際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Waarin is vasculaire
dementie anders?
Anjes Verheggen en
Kees Spapens
01-02-2016Iedere (demente) mens is uniek
Vraag aan de zaal
 Wat hier verteld wordt geldt misschien voor iemand met
de ziekte van Alzheimer, maar niet voor mijn partner!
 De adviezen gaan in mijn situatie niet op.
Doelen
 Wat is vergeetachtigheid en wanneer wordt het een
dementie
 Inzicht in verschil tussen Alzheimerdementie en vasculaire
dementie, terwijl de praktijk weerbarstig blijft.
 Waardoor wordt het gedrag bij dementie bepaald
 Met iemand met een vasculaire dementie ga je anders om
dan met iemand met een Alzheimerdementie.
 Eigen ervaringen
Situatie dementie  1 -
 Nadat mijn vader was
opgenomen in het
verpleeghuis bleef hij 6
weken lang mijn zus bellen
met de vraag, wanneer ze
hem weer kwam ophalen. De
directeur zou vast
binnenkort ontdekken, dat
er heel wat spullen hierheen
gebracht waren en dan kon
hij het wel schudden, was
zijn angst.
Situatie dementie  2 -
 Jan had geen zin in eten.
Hij vindt het maar niks,
dat hij daar in dat
kamertje zit. Maar het is
twaalf uur.
Zo dadelijk wordt het
eten opgediend.
Uw situatie.
Herkent u dit soort situaties?
Welke situatie wilt u naar voren brengen?
Lichamelijke kwalen
Geneesmiddelen
Voeding
Dementie
Slecht zien, slecht horen
Depressie
Rouw
A. Verheggen 01-02-2016
Oorzaken van geheugenproblemen
Vergeetachtigheid
Normaal Niet normaal
Detail vergeten Hele gebeurtenis
vergeten
Aanknopingspunten
helpen bij herkennen
Aanknopingspunten
helpen niet
Normaal functioneren Verstoring dagelijks
functioneren
A. Verheggen 01-02-2016
A. Verheggen 01-02-2016
 Geheugenstoornissen
 Problemen met praten
problemen met begrijpen
problemen met herkennen
problemen met handelen
 Verstoring van dagelijks
functioneren
Dementie - theorie
Zelfstandig functioneren gaat
achteruit
meer bijsturen, meer helpen
Veranderingen in gedrag
en karakter
grover in de mond / timide
Minder initiatief en minder interesse
zitten te zitten
A. Verheggen 01-02-2016
Dementie in de praktijk
A. Verheggen 01-02-2016
Vasculair
20%
Overig
15%
Alzheimer
60 - 70%
Alzheimer 60  70 %
Vasculair 20 %
Overig 15 %
Oorzaken van dementie
VasculairAlzheimerNormaal
Stapeling van
abnormale eiwitten
Afname hersencellen
Stoornis in
bloedvoorziening
Beschadiging hersenweefsel
A. Verheggen 01-02-2016
Oorzaken van dementie - vervolg
Alzheimer Vasculair
Oorzaak Eiwitstapeling Stoornis doorbloeding
Verloop Geleidelijke achteruitgang Plotseling begin
Wisselingen
Met stapjes achteruit
Lichamelijke achteruitgang
pas later
Vaak ook lichamelijke
achteruitgang
(Lopen, spraak)
Gedrag Geen besef Vaak wel besef
Hierdoor emotioneel
A. Verheggen 01-02-2016
Verschil Alzheimer en Vasculair
Oorzaak
Alzheimer 辿n vasculair
Dus ook in de praktijk
verschijnselen van
Alzheimer en vasculair!
A. Verheggen 01-02-2016
Alzheimer
Overig
Vasculair
Dementie: combinatie van oorzaken
Hoe merk je vasculaire tekenen op?
 Traag in handelen en praten: komt moeilijk to the point
 Persoon weet zelf best, dat er vergeetachtigheid speelt
 Soms goede momenten zaaien twijfel
 Vaker sombere stemming dan vroeger
 Problemen met inschatten eigen vaardigheden
 Verarmde taalproductie, of stoornis in taal
 Emotionele uitbarstingen
Gedrag bij vasculaire tekenen
 Persoonlijkheid
 Psychische toestand
 Handelen omgeving
 Sociaal-economische
status
 Ziekte
 Blijft langer intact
maar verandert ook
 Somberder
 Merkbaar anders
 Mogelijkheden..
 Bijkomende kwalen
Gedrag bij dementie
 Oorzaak dementie, vaak combinatie
 Persoonlijkheid / karakter
 Relatie met partner / familie
Dus:
Meerdere factoren spelen een rol
Iedere (demente) mens is uniek
Behandeling
bloeddruk
suikerziekte
cholesterol
Gezonde leefstijl
voeding
bewegen
niet roken
ontspannen
Niet te genezen
Soms vertraging
Denken in
mogelijkheden
Wat kunt u zelf doen?Medisch
A. Verheggen 01-02-2016
Behandeling van dementie
Uw situatie.
Wat komt u tegen in de praktijk?
Situatie dementie  3 -
 Janne merkt, dat de leeftijd gaat
opspelen en ergert zich aan haar
vergeetachtigheid. De huisarts
spreekt van een opmaat, die tot
dementie kan leiden. Ze heeft
tegen haar partner gezegd, dat die
alles maar af moet zeggen.
Ze schaamt zich er voor, dat ze bij
tennissen de stand niet meer kan
bijhouden.
Situatie dementie  4 -
Het is alsof het leven me als los zand door de vingers glipt
Adviezen
 Prikkelarm mag
 Vergeet stemmingsproblemen niet te behandelen
 Zorg bieden gaat boven autonomie handhaven
 Niet eindeloos doorvragen
 Geef uitleg over voorkomende wisseling van stemming
 Vermijd stress
 Werk toe naar acceptatie; wat lukt nog wel?
 Practische oplossingen / hulpmiddelen
Wat neem je mee van deze avond?

