
Hizkuntza irizpideak ikasleekin
LARRAUL
Etorkinen eskolarizazioa
Etorkinen eskolarizazioaEtorkinen eskolarizazioa
Etorkinen eskolarizazioa
IreneGM
Euskara Izango Da... Josebar Eta Izaskun
Euskara Izango Da... Josebar Eta IzaskunEuskara Izango Da... Josebar Eta Izaskun
Euskara Izango Da... Josebar Eta Izaskun
IreneGM
Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]
Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]
Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]
IreneGM
Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015
Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015
Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015
bnhizkuntzak
Zirkularra 15-16 euskaraz
Zirkularra 15-16 euskarazZirkularra 15-16 euskaraz
Zirkularra 15-16 euskaraz
LARRAUL
Hizkuntza irizpideak gurasoekin
Hizkuntza irizpideak gurasoekinHizkuntza irizpideak gurasoekin
Hizkuntza irizpideak gurasoekin
LARRAUL
Euskal Kultura Kristina Boan
Euskal Kultura Kristina BoanEuskal Kultura Kristina Boan
Euskal Kultura Kristina Boan
ibiainsa
Euskaraaurkezpenapowerpoint
EuskaraaurkezpenapowerpointEuskaraaurkezpenapowerpoint
Euskaraaurkezpenapowerpoint
eideraldarondo
Euskaraaurkezpenapowerpoint
EuskaraaurkezpenapowerpointEuskaraaurkezpenapowerpoint
Euskaraaurkezpenapowerpoint
itziararauko
Gela bilera Larraul 15-16
Gela bilera Larraul 15-16Gela bilera Larraul 15-16
Gela bilera Larraul 15-16
LARRAUL
Praktika Onak BH
Praktika Onak BHPraktika Onak BH
Praktika Onak BH
bnhizkuntzak
Hizkuntza irizpideak ikasleekin
Hizkuntza irizpideak ikasleekinHizkuntza irizpideak ikasleekin
Hizkuntza irizpideak ikasleekin
LARRAUL
Etorkinen eskolarizazioa
Etorkinen eskolarizazioaEtorkinen eskolarizazioa
Etorkinen eskolarizazioa
IreneGM
Euskara Izango Da... Josebar Eta Izaskun
Euskara Izango Da... Josebar Eta IzaskunEuskara Izango Da... Josebar Eta Izaskun
Euskara Izango Da... Josebar Eta Izaskun
IreneGM
Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]
Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]
Euskara Hizkuntza Nagusia Jon[1]
IreneGM
Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015
Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015
Luis dorao hizkuntza proiektuaren azalpena getxolinguae 2015
bnhizkuntzak

Similar to Eskola eta tokian tokiko (20)

Urtxintxa 3
Urtxintxa 3Urtxintxa 3
Urtxintxa 3
Jon Braun
EAEko Hizkuntzen Curriculuma
EAEko Hizkuntzen CurriculumaEAEko Hizkuntzen Curriculuma
EAEko Hizkuntzen Curriculuma
marimarpego
Kalko okerrak
Kalko okerrakKalko okerrak
Kalko okerrak
E-idazkaritza
Hizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia Erkidegoan
Hizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia ErkidegoanHizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia Erkidegoan
Hizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia Erkidegoan
Ana Basterra
01 hizpide-71.indd(3)
01 hizpide-71.indd(3)01 hizpide-71.indd(3)
01 hizpide-71.indd(3)
E-idazkaritza
Hezkuntzaren ekarpena euskararen biziberritzean - I単aki Iurrebaso
Hezkuntzaren ekarpena euskararen biziberritzean - I単aki IurrebasoHezkuntzaren ekarpena euskararen biziberritzean - I単aki Iurrebaso
Hezkuntzaren ekarpena euskararen biziberritzean - I単aki Iurrebaso
Manu Robles-Arangiz Institutua Fundazioa
Zientzien Ekarpenak
Zientzien EkarpenakZientzien Ekarpenak
Zientzien Ekarpenak
marimarpego
Gaitasunak[1]
Gaitasunak[1]Gaitasunak[1]
Gaitasunak[1]
txinparta1
Dekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesiaDekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesia
irakasletaldea
Dekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesiaDekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesia
irakasletaldea
A4
A4A4
A4
Edurne M. Arrese
Kultur politika balantze kritikoa
Kultur politika balantze kritikoaKultur politika balantze kritikoa
Kultur politika balantze kritikoa
Joxe
Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04
Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04
Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04
Joxe
Ikasys
IkasysIkasys
Ikasys
huhezi
Portfolioa: ikasten ikasteko tresna BH
Portfolioa: ikasten ikasteko tresna BHPortfolioa: ikasten ikasteko tresna BH
Portfolioa: ikasten ikasteko tresna BH
Irene Gonzalez
Urtxintxa 3
Urtxintxa 3Urtxintxa 3
Urtxintxa 3
Jon Braun
EAEko Hizkuntzen Curriculuma
EAEko Hizkuntzen CurriculumaEAEko Hizkuntzen Curriculuma
EAEko Hizkuntzen Curriculuma
marimarpego
Hizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia Erkidegoan
Hizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia ErkidegoanHizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia Erkidegoan
Hizkuntz Trataera Bateratua Euskal Autonomia Erkidegoan
Ana Basterra
01 hizpide-71.indd(3)
01 hizpide-71.indd(3)01 hizpide-71.indd(3)
01 hizpide-71.indd(3)
E-idazkaritza
Zientzien Ekarpenak
Zientzien EkarpenakZientzien Ekarpenak
Zientzien Ekarpenak
marimarpego
Gaitasunak[1]
Gaitasunak[1]Gaitasunak[1]
Gaitasunak[1]
txinparta1
Dekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesiaDekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesia
irakasletaldea
Dekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesiaDekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesia
irakasletaldea
Kultur politika balantze kritikoa
Kultur politika balantze kritikoaKultur politika balantze kritikoa
Kultur politika balantze kritikoa
Joxe
Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04
Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04
Kike Amonarrizen Aurkezpena 09 02 04
Joxe
Ikasys
IkasysIkasys
Ikasys
huhezi
Portfolioa: ikasten ikasteko tresna BH
Portfolioa: ikasten ikasteko tresna BHPortfolioa: ikasten ikasteko tresna BH
Portfolioa: ikasten ikasteko tresna BH
Irene Gonzalez

Eskola eta tokian tokiko

  • 1. ESKOLA ETA TOKIAN TOKIKO HIZKUNTZ ALDAERA (JULIAN MAIA) Alaitz Aldazabal Maite Arantzamendi Jon Bereziartua Olatz Da単obeitia Sorkunde Etxebarria
  • 2. SARRERA Urteetan zehar, eskoletan: Euskararen eredu estandar batua erakusteari eman izan zaio guztizko lehentasuna Gaur egun, hainbatek uste du: Zentzuzkoagoa, orekatuagoa eta onuragarriagoa dela hizkuntzaren aldaera desberdinei arreta handiagoa jartzea eskolako lanetan.
  • 3. AURKEZPENAREN HELBURUAK: Gogoeta egitea orain arteko arrazoiez Etorkizunari begira proposamen arrazoituak aurkeztea
  • 4. 1. ORAIN ARTEKO BIDEA Bi faktoreren menpe: Euskara batuaren ibilbidea eta eredu horren ulerkera Eskolaren kontzepzioa eta zeregina
  • 5. EUSKARA BATUAREN IBILBIDEA ETA EREDU HORREN ULERKERA Euskara batuaren sortze ofizialarekin, borroka handia . Gizartean joera bi: Eredu berriaren aldekoak Euskalkiak indartzearen aldekoak Guztiz aurkako eta bateraezinezkotzat hartu ziren. Gizartean konnotazio jakin batzuk: Euskara batua: aurrerakoia, modernoa eta hiritarra Euskalkia: atzerakoia, iragana eta herrixka usainekoa
  • 6. ESKOLAREN KONTZEPZIOA ETA ZEREGINA Euskararen EREDU JASOA irakastea. Eredu literario formal eta idatzia. Irakasle berrien formakuntza giroa: Euskaldun berriak (eredu estu horretan hezitakoak) Euskaldun zaharrak (euskara batuak bildu zituen konnotazio positiboen menpean ari zirenak) IRAKASLE EUSKALDUN ZAHAR ANITZ BAZELA BERE EUSKARA MOLDEAZ BATERE FIDATZEN EZ ZENA.
