Yeterli ve dengeli beslenme her yata 旦nemli olan bir konudur. Okul 旦ncesi d旦nemde 巽ocuklara; geliim gerilii ve vitamin- mineral yetersizliklerinin engellenmesi i巽in beslenmenin temel ilkeleri anlat脹lmal脹d脹r. Beslenme; kiinin v端cudu i巽in gerekli olan, b端y端me ve gelimesini sal脹kl脹 bir ekilde devam ettirebilmesi i巽in t端m besin gruplar脹n脹 yeterli ve dengeli olarak t端ketmesine denir. Besin gruplar脹 anlat脹l脹rken 巽ocuklar脹n dikkatini 巽ekecek resimler ve hikayelerle sevilmeyen besinlerin kahramanl脹klar脹ndan bahsedilerek ak脹llar脹nda kal脹c脹 olmas脹 salanabilir.
Ad旦lesanlarda beslenme kritik bir 旦nem ta脹r.Genellikle k脹z 巽ocuklar脹nda 11 ya, erkeklerde 13 ya civar脹nda b端y端me h脹zlanmaya balar. B端y端mede ki art脹 ile enerji ve besin 旦esi ihtiya巽lar脹 da artmaktad脹r. Peki Ad旦lesan d旦nemdeki kiiler nas脹l beslenmelidir?Hangi besin 旦elerinin ve vitamin- minerallerin gereksinimleri artm脹t脹r ? al脹malar neler g旦stermektedir bu slaytta anlat脹lmaktad脹r.
Yeterli ve dengeli beslenme her yata 旦nemli olan bir konudur. Okul 旦ncesi d旦nemde 巽ocuklara; geliim gerilii ve vitamin- mineral yetersizliklerinin engellenmesi i巽in beslenmenin temel ilkeleri anlat脹lmal脹d脹r. Beslenme; kiinin v端cudu i巽in gerekli olan, b端y端me ve gelimesini sal脹kl脹 bir ekilde devam ettirebilmesi i巽in t端m besin gruplar脹n脹 yeterli ve dengeli olarak t端ketmesine denir. Besin gruplar脹 anlat脹l脹rken 巽ocuklar脹n dikkatini 巽ekecek resimler ve hikayelerle sevilmeyen besinlerin kahramanl脹klar脹ndan bahsedilerek ak脹llar脹nda kal脹c脹 olmas脹 salanabilir.
Ad旦lesanlarda beslenme kritik bir 旦nem ta脹r.Genellikle k脹z 巽ocuklar脹nda 11 ya, erkeklerde 13 ya civar脹nda b端y端me h脹zlanmaya balar. B端y端mede ki art脹 ile enerji ve besin 旦esi ihtiya巽lar脹 da artmaktad脹r. Peki Ad旦lesan d旦nemdeki kiiler nas脹l beslenmelidir?Hangi besin 旦elerinin ve vitamin- minerallerin gereksinimleri artm脹t脹r ? al脹malar neler g旦stermektedir bu slaytta anlat脹lmaktad脹r.
4. 4
rnein; yak脹t脹 biten bir
araba 巽al脹maz. Canl脹lar
da beslenemediklerinde
yaayamazlar.
Canl脹lar Neden Beslenir?
5. 5
Sinek kuu bir g端nde kendi
a脹rl脹klar脹n脹n yar脹s脹ndan fazla
yiyecek t端ketir. Buna ramen
巽ok b端y端yemezler. O halde
canl脹lar, yaln脹z b端y端mek i巽in
beslenmezler.
Sinek Kuu
Canl脹lar Neden Beslenir?
6. 6
Beslenme Nedir?
聴nsan脹n b端y端mesi ve gelimesi
(anne karn脹nda ve daha sonra)
sal脹kl脹 端retken olarak yaam脹n脹
s端rd端rmesi i巽in gerekli olan
besinlerin al脹nmas脹d脹r.
7. 7
Beslenme Nedir?
( devam )
Sal脹kl脹 b端y端me,
gelime ve 旦zellikle
zeka geliimi i巽in
yeterli ve dengeli
beslenme artt脹r.
8. 8
Beslenme Nedir?
( devam )
Beslenme dokular脹n
yenilenmesini ve
ba脹脹kl脹k sisteminin
sal脹kl脹 olarak 巽al脹mas脹n脹
salar.
9. 9
聴巽eriklerine g旦re
besinler 6 gruba ayr脹l脹r:
1. Karbonhidratlar
2. Proteinler
3. Yalar
4. Vitaminler
5. Mineraller
6. Su
10. 10
1. Karbonhidratlar
V端cudumuzun as脹l enerji
kayna脹d脹r.
V端cuda enerji veren besin
旦elerinden biridir.
V端cudun harcad脹脹 enerjinin
b端y端k bir b旦l端m端n端
salarlar.
11. 11
Karbonhidratlar
( devam)
Beyin dokusu enerji
i巽in genellikle
karbonhidratlar脹
kullan脹r.
