�ݺ�ߣ

TEMA 2 A REVOLUCIÓN INDUSTRIAL E CAPITALISMO LIBERAL Borja Campos Seijo I.E.S García Barbón (Verín)

1. REVOLUCIÓN INDUSTRIAL Rev. I. = conxunto de cambios tanto ec. como de outro tipo que permitiron que Gran Bretaña  principal centro industrial e financeiro do mundo. 1.1 CAUSAS DO CRECEMENTO ECONÓMICO A Revolución Industrial = conxunto cambios: a) Innovación: coa aparición de grandes fábricas (edificios que concentraban a un nº elevado de obreiros). b) Aparición das primeiras máquinas (sector textil): entre elas a máquina de vapor (Watt, 1769)  sustitución do esforzo humano por máquinas e de fontes animadas de enerxía (animais) por inanimadas (carbón) c) Cambios na organización da produción, comercialización e financiamento (novas empresas, novos bancos…). d) Aumento productividade. División do traballo. e) Mellora nas infraestructuras e transportes  productos + baratos.

1.2 AUMENTO DA POBOACIÓN - A partir de ½ S. XVIII  Revolución demográfica, trazos:   produción de alimentos   fames e + resistencia fronte epidemias.  Melloras na hixiene e mediciña  desaparición mortalidade catastrófica (crise de subsistencia) e  taxa de mortalidade (de 30 a 20 ‰)   natalidade (de 30‰ a 35‰) debido a adianto idade matrimonio e disminución célibes grazas á boa situación ec. Británica   poboación (poboación británica duplícase entre 1800 e 1850).

1.3 CAMBIOS AGRÍCOLAS O  da poboación foi posible grazas a mellora da alimentación, ésta conseguiuse mediante o  dos rendementos e a productividade. 2 causas desta mellora: a) Cambios nos sistemas de cultivo : difusión da rotación cuatrienal (Sist. Norfolk)  cereais con nabos ou trevo, que melloraban a fertilidade do chan e permitían unha maior cabaña gandeira  + abono. b) Cambio na estructura de propiedade : co cercado e privatización das terras comunais ( openfields )  propiedades privadas  utilización das mesmas para obter + beneficios  productividade. - Pero tamén efectos negativos  campesiños pobres perderon terras comunais  como as súas terras non lles chegaban para sobrevivir  venta  xornaleiros (campesiños sen terra) ou emigran ás cidades industriais  obreiros.

1.3 SECTORES PUNTEIROS: ALGODÓN E FERRO Textil de algodón = sector emblemático da R.I. A revolución nas técnicas de produción converteron ao sector no motor das innovacións da industrialización. Entre as principais citamos: a) Lanzadeira voante de Kay (1733): que aumentou velocidade do tecido e o ancho de pezas. b) Máquinas de fiar (Spinning jenny, Water frame e Mule Jenny): a finais do S. XVIII  incremento da produción de fiado. c) Tear mecánico de Cartwrigh : aumentou a produción. - Grazas a estas innovacións, en 1880 en GB, o téxtil algodoeiro era o 1º sector industrial, e superaba a de toda Europa continental.

Outro sector punteiro foi o siderúrxico (ferro). Innovacións  aumento minería de carbón = combustible para fundir o ferro. Inventos + importantes: a) Alto forno de Darby (1732)  uso de carbón de coque (hulla sen sulfuro), + calorífico. b) Pudelaxe do ferro (Cort, 1783)  fundir e golpear ferro para eliminar escouras  ferro + puro. c) Convertedor Bessemer (1856)  convertir ferro directamente en aceiro.

1.4 FERROCARRIL - Construción ferrocarril a partir 3ª década do S. XIX  demanda de ferro e aceiro  transformación da siderurxia nun motor esencial da economía británica. - Invento fundamental = locomotora de Stephenson (1829)= máquina de vapor capaz de moverse sobre raís. - Vantaxes: capacidade de carga, rapidez, menor custo e maior seguridade  revolución nos transportes e relación estreita carbón (combustible tren) con ferro (mat. prima). - 1ª liña: Liverpool – Manchester. - Construcción ferrocarril en GB e Europa  movilización grandes capitais.

