ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

эзф судлах зүйл

•Download as PPTX, PDF•
•
Y
yivo1004
1 of 11
Download to read offline
ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ, СУДЛАХ ЗҮЙЛ S.SS 702 Ш. ГАНБАТ-ТЕХНОЛОГИЙН СУРГУУЛИЙН ТЭНХИМИЙН ЭРХЛЭГЧ
АГУУЛГА • ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ, СУДЛАХ ЗҮЙЛ • ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ БА ХҮНИЙ ФИЛОСОФИ
ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ, СУДЛАХ ЗҮЙЛ • ФИЛОСОФИ ГЭЖ ЮУ ВЭ? Эртний Грекийн цэцэн мэргэнд дурлах гэсэн үгнээс гаралтай • ЭДИЙН ЗАСАГ ГЭЖ ЮУ ВЭ? Эртний Грекийн өрх гэрээ авч явах ухаан гэсэн үгнээс гаралтай -нийгмийн аж ахуй эрхлэх арга - үйлдвэрлэл,хуваарилалт, солилцоо, хэрэглээний харилцаа • ФИЛОСОФИ ЯАГААД ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХАРИЛЦААГ СУДЛАХ ЗҮЙЛЭЭ БОЛГОДОГ ВЭ? • ЭДИЙН ЗАСАГТ ФИЛОСОФИ ЯМАР ҮҮРЭГТЭЙ ВЭ?
• ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ ҮҮССЭН ГОЛ ШАЛТГААН  Нийгмийн амьдралын эдийн засгийн салбар хүрээнд -т хамаарах асуудлыг философийн ойлголт, зарчмын үүднээс тайлбарлах болсон Жишээ нь :Германы К. Маркс эдийн засгийн детерменизмын онолыг дэвшүүлсэн  Эдийн засгийн хүрээний тодорхой үзэгдэлд тухайлбал, таваарын харилцаа, инфляци, эдийн засгийн өсөлт, үндэсний орлого гэх мэт хийсэн судалгаанаас нийтлэг ач холбогдол бүхий үзэл баримтлал, дүгнэлт гарч тэдгээрийг философийн хүрээнд хэлэлцэх болсон .  Эдийн засаг өөрөө ахуйн өвөрмөц төрөл, танин мэдэхүйн объект болж философийн судлагдахууны хэмжээнд судлагдах болсон
ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ  Аристотель “ аж ахуй эрхлэх зорилго нь эд баялаг юм. Ашиг хонжоо олох гэж өөрийнхөө л төлөө бүхнийг хийдэг хүн аминч хүн... Ашиг бол хувьсамтгай шинжтэй. Бүх юм ямар нэг хэмжүүрээр хэмжигдэх ёстой. Ийм жинхэнэ хэмжүүр нь хэрэгцээ юм. Хэрэгцээ л бүхнийг холбодог. Солилцогдож байгаа зүйл нь ямар нэг байдлаар жишигдэхүйц байх ёстой. ...хүний баялаг бүтээх үйл нь бусдад үр өгөөжөө өгдөг”.
 Т. Гоббс “ Хүн бүр туйлын эрх чөлөөнөөс гарвальтай. Хүний язгуур эрх чөлөө бол газар буюу хувийн өмч”хэмээн үзэж байсан агаад тэрээр сонгодог либериализмыг баримталж байсан. Мөн “иргэний нийгэм”, “хөдөлмөр”, “нийгмийн тэгш бус байдал” зэргийн судалгааны эхлэлийг тавьсан.  Ж. Руссо жам ёсны төлөв байдлаас татгалзаж нийгмийн тэгш бус байдал бий болох нөхцөл, арга замыг тодорхойлох шаардлагатай гэж үзэж байсан.”Нийгмийн гэрээний онол”ыг үндэслэгчдийн нэг мөн.  Сен- Симон “ Нийгэм бол аж үйлдвэр, ХАА-н хөгжлийн үр дүнд хөгждөг ба хөдөлмөрийн бүтээмж, удирдлагын оновчтой хэлбэр, эдийн засгийн үр дүнг бий болгодог” хэмээн физиократ онолын үндсийг тавьсан.