A脹r fiziksel hareketler
i巽in karbonhidratlar脹n
daha elverili enerji
kayna脹 olduu
bilinmektedir.
12. 12
Karbonhidratlar
( devam)
Proteinlerin enerji olarak
kullan脹lmas脹n脹 旦nleyerek
proteine olan gereksinimi
azalt脹rlar.
Normal olarak g端nl端k al脹nan
enerjinin % 50-60'i
karbonhidratlardan
gelmelidir.
14. 14
2 . Proteinler
Proteinler 厩端界顎糸顎馨顎噛da yap脹c脹
ve onar脹c脹 olarak g旦rev yapar.
Proteinler kas ve dier yumuak
dokular ile enzimlerin temel
yap脹talar脹d脹r.
Proteinler enerji salamaktad脹r
fakat bu onlar脹n temel g旦revi
deildir.
15. 15
Proteinler
( devam )
B端y端me ve gelime,
doku yap脹m脹 ve
onar脹m脹 ,
enfeksiyonlara kar脹
savaan ba脹脹kl脹k
h端crelerinin oluumu,
hormonlar脹n yap脹m脹
en bal脹ca
g旦revleridir.
17. 17
3 . Yalar
V端cudumuz gereksinim duyduu
enerjiyi ilk 旦nce karbonhidratlardan
salar. Ama fazla enerji gerektiren
iler yapt脹脹m脹zda karbonhidratlardan
ald脹脹m脹z enerji yetersiz kal脹r. Uzun
s端re a巽 kald脹脹m脹zda da enerjimiz
azal脹r. Bu gibi durumlarda gereksinim
duyulan enerji yalardan salan脹r.
18. 18
Yalar
Suda 巽旦z端nmeyen, en 巽ok
enerji veren besin 旦esidir.
Deri alt脹 ya tabakas脹 v端cut
脹s脹s脹n脹n kayb脹n脹 旦nler.
Ya, organlar脹 巽evreleyerek
d脹 etkenlerden korur, midenin
boalmas脹n脹 geciktirir.
19. 19
Yalar bitki ve hayvanlardan elde edilir.
Zeytin
Ay巽i巽ei
Yer f脹st脹脹
Susam
Soya bitkileri
Badem
Kabak
巽ekirdei
F脹nd脹k
M脹s脹r
Ceviz
Bu besinler bol miktarda ya i巽erir.
21. 21
4 . Vitaminler
Vitaminlerin b端y端me ve
sal脹kl脹 nesillerin
olumas脹na , sinir ve sindirim
sistemlerinin normal
巽al脹mas脹 , besin 旦elerinin
elverili kullan脹lmas脹 ve v端cut
direncine yard脹m gibi
g旦revleri vard脹r.
22. 22
Vitaminler
( devam )
Vitaminlerin yetersiz
al脹n脹m脹nda v端cut
巽al脹mas脹nda bozukluk ortaya
巽脹kar.
Vitaminler 厩端界顎糸顎馨顎噛da
d端zenleyici olarak g旦rev
yapar.
23. 23
Vitaminler yada ve suda
eriyenler olarak iki gruba ayr脹l脹r:
YADA ER聴YEN V聴TAM聴NLER
A, D, E ve K vitaminleridir .
SUDA ER聴YEN V聴TAM聴NLER
B grubu vitaminler ile C
vitaminidir .
24. 24
Vitaminler
( devam )
B grubu ve C vitaminleri suda
eriyen vitaminler olduundan,
v端cudun ihtiyac脹ndan fazla al脹nmas脹
durumunda idrar yoluyla at脹l脹rlar.
Yada eriyen vitaminler A, D, E,
K'dir. V端cuda fazla al脹nd脹脹nda,
v端cutta depo edilerek zararl脹 etki
g旦sterebilirler.
25. 25
A vitamini
Enfeksiyonlara kar脹 direnci
artt脹r脹r normal b端y端me, 端reme,
kemik ve di geliimi, g旦rme
i巽in gereklidir. Cildin t脹rnaklar脹n
ve sa巽lar脹n sal脹kl脹 kalmas脹n脹
salar. Di ve dietleri i巽in
b端y端k 旦nem ta脹r .
29. 29
C vitamini
V端cudumuz C vitaminini 端retemez
bitkiler ve baz脹 hayvanlar bu vitamini
端retebilmektedir.
Besinlerle al脹nan vitamin 2 saat
i巽ersinde kullan脹l脹r, 4 saat sonunda
kandan uzakla脹r.
Yaralar脹n iyilemesini, damarlar脹n
sal脹kl脹 olamalar脹n脹 salar.
30. 30
V端cudun savunma sistemini
art脹r脹c脹 etkisi vard脹r.
C vitamini eksikliinde di eti
kanamalar脹 ve 巽ekilmeleri
olur.
36. 36
K vitamini
Karaciere gelen Kvitamini
burada 端retilen baz脹 p脹ht脹lama
fakt旦rlerinin yap脹m脹nda rol al脹r.
