1. UNICEF: F谷mij谷t me aft谷si t谷 kufizuara m谷 t谷 izoluarit n谷 bot谷
Agjencia e Kombeve t谷 Bashkuara p谷r F谷mij谷t, UNICEF ka deklaruar se f谷mij谷t me
aft谷si t谷 kufizuara fizike e mendore jan谷 nd谷r personat m谷 t谷 izoluar n谷 bot谷. N谷
raportin vjetor mbi gjendjen e f谷mij谷ve n谷 bot谷, organizata thot谷 se ndalimi i
diskriminimit ndaj f谷mij谷ve handikapad谷 dhe ndihma p谷r t谷 zhvilluar aft谷sit谷 e tyre
ekzistuese i sh谷rben mbar谷 shoq谷ris谷. Raporti p谷rfaq谷son nj谷 analiz谷 shqet谷suese t谷
diskriminimit dhe paragjykimeve q谷 ekzistojn谷 p谷r dhjet谷ra miliona f谷mij谷 me aft谷si t谷
kufizuara n谷 t谷 gjitha rajonet e bot谷s. Sipas nj谷 statistike q谷 p谷rdoret gjer谷sisht, rreth 93
milion谷 f谷mij谷, ose nj谷 n谷 nj谷zet me mosh谷 14 vje巽 ose m谷 t谷 vegj谷l, jetojn谷 me
paaft谷si fizike apo mendore t谷 shkall谷ve t谷 ndryshme. F谷mij谷t me probleme t谷 tilla
ndeshin probleme m谷 t谷 theksuara n谷 vende m谷 t谷 varfra, por UNICEF-i thot谷 se ata
ndeshin diskriminim, paragjykime dhe izolim si n谷 vende t谷 varfra ashtu edhe t谷
pasura. Konsulentja e UNICEF-it p谷r P谷rfshirjen e Popullatave t谷 Izoluara, Paula Hunt
thot谷 p谷r Z谷rin e Amerik谷s, se personat me aft谷si t谷 kufizuara thuajse nuk ekzistojn谷
p谷r shoq谷rin谷. Shum谷 nga f谷mij谷t me aft谷si t谷 kufizuara, thot谷 ajo, nuk regjistrohen n谷
gjendjen civile kur lindin, gj谷 q谷 u mohon atyre ndihmat sociale dhe mbrojtjen ligjore aq
t谷 nevojshme p谷r mbijetes谷n e tyre: N谷 disa vende, lindja e nj谷 f谷mije me aft谷si t谷
kufizuara konsiderohet si ogur i keq, jo vet谷m p谷r f谷mij谷n, por p谷r t谷 gjith谷 familjen.
F谷mij谷t me aft谷si t谷 kufizuara kan谷 gjasa m谷 t谷 larta t谷 mos ndjekin shkoll谷n, pasi
shikohen si t谷 paaft谷 p谷r t谷 m谷suar. Shpesh k谷ta f谷mij谷 nuk kan谷 shok谷, pra nuk
p谷rjetojn谷 shum谷 aspekte t谷 jet谷s sociale. Raporti i UNICEF-it thot谷 se f谷mij谷t me
aft谷si t谷 kufizuara jan谷 m谷 t谷 k谷rc谷nuar nga dhuna, keqtrajtimet, shfryt谷zimi dhe l谷nia
pas dore ve巽an谷risht n谷se mbahen t谷 fshehur ose n谷 institucione. Raporti v谷ren se 17
studime nga vende t谷 zhvilluara arrit谷n n谷 p谷rfundimin se f谷mij谷t me aft谷si t谷 kufizuara
jan谷 3-4 her谷 m谷 t谷 rrezikuar nga dhuna. Raporti ngre pretendimin se shoq谷ria p谷rfiton
n谷se i p谷rfshin n谷 rrjedh谷n e p谷rgjithshme, n谷 vend q谷 ti izoloj谷 k谷ta f谷mij谷. Shoq谷ria
duhet t谷 p谷rqendrohet n谷 aft谷sit谷 dhe jo n谷 kufizimet e k谷tyre f谷mij谷ve, v谷ren raporti.
P谷r shembull, duke e b谷r谷 arsimin m谷 gjith谷-p谷rfshir谷s, k谷tyre f谷mij谷ve u hapet
horizonti dhe u ofrohen mund谷si q谷 deri tani kan谷 qen谷 t谷 paarritshme. Paula Hunt
thot谷 se k谷ta f谷mij谷 nuk jan谷 m谷 t谷 paaft谷 se f谷mij谷t e tjer谷. P谷r mua, p谷rfitimi kryesor i
nj谷 shoq谷rie q谷 p谷rfshin f谷mij谷t me aft谷si t谷 kufizuara 谷sht谷 se k谷ta f谷mij谷 b谷hen nj谷
element normal n谷 shoq谷ri. Si rrjedhoj谷, paragjykimet, frika q谷 ekziston b谷het gjithnj谷 e
m谷 e vog谷l. Raporti u b谷n thirrje qeverive t谷 ratifikojn谷 dhe zbatojn谷 Konvent谷n p谷r t谷
Drejtat e Personave me Aft谷si t谷 Kufizuara dhe Konvent谷n p谷r t谷 Drejtat e F谷mij谷ve.
Raporti nxit qeverit谷 t谷 mb谷shtesin familjet n谷 m谷nyr谷 q谷 t谷 jen谷 n谷 gjendje t谷
p谷rballojn谷 koston e lart谷 t谷 kujdesit p谷r k谷ta f谷mij谷.