 АДАМ СМИТ “ Баялаг бол нийгмийн хөдөлмөрийн хуваарь, салбаруудын дагналт болон зохистой хоршил юм. Аливаа улс өөрийн давуу талаараа хямд төсөр өртөг бүхий бараа таваарыг үйлдвэрлэж худалдсанаар үндэсний баялагийг хуримтлуулна”.  Д. РИКАРДО “ Ашиг орлогын үндсэн хэлбэр бол хөдөлмөрийн үр дүн мөн. Газрын чанар харилцан адилгүй учраас рентийн хэмжээ нь өөр өөр байна. Хүний психик чанарууд эдийн засгийн үр ашигт нөлөөлнө. Хөдөлмөрийн бүтээмж, хөдөлмөрийн хуваарь гэх мэт...”хэмээн эдийн засгийн харилцааны тулгуур асуудлыг хөндсөн.  Г В Ф ГЕГЕЛЬ “ Нийгэмд өчүүхэн жижиг асуудал гэж байхгүй. Хөдөлмөр, хувийн өмч, зан суртахуун, ... эдийн засгийн удирдлагын систем... тэдгээрийн нийгэмтэй холбогдох байдал” гэж эдийн засгийн удирдлагын хүрээг тодорхойлсон.
• ТЭГВЭЛ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ ЮУГ СУДЛАХ ВЭ? ЭДИЙН ЗАСГИЙН ОНТОЛОГИ ОРШИХУЙ - Эдийн засгийн харилцааны үндэс нь өмчийн харилцаа, өрсөлдөөн мөн ЭДИЙН ЗАСГИЙН ЭПИСТЕМОЛОГИ ТАНИН МЭДЭХҮЙ – Эдийн засгийн хөгжлийн процесс, хандлага, эдийн засгийн өсөлтийн загвар гэх мэт ЭДИЙН ЗАСАГ БА НИЙГМИЙН ХАРИЛЦАА – Эдийн засгийн үйл явц улс төр, нийгэм, оюун санааны хүрээнд харилцан хамааралд л хөгжинө
ХОЁР. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ БА ХҮНИЙ ФИЛОСОФИ • СОКРАТЫН ФИЛОСОФИТ ОРУУЛСАН ХУВЬ НЭМЭР • ХХ ЗУУНЫ ФИЛОСОФИЙН 4 НИЙТЛЭГ ШИНЖ: a. Бүх философи ямар нэгэн нийтлэгийг хамардаг жишээлбэл позитивизм, иррационализм b. Аливаа философи праксеологийн элементтэй бодит ба хийсвэр үйлдэл, ухамсарт ба ухамсарт бус ажиллагаа c. Бүх философи танин мэдэхүйг судалдаг мэдлэгийн үр дүнг бүгд тайлбарладаг d. Бүх философи антропологийг хамардаг хүн, хүний үйлдэлийг тайлбарладаггүй философийн урсгал, үзэл онол байхгүй.
