�ݺ�ߣ

UNIDADE 6 OS ESPAZOS INDUSTRIAIS

MATERIAS PRIMAS Materias primas = recursos a partir dos cales se obteñen productos elaborados ou semielaborados. 2 tipos: a) Orgánicas: proceden da actividade agraria (algodón…), forestal (madeira…) ou gandeira (la…). b) Minerais: proceden de xacementos (= concentracións con alto contido en mineral). Desde finais S.XIX a minería española atravesa problemas: esgotamento filóns, baixas reservas e de baixa calidade, empresas pequenas que fan pouco rendibles as explotacións. 3 tipos de materias primas minerais: � Minerais metálicos: (ferro, cinc, chumbo, cobre…) en zonas do zócolo herciniano e rebordos  industria básica (metalúrxica, química…) e de transformación. Hoxe en día, o peche das principais minas (Riotinto, Almadén)  importacións.

� Minerais non metálicos: (cuarzo, feldespato, caolín…) en zonas paleozoicas e concas terciarias  construción e industria química. � Rochas industriais: (arxilas, calcaria, granito, mármore) repartidos de forma heteroxénea  construción. - Produción española de minerais = insuficiente para autoabastecemento  necesidade de importacións, excepto en rochas industriais  excedentes para exportar. - Política mineira española segue obxectivos UE:  competitividade, mellorar hábitat mineiro e fomentar investigación e desenvolvemento tecnolóxico. - Medidas UE  peche gran nº de minas de minerais metálicos pouco rendibles e contaminantes, mantemento importante minería non metálica e crecemento rochas industriais.

FONTES DE ENERXÍA - Fontes de enerxía: recursos que proporcionan enerxía útil para aplicacións (industria, transporte…). - En España consumo de enerxía (petróleo, carbón, nuclear…) supera á produción (nuclear e carbón por pobreza de hidrocarburos)  desequilibrio e dependencia enerxética  grado de autoabastecemento enerxético moi baixo (= 18,6 % en 2007)  importacións e dependencia exterior (petróleo, gas natural, carbón).

1. PRINCIPAIS FONTES DE ENERXÍA PRIMARIA 1.1 Carbón. - Carbón = rocha estratificada combustible de cor negra que se forma pola descomposición de restos vexetais ao longo de millóns de anos. - Dende 1984  produción por problemas:  Esgotamento e dificultades de explotación de xacementos.  Minfundismo empresarial  numerosas empresas privadas pequenas pouco capitalizadas.  Diminución de demanda doméstica e industrial.  Entrada na UE  final de axudas estatais á produción. Produción en 13 grandes concas, entre a que destaca a asturiana e leonesa… pero non permite o autoabastecemento  importacións (EEUU, Sudáfrica, Australia…). Destino: industrias siderúrxicas e produción electricidade en centrais térmicas (80%), localizadas de forma dispersa, influindo a presencia de carbón e auga na súa localización. Problema principàl = contaminación.

1.2 Petróleo. - Petróleo = aceite mineral composto por hidrocarburos, formado por descomposición organismos mariños vexetais e animais ao longo de millóns de anos en capas sedimentarias. - Petróleo ocupa 1º posto en consumo enerxético español. - Produción escasa, localizada na costa mediterránea (Tarragona) e no interior (Burgos)  non autoabastecemento  gran volume de importacións (OPEP, Gran Bretaña, Rusia…)  dependencia externa  gasto considerable. - Aplicacións numerosas = transporte (gasóleo e gasolinas), industria (naftas e queroseno para petroquímica) e produción electricidade (centrais térmicas).

1.3 Gas natural. - Gas natural = mestura de hidrocarburos gaseosos de xacementos subterráneos. Fonte de enerxía de consumo recente (a partir de 1969) en incremento. - Vantaxes: alto poder calorífico, baixo prezo e menos contaminante que outros. - Produción: insignificante : País Vasco (90%) e Huelva (8%). Crecemento espectacular dende anos 70, pero produción insuficiente  dependencia externa (Alxeria e Libia). - Aplicacións: uso industrial, transformación en electricidade e uso doméstico (Calefacción…).