  • 7. JOKABIDEA HORREN ONDORIOAK Eskolatan hizkera molde uniforme murritza hedatu zen Hiztun arruntak lehendik ere garraiatzen zuen konplexua ez da txikitu Belaunaldien arteko hizkuntza lotura galtzeko arriskua handitu
  • 8. JOKAERA ALDATZEKO BIDEAK Teorizazioaren aldaketa ere gertatu da, gutxienik dimentsio bitan: Hizkuntzaren eta haien aldaeren arteko harremanak. Euskalkien eta hainbat herri edo eskualdetako ezaugarriei buruz. Irakaskuntzaren esparruko teorizazioen arabera, eskolak: Gizartean txertatua egon behar du. Gizarteari erantzun behar dio Eskolak inguruko hizkuntza formak baliagarritzat jo behar ditu ikaslearen formaziorako
  • 9. Ondorioak: Euskara batuaren ulerkera zabalagoa eskatzea Euskalkien formei arreta handiagoa jarri beharra aldarrikatzea. Oraingo arazoak edo galderak : Euskara batua zelan ulertu behar da? Euskalkiari zenbateko garrantzia eta pisua eman behar zaio eskolan? Zein lurraldetan planteatu behar da euskalkiaren balioa? Guzti honen inguruko gogoeta bideratzeko, gutxienez 6 faktore daude aztergai
  • 10. FAKTORE EDO AZTERGAIAK 1. Eskolaren kontzepzioa eta haren helburuak 2. Ikasleen ezaugarri linguistikoak 3. Irakasleen prestakuntza eta jarrera 4. Material didaktikoa 5. Hizkuntza ereduak 6. Arrazoi politiko- ideologikoak, eta arrazoi didaktikoak
  • 11. ESKOLAREN KONTZEPZIOA ETA HAREN HELBURUAK Kontzepzioa: Inguruan txertatua eta hari erantzunez ari behar du eskolak. Helburua: Hiztun onak, biziak, eta espresiboak egiten laguntzea da.
  • 12. IKASLEEN EZAUGARRI LINGUISTIKOAK Ikasleek inguruan duten euskararen ezaugarriak aztertu eta aintzat hartu behar dira Eskolan lana antolatzeko, ikusi behar da zenbat euskaldun diren geletara etortzen direnak. Kontuan hartu behar dira, komunikabideetatik hartzen diren ereduak.
  • 13. IRAKASLEEN PRESTAKUNTZA ETA JARRERA Inguru euskalkidunetako irakasle guztiek tokiko euskararen berri ahalik eta zehatzena jakitea Euskalkien ezaugarri partikularrak onartzeko joera edo konfiantza izatea. Sentiberatasuna bere lana egiten duen hizkuntza aldaerarekiko. Inguru euskalkidunean, modu naturalagoan izan dezakeela gogoa bertako euskalkiaren edo aldaeraren berri ikasten jartzeko eta hura erabiltzeko.
  • 14. MATERIAL DIDAKTIKOA Oso zaila euskalkian eginiko materiala lortzea eta erabiltzea: testu-liburuak, irakurgai arruntak eskolako ikasleentzat. Faktore honek, eredu estandarragoetara bultzatzen edo erakartzen du. Irakasleak materiala egokitu egin dezake.
  • 15. HIZKUNTZA EREDUAK Euskara batua Euskalki literarioa Eskualdeko berbeta Herriko berbeta Aukerako hizkuntz eredu hauen inguruan, gogoan edukitzea: Eredu horiek ez daitezela elkarrengandik guztiz bereiziak diren eredu gisa har. Hibridazio fenomenoa Irakasleei, laguntza eskaini behar zaie
  • 16. ARRAZOI POLITIKO- IDEOLOGIKOAK, ETA ARRAZOI DIDAKTIKOAK Arrazoi politiko- ideologikoen bidez gizartearen eta haren baitako taldeen nahiak edo/eta usteak islatzen dira: hizkuntzari dagokionez zer gizarte nahi dugun edo zer uste dugun izango dela. Arrazoi didaktikoak: hizkuntza bat ahalik eta egokienik ikas- irakasteko zein jardunbide den hoberena ebatzi nahi da horien bidez. Arrazoi horiek gauzatzeko orduan hiru ideia, konstruktibismoaren ildoan datozenak: Motibazioa Ikasketa esanguratsua Garapen hurbileko eremua
  • 17. 2. ETORKIZUNEKO JARDUNBIDEA PROPOSATZEA Irizpide bi kontuan hartuta: Inguruaren euskalduntasun gradua Ikasleen adina % 0-20 % 20-40 % 40-60 % 60-80 % 80-100 eusk. eusk. eusk. eusk. eusk. 0-3 urte Esk./Bat. Esk. Esk. Esk. Esk. 3-6 urte Bat. Esk./Bat. Esk. Esk. Esk. 6-8 urte Bat. Bat. Esk./Bat. Esk. Esk. 8-10 urte Bat. Bat. Bat. Esk./Bat. Esk. 10-12 urte Bat. Bat. Bat. Bat. Esk./Bat.
  • 18. PROPOSAMENAREN EZAUGARRIAK Eredu biak ez dira elkarren kontrako Ikaste prozesuak urte saila hartzen du. Ahozko komunikazioan, malguago jokatuko litzateke Euskalkidun gehiago, tokiko ezaugarriak onartzearen alde Euskaldun gutxi, eredu estandarragoetara jo
  • 19. ONDORIOAK Hiztun onak eta inguruko gizartean ongi errotuak lortu behar ditu eskolak, hizkuntza sena izanen dutenak, alegia.