More Related Content

What's hot (15)

Broeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheid
Broeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheidBroeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheid
Broeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheid
BewustBroeders
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroertePresentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
CVA-Zorgketen Leeuwarden
Pati谷nte met tics
Pati谷nte met ticsPati谷nte met tics
Pati谷nte met tics
srgirard
Deel 4 adhd
Deel 4 adhdDeel 4 adhd
Deel 4 adhd
sofie
Deel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissenDeel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissen
sofie
Deel 4 faalangst
Deel 4 faalangstDeel 4 faalangst
Deel 4 faalangst
sofie
Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014
Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014
Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014
CVA-Zorgketen Leeuwarden
Deel 4 ticstoornissen
Deel 4 ticstoornissenDeel 4 ticstoornissen
Deel 4 ticstoornissen
sofie
Cva scholing verpleeghuis
Cva scholing verpleeghuisCva scholing verpleeghuis
Cva scholing verpleeghuis
CVA-Zorgketen Leeuwarden
Psychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met OuderenPsychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met Ouderen
Kees Spapens
Deel 4 ass
Deel 4 assDeel 4 ass
Deel 4 ass
sofie
Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1
Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1
Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1
meesterniezen
Triple diagnose presentatie
Triple diagnose presentatieTriple diagnose presentatie
Triple diagnose presentatie
Lisette Van der Vorst
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
GerritvanIpkens
GVO Park 2013
GVO Park 2013GVO Park 2013
GVO Park 2013
Jopperx9
Broeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheid
Broeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheidBroeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheid
Broeders gezondheidswinkel dementie-vergeetachtigheid
BewustBroeders
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroertePresentatie scholing poh wat is een beroerte
Presentatie scholing poh wat is een beroerte
CVA-Zorgketen Leeuwarden
Pati谷nte met tics
Pati谷nte met ticsPati谷nte met tics
Pati谷nte met tics
srgirard
Deel 4 adhd
Deel 4 adhdDeel 4 adhd
Deel 4 adhd
sofie
Deel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissenDeel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissen
sofie
Deel 4 faalangst
Deel 4 faalangstDeel 4 faalangst
Deel 4 faalangst
sofie
Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014
Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014
Presentatie leerlingen mcl voorjaar 2014
CVA-Zorgketen Leeuwarden
Deel 4 ticstoornissen
Deel 4 ticstoornissenDeel 4 ticstoornissen
Deel 4 ticstoornissen
sofie
Psychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met OuderenPsychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met Ouderen
Kees Spapens
Deel 4 ass
Deel 4 assDeel 4 ass
Deel 4 ass
sofie
Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1
Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1
Ziektekunde Verstandelijke Beperking Les 1
meesterniezen
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
GerritvanIpkens
GVO Park 2013
GVO Park 2013GVO Park 2013
GVO Park 2013
Jopperx9