1.4 Enerxía nuclear - Obtida actualmente por fisión (escisión átomos pesados de uranio), fusión en experimentación (ITER). Desenvolvemento recente en España para diminuir dependencia do petróleo tras crise de 1975. Sen embargo desde 1984, por riscos, contaminación e óposición opinión pública  moratoria nuclear . - Produción uranio = esgotamento reservas españolas  importación 100% necesidades (Níger). - Aplicacións: producir electricidade (fundamental). 8 reactores nucleares  case ½ producción enerxía primaria de España. Emprego secundario en medicina (radiología e radioterapia). - Problemas: dependencia externa en enriquecimento de uranio e tecnoloxía, riscos de seguridade, o almacenamento dos residuos radioactivos (cemiterios nucleares) e elevado custo desmantelamento centrais que deixan de estar en activo

1.5 Enerxía hidráulica. - A partir de enerxía renovable: auga embalsada, que se fai saltar e move turbinas  electricidade. - Hoxe en día estancada por primacía centrais térmicas (carbón e petróleo), e enerxía nuclear. - Produción na metade N peninsular (Ríos norte, concas Douro, Ebro e Texo) por existencia desniveis e ríos caudalosos. - Vantaxes: renovable, limpa e instantánea, pero tamén problemas: fluctuacións de produción e o conflicto que presenta con outros usos da auga (rega, consumo doméstico…).

1.6 FONTES DE ENERXÍA RENOVABLES. - Crise do petróleo (subidas de prezo)  desenvolvemento fontes de enerxía renovables tentando  dependencia enerxética e  autoabastecemento. - Vantaxes = inesgotables, limpas, diversidade de localizacións… - Tipos de enerxía renovables: a) Minicentrais hidráulicas : centrais de pouca potencia en pequenos ríos e permiten electrificar lugares apartados (montaña). Enerxía renovable + desenvolvida en España (Cat, CL, Galicia…). b) Eólica : usa forza do vento  electricidade. Líder de crecemento entre as renovables (Ga, Na, Castelas, Ara…). c) Biomasa : obtense de residuos biolóxicos agrícolas, gandeiros e forestais  enerxía por combustión directa ou transformación en biogás ao fermentar (And e Castelas…). d) Solar : a partir de calor e luz do sol  uso térmico (quentar auga) e fotovoltaico (electricidade). Comunidades con + produción: And, Bal e Can. e) Xeotérmica : usa vapor ou auga quente subterránea  calefacción invernadoiros (Mur) e vivendas (Ou) ou obtención electricidade. f) Maremotriz: usa a forza das mareas. Uso experimental (Cantabria e Guipúzcoa).

INDUSTRIA ESPAÑOLA ENTRE 1855 E 1975 1. EVOLUCIÓN HISTÓRICA. - Industrialización española entre 1855 e 1975  4 etapas:  Inicio industrialización (1855-1900): tivo lugar con atraso fronte a outros países europeos debido a causas:  Mala dotación en mat primas e fontes enerxía.  Espírito empresarial escaso (riqueza basada en terras).  Pouco capital dispoñible (só para compras de terras).  Atraso tecnolóxico.  Demanda productos industrias insuficiente por baixa renta da poboación.  Coxuntura exterior desfavorable (perda colonias americanas…).  Pol ec. inadecuada = libre comercio  industrias básicas en mans estranxeiras.

 1º terzo S. XIX (1900-1936): crecemento industrial por causas:  Auxe da minería do carbón.  Incorporación avances 2ª Rev Industrial (electricidade, hidrocarburos…).   inversións nacionais.   obras públicas.  Adopción proteccionismo   competencia exterior.  Guerra Civil e posguerra (1936-1959): interrupción crecemento industrial por : a) guerra  destruccións de industrias. b) posguerra  autarquía (autosuficiencia)  restriccións importacións de productos (mat primas e fontes enerxía) e capitais  crise  abandono autarquía en 1959.  Desenvolvemento industrial (1960-1975): enorme crecemento de industria, causas: $ Liberalización importacións  abastecemento de recursos. $ Situación vantaxosa española no contexto do capitalismo mundial = man de obra barata, abundante e sen dereitos (escasa conflictividade), demanda en alza, pol favorable  plans de desenvolvemento franquista. $ Baixo prezo da enerxía  baixos custos de producción.

