�ݺ�ߣ

UD 14-15
A REESTRUTURACIÓN DOS
ESPAZOS INDUSTRIAIS

PRÁCTIC
OS
XEOGRAFÍA Eva
2º BACH www.aulasabertas.blogspot.com

1.- Doc. 11, páx. 312

 Paisaxes industrial en área
urbana
 Polígono industrial clásico:
espazo creado especificamente
para albergar naves industriais.
 Localizase as aforas da cidade da
Coruña, xunto a estradas e
principais vías de acceso a
cidade, xa que o solo é máis
abundante e barato e as súas
actividades resultan menos
molestas.
 A proximidade a cidade beneficia
á industria: proporciona man de
obra, mercado, transportes, etc.
 Localización industrial concentrada

 Acolle industria lixeira, de bens de uso e consumo. Produtos
elaborados que van destinados directamente ao mercado
e aos consumidores. Os bens de produción, normalmente
son de pouco volume. Instalacións de menor tamaño,
menos man de obra e capital que as industrias pesadas.
Probablemente Agroalimentaría, téxtil.

 Acolle tamén actividades terciarias (almacéns, empresas
distribuidoras...).

 Tamaño medio con baixo desenvolvemento tecnolóxico. Sector
maduro.

 Ao longo do proceso de industrialización, as cidades reuniron unha proporción
crecente das empresas e os empregos industriais, que tenderon á
concentración espacial, sobre todo, nas grandes aglomeracións
metropolitanas. Existen vanos factores explicativos:
 Beneficios da aglomeración, asociados ao gran tamaño do mercado de
consumo, a abundancia e cualificación da man de obra, a maior densidade e
calidade das infraestruturas de comunicación, e á presenza de centros de
apoio á innovación empresarial.
 Abundante promoción de chan industrial para atraer a instalación de
empresas en polígonos e parques industriais.
 Ambiente de negocios e ámbito social atractivo.

 Problemáticas:
a) Redúcese o volume de emprego industrial substituído polo
crecemento dos servizos, polo que se fala de desindustrialización.
b) Prodúcese unha terciarización industrial, pola que boa parte das
empresas industriais só manteñen nas grandes cidades as súas
oficinas de dirección, centros de I+D, atención ao cliente etc., mentres
trasladan as súas fábricas a espazos de menores custos: áreas rurais,
novos países industriais etc.

2.- Doc. 24 e 25 (Act. 3 páx. 297)

 Existe un forte desequilibrio entre a produción e o consumo de
enerxía,o que converte a España nun país dependente das
importacións.

 A principal debilidade do sector enerxético español é a gran
dependencia do petróleo, que se debe importar, e do carbón, sendo
as dúas enerxías moi contaminantes.

 O punto positivo é a gran porcentaxe de enerxía que se obtén a
partir das renovables.

 En España as enerxías renovables obtéñense, sobre todo, a partir
da eólica, da hidráulica e da solar. Teñen a vantaxe de ser
inesgotables e de non contaminar; o seu inconveniente é a
contaminación visual ou da paisaxe que provocan.

3.- Doc.1

a) Nomeeas provincias máis industrializadas.
b) Comente o documento atendendo ás seguintes
cuestións:
-Grandes centros urbanos e industriais e grandes
eixes de desenvolvemento dos anos 70.
-Contrastes industriais entre o centro e a periferia.
-Explique as principais causas da crise industrial de
mediados do anos 70.

Localización da Industria 1975 a) Nomeeas
provincias máis
industrializadas.

