ทฤษฎีของไวก็อตสกี้(Vygotskys Theory)
- 1. MCI 414 การฝึกปฏิบัติการสอนในชันเรียน เสนอ ผศ.ดร.เกศสุดา รัชฎาวิศิษกุล จัดทําโดย นางสาวดวงเด่น แสนดี รหัส 6053200012 ทฤษฎีของไวก็อตสกี(Vygotskys Theory) ประวัติ ไวก็อตสกี(Vygotsky) •เป็นนักจิตวิทยาชาวรัสเซีย เชือสายยิว •เกิดในปี ค.ศ. 1896 •สร้างแนวคิดทางจิตวิทยาขึนมาใหม่ตามแนวทางมาร์กซิสต์และประยุกต์ใช้จิตวิทยา โดยเฉพาะในสาขาจิตวิทยาการศึกษา •ในปี ค.ศ. 1962 ได้มีการตีพิมพ์เผยแพร่หนังสือของเขาในรูปแบบฉบับย่อ ภายใต้ชือเรือง การคิดและภาษา(Thought and Language •เสียชีวิตด้วยวัยเพียง 38 ปีเท่านัน ทฤษฏีพืนทีรอยต่อพัฒนาการของไวก็อตกี( Zone of ProximalDevelopment ) ไวก็อตสกี อธิบายว่า การจัดการเรียนรู้จะต้องคํานึงถึงระดับพัฒนาการ 2 ระดับ คือ ระดับพัฒนาการทีเป็นจริง(Actual Development Level) และระดับพัฒนาการทีสามารถจะเป็ นไปได้(Potential Development Level) ระยะห่างระหว่างระดับ พัฒนาการทีเป็นจริงและระดับพัฒนาการทีสามารถจะเป็นไปได้เรียกว่า พืนทีรอยต่อพัฒนาการ(Zone of Proximal Development) ซึงไวก็อตสกีเปรียบเทียบการเรียนรู้กับพัฒนาการไว้ดังนี Past Learning : Actual Development Level Present Learning : Zone of Proximal Development Future Learning : Potential Development Level พืนทีรอยต่อพัฒนาการ คือบริเวณทีเด็กกําลังจะเข้าใจในบางสิงบางอย่าง ไวก็อตสกีได้ให้คํานิยามพืนทีรอยต่อพัฒนาการนีว่า “ระยะห่างระหว่างระดับพัฒนาการทีแท้จริง ซึงกําหนดโดยลักษณะการแก้ปัญหาของแต่ละบุคคลกับระดับของศักยภาพแห่ง พัฒนาการที “พืนทีรอยต่อพัฒนาการในวันนีจะเป็นระดับของพัฒนาการในวันพรุ่งนีอะไรก็ตามทีเด็กสามารถทําได้โดยอยู่ภายใต้ ความช่วยเหลือในวันนีวันพรุ่งนีเขาจะสามารถทําได้ด้วยตัวของเขาเองเพียงได้รับการเรียนรู้ทีดีก็จะนํามาซึงพัฒนาการทีเจริญขึน” การเรียนรู้ในพืนทีรอยต่อพัฒนาการ ไวก็อตสกีอธิบายว่า พัฒนาการและการเรียนรู้มีลักษณะทีเอือประโยชน์ซึงกันและกัน การเรียนรู้นําไปสู่พัฒนาการ สนับสนุนพัฒนาการ หรือผลักดันให้พัฒนาการเป็นไปในระดับทีสูงขึน เป็นการขยายระดับพัฒนาการออกไปอย่างไม่มีขีดจํากัด โดยเกิดจากการเรียนรู้มโนทัศน์ 2 ประเภท คือ มโนทัศน์โดยธรรมชาติ (Spontaneous or Everyday Concepts) และ มโนทัศน์ที เป็นระบบ (Scientific or Schooled Concepts) พืนทีรอยต่อจะประสบผลสําเร็จต้องขึนอยู่กับองค์ประกอบ 5 ประการ ดังนี 1. ภาษา (Language) ไวก็อตสกีได้แสดงทัศนะไว้ว่า ภาษาเกิดขึนครังแรกเป็นภาษา ทีไม่ได้แสดงถึงความคิด เป็นช่วงระยะเวลาทีความคิดกับภาษาไม่มีความสัมพันธ์กัน แต่เมือเด็กมีพัฒนาการมากขึน ความคิดกับ ภาษาจะเริมมีความสัมพันธ์กันมากขึน ความคิดถูกแสดงให้เห็นออกมาผ่านทางภาษา ซึงภาษาทีแสดงออกมาจะมีความเป็นเหตุ เป็นผลมากขึน ก็เป็นผลสืบเนืองจากการใช้ความคิดทีมากขึน ดังนัน ภาษาจึงเป็นเครืองมือในการพัฒนาความคิด และใน ขณะเดียวกันเราก็พัฒนาภาษาโดยผ่านทางการคิดด้วยเช่นกัน ความสัมพันธ์ทีเอือประโยชน์ซึงกันและกันนี ทําให้เกิดความเชือ ทีว่าพฤติกรรมทางสังคมซึงเกียวข้องกับการใช้ภาษา สามารถนําไปสู่การเพิมพัฒนาการทางความคิดได้และนีเป็นสิงสําคัญทีทํา ให้ทฤษฎีของไวก็อตสกีมีความแตกต่างไปจากนักจิตวิทยารุ่นเดียวกันกับเขา