2. PRODUCIÓN INDUSTRIAL. - Período 1855-1975 variación de industrias punteiras en España:  Segunda metade S.XIX: 1ª Rev Industrial  industria siderometalúrxica (Málaga, Asturias, PV) e téxtil (Cat).  S.XX: 2ª Rev Ind  3 tipos sectores: a) Sectores básicos: Mat primas  productos semielaborados (siderurxia, petroquímica, naval) impulsados por gob franquista a través Instituto Nacional Industria (INI). b) Bens de consumo: fabrican bens directamente para consumidores (téxtil, calzado). Creceron por aumento nivel de vida de pob. Tras dificultades da posguerra incremento producción na época de desenvolvemento franquista  bens de consumo duradeiro (coches, electrodomésticos…). c) Bens de equipo: semielaborados  bens e máquinas para industrias (maquinaria)  desenvolvemento menor. Maior crecemento en época desenvolvemento grazas á instalación multinacionais

3. ESTRUCTURA INDUSTRIAL. - Estructura industrial 1855-1975  trazos:  Sist produción : fabricación en serie (fordismo) = integración de diversas etapas de produción en cadeas de produción en grandes fábricas  produción en serie de artigos homoxéneos e baratos.  Man de obra: fordismo  man de obra abundante e pouco cualificada, con melloras sociais e laborais dende o 1º terzo S.XX.  Tamaño empresas : 2 tipos: a) Pequenas: abundantes, con baixos niveis investimento, competitividade, tecnoloxía…  bens de consumo. b) Grandes: escasas durante o XIX. Importancia a partir 1º terzo XX e sobre todo en época franquista (empresas nacionais e multinacionais). Sectores de maior crecemento e complexidade tecnolóxica.

 Atraso tecnolóxico e dependencia externa : por escasa capacidade de innovación e investimento propios  importacións de maquinaria, tecnoloxía e capitais estranxeiros. Tamén dependencia enerxética por incapacidade de autoabastecemento en carbón e hidrocarburos  Industrialización española pero en posición periférica no contexto mundial. 4. FACTORES LOCALIZACIÓN INDUSTRIAL. - A industria tende a localizarse nos espazos que presentan maiores vantaxes para lograr máximos beneficios e mínimos custos  factores de localización. - No periodo 1855-1975 destacan os factores clásicos de localización:  Proximidade mat primas e fontes enerxía.  Existencia mercado de consumo amplo.  Abundante man de obra barata.  Bos sist de transporte.  Existencia sectores de apoio = outras industrias, boas infraestructuras e servizos.  Pol industrial do Estado  incentivos para instalación de empresas en determinadas areas.

- Todos estes factores  localización da industria neste periodo en grandes aglomeracións urbanas e industriais  empresas benefícianse de externalidades positivas: industrias complementarias para abastecerse, amplo mercado man de obra e consumo, boas redes de transporte, existencia servizos (seguros, banca…) e infraestructuras  economías de aglomeración = atracción de empresas dependentes e relacionadas.

5. ÁREAS INDUSTRIAIS. a) S. XIX: concentración na periferia peninsular e Madrid. 3 tipos de industrias: - Áreas extractivas: xacementos mat primas  primeiros altos fornos (Málaga) e desenvolvemento siderúrxia (PV, Asturias…). - Áreas portuarias: principais portos  tránsito de mercadorías (Bilbo, Barcelona, Valencia…). - Áreas urbanas: nas principais cidades (man de obra, mercado consumo, servizos,…)  caso especial = Madrid, de centro administrativo pasou a desenvolver industria bens de consumo. b) S. XX: (ata 1975) consolidación desequilibrios territoriais na industrialización  2 procesos:  Hexemonía das rexións xa industrializadas : - Franxa cantábrica: predominio sectores básicos e grandes fábricas, baixo control INI - Mediterránea: + diversificación. Dominio industrias bens consumo e fábricas pequenas. - Madrid: consolidación por centralismo franquista e centro comunicacións. Industria moi diversificada.

