More Related Content
What's hot (19)
Viewers also liked (6)
Similar to Կենսոլորտ (20)
More from susannachalikyan (20)
Կենսոլորտ
- 1. Կենսոլորտ Երկրի արտաքին թաղանթը պատող կենդանի օրգանիզմները և նրանց միջավայրը կազմում է կենսոլորտը: Այն ախշարհագրական թաղանթում տարածվում է քարոլորտի վերին շերտում (մինչև 4-5 կմ), մթնոլորտում մինչև օզոնի շերտը (25-30 կմ), իսկ ջրոլորտում ամբողջությամբ:
- 2. Տրամաբանական է, որ կենդանի օրգանիզմները միանգամից չեն առաջացել, այլ միլիարդավոր տարիների ընթացքում: Սկզբում առաջացել են պարզագույն օրգանիզմները` մանրէները, հետո ստորակարգ բույսերը`բակտերիաներն ու ջրիմուռները, ապա բարձրակարգ բույսերը, և հետո կենդանիները: Կենսոլորտի առաջացումն ու զարգացումը գիտության մեջ դեռ չբացահայտված հարցեից է: Ըստ վարկածների` կյանքն առաջացել է օվկիանոսում` աբիոտիկ տարրերի սինթեզի գործընթացում:
- 3. Երկրի վրա գոյություն ունի մոտ 1,3 մլն կենդանատեսակ և մոտ 0,4 մլն բուսատեսակ: Ցամաքում գտնվում է բույսերի և կենդանիների 92-93%-ը, որտեղ նրանզ կազմում են կենսազանգվածի 99%-ը, իսկ համաշխարհային օվկիանոսում գերակշռում է կենդանիների կենսազանգվածը: Օրգանիզմները կարողանում են զարգանալ և պահպանել իրենց գոյությունը միմյանց և շրջապատի հետ փոխկապակցված լինելու շնորհիվ: Օր.` բույսերը անօրգանական նյութերից օրգանական նյութեր ստեղծելու ընթացքում արտադրում են նաև թթվածին: Նրանց անհրաժեշտ է ջուր, սննդանյութ, ածխաթթու գազ, ջերմություն և լույս:
- 4. Բուսակեր կենդանիները սնվում են բույսերով, իսկ գիշատիչները`միմյանցով: Մանրէները քայքայում են բույսերի ու կենդանիների մնացորդները, վերամշակում և նորից պիտանելի դարձնում, առանց որի Երկիրը վաղուց ծածկված կլիներ մնացորդներից կուտակվող օրգանական նյութերի մեծ զանգվածով, կյանքի հետագա զարգացման համար պայմաններ էլ չէին լինի:Բույսերը նաև կատարում են լուսասինթեզ`ստեղծելով օրգանական նյութեր, ընթացքում, որի ընթացքում օդից կլանում են ածխաթթու գազ և արտազատում թթվածին:
- 5. Օրգանզիզմների ու ջրոլորտի կապը Օրգանիզմներն ունեն մեծ ազդեցություն Համաշխարհային օվկիանոսի վրա: Նրանք ապրում են այնտեղ և ջրում ապրող օրգանզիմները ներշնչելով ջրի թթվածինը, ջրի մեջ արտաշնչում են ածխաթթու գազ: Իսկ ծովերում ապրող օրգանիզմները ջրից վերցնում են քիմիական նյութեր, աղեր և ոչ միայն սնվում են դրանցով, այլ նաև կառուցում են իրեն կմախքնրն ու խեցիները: Օրգանզիմները ջրոլորտի վրա ազդում են նաև բույսերի ու կենդանիների մահացումից առաջացած նստվածքների միջոցով, որոնց կուտակումից ջրի հատակում առաջանում են օրգանական նստվածքներ: Կան մանրէներ, որոնք ապրելով ջրային խոր ավազաներում կարողանւմ ն փոխել ջրի քիմիական հատկությունները: Օրգանիզմները ուն են նաև մեծ դեր հողառաջացման պրոցեսում: Իսկ քարոլորտում օրգանիզմների ազդեցությունը խորը և բազմակողմանի է: Այն մեծ է քարոլորտի վերին շերտոը կազմող երկրակեղևի վրա: Երկրակեղևի տարբր խորություններում օրգանիզմներ մնացորդներից առաջանում են նստվածքային ապարներ` նավթ, ածուխ, բնական գազ...