Similar to Waarin is vasculaire dementie anders av en ks def 27012016 (6)

Ziekte van parkinson2
Ziekte van parkinson2Ziekte van parkinson2
Ziekte van parkinson2
Jopperx9
Ziekte van Parkinson
Ziekte van ParkinsonZiekte van Parkinson
Ziekte van Parkinson
Jopperx9
Zoekend meegaan
Zoekend meegaanZoekend meegaan
Zoekend meegaan
Guido de Pelseneir
Slapeloosheid
SlapeloosheidSlapeloosheid
Slapeloosheid
slapeloosheid
Anorexia Nervosa
Anorexia NervosaAnorexia Nervosa
Anorexia Nervosa
FrederikVO
Ziekte van parkinson2
Ziekte van parkinson2Ziekte van parkinson2
Ziekte van parkinson2
Jopperx9
Ziekte van Parkinson
Ziekte van ParkinsonZiekte van Parkinson
Ziekte van Parkinson
Jopperx9
Anorexia Nervosa
Anorexia NervosaAnorexia Nervosa
Anorexia Nervosa
FrederikVO

More from Kees Spapens (8)

Moreel beraad voor mentoren v 8
Moreel beraad voor mentoren v 8Moreel beraad voor mentoren v 8
Moreel beraad voor mentoren v 8
Kees Spapens
Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?
Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?
Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?
Kees Spapens
Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?
Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?
Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?
Kees Spapens
Ouder worden en weerbaar blijven
Ouder worden en weerbaar blijven Ouder worden en weerbaar blijven
Ouder worden en weerbaar blijven
Kees Spapens
Ouder en vergeetachtiger RABO lezing
Ouder en vergeetachtiger RABO lezingOuder en vergeetachtiger RABO lezing
Ouder en vergeetachtiger RABO lezing
Kees Spapens
Kroniek van de dementie van Jan Spapens
Kroniek van de dementie van Jan Spapens Kroniek van de dementie van Jan Spapens
Kroniek van de dementie van Jan Spapens
Kees Spapens
Geen Probleem als je maar Communiceert
Geen Probleem als je maar CommuniceertGeen Probleem als je maar Communiceert
Geen Probleem als je maar Communiceert
Kees Spapens
Kleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je LevenKleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je Leven
Kees Spapens
Moreel beraad voor mentoren v 8
Moreel beraad voor mentoren v 8Moreel beraad voor mentoren v 8
Moreel beraad voor mentoren v 8
Kees Spapens
Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?
Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?
Vincentius Roermond. Armoede ook voor 18 - 24 jarigen?
Kees Spapens
Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?
Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?
Vincentius roermond Ben je ooit arm geweest?
Kees Spapens
Ouder worden en weerbaar blijven
Ouder worden en weerbaar blijven Ouder worden en weerbaar blijven
Ouder worden en weerbaar blijven
Kees Spapens
Ouder en vergeetachtiger RABO lezing
Ouder en vergeetachtiger RABO lezingOuder en vergeetachtiger RABO lezing
Ouder en vergeetachtiger RABO lezing
Kees Spapens
Kroniek van de dementie van Jan Spapens
Kroniek van de dementie van Jan Spapens Kroniek van de dementie van Jan Spapens
Kroniek van de dementie van Jan Spapens
Kees Spapens
Geen Probleem als je maar Communiceert
Geen Probleem als je maar CommuniceertGeen Probleem als je maar Communiceert
Geen Probleem als je maar Communiceert
Kees Spapens
Kleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je LevenKleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je Leven
Kees Spapens