Nestas rexións  dobre proceso: a) Aumentou concentración industrial en grandes metrópoles. b) Industrias trasladáronse de centros das cidades saturados á periferias metropolitanas  polígonos industrias ao longo dos eixes de transporte.  Espazos industriais novos : - Eixes industrais ao longo de vías de comunicación entre rexións xa industrializadas (Eixes do Ebro e Mediterráneo). - Zonas industriais de promoción estatal (litoral galego, Valladolid, Zaragoza…). - Enclaves illados con industrias básicas (Puertollano,…). No resto territorio industrialización escasa, agás capitais de provincia e enclaves illados.

6. POLÍTICA INDUSTRIAL. - Forte intervención estatal  efectos: a) Pol proteccionista: imposición aranceis ás importacións   competencia externa. b) Creación empresas públicas, en sectores estratéxicos(SEAT, CAMPSA…). c) Medidas para corrixir desequilibrios territorias na distribución da industria  Plans de Desenvolvemento franquista (1964-75)  promoción industrial de áreas atrasadas  medidas:  Creación Polos de Desenvolvemento Industrial: en cidades que xa contaban con certa industria (A Coruña, Vigo, Sevilla, Vallladolid, Zaragoza, Oviedo,…).  Creación Polos de Promoción Industrial: en zonas + deprimidas (Huelva, Burgos…).  Creación polígonos industrias cerca de cidades para desconxestionar.  Incentivos á industrias que se instalasen en certas áreas e polígonos industriais, repartidos por toda a xeografía española Resultado: pol incapaz de frear as tendencias da industria de se concentrar nas zonas tradicionais  desequilibrios persistiron.

CRISE E REESTRUCTURACIÓN INDUSTRIAL 1975-1985 1. CRISE INDUSTRIAL - Crise enérxetica de 1973 = subida dos prezos do petróleo  afecta a España a partir de 1975. - Causas crise: a) Causas externas:  Encarecemento petróleo   custos de produción.  Esgotamento ciclo tecnolóxico anterior  inicio Terceira Rev Industrial  novas tecnoloxías (microelectrónica, informática), novos sectores industriais (robótica, aeronáutica…), novos sist de producción (descentralizada en peq establecementos).  Novas características da demanda  esixe calidade e deseño  necesidade de innovación e diversificación.  Competencia NPI (Novos países industriais): países asiáticos (Corea do Sur, Taiwan, Singapur), especializados en industrias tradicionais (téxtil, siderurxia…), moi competitivos polo baixo custo man de obra.

b) Causas internas: � Deficiencias estructurais da industria española : baseada en sectores maduros moi consumidores en enerxía, escasa innovación tecnolóxica, elevada dependencia exterior (enerxética, tecnolóxica e financeira). - Causas externas e internas  consecuencias: peche de empresas, descenso da produción, aumento da débeda e o paro.

2. POLÍTICA FRONTE Á CRISE: REESTRUCTURACIÓN INDUSTRIAL. - Crise  necesaria reestructuración industrial  2 actuacións: a) Reconversión industrial : reformas necesarias para adaptar ás empresas ao novo ciclo tecnolóxico e facelas competitivas  medidas: - Regulacións de persoal (despidos). - Saneamento financeiro das empresas. - Especialización en productos con maior demanda. - Novos sistemas de organización e xestión. Estas medidas afectaron a sectores maduros (metalurxia, naval, téxtil, calzado…). b) Reindustrialización: recomposición do tecido industrial nas zonas afectadas pola reconversión. Actuacións:  Modernización tecnolóxica.  Creación de novas actividades: para diversificar industria e xerar empregos que absorbesen parados por reconversión  creación das ZUR (Zonas de Urxente Reindustrialización = Galicia, Asturias, Bilbao, Barcelona, Madrid e Cádiz). Nelas as empresas recibían incentivos fiscais e financeiros e subvencións para o emprego de parados pola reconversión. Resultados da reindustrialización = insuficientes  menos emprego do previsto e persistencia desequilibrios rexionais existentes ante escaso atractivo das novas zonas industriais.

