More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (7)
Similar to XVIII eta XIX. mendeak (20)
More from Maite Go単i (20)
XVIII eta XIX. mendeak
- 3. XVIII eta XIX. mendeak: EUSKARA LIBURUETARA HEGOALDEAN Bi egoera ezberdin: Iparraldearen gainbehera Hegoaldearen suspertzea LARRAMENDI Kardaberaz Mendiburu Ubillos SARAKO ETXEBERRI Eranskinak Galde- erantzunak Ezaugarri orokorrak
- 4. Ezaugarri orokorrakEzaugarri orokorrak 1. Utrecht-eko Itunaren ondoren (1713): Frantziak Europan zuen nagusitasuna galdu Lapurdik ere sumatu Euskal liburuen ekoizpenak behera 2. Ilustrazioaren mendea Frantzian, Europan eta Euskal Herrian. 3. Merkantilismo aroa (Hegoaldea-Amerika komertzioa sendotu), euskal kontzientziaren garapenaren mesederako.
- 5. Ezaugarri orokorrakEzaugarri orokorrak 4. Euskal foruen ardura: Iparraldean galdu (Frantziako Iraultza) Hegoaldean egoera larrian (Borboiak) 5. Iraultzarekin datozen ideiek: euskal gobernuera eta hizkuntza erasotzen elizgizonek gogor euskararen alde
- 6. Bi egoera ezberdinBi egoera ezberdin Iparraldearen gainbehera: Mende hasierakoa: Utrecheko Itunaren (1713) ondoren, Frantziak Europan eta munduan zuen nagusigoaren parte handi bat galdu, bere kolonietako zati bat Ingalaterrari emanez. Lapurdiko itsasertzak indarra galdu (euskal kulturak ere bai) Mende amaierakoa: Frantziako Iraultzak gogorki astindu Iparraldea Euskaldunek lehengo gobernuera galdu (biarnotarrekin batera, Pirinio Atlantiar departamenduan bildu)
- 7. Bi egoera ezberdinBi egoera ezberdin Hegoaldearen suspertzean bi gertaera: Merkataritza aldetik: Compa単鱈a Guipuzcoana de Caracas (1728): Fco. de Munibe Pe単afloridako Kontea sortzaileetako bat. Loraldi ekonomiko honek euskal kulturaren kezka oinarritzeko azpiegitura eman zuen Kultura aldetik: Herrien Adiskide Elkartea (RSBAP) (1764): Xabier Munibek sortua (aurrekoaren semea) Helburua: euskaldunak arte, zientzia eta letretara zaletzea, gizartearen arlo guztietara aurrerapena ekarriz.
- 8. Euskaren aldeEuskaren alde Garai honetan dena dator euskararen alde: Elizgizonak kristau ikasbidea euskaraz eman nahian Ilustratuak EH zientzia eta teknika berrietara eraman nahian
- 9. LarramendiLarramendi (Andoain, 1690-1766)(Andoain, 1690-1766) Mende honetako euskal kulturaren eredu erraldoia Euskal idazleen bultzatzaile izan zen. Larramendiren lanean bi arlo: Euskaraz idatzitakoa: sermoi eta artikulu batzuk Erdaraz idatzitakoa: euskaldunen jatorriari eta euskararen azterketari buruzko lanak
- 10. LarramendiLarramendi Euskararen azterketari buruzko lanak: El Imposible Vencido. Arte de la Lengua Bascongada. Ezina, egina Diccionario triling端e del Castellano, Bascuence y Lat鱈n (1745)
- 11. Kardaberaz, Mendiburu, UbillosKardaberaz, Mendiburu, Ubillos Larramendiren eskolan ikaslerik aurreratuenak Hiru elizgizonen eskutik egin zuen Hegoaldeko euskarak urratsa liburuetan barna (herriari kristau irakaspenak emateko). Kardaberaz eta Ubillosek gipuzkeraz Mendiburuk goi-nafarreraz
- 12. Sarako EtxeberriSarako Etxeberri (1669-1749)(1669-1749) Medikua Saran eta gero Hegoaldean Lapurteraz idazten du eta Axular aitortzen du maisu Liburuak: Lau-Urdiri gomendiozko carta edo guthuna (1718) Laburdiri escuararen hatsapenak (1712) Escuarazko hatsapenak latin ikhasteko (1712)
- 14. GalderakGalderak