Waarin is vasculaire dementie anders av en ks def 27012016

  • 1. Waarin is vasculaire dementie anders? Anjes Verheggen en Kees Spapens 01-02-2016Iedere (demente) mens is uniek
  • 2. Vraag aan de zaal Wat hier verteld wordt geldt misschien voor iemand met de ziekte van Alzheimer, maar niet voor mijn partner! De adviezen gaan in mijn situatie niet op.
  • 3. Doelen Wat is vergeetachtigheid en wanneer wordt het een dementie Inzicht in verschil tussen Alzheimerdementie en vasculaire dementie, terwijl de praktijk weerbarstig blijft. Waardoor wordt het gedrag bij dementie bepaald Met iemand met een vasculaire dementie ga je anders om dan met iemand met een Alzheimerdementie. Eigen ervaringen
  • 4. Situatie dementie 1 - Nadat mijn vader was opgenomen in het verpleeghuis bleef hij 6 weken lang mijn zus bellen met de vraag, wanneer ze hem weer kwam ophalen. De directeur zou vast binnenkort ontdekken, dat er heel wat spullen hierheen gebracht waren en dan kon hij het wel schudden, was zijn angst.
  • 5. Situatie dementie 2 - Jan had geen zin in eten. Hij vindt het maar niks, dat hij daar in dat kamertje zit. Maar het is twaalf uur. Zo dadelijk wordt het eten opgediend.
  • 6. Uw situatie. Herkent u dit soort situaties? Welke situatie wilt u naar voren brengen?
  • 7. Lichamelijke kwalen Geneesmiddelen Voeding Dementie Slecht zien, slecht horen Depressie Rouw A. Verheggen 01-02-2016 Oorzaken van geheugenproblemen
  • 8. Vergeetachtigheid Normaal Niet normaal Detail vergeten Hele gebeurtenis vergeten Aanknopingspunten helpen bij herkennen Aanknopingspunten helpen niet Normaal functioneren Verstoring dagelijks functioneren A. Verheggen 01-02-2016
  • 9. A. Verheggen 01-02-2016 Geheugenstoornissen Problemen met praten problemen met begrijpen problemen met herkennen problemen met handelen Verstoring van dagelijks functioneren Dementie - theorie
  • 10. Zelfstandig functioneren gaat achteruit meer bijsturen, meer helpen Veranderingen in gedrag en karakter grover in de mond / timide Minder initiatief en minder interesse zitten te zitten A. Verheggen 01-02-2016 Dementie in de praktijk
  • 11. A. Verheggen 01-02-2016 Vasculair 20% Overig 15% Alzheimer 60 - 70% Alzheimer 60 70 % Vasculair 20 % Overig 15 % Oorzaken van dementie
  • 12. VasculairAlzheimerNormaal Stapeling van abnormale eiwitten Afname hersencellen Stoornis in bloedvoorziening Beschadiging hersenweefsel A. Verheggen 01-02-2016 Oorzaken van dementie - vervolg
  • 13. Alzheimer Vasculair Oorzaak Eiwitstapeling Stoornis doorbloeding Verloop Geleidelijke achteruitgang Plotseling begin Wisselingen Met stapjes achteruit Lichamelijke achteruitgang pas later Vaak ook lichamelijke achteruitgang (Lopen, spraak) Gedrag Geen besef Vaak wel besef Hierdoor emotioneel A. Verheggen 01-02-2016 Verschil Alzheimer en Vasculair
  • 14. Oorzaak Alzheimer 辿n vasculair Dus ook in de praktijk verschijnselen van Alzheimer en vasculair! A. Verheggen 01-02-2016 Alzheimer Overig Vasculair Dementie: combinatie van oorzaken
  • 15. Hoe merk je vasculaire tekenen op? Traag in handelen en praten: komt moeilijk to the point Persoon weet zelf best, dat er vergeetachtigheid speelt Soms goede momenten zaaien twijfel Vaker sombere stemming dan vroeger Problemen met inschatten eigen vaardigheden Verarmde taalproductie, of stoornis in taal Emotionele uitbarstingen
  • 16. Gedrag bij vasculaire tekenen Persoonlijkheid Psychische toestand Handelen omgeving Sociaal-economische status Ziekte Blijft langer intact maar verandert ook Somberder Merkbaar anders Mogelijkheden.. Bijkomende kwalen
  • 17. Gedrag bij dementie Oorzaak dementie, vaak combinatie Persoonlijkheid / karakter Relatie met partner / familie Dus: Meerdere factoren spelen een rol Iedere (demente) mens is uniek
  • 18. Behandeling bloeddruk suikerziekte cholesterol Gezonde leefstijl voeding bewegen niet roken ontspannen Niet te genezen Soms vertraging Denken in mogelijkheden Wat kunt u zelf doen?Medisch A. Verheggen 01-02-2016 Behandeling van dementie
  • 19. Uw situatie. Wat komt u tegen in de praktijk?
  • 20. Situatie dementie 3 - Janne merkt, dat de leeftijd gaat opspelen en ergert zich aan haar vergeetachtigheid. De huisarts spreekt van een opmaat, die tot dementie kan leiden. Ze heeft tegen haar partner gezegd, dat die alles maar af moet zeggen. Ze schaamt zich er voor, dat ze bij tennissen de stand niet meer kan bijhouden.
  • 21. Situatie dementie 4 - Het is alsof het leven me als los zand door de vingers glipt
  • 22. Adviezen Prikkelarm mag Vergeet stemmingsproblemen niet te behandelen Zorg bieden gaat boven autonomie handhaven Niet eindeloos doorvragen Geef uitleg over voorkomende wisseling van stemming Vermijd stress Werk toe naar acceptatie; wat lukt nog wel? Practische oplossingen / hulpmiddelen
  • 23. Wat neem je mee van deze avond?