- 2. 2. ปฏิสัมพันธ์ทางสังคม(Social Interaction) การทีเด็กมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม (SocialInteraction) กับพ่อแม่ ครู และคนอืนๆ ทีให้ความเอาใจใส่ ดูแล ช่วยเหลือแก่เด็ก จะ ช่วยทําให้เด็กได้สร้างและเด็กสามารถเรียนรู้ได้เด็กจะพัฒนาในกลุ่มของสังคมทีจัดขึน การใช้เทคโนโลยีทีเหมาะสมควรจะเชือม ความสัมพันธ์ระหว่างกันมากกว่าทีจะแยกผู้เรียนจากคนอืนๆ ครูควรจะสร้างบริบทสําหรับการเรียนรู้ทีผู้เรียนสามารถได้รับการ ส่งเสริมในกิจกรรมทีน่าสนใจซึงกระตุ้นและเอืออํานวยต่อการเรียนรู้แทนทีครูผู้สอนทีเข้ามาสู่กิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกับผู้เรียน ไม่ใช่เข้ามายืนมองเด็กสํารวจและค้นพบเท่านัน แต่ครูควรแนะนําเมือผู้เรียนประสบปัญหา กระตุ้นให้ผู้เรียนปฏิบัติ 3. วัฒนธรรม (Culture) ไวก็อตสกี อธิบายว่า เด็กจะปรับเปลียนความคิดความเข้าใจไปตามประสบการณ์ทีได้รับจากสังคมและวัฒนธรรมของเขา จนกระทังสร้างความรู้ขึนมา ทําาให้เด็กมีกระบวนการทางปัญญาในระดับทีสูงขึน (HigherMental Functions) 4. การเลียนแบบ(Imitation) ไวก็อตสีกีอธิบายว่า บทบาทของการเลียนแบบมีความสําาคัญต่อการเรียนรู้และพัฒนาการ เช่น ถ้าเด็กกําาลังเกิดอุปสรรคในการแก้โจทย์ปัญหาทางคณิตศาสตร์ครูจึงจําาเป็นต้องแก้ปัญหาโจทย์คณิตศาสตร์นันหลายๆ ครัง เพือให้เด็กค่อยๆ เลียนแบบวิธีการแก้ปัญหาอย่างค่อยเป็นค่อยไป 5. การชีแนะหรือการช่วยเหลือ(Guidance or Assistance) เป็นการร่วมมือทางสังคม(Social Collaborative) ทีสนับสนุนให้ พัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจเกิดการเจริญงอกงาม ตารางวิเคราะห์ทฤษฏี ไวก๊อตสกี กับกระบวนการ ขันพัฒนาการ องค์ประกอบ เหตุผล 1. ภาษา ความเชือถือและความไว้วางใจ การทําให้เด็กสามารถก้าวข้ามพืนทีรอยต่อของพัฒนาการไปได้นันต้องอาศัย บุคคลทีไม่เฉพาะครูแต่ยังมีพ่อแม่ 2. ปฏิสัมพันธ์ทางสังคม ความอาทรและห่วงใย การมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมของเด็กย่อมเกิดจากความอาทร และห่วงใยของพ่อ แม่ ครู และคนอืนๆทีให้ความ 3. วัฒนธรรม การยอมรับนับถือ เด็กจะปรับเปลียนความคิดความเข้าไปตามประสบการณ์ทีได้รับจากสังคม และวัฒนธรรมที 4. การเลียนแบบ การมองโลกในแง่ดี ไวก๊อตสกีอธิบายว่าบทบาทการเลียนแบบมีความสําคัญต่อการเรียนรู้และ พัฒนาการของเด็กเพราะเมือครูเป็นแบบอย่างทีดีในการแก้ปัญหา 5. การชีแนะหรือการ ช่วยเหลือ การมีจุดหมายและเจตนา การชีแนะหรือการช่วยเหลือเป็นความร่วมมือทางสังคมทีสนับสนุนให้เด็กมี พัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจ การไปถึงซึงจุดหมาย และเจตนาในการ คุณลักษณะของผู้เรียนตามทฤษฏีพืนทีรอยต่อพัฒนาการ •ผู้เรียนมีความสามารถในการสือสารทางภาษาอย่างน้อย 2 ภาษา •ผู้เรียนเป็นผู้มีปฏิสัมพันธ์กับผู้อืนในทางบวก •ผู้เรียนเป็นผู้ตระหนักในความสําคัญของปราชญ์ชาวบ้านหรือภูมิปัญญาท้องถิน •ผู้เรียนมีจิตอาสา •ผู้เรียนเป็นผู้เสียสละมีนําใจและให้อภัย •ผู้เรียนอยู่ร่วมกับผู้อืนได้อย่างมีความสุข •ผู้เรียนมีความเชือมันในตนเอง •ผู้เรียนมีความคิดริเริมสร้างสรรค์ •ผู้เรียนมีความสามารถในการใช้