2. EXPANSIÓN DA INDUSTRIALIZACIÓN Consolidada en GB  difusión prácticas industriais a outros países  + complexidade de empresas e constitución sociedades e bancos. 2.1 DIFUSIÓN DA INDUSTRIA Espallamento da industrialización  forma de ondas en dirección NW-SE en 4 áreas: 1. pioneira : GB. 2. First corners : Bélxica, Francia, Alemaña (Europa NW). 3. Late corners : Escandinavia, Rusia, Austro-Hungría. 4. Periferia sur-este : Europa mediterránea (España, Italia, Balcáns…). - A industrialización tivo éxito só en reducidos países (1 e 2)  economías escandinavas, mediterráneas e orientais seguiron sendo, ante todo agrarias (agás algunhas zonas: Norte de Italia, Cataluña,…)

2.2 A IMPORTANCIA DO CAPITAL: SOCIEDADES E BANCOS Na economía industrial, capital = ben esencial para funcionamento empresas. Grandes beneficios por industrialización  autofinanciamento das empresas e excedentes  ampliación e mellora das empresas e inversión noutras. Aparición de novos sectores (minería, siderurxía, ferrocarril)  investimentos + fortes  necesidade de financiamento exterior  conversión de empresas en sociedades anónimas = sociedades por accións. Acción = cada parte do capital dunha empresa que se distribúen entre os socios ou son vendidas ao público. Accionista (pousidor de accións) é propietario dunha parte proporcional da empresa  recibe beneficios en función das accións poseidas.

 Compra-venta de accións  creación Bolsas de Valores (mercados de capital).  Os bancos tamén cobraron unha grande importancia (S. XIX)   da súa actividade. 2 tipos: - Bancos de depósitos: gardan aforros particulares, - Bancos de investimento: otorgan préstamos a longo prazo a empresas para actividades industriais (por exemplo: construción ferrocarril en Europa continental). Por tanto, os bancos convertéronse en suministradores de capital para industrias (préstamos), creando sistemas para facilitar as transaccións (papel moeda, cheques, letras de cambio…).

3. CAPITALISMO E SOCIEDADE DE CLASES Rev. InduStrial estivo ligada a expansión capitalismo (liberalismo) industrial  división capital e traballo e nova sociedade de clases, rexida por poder ec.  2 grupos: burguesía e proletariado. 3.1 LIBERALISMO ECONÓMICO Conxunto de teorías ec. enunciadas por autores ingleses a finais do século XVIII (escola de Manchester). Destaca, ante todo, Adam Smith ( Ensaio sobre a natureza e causas da riqueza das nacións , 1776), o cal afirma: a) Sociedade está composta non por estamentos, senón por individuos. b) Motor da economía = interés particular o individual. c) Interés individual concorre no mercado, a través dos prezos, rexidos por libre xogo de oferta-demenda. d) Nada debe estorbar este libre xogo, nin sequera o Estado  eliminación barreiras proteccionistas e monopolios que frenen o libre comercio.

Outro autor, David Ricardo  traballo = mercadoria + dentro do capitalismo e “lei natural do salario”  salario traballador = mínimo necesario para garantizar a súa subsistencia.

Robert Malthus: coñecido pola súa teoría da poboación  existe desequilibrio entre crecemento de poboación e recursos (+ lento)  necesidade de  natalidade para reducir miseria.

3.2 O FUNCIONAMENTO DO CAPITALISMO INDUSTRIAL Liberalismo ec.  capitalismo = sistema ec. no que os medios de producción (fábricas, máquinas, stocks…) son propiedade privada. Prop. privada está concentrada en moi poucas mans (burguesía=capitalistas)  maioría da poboación non ten propiedades, só a súa forza de traballo (proletariado), que vende a cambio dun salario. Ademáis para que os capitalistas vivan das súas propiedades é necesario que os seus traballadores produzan + que o que gañan  excedente (plusvalía) que enriquece ao capitalista. Capitalismo = sistema de iniciativa libre, non planificado, que busca o máximo beneficio individual e rixese polo libre xogo de oferta e demanda. A falta de planificación  crises cíclicas (se repiten co tempo). Son crises de sobreproducción = crises que se producen por 1 exceso de roducción que é incapaz de absorver a demanda  productos en stock  caida prezos  beneficios   peche de empresas  paro aumenta.