• “ ХҮН БОЛ БҮХНИЙ ХЭМЖҮҮР МӨН” • “ХҮН БОЛ УЛС ТӨРИЙН АМЬТАН МӨН” • “ХҮН БОЛ МАШИН МӨН” • “ ХҮН БОЛ БУРХАНЛАГ ОРШИХУЙ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ХӨГЖЛИЙН ЦӨМ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ЯРЬДАГ ЗЭВСЭГ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ХӨДӨЛМӨРИЙН ҮР ДҮН МӨН” • “ХҮН БОЛ НИЙГМИЙН ХӨГЖЛИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН МӨН” • “ ХҮН БОЛ БАЯЛАГ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ДЭЭД ҮНЭТ ЗҮЙЛ МӨН”
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА

More Related Content

эзф судлах зүйл

  • 1. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ, СУДЛАХ ЗҮЙЛ S.SS 702 Ш. ГАНБАТ-ТЕХНОЛОГИЙН СУРГУУЛИЙН ТЭНХИМИЙН ЭРХЛЭГЧ
  • 2. АГУУЛГА • ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ, СУДЛАХ ЗҮЙЛ • ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ БА ХҮНИЙ ФИЛОСОФИ
  • 3. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ, СУДЛАХ ЗҮЙЛ • ФИЛОСОФИ ГЭЖ ЮУ ВЭ? Эртний Грекийн цэцэн мэргэнд дурлах гэсэн үгнээс гаралтай • ЭДИЙН ЗАСАГ ГЭЖ ЮУ ВЭ? Эртний Грекийн өрх гэрээ авч явах ухаан гэсэн үгнээс гаралтай -нийгмийн аж ахуй эрхлэх арга - үйлдвэрлэл,хуваарилалт, солилцоо, хэрэглээний харилцаа • ФИЛОСОФИ ЯАГААД ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХАРИЛЦААГ СУДЛАХ ЗҮЙЛЭЭ БОЛГОДОГ ВЭ? • ЭДИЙН ЗАСАГТ ФИЛОСОФИ ЯМАР ҮҮРЭГТЭЙ ВЭ?
  • 4. • ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ ҮҮССЭН ГОЛ ШАЛТГААН  Нийгмийн амьдралын эдийн засгийн салбар хүрээнд -т хамаарах асуудлыг философийн ойлголт, зарчмын үүднээс тайлбарлах болсон Жишээ нь :Германы К. Маркс эдийн засгийн детерменизмын онолыг дэвшүүлсэн  Эдийн засгийн хүрээний тодорхой үзэгдэлд тухайлбал, таваарын харилцаа, инфляци, эдийн засгийн өсөлт, үндэсний орлого гэх мэт хийсэн судалгаанаас нийтлэг ач холбогдол бүхий үзэл баримтлал, дүгнэлт гарч тэдгээрийг философийн хүрээнд хэлэлцэх болсон .  Эдийн засаг өөрөө ахуйн өвөрмөц төрөл, танин мэдэхүйн объект болж философийн судлагдахууны хэмжээнд судлагдах болсон
  • 5. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИЙН ҮҮСЭЛ  Аристотель “ аж ахуй эрхлэх зорилго нь эд баялаг юм. Ашиг хонжоо олох гэж өөрийнхөө л төлөө бүхнийг хийдэг хүн аминч хүн... Ашиг бол хувьсамтгай шинжтэй. Бүх юм ямар нэг хэмжүүрээр хэмжигдэх ёстой. Ийм жинхэнэ хэмжүүр нь хэрэгцээ юм. Хэрэгцээ л бүхнийг холбодог. Солилцогдож байгаа зүйл нь ямар нэг байдлаар жишигдэхүйц байх ёстой. ...хүний баялаг бүтээх үйл нь бусдад үр өгөөжөө өгдөг”.
  • 6.  Т. Гоббс “ Хүн бүр туйлын эрх чөлөөнөөс гарвальтай. Хүний язгуур эрх чөлөө бол газар буюу хувийн өмч”хэмээн үзэж байсан агаад тэрээр сонгодог либериализмыг баримталж байсан. Мөн “иргэний нийгэм”, “хөдөлмөр”, “нийгмийн тэгш бус байдал” зэргийн судалгааны эхлэлийг тавьсан.  Ж. Руссо жам ёсны төлөв байдлаас татгалзаж нийгмийн тэгш бус байдал бий болох нөхцөл, арга замыг тодорхойлох шаардлагатай гэж үзэж байсан.”Нийгмийн гэрээний онол”ыг үндэслэгчдийн нэг мөн.  Сен- Симон “ Нийгэм бол аж үйлдвэр, ХАА-н хөгжлийн үр дүнд хөгждөг ба хөдөлмөрийн бүтээмж, удирдлагын оновчтой хэлбэр, эдийн засгийн үр дүнг бий болгодог” хэмээн физиократ онолын үндсийг тавьсан.