Editor's Notes

  • #3: Er wordt nog al wat informatie uitgewisseld hier. En het gaat vaak over dementie van het Alzheimertype. Niet iedereen herkent zich in die situatie. Komt het wel voor, dat er hier een advies wordt gegeven, dat in jouw situatie helemaal niet op gaat? Waarmee kan dat samenhangen?
  • #4: Als we vanavond dit bereikt hebben zijn we tevreden, niet?
  • #5: Zus Hellen had hem gebracht en soms ook belde hij Marijke, die bovenaan het bellijstje stond naast zijn telefoon. En als hij geen gehoor kreeg zakte hij af naar de lagere regionen. Wat te doen? Praten? Telefoon uittrekken? Zusterpost bellen, dat ze hem naar de huiskamer halen?
  • #6: Wanneer je afscheid hebt genomen is er vast een lieve verzorgende, die Jan meeneemt naar de huiskamer, waar de tafel wordt gedekt. Dik kans, dat hij als eerste aan tafel zit en smakelijk mee-eet. Zien eten doet eten.
  • #17: Het is niet allen de vasculaire dementie, die van belang is, maar iedere persoon met dementie is anders. De door de tijd zich ontwikkelde persoonlijkheid is er nu ook. Maar die verandert, wordt puntiger, of juist milder, of juist minder voorspelbaar. De stemming verandert. Soms ontstaat er pathologie als depressie of wanen. Je partner gaat zich anders gedragen. Je voelt je bemoederd, niet serieus genomen. Je had je samen ouder worden anders voorgesteld. Je zou hulpmiddelen willen inzetten, maar dat doe je niet in ons miljeu; of je hebt er geen geld voor. Naast de vasculariteit kun je ook last hebben van griep of andere kwalen. Iedere persoon met dementie is dus anders.
  • #22: Hij klaagde, dat hij nergens meer toe kwam, geen initiatief meer had en dat de dag weer voorbij was gegaan, zonder dat hij iets had gedaan. Hoe krijgt hij weer meer grip op zijn bestaan?
  • #23: Iemand hoeft niet perse de hele dag in de dagbesteding. Een middagje lekker in de stoel naar buiten kijken is geen straf voor iemand met een vasculaire stoornis Met psychologische methoden of medicatie. (of allebei) Neem taken over, waarvan je weet, dat die niet meer kunnen of af komen. Doorvragen is doorgaans een goed vehikel om een gesprek op gang te houden, maar bij vasculaire dementie kan het tot verlegenheid leiden. De persoon met dementie wil geen flater slaan, gaat confabuleren, maar praat zich vast, als je te ver doorvraagt. Zijn antwoorden golden misschien vroeger, maar nu niet meer. Het overweldigd worden door droefheid en tranen, ook wanneer daar juist geen redne voor is hoort nu eenmaal bij vasculariteit. Acceptatie; mindfulness. Er gebeurt van alles nog goed. Leg daar de nadruk op. Agenda, kalender, fotodagboekje Structuur aanbrengen in de dag: vaste tijden voor bezoek, boodschappen, wandelen, sporten, poetsen, uitrusten etc.