INDUSTRIA ESPAÑOLA NA ACTUALIDADE 1. TERCEIRA REV INDUSTRIAL E A RECUPERACIÓN DA INDUSTRIA. Reconversión industrial  Terceira Revolución Industrial  Recuperación da industria. Ao mesmo tempo, incorporación na UE  vantaxes (aumento do mercado, investimentos estranxeiros e innovacións e desaparición aranceis) e inconvintes (normativa industrial comunitaria, supresión monopolios e axudas estatais…). 1.1 Terceira Revolución Industrial. - Terceira rev ind baseada na innovación = aplicación de novos coñecementos e tecnoloxía para mellorar procesos productivos. - Sectores punteiros = tecnoloxías da información  informática, telecomunicacións, microelectrónica (produción microchips). - 3ª Rev Industrial  cambios na produción, estrutura, localización e pol industrial.

a) Cambios na producción industrial. - Principais sectores:  Telemática: Infórmatica + telecomunicacións (Internet)  difunden todo tipo de información a escala planetaria.  Automatización : (robótica, deseño…)  transforma información en diversas formas de traballo.  Instrumentos de precisión : usa información en forma de equipos e sistemas avanzados.  Sectores complementarios: aos da información  novos materiais (polímeros…), biotecnoloxía (enxeñería xenética), enerxías renovables. - Ademáis destes sectores, a nova tecnoloxía tamén se aplica ás industrias tradicionais

b) Cambios na estructura industrial: 3 tipos de cambios:  Cambios nos sistemas de producción : 2 procesos: - Descentralización: dividir proceso de produción en fases realizadas en establecementos separados en lugares favorables (postfordismo)  desintegración da gran fábrica (fordismo) gracias a novas tecnoloxías e redes telemáticas 3 modalidades descentralización Empresas multiplanta Actividade dividida en establecementos múltiples especializados Nunha tarefa Subcontratación Empresas encargan a outras a relización de certas pezas ou compoñentes Redes de empresas Pemes (peq e med empresas) Divídense o traballo ou especializanse na mesma rama ou produto  Competencia e cooperación

- Flexibilización productiva: fabricar peq series de productos diversos grazas á maquinaria  posibilidade da industria de dar resposta rápida a demanda diversificada e cambiante.  Cambios no tamaño das empresas : reducción do tamaño medio das industrias e proliferación de pemes (peq e medianas empresas).  Cambios no emprego:  proporción de profesionais e técnicos cualificados e  traballadores manuais pouco cualificados sustituidos por máquinaria.  Terciarización da industria : Cobran importancia nas industrias actividades relacionadas coa venta e calidade (I+D+I, xestión, deseño, control de calidade, servizo postventa…)   valor dos productos  demanda traballadores de “colo branco” (servizos á producción).

c) Cambios na localización industrial. - Producidos por novas tecnoloxías  2 efectos:  Difusión de empresas hacia lugares que ofrecen maiores vantaxes.  Pero, concentración de industrias de alta tecnoloxía, centros de decisión e xestión ( terciario de decisión) nas áreas centrais, mellor dotadas en equipamentos e servizos. d) Cambios na pol industrial. - Trazos:   intervención estatal e  apertura externa.  Fomento industrialización endóxena, baseada en potencialidades de cada lugar.  Preocupación por medio ambiente.

2. PRODUCIÓN INDUSTRIAL. - Destacamos tres tipos principais de sectores: 2.1 Sectores industriais maduros en proceso de reconversión. - Afectados por redución de demanda, cmpetitividade, atraso tecnolóxico e esixencias comunitarias (  produción e subvencións). Destacan: a) Metalurxia : 2 subsectores: - Siderurxia: obten aceiro a partir de ferro en alto forno. Reconversión  peche grandes enclaves na costa Mediterránea e Bizkaia  pervivencia en Asturias pero privatización e fusión con empresas europeas  diminución custos, diversificación producción e  calidade. Pervivencia tamen de peq siderurxias en País Vasco, Cat, Nav, Can… - Transformados metálicos: fabrica maquinaria de todo tipo  PV, Cat, Mad. b) Electrodomésticos de liña branca (cociña e limpeza): Reorganización do sector  tendencia á especialización, concentración e diversificación produción  peche e deslocalizacións de empresas e regulacións de emprego c) Construción naval : concentración espacial en Ga, Cantabria, PV e And. Duro axuste para  capacidade e especializarse noutras actividades (reparacións).