  • 7.  АДАМ СМИТ “ Баялаг бол нийгмийн хөдөлмөрийн хуваарь, салбаруудын дагналт болон зохистой хоршил юм. Аливаа улс өөрийн давуу талаараа хямд төсөр өртөг бүхий бараа таваарыг үйлдвэрлэж худалдсанаар үндэсний баялагийг хуримтлуулна”.  Д. РИКАРДО “ Ашиг орлогын үндсэн хэлбэр бол хөдөлмөрийн үр дүн мөн. Газрын чанар харилцан адилгүй учраас рентийн хэмжээ нь өөр өөр байна. Хүний психик чанарууд эдийн засгийн үр ашигт нөлөөлнө. Хөдөлмөрийн бүтээмж, хөдөлмөрийн хуваарь гэх мэт...”хэмээн эдийн засгийн харилцааны тулгуур асуудлыг хөндсөн.  Г В Ф ГЕГЕЛЬ “ Нийгэмд өчүүхэн жижиг асуудал гэж байхгүй. Хөдөлмөр, хувийн өмч, зан суртахуун, ... эдийн засгийн удирдлагын систем... тэдгээрийн нийгэмтэй холбогдох байдал” гэж эдийн засгийн удирдлагын хүрээг тодорхойлсон.
  • 8. • ТЭГВЭЛ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ ЮУГ СУДЛАХ ВЭ? ЭДИЙН ЗАСГИЙН ОНТОЛОГИ ОРШИХУЙ - Эдийн засгийн харилцааны үндэс нь өмчийн харилцаа, өрсөлдөөн мөн ЭДИЙН ЗАСГИЙН ЭПИСТЕМОЛОГИ ТАНИН МЭДЭХҮЙ – Эдийн засгийн хөгжлийн процесс, хандлага, эдийн засгийн өсөлтийн загвар гэх мэт ЭДИЙН ЗАСАГ БА НИЙГМИЙН ХАРИЛЦАА – Эдийн засгийн үйл явц улс төр, нийгэм, оюун санааны хүрээнд харилцан хамааралд л хөгжинө
  • 9. ХОЁР. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ФИЛОСОФИ БА ХҮНИЙ ФИЛОСОФИ • СОКРАТЫН ФИЛОСОФИТ ОРУУЛСАН ХУВЬ НЭМЭР • ХХ ЗУУНЫ ФИЛОСОФИЙН 4 НИЙТЛЭГ ШИНЖ: a. Бүх философи ямар нэгэн нийтлэгийг хамардаг жишээлбэл позитивизм, иррационализм b. Аливаа философи праксеологийн элементтэй бодит ба хийсвэр үйлдэл, ухамсарт ба ухамсарт бус ажиллагаа c. Бүх философи танин мэдэхүйг судалдаг мэдлэгийн үр дүнг бүгд тайлбарладаг d. Бүх философи антропологийг хамардаг хүн, хүний үйлдэлийг тайлбарладаггүй философийн урсгал, үзэл онол байхгүй.
  • 10. • “ ХҮН БОЛ БҮХНИЙ ХЭМЖҮҮР МӨН” • “ХҮН БОЛ УЛС ТӨРИЙН АМЬТАН МӨН” • “ХҮН БОЛ МАШИН МӨН” • “ ХҮН БОЛ БУРХАНЛАГ ОРШИХУЙ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ХӨГЖЛИЙН ЦӨМ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ЯРЬДАГ ЗЭВСЭГ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ХӨДӨЛМӨРИЙН ҮР ДҮН МӨН” • “ХҮН БОЛ НИЙГМИЙН ХӨГЖЛИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН МӨН” • “ ХҮН БОЛ БАЯЛАГ МӨН” • “ ХҮН БОЛ ДЭЭД ҮНЭТ ЗҮЙЛ МӨН”