Asturias
Cantabria
Vizcaya
Guipúzcoa
Ávila
Zaragoza
Girona
Barcelona
Tarragona
Valladolid
Madrid
Castellón
Valencia
Alicante
Murcia

 Ao finalizar o período de industrialización Grandes centros urbanos
acelerada (1960-1975) coñecido como e industriais e grandes
desarrollista, o mapa industrial español eixes de
mostraba o predominio dos grandes centros
desenvolvemento dos
urbanos e industriais (Barcelona, Madrid,
Bilbao, Valencia, Zaragoza etc.), xunto a anos 70.
grandes eixes de desenvolvemento que
enlazaban algúns deles.
 O eixe Cantábrico seguiu concentrando a
industria básica ligada aos recursos minerais,
con grandes empresas, algunhas públicas.
 O eixe Mediterráneo, en cambio, mantivo o
predominio de industrias tradicionais (téxtil,
agroalimentaria, moble, calzado) e da pequena
empresa, xunto á instalación progresiva de
grandes multinacionais en sectores máis
dinámicos (automóbil, electrodomésticos).
 O eixe do Ebro contaba tamén con esa mesma
variedade de pequenas empresas locais (viños,
conservas, calzado) e grandes firmas, que
comezaron a deslocalizarse desde os focos
máis conxestionados.

Contrastes industriais entre o centro e a periferia.
 El período entre 1959 y 1975 supuso un crecimiento económico sin precedentes, al
que contribuyeron una serie de factores favorables, como la expansión generalizada
de la economía capitalista, la llegada de capital extranjero, la instalación de
grandes empresas multinacionales, etc.
 Aunque el estado puso en funcionamiento los planes de desarrollo y una política
regional basada en los polos de desarrollo y promoción (Coruña y Vigo 1964) el
desarrollo industrial de los años 1960 se localizó en las regiones que tenían mayor
tradición industrial y en sus áreas adyacentes, lo cual agravó los desequilibrios
regionales.
 Se generó una dicotomía entre los tres espacios más industrializados (Cataluña,
País Vasco y Madrid), que concentraron casi las tres cuartas partes de las
inversiones multinacionales y del empleo recién creado, y, por otra parte, la Meseta,
Galicia, Extremadura y Andalucía, que acusaron una pérdida de significación
industrial.
 El modelo industrial de la década de 1960 hizo que aumentaran las diferencias entre
regiones ricas y pobres, lo que incidió en los procesos demográficos de
emigración y de éxodo rural que vivió la población española y que vinieron a
incrementar aún más los propios desequilibrios.
 Al final del período, la industria española experimento una profunda crisis, al ser
tributaria en exceso de sus deficiencias estructurales y de la dependencia
energética. El encarecimiento de la energía, causado por la gran subida de los
precios del petróleo en 1973, incrementó los costes de producción.

Explique as principais
CAUSAS EXTERNAS: causas da crise industrial
 O aumento do prezo da enerxía tras a crise do de mediados do anos 70.
petróleo que encareceu os custos de produción e
transporte para as empresas reducindo os seus CAUSAS INTERNAS :
beneficios  O período de transición
 A aparición dunha nova revolución tecnolóxica, política á democracia, que
baseada nas tecnoloxías da información e provocou incertezas que frearon
comunicación (microelectrónica, informática, o investimento das empresas
robótica, telecomunicacións ou redes dixitais) así privadas e a chegada de capital
como a biotecnoloxía ou novos materiais, que exterior, sen que os gobernos do
provocou unha maior automatización da momento aplicasen unha política
produción, destruíndo empregos e esixindo decidida para enfrontarse á
grandes investimentos que non todas as empresas crise.
puideron realizar.  Unha presenza excesiva de
 Unha progresiva desaparición do pequenas empresas con
proteccionismo ante a globalización dos pouco capital e de industrias
mercados e a integración de España na actual tradicionais de escaso nivel
Unión Europea (1986), que aumentou a tecnolóxico, que utilizaban
competencia á que se enfrontaban as empresas do grandes cantidades de enerxía
país. ou de man de obra pouco
cualificada para vender os seus
 Novas formas de produción máis flexibles para
produtos no mercado interior,
abaratar custos que obrigaron a reducir o tamaño
sendo as que se enfrontaron con
de moitas grandes fábricas e aumentar a
máis dificultade á nova situación.
subcontratación a pequenas empresas, algunhas