d) Industria téxtil e calzado : Levante (Gal, Cat e Val). 2 ramas: fibras químicas (grandes empresas, tecnoloxía e capitais estranxeiros) e confección (peq empresas, dispersas, con abundante man de obra, sufrindo competencia países máis baratos e deslocalizacións  investimento en calidade).

2.2 Sectores industriais dinámicos. - Ramas industriais con maiores expectativas de futuro pola súa alta productividade, estructura empresarial saneada, alta demanda e importante presencia capitais estranxeiros. Sectores:  Automóbil : importante exportación española. Reconversión realizada por multinacionais propietarias con axudas estatais  recuperación pero precisa renovación tecnolóxica (robotización). Perigo de deslocalización. Principais plantas (Vigo, Zaragoza, Valencia, Valladolid)  Químico : sector importante pero con deficiencias graves: forte volume capital estranxeiro, falta de competitividade e escasa investigación. 2 subsectores: - Petroquímico ou química de base: grandes complexos integrados con refinerías (Puertollano, Alxeciras, Cartaxena…). - Química de transformación: peq empresas en PV, Cat, Mad  colorantes, pinturas, fármacos, fertilizantes, papel…  exportacións en alza.

 Sector agroalimentario : abundan peq empresas e dispersas, aínda que ten tamén peso as multinacionais. Obxectivos:  ventas no interior e exportacións (And, Val e Cat…)  Construcción : Reactivouse considerablemente nos últimos anos ata convertirse nun dos sectores + dinámicos (18% do PIB directo e 30 % indirecto en 2007) debido a causas: - Especulación inmobiliaria (ganancias “aseguradas”). - Axudas públicas para adquisición de vivendas. - Hipotecas e créditos a xuros baixos. Estancamento e crise na actualidade  estoupido burbulla inmobiliaria  desemprego de + de 1 millón de traballadores do sector e endebedamento familiar   consumo e  morosidad   créditos a familias e pemes  ampliación da crise  necesidade urxente de de cambio no sistema produtivo.

2.3 Sectores industriais punta. - Sectores de alta tecnoloxía (microelectrónica, telemática…), implantados en España con retraso debido a dificultades: a) Dependencia externa en investigación e tecnoloxía: debido a baixo investimento, escasa integración empresa e universidade  importación tecnoloxía e atracción multinacionais. b) Predominio empresas peq e medianas:  escasa competitividade e mercado case exclusivamente interior. c) Escasa adaptación da man de obra e do sist educativo á demanda das empresas. - Localización sectores alta tecnoloxía: en determinados espazos (medios innovadores), destacando os parques tecnolóxicos ou científicos. Trazos:  Aspecto funcional: reúnen centros de investigación e empresas de sectores innovadores.  Aspecto morfolóxico: peq e medianas empresas en parcelas reducidas. Baixa densidade de edificios, elevada calidade ambiental (espazos verdes) e servizos complementarios (administrativos, telecomunicacións, cafeterías…) e boas infraestructuras (boas comunicacións con cidades, aeroportos, autopistas…).

 Localización: situadas arredor de metrópoles e cidades medias con elevada calidade residencial e ambiental e boa accesibilidade.  Relación co entorno: industrias innovadoras = locomotoras para desenvolvemento local  atracción empresas, difusión innovacións e demanda de servizos e man de obra cualificada. - Resultados:  Alta capacidade de atraer empresas nas zonas centrais (Madrid e Barcelona) e máis baixa nas periferias.  Discutida capacidade de difundir innovacións ao seu entorno.   desequilibrios rexionais  concentración cerca grandes cidades e zonas dinámicas (Madrid, Cataluña, PV, Val, And…)