Outra característica do capitalismo é a mecanización  substitución do traballo manual (artesáns) por máquinas en grandes espacios ou fábricas que substituén aos obradoiros. 3.3 A BURGUESÍA Burguesía= nova clase dominante (elite)  sustitución da aristocracia e matrimonios de conveniencia con ela. Burguesía controla o poder político (sufraxio censitario), social, económico e cultural  imposición valores burgueses a toda a sociedade (defensa da familia, propiedade privada, traballo e triunfo individual). Tamén xurdiu ca industrialización unha importante clase media: profesionais liberais (avogados, médicos, mestres, enxeñeiros, funcionarios, empregados de banca...). Clase media  búsqueda distinción obreiros e campesiños  imitación modos de vida burguesa (familia, vestido, ocio: teatro, opera...).

3.4 O PROLETARIADO Proletariado = asalariados  grupo + desfavorecido e explotado da nova sociedade de clases. Proletariado = Masas inmensas de persoas que non tiñan máis que a súa forza de traballo para alimentar a súa familia (prole)  miseras condicións de vida. Proletariado = forza de traballo necesaria para accionar máquinas ou manipular pezas, mercándose a baixo prezo (salario) e vivindo ao ritmo das máquinas. Xornadas de traballo moi longas (14-16 h) e en deficientes condicións (ruídos, fume), a cambio de salarios escasos  subsistencia. Sen seguros de enfermidade, accidente ou vellez. Fóra do traballo a vida non melloraba  vivendas pequenas, insalubres, con rúas sen alcantarillado nin auga potable.

Nenos e mulleres traballaban nas mesmas condicións  soldos inferiores aos homes (os nenos 10%, mulleres 40%). Disciplina laboral moi estricta  despidos e castigos correntes e moitas veces inxustificados. Falta de lexislación laboral  abusos dos patróns e ningunha protección ante enfermidades ou accidentes laborais até 1833 (GB).

4. CARA A UNHA SOCIEDADE URBANA E INDUSTRIAL Sociedade tradicional (agrícola e feudal)  sociedade industrial. Industrialización  crecemento urbano por concentración capitais e traballadores  sociedade fundamentalmente urbana a finais S. XIX  cidades convertéronse en grandes metrópoles (millóns de persoas)  barrios novos, medios de transporte, e toda unha serie de servizos (escolas, hospitais...). As cidades medraron rápidamente  Mentres a comezos de século XIX só o 2% da pob europea era urbana, un século despois vivían en cidades o 70% dos británicos, o 60% dos alemáns e o 45 % de franceses.

Crecemento urbano  graves problemas nos primeiros tempos da industrialización  separación social por barrios:  burguesía: no centro da cidade  barrios residenciais (bos servizos, amplas avenidas).  proletariado: nos barrios obreiros, insalubres e incómodos (barracóns, hacinamento…). A finais S.XIX as condicións de vida urbana melloraron grazas as melloras hixiénicas (sumidoiros, auga corrente) de médicas (vacinas)   esperanza de vida. Co tempo, a redución da xornada laboral e a mellora do salario  novas formas de lecer (deportes, cine, bailes, cafés…). Na cidade a familia extensa (avós, pais, fillos, netos, tíos, curmáns…) propia do agro  familia nuclear (pais e fillos) propia das cidades por vivendas pequenas e escasos salarios. Estes cambios, non foron iguais en todos os lugares de Europa, foron máis intensos algunhas zonas de Europa do NW e GB, e menos en Europa oriental e meridional, e zonas tamén de Europa occ.  continuación modos de vida tradicionais do AR.

�ݺ�ߣ

T E M A 2 Rev Industrial

Recommended

More Related Content

What's hot (20)

Viewers also liked (8)

Similar to T E M A 2 Rev Industrial (16)

More from camposseijo (20)

T E M A 2 Rev Industrial