Kvitamini takviyesi yanl脹zca
kanamal脹 hastalarda verilir.
37. 37
K vitamininin bulunduu
besinler:
Ispanak
Kabak
Marul
Yeil domates
Yeil biber
聴nek s端t端
Peynir
Tereya脹
Yumurta
K脹rm脹z脹 et
Pirin巽
Karacier
M脹s脹r
Muz
eftali
ilek
38. 38
Vitaminler
( devam )
Vitamin Ad脹 nledii Aksakl脹k
A vitamini Gece k旦rl端端
D vitamini Raitizm (Kemiklerde bozukluk)
E vitamini K脹s脹rl脹k ve 端reme bozukluu
K vitamini Kan脹n p脹ht脹lamas脹
B vitamini Beri beri ,kans脹zl脹k
C vitamini Skorb端t (di etinde kanama)
39. 39
Vitaminler Bulunduklar脹 Besinler V端cuttaki Fonksiyonlar脹
A vitamini Bal脹k ya脹 yumurta sar脹s脹, s端t, peynir
karacier yeil sebzelerde
bulunur.
B端y端me ve gelimeyi salar. V端cudu
enfeksiyonlara kar脹 korur.Gece
k旦rl端端n端 旦nler
D vitamini Bal脹k ya脹, karacier yumurtada
bulunur.
V端cuttaki Ca, P dengesini salar.
Kemiklerin gelimesini
salar.ocuklarda Ultraviyole
脹脹nlar脹n Etkisiyle deride
端retilir. Raitizmi 旦nler
E vitamini Yeil sebze, karacier et ve bitkisel
yalarda
bulunur.
reme organlar脹n脹n gelimesini salar ve
k脹s脹rl脹脹 旦nler.
K vitamini Yeil sebzeler karacier ve yumurtada
bulunur.
Eksikliinde kan脹n p脹ht脹lamas脹
gecikir.Kal脹n ba脹rsaktaki Bakterileri
taraf脹ndan sentezlenir.
B vitamini Tah脹llar脹n kabuklar脹na, et, s端t,
karacier ve yeil
sebzelerde bulunur.
Karbonhidrat, ya ve proteinlerin v端cut
i巽inde kullan脹lmas脹nda kataliz旦r
olarak g旦rev yapar.Kans脹zl脹脹 旦nler.
C vitamini Yeil sebze ve meyvelerde bulunur. Ba dokusunun olumas脹 i巽in gereklidir.
Skorbit hastal脹脹n脹 旦nler. V端cudu
enfeksiyonlara kar脹 korur.
40. 40
5 . Su
V端cudumuzun yakla脹k %70 i
sudur.
Su 厩端界顎糸顎馨顎噛da d端zenleyici
olarak g旦rev yapar.
Canl脹lar脹n yaamsal
faaliyetlerini s端rd端rebilmesinde
suyun b端y端k 旦nemi vard脹r.
41. 41
Su
( devam )
V端cuda enerji vermedii, i巽inde
baz脹 mineraller d脹脹nda besin 旦esi
bulunmad脹脹 halde, su i巽meden 3
g端n kadar yaayabiliriz.
Yeterince su i巽ilmedii zaman
kalsiyum gibi baz脹 mineraller
b旦breklerde 巽旦kerek b旦brek ta脹na
neden olabilir.
42. 42
Su
Su, yediimiz g脹dalardaki besin
旦elerinin 巽旦z端n端p sindirilmesi
ve emilmesi, v端cut s脹cakl脹脹n脹n
ayarlanmas脹 ve v端cuttan at脹k
maddelerin uzaklat脹r脹lmas脹n脹
salar.
Sal脹k a巽脹s脹ndan yetikin bir
insan脹n g端nde 8-10 bardak su
i巽mesi gereklidir.
43. 43
Canl脹lar 聴巽in Suyun
nemi
ok iyi bir 巽旦z端c端d端r.
Besin maddelerini ta脹r.
Metabolizma olaylar脹n脹
h脹zland脹r脹r.
V端cut 脹s脹s脹n脹n fazlas脹 d脹ar脹ya
suyla at脹l脹r.
Besinlerin sindirimi suyla
yap脹l脹r.
44. 44
6. Mineraller
V端cudumuzda d端zenleyici olarak
g旦rev yaparlar.
Mineralleri yediimiz yiyecek ve
i巽eceklerden al脹r脹z.
B端t端n minerallerin v端cutta farkl脹
etkileri olmas脹na kar脹n, genel
olarak kemik geliimi, b端y端me,
kas kas脹lmas脹, kan yap脹m脹, sinir
iletimi ve su dengesinin
salanmas脹 gibi 旦nemli g旦revler
端stlenirler.
45. 45
Mineraller
( devam )
Besin eitleri ncelikli G旦revleri
Karbonhidratlar Enerji Verici
Proteinler Yap脹c脹 ve Onar脹c脹
Yalar Enerji Verici
Vitaminler D端zenleyici
Su ve Mineraller D端zenleyici