3. PROBLEMAS ESTRUCTURAIS DA INDUSTRIA ESPAÑOLA ACTUAL. a) Tamaño inadecuado das empresas : maioría (99% en 2008) peq (= - de 50 traballadores) ou med (50-500), pero só terzo do emprego  vantaxes (- conflictividade laboral) pero tamén inconvintes productos + caros e – competitivos) por pouco apoio estatal e peq tamaño, que non permite grandes investimentos. Grandes empresas (+ de 500) son poucas e pouco competitivas. b) Escasa investigación : Reducido investimento en I+D+I (1% PIB) por debaixo doutros países comunitarios. Ademáis estes investimentos concéntranse nas grandes empresas, nas ramas + dinámicas (electrónica, informática…) e nas rexións + desenvolvidas (Madrid, Cataluña…). Sen embargo nos últimos anos a creación parques tecnolóxicos  difusión de investimento I+D+I hacia outras áreas e empresas peq. c) Tecnoloxía atrasada e dependente: Reducido gasto en I+D+I  España crea pouca tecnoloxía, importa moita e apenas exporta. Consecuencias de carencias estructurais  baixa productividade, calidade, maior prezo de productos e menor competitividade  posición semiperiférica de España no contexto mundial. Na actualidade, a crise financeira mundial iniciada en 2007  efectos moi negativos nunha economía tan dependente da construción  recesión do consumo, aumento de stocks e aumento dramático do desemprego (4 millóns en 2010).

4. FACTORES E TENDENCIAS ACTUAIS DE LOCALIZACIÓN. -  importancia factores clásicos de localización pola crise e 3ª Rev Industrial  novos factores:   importancia da proximidade aos recursos : por abaratamento do transporte marítimo, abaratamento e rapidez do transporte de electricidade e novas tecnoloxías que crean productos sintéticos de sustitución.   importancia proximidade mercados : por ampliación áreas de venda (a escala nacional ou internacional).  Mellora transporte s e comunicacións  - importancia das distancias.  Man de obra segue sendo factor importante : sobre todo traballadores cualificados.  Principal factor= acceso á innovación e información: conexións a redes telemáticas (Internet), proximidade centros investigación, infraestructuras comunicación e telecomunicacións…

- Estes cambios  modificación tendencias de localización das industrias  2 procesos principais: a) Difusión industria hacia periferias : debido a causas: * Problemas das concentracións industriais : saturación, encarecemento do solo, conflictividade laboral e deterioro ambiental. * Melloras tecnolóxicas : permiten separar funcións de dirección e xestión (grandes cidades), e de producción (fábricas) que buscan emprazamentos favorables a veces a considerable distancia. * Estratexias do capitalismo : buscar máximos beneficios  reducir custos salariais, fiscais, de solo  zonas periféricas. * Desenvolvemento industrialización endóxena : basada en recursos de cada zona. - Difusión industria afecta sobre todo a sectores maduros en crise  traslado hacia rexións periféricas de actividades intensivas en traballo e enerxía e pouco esixentes en innovación = proceso realizado a escala mundial (multinacionais trasladan factorias a países subdesenvolvidos), nacional (traslado a rexións periféricas) e interrexional (de centro grandes cidades a periferias, cidades medias e rural).

b) Mantense o atractivo dos espazos centrais: sectores novas tecnoloxías prefiren emprazamentos centrais por mellores servizos e infraestructuras. Tamén colócanse nas zonas centrais as sedes sociais e de xestión das empresas  nos noventa case 90% sedes das 500 maiores empresas españolas concentradas nas 7 maiores áreas metropolitanas. - Proceso de concentración que se observa a escala mundial (EEUU, Xapón e Europa = ( Triada de poder), nacional (rexións dinámicas) e interrexional (centro áreas metropolitanas).