Act. 23, Páx. 315 /Doc. 6, Páx. 292

 Galicia: conservas de peixe,
 Illas Baleares: madeira, agroalimentaria, papel/gráficas, naval,
calzado. automobilística, textil e
agroalimentaria.
 Comunidade Valenciana: madeira,
electricidade, transporte terrestre, téxtil,  Principado de Asturias:
calzado, papel/gráficas. siderometalúrxica, naval.
 Rexión de Murcia: química, naval.  Cantabria: química.
 Andalucía: naval, química,  País Vasco: siderometalúrxica,
agroalimentaria, automobilística, naval, papel/gráficas, maquinaria
electricidade, papel, conservas de peixe, industrial.
aeronáutica.  Comunidade Foral de Navarra:
 Estremadura: moble, agroalimentaria. electricidade, agroalimentaria.
 Castela-A Mancha: química,  A Rioxa: agroalimentaria,
agroalimentaria. maquinaria industrial.
 Castela e León: agroalimentaria,  Aragón: electricidade.
maquinaria industrial, electricidade.  Cataluña: automobilística, química,
 Comunidade de Madrid: transporte transporte terrestre, papel/gráficas,
terrestre, maquinaria industrial, téxtil, madeira, agroalimentaria,
aeronáutico, papel/gráficas. maquinaria industrial,
electricidade.
 Canarias: química, agroalimentaria.

Act. 24, Páx. 315 /Doc. 9, Páx. 310

 Comunidades por debaixo da media europea (23%):
Andalucía, Illas Baleares, Canarias, Cástela e León,
Estremadura, Galicia, Comunidade de Madrid, Rexión de
Murcia, Castela-A Mancha, Comunidade Valenciana, Principado
de Asturias, Cantabria, Ceuta e Melilla.
 Os motivos que explican estas cifras son diversos. No caso de
Andalucía, Cástela e León, Estremadura, Galicia e Rexión
de Murcia, explícanse pola escasa industrialización destas
rexións, debido a razóns históricas e sociais.
 Polo que atinxe a Canarias e, sobre todo, as Illas Baleares, hai
que ter en conta a forte incidencia do sector terciario (turismo)
na poboación activa total.
 Na Comunidade de Madrid o peso global dos servizos é moi
alto, como corresponde á súa capitalidade.
 E o caso de Ceuta e Melilla explícase pola particular situación
xeopolítica destas comunidades.

Act. 2, Páx. 317

 O sector secundario é un sector en declive, ante o claro proceso de terciarización
da economía nos países desenvolvidos.
 Sempre será importante porque a produción industrial é básica para o
funcionamento da economía dun país.
 Entre 1960 e 1980 España aínda está saíndo da economía agraria e
industrializándose, coas conseguintes emigracións do campo a cidade. E a época
dunha forte industrialización, que absorbe os excedentes do campo. A partir de
1980, España entra nunha fase máis avanzada e o sector terciario comeza a ser
decisivo na súa estrutura económica, dado o seu crecemento e a súa
homologación crecente coas economías desenvolvidas do conxunto de Europa
occidental.
 Todos os sectores industriais deben facerlles fronte ao reto da globalización e a
crecente competencia exterior. Os que máis sofren esta situación sonos sectores
téxtil, siderúrxico, naval, electrónico e de fabricación de maquinaria e ultimamente
do automóbil, ameazado pola deslocalización.
 As principais debilidades do sector secundario en España radican na falta de
competitividade ante o aumento da competencia exterior proveniente dos países
emerxentes, nun escaso investimento en I+D. Entre os puntos fortes destacan as
melloras nas técnicas produtivas, unha maior converxencia cos criterios
establecidos pola unión europea e unha especialización do persoal en certas
áreas.

• Estrutura de organización
empresarial que permite a
diminución do custe por unidade
Economías de ao aumentar o volume da
escala produción.
• Nas últimas décadas a mellora dos
transportes e as comunicacións
permitiron a moitas empresas
reducir os custos de produción.
• Desprazamento da actividade
industrial desde as grandes
cidades e as rexións de maior
densidade cara a outras
periféricas.
Difusión industrial • Este proceso intensificouse en
España nas últimas década debido
a varias causas, entre elas o forte
aumento dos custos nas grandes
áreas urbanas e a mellora dos
transportes e as comunicacións.

