As vangardas internacionais e galegas na arte e na literatura. Incl炭e textos e actividades. Material elaborado polo Departamento de Lingua Galega do IES de Mea単o.
1. Literatura Medieval: As Cantigas Alejandro Gonz叩lez Alejandro Molina Ricardo Cao Xalo Rodr鱈guez
2. As cantigas -De Amigo -De Amor -De Escarnio e Maldizer -Outros x辿neros
3. Cantigas de Amigo As cantigas de amigo son un tipo de composici坦n l鱈rica de orixe tradicional propio da poesia galaico-portuguesa medieval e as mais antigas que se conservan remontan a finais do seculo XII. Achanse no cancioneiro Colocci-Brancuti, na Biblioteca Nacional de Lisboa, no Cancioneiro da Biblioteca Vaticana,ambos copiados en Italia a comezos do seculo XVI. As cantigas de amigo presentan rasgos com炭ns coas jarchas (o tema principal 炭 o amor) cunha linguaxe sinxela e posue maior expresi坦n cas jarchas .Tratan dunha enamorada que espera o seu amado nunha ermida ou na costa do mar e non ten a sua orixe na literatura dos trovadores da Provenza, sen坦n que a sua orixe 辿 galega. O seu rasgo caracter鱈stico e o mecanismo estil鱈stico do emprego do paralelismo e o leixapr辿n. Enl叩zanse as estrofas de duas en duas facendo que os versos da segunda estrofa sexan unha pequena variante dos versos da primeira estrofa. O paralelismo pode ser de duas clases: -Perfecto:sustituese a ultima palabra do verso por outra sin坦nima ou repetici坦n das mesmas palabras pero con orde diferente de modo que varie a rima. -Imperfecto:os versos da segunda estrofa producen libremente en estructura sint叩ctica o significado dos versos da primeira estrofa.
4. Cantiga de Amigo Ondas do mar de Vigo, se vistes meu amigo? 油油油e, ai Deus! se verr叩 cedo? Ondas do mar levado, se vistes meu amado? 油油油e, ai Deus! se verr叩 cedo? Se vistes meu amigo o por que eu sospiro? 油油油e, ai Deus! se verr叩 cedo? Se vistas meu amado por que ei gran cuitado? 油油油e, ai Deus! se verr叩 cedo?
5. Cantigas de Amor As cantigas de amigo son un tipo de composici坦n l鱈rica de orixe tradicional propio da poesia galaico-portuguesa medieval e as mais antigasque se conservan remontan a finais do seculo XII.Hachanse no cancioneiro Colocci-Brancuti,ou na biblioteca nacional de lisboa no cancioneiro da biblioteca Vaticana,ambos copiados en Italia a comezos do seculo XVI As cantigas de amigo presentan rasgos comuns coas jarchas (o tema princiipal e o amor) con unha linguaxe xinxela e posee mallor expresion que as jarchas .Tratan dunha enamorada que espera o seu amado nunha ermida ou na costa do mar e non ten o seu orixe na literatura dos trovadores da provenza(propia de galiza) O seu rasgo caracteristico e o mecanismo estilistico da utilizacion do paralelismo e o leixapr辿n. Enlazanse as estrofas de duas en duas facendo que os versos da segunda estrofa sexan unha pequena variante dos versos da primeira estrofa.O paralelismo pode ser de duas clases: -Perfecto:sustituese a ultima palabra do verso por outra sinonima ou repaticion das mesmas palabras pero con orde diferente de modo que varie a rima. -Imperfecto:os versos da segunda estrofa producen libremente en estructura sintactica o significado dos versos da primeira estrofa. A cantiga de amor 辿 un tipo de composici坦n literaria , propia da poes鱈a Galaico-Portuguesa medieval . Deriva da can巽o da literatura trovadoresca en Occitania . Case todalas composici坦ns tratan do tema da coita (tristeza) do poeta , causada polo desd辿n ou o rechazo da sua dama a que se denomina en masculino (senhor) seguindo usos propios da literatura provenzal . Os terminos do feudalismo trasladanse aqu鱈 como na can巽o provenzal a experiencia amorosa. Ten nelas unha gran importancia o paralelismo. Solian vir xente da provenza polo Cami単o de Santiago transmitindonos o sua forma de trovar xa que ali estava de moda.
6. Cantiga de Amor Proen巽aes soen mui ben trobar e dizen eles que 辿 con amor; mais os que troban no tempo da frol e non en outro, sei eu ben que non an tan gran coita no seu cora巽on qual m'eu por mha senhor vejo levar. Pero que troban e saben loar sas senhores o mais e o melhor que eles poden, so探 sabedor que os que troban quand'a frol sazon 叩, e non ante, se Deus mi perdon, non an tal coita qual eu ei sen par. Ca os que troban e que s'alegrar van eno tempo que ten a color a frol consigu', e, tanto que se for aquel tempo, logu'en trobar razon non an, non viven [en] qual perdi巽on oj'eu vivo, que pois m'叩-de matar.
7. Cantigas de Escarnio e Maldizer A cantiga de Escarnio 辿 un x辿nero sat鱈dico da l鱈rica medieval galego-portuguesa , derivado do sirvent辿s provenzal. Exist鱈a unha distinci坦n entre as cantigas de escarnio e as de maldizer na que o poeta expresa ben claro os seus insultos.Sen embarco,nos cancioneiros non soen distinguirse entre ambas. En canto a m辿trica,seguen as mesmas caracter鱈sticas que as cantigas de amor , existen tres tipos: (A)-S叩tira Literaria. (B)-S叩tira Politica e Moral:Destacan Martim Moixar, Pedro da Ponte e Airas Nunez. (C)- S叩tira Personal. Nalg炭ns casos as cantigas de Escarnio mostran as extensi坦ns existentes entre os trovadores,xeneralmente pertencentes a nobreza,e aos xograres, de baixa extracci坦n social. Sol鱈a haber repercusi坦ns entre os trovadores.
8. Cantiga de Escarnio e Maldizer Ai, dona fea, foste-vos queixar que vos nunca louv'en [o] meu cantar; mais ora quero fazer um cantar en que vos loarei toda via; e vedes como vos quero loar: dona fea, velha e sandia! Dona fea, se Deus me perdon, pois avedes [a] tan gran cora巽on que vos eu loe, en esta razon vos quero j叩 loar toda via; e vedes qual ser叩 a loa巽on: dona fea, velha e sandia! Dona fea, nunca vos eu loei en meu trobar, pero muito trobei; mais ora j叩 un bon cantar farei, en que vos loarei toda via; e direi-vos como vos loarei: dona fea, velha e sandia!
9. Outros Xeneros Cantigas menores son aqueles x辿neros de escaso cultivo na l鱈rica galaico-portuguesa que non sufriron ningun tipo de mutaci坦n no seu paso pola l鱈rica provenzal. Cantigas de Serir :辿 a cantiga realizada a partir dunha composicon anterior da cal imitaran elementos como a rima esquema metrico ou musica . Tenz坦n : xogo po辿tico dunha composici坦n dialogada escrita por dous autores na que debaten sobre un tema determinado . Pranto : composicion elexiaca (de inspiraci坦n occitana) na cal se canta o lamento pola morte dun persoaxe celebre.