5. ÁREAS INDUSTRIAIS ACTUAIS. - Localización industrial en España  fortes desequilibrios territoriais, agravados por tendencia sectores dinámicos de localizarse en rexións + avanzadas. - Desigualdades industriais  desigualdades en reparto pob, riqueza, dotación infraestructuras, equipamentos e servizos sociais  fomento industria = principais obxetivos para desenvolvemento rexional. - Diferentes áreas industriais: 5.1 Áreas industriais desenvolvidas. - Espazos centrais de áreas metropolitanas (Madrid, Barcelona) = centros principais da industria española  procesos:  Afundimento e reconversión de sectores maduros.  Revitalización industrial  atracción cara Mad e Bar de empresas innovadoras e sedes sociais de empresas nacionais e multinacionais  terciarización da industria  aparición parques empresariais, con + oficinas que fábricas

5.2 Áreas industriais en expansión. - Resultado de difusión de industrias ou de industrialización endóxena. Áreas:  Coroas metropolitanas : cerca grandes cidades (Baixo Llobregat, beira esquerda Nervión, sur Madrid)  recepción industrias, 2 tipos: - Difusión de industrias tradicionais procedentes das áreas centrais, para reducir custos  polígonos industriais ao longo vías de comunicación ás cidades. - Atracción empresas innovadoras  parques tecnolóxicos.  Franxas periurbanas : zona de transición campo-cidade, de atractivo crecente par relocalizar industrias procedentes das cidades. Tamén existen pequenas empresas, pouco capitalizadas, intensivas en traballo pouco cualificado (moble, madeira, confección…), subcontratas,…  polígonos de naves industriais, de reducidas dimensións e deficientes infraestructuras.

 Eixes desenvolvemento industrial : ao longo principais vías de comunicación.  Eixes nacionais: val do Ebro e Mediterráneo (Girona-Cartaxena), contan con rede autoestradas  conexión con principais centros nacionais e do Sur de Europa  atracción empresas nacionais e multinacionais.  Eixes rexionais e comarcais: arredor de Madrid estédendose hacia Castela A Mancha, e eixes interiores que seguen principais autoestradas (Valladolid-Palencia, A Coruña-Vigo).  Algunhas áreas rurais : presencia industrial  pequenas empresas (escaso investimento, tecnoloxía e cualificación man de obra). Os casos + frecuentes son pequenos talleres de producións tradicionais (roupa, mobles), empresas urbanas relocalizadas ou que aproveitan recursos da zona (agrícolas, gandeiras, recursos subsolo) ou man de obra barata e pouco conflictiva.

5.3 Áreas e eixes industriais en declive. - Asturias, Cantabria e algúns enclaves (Ferrol, Cádiz, Huelva, Puertollano…), agás P. Vasco = excepción por recente rexurdimento industrial. Trazos das áreas en declive:  Especialización en sectores maduros en crise  gran fábrica e esacasas pemes.  Mercado laboral pouco cualificado: cualificación media baixa, implantación sindical  conflictividade.  Deterioro do medio: por industrias básicas contaminantes e crecemento urbano desorganizado e baixa calidade de vivenda.  Incorporación UE: restricións á produción e emprego  agravamento situación. - Consecuencias: declive industrial  declive demográfico por emigración e posición periférica respecto a áreas industriais dinámicas. Existen tamén exemplos de revitalización = País Vasco.

5.4 Áreas de industrialización inducida ou escasa. - Áreas de industrialización inducida :  Aragón, Castela-León, Andalucía, Galicia.  Dende anos 60 promoción industrial estatal.  Posúen enclaves industriais desenvolvidos (costa ou vías de comunicación)  concentra investimentos, produción, e o emprego, pero pouca relación con zonas próximas  desequilibrios territoriais (Zaragoza en Aragón, Valladolid en CL, costa en Galiza…).  Existencia pequenas industrias tradicionais e dispersas nalgunhas capitais provinciais (téxtil, moble, conserveira…). - Áreas de industrialización escasa :  Castela- A Mancha, Estremadura, Canarias, Baleares, interior outras comunidades…  Grandes industrias son escasas e predominio sectores tradicionais de escaso valor engadido  empresas medianas e pequenas.  Hoxe en día, CM = excepción por difusión industria madrileña hacia Toledo, Guadalajara (boa rede transporte).

�ݺ�ߣ

Unidade 6 Industria Mac

Recommended

More Related Content

What's hot (18)

Similar to Unidade 6 Industria Mac (20)

More from camposseijo (20)

Unidade 6 Industria Mac