• Aquelas que se obteñen de fontes
naturais virtualmente inesgotables,
ben sexa pola inmensa cantidade de
enerxía que conteñen, ben porque
son capaces de rexenerarse por
medios naturais.
• Entre as enerxías renovables
cóntanse a hidroeléctrica, eólica,
solar, xeotérmica, maremotriz, a
biomasa e os biocombustibles.

Enerxías Renovables
• Aquelas que non se esgotan co seu
consumo, senón que se renovan
periodicamente de forma natural.
Supoñen tamén un menor impacto
ambiental, polo que adoitan
cualificarse como enerxías limpas.
Eólica, solar, biomasa, xeotérmica e
maremotriz son renovables.
• España é a segunda produtora
mundial de enerxía eólica, tras
Alemaña.

• Os Fondos Estruturais son instrumentos da Unión
Europea que teñen por obxecto reducir as
diverxencias de desenvolvemento entre as
Fondos rexións, e busca reforzar a cohesión económica e
social.
estruturais • O Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional
(FEDER) –destinados ás rexións menos
favorecidas- e o Fondo Social Europeo (FSE) –
destinado á formación, para fomentar as
oportunidades de emprego.
• Contratación dunha empresa por outra para que
realice unha parte da súa actividade seguindo as
indicacións, características e prazos que se lle
Subcontratación impoñen.
• Utilízase a miúdo por grandes empresas para
abaratar os seus custos, ou porque buscan
PEMEs moi especializadas nunha tarefa.
• Nova rama industrial que ten como finalidade
desenvolver tecnoloxías limpas para a industria e
non contaminar nos procesos de produción,
distribución e consumo.
Industrias verdes • Reciclan ou reutilizan algún tipo de material
(cartón, papel, plástico....), reducen ao mínimo as
emisións de gases efecto invernadoiro, dispoñen
de planta de tratamento de auga e de residuos
sólidos,…

Materias primas • Materias primas que pola súa importancia
son vitais para a existencia económica ou
estratéxicas política de certos Estados e inflúen
http://www.solidarid poderosamente nas decisións políticas
ad.net/noticia/4103/ que se toman nestes países.
causa-de-las- • Petróleo, gas natural ou uranio.
guerras-materias- • España, é un país dependente
enerxeticamente, importa a maioría da
primas-estrategicas enerxía que consome (petróleo e gas
natural).
• Espazo industrial creado por iniciativa
estatal co fin de atraer empresas de
tecnoloxía avanzada e xeradoras de
innovación. Estes centros adoitan manter
unha estreita vinculación coas
universidades e cos centros de
investigación.
Parque • En España iniciouse a construción de
tecnolóxico parques tecnolóxicos desde 1985,
impulsados polos Gobernos autonómicos.
• En 1988 creouse a Asociación de
Parques Científicos e Tecnolóxicos de
España (APTE) para favorecer a súa
colaboración.

Concentración industrial
Industrias punta
• Asociación ou fusión de empresas
• Industrias que empregan
para ser máis competitivas.
unha tecnoloxía
avanzada, que destinan • A concentración de empresas dun
moitos recursos a mesmo sector recibe o nome de
investigación e precisan concentración horizontal. Por
de persoal altamente exemplo, algunhas industrias
cualificado. siderúrxicas.
• Informática, • A concentración de empresas de
telecomunicacións, distintos sectores que operan en
microelectrónica,.. diferentes etapas do proceso
produtivo recibe o nome de
concentración vertical. Por
exemplo, a industria téxtil (tecidos,
Deslocalización confección,..)
• Traslado dunha empresa cara a
rexións ou países onde a man de
obra é máis barata ou ten
vantaxes fiscais co fin de reducir
os custos de produción.
• Téxtil, calzado e electrónica.

�ݺ�ߣ

Ud 15 prácticos

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Viewers also liked (20)

Similar to Ud 15 prácticos (20)

Ud 15 prácticos