More Related Content
What's hot (20)
Viewers also liked (20)
Similar to A linguaxe literaria 3º eso (20)
![As cantigas de amor[1]](https://cdn.slidesharecdn.com/ss_thumbnails/ascantigasdeamor1-110119043829-phpapp01-thumbnail.jpg?width=560&fit=bounds)
More from trafegandoronseis (20)
A linguaxe literaria 3º eso
- 1. A linguaxe A linguaxe literaria literaria
- 2. Que é a Literatura? • Calquera forma de comunicación escrita. • Unha forma determinada de mensaxe verbal. • A comunicación é transmisión de información. O xeito máis importante de comunicación é a linguaxe. Por tanto, a comunicación é a función esencial da lingua, pero • Cando a mensaxe é literaria, a esa función sumáselle unha función estética .
- 4. Que é a Literatura? • Na obra literaria, a lingua sofre distintas alteracións que teñen como finalidade a LITERATURIZACIÓN do código lingüístico. O emisor chama a atención sobre a lingua. • A linguaxe literaria caracterízase por representar un mundo imaxinario e pola súa plurisignificación • O signo lingüístico é portador de múltiples dimensións semánticas, lonxe do significado unívoco das linguaxes científica, xurídica…
- 5. Que é a Literatura? • A historia da Literatura é unha constante exploración das posibilidades significativas da lingua e unha permanente creación de novos recursos expresivos. • A Literatura pode servir como vehículo de evasión e ao mesmo tempo de crítica social.
- 6. Sobre a Literatura • Félix de Azúa : “Sobre a poesía, canto menos se diga, mellor. A poesía é a verdade da arte, non nace da conciencia do poeta, senón da súa coraxe. A conciencia do home só fala do paso do tempo”.
- 7. Sobre a Literatura • José Ángel Valente : “A poesía non é comunicación, é incomunicación, para andar no oculto, para nos meter nun cuarto pechado sen chave, sen que ninguén apareza e nos saque e nos suplicie a xorda ladaíña cotiá, a ladaíña aciaga da morte”. “Como fuxir da morte? A través da poesía”
- 8. Características da lingua literaria 1. Predominio da función poética: o acto de comunicación céntrase na mensaxe, na súa disposición, na forma como se transmite. A linguaxe ten un propósito estético. 2. Uso da linguaxe connotativa: as palabras cárganse de significacións subxectivas. 3. Emprego de recursos literarios.
- 10. Características da lingua non literaria 1. Predominio da función representativa. 2. Uso da lingua denotativa. 3. Emprego dunha lingua informativa.
- 11. Funcións da literatura • USO ESTÉTICO DA LINGUAXE • Fonte de coñecementos • Transmisión de tradicións e valores • Función pedagóxica • Compromiso ideolóxico e político • Crítica social • Función de evasión • Función lúdica
- 13. 1. O poema e a poesía • Poema : é a obra poética en verso. • Poesía : é un tipo de texto e mais un xénero literario, habitualmente referido á poesía lírica.
- 14. 1.2. Tipos de poema • Cantiga: destinada ao canto • Égloga: diálogo entre pastores • Elexía: laio por unha morte • Epigrama: carácter festivo ou satírico • Himno: composición patriótica • Oda: gabar a alguén
- 15. 2. Narrativa Obras en prosa nas que un narrador conta unha historia dun xeito determinado (discurso), protagonizada por uns personaxes nun espazo e nun tempo concretos.
- 16. 2.1. Xéneros narrativos • Epopea: longa narración en verso de feitos grandiosos de pobos antigos • Cantar de xesta: poema medieval en verso de longa extensión que conta as fazañas dun heroe • Novela: narración extensa e complexa • Conto: relato breve moi concentrado
- 17. 2.1. Xéneros narrativos • Apólogo: relato breve con finalidade moral. Na Idade Media chamábase «exemplo» • Fábula: os protagonistas son animais, tamén con finalidade moral.
- 18. 3. Teatro Feito para ser representado por uns actores nun escenario, ante un público e cun diálogo. XÉNEROS: •Traxedia: con remate catastrófico •Comedia: procura o riso do espectador •Drama: mestúrase o cómico co serio
- 19. Recursos da linguaxe literaria • A lingua literaria caracterízase por presentar a mensaxe dun xeito atractivo a través da utilización de recursos literarios. • Estes recursos empréganse tanto na prosa como no verso, aínda que algúns deles aparecen só na poesía (ex. a métrica).
- 20. Figuras literarias : Utilización de palabras no seu sentido habitual, pero con algunha particularidade fonética, gramatical ou semántica que as afasta do seu uso na lingua cotiá.
- 21. Figuras de carácter fonolóxico • Aliteración : repetición de fonemas ou sílabas en palabras próximas: - Lagoas laiando na lama das leiras (Informe da gavilla, Vítor Vaqueiro). • Onomatopea : Repetición de fonemas que reproducen sons naturais - Fiu, Fiu (asubío)
- 22. Figuras de carácter sintáctico • Anáfora : repetición dunha ou máis palabras ao comezo de varios enunciados ou dentro dun enunciado: – Era Galicia un puro val… Era Galicia a chaira máis espida… Era Galicia a patria do traballo… (Xosé Luís Méndez Ferrín) – Que non se debe ter por trobador / trobador que troba por trobar. (Uxío Novoneyra) – ‘Amén, miña vella, amén’ .
- 23. Figuras de carácter sintáctico • Polisíndeto : Repetición de conxuncións para unir varios elementos - E pinchaba, e brincaba, e corría, e bailaba. • Asíndeto : Supresión de conxuncións. - Comprei pan, cebolas, allos, tomates.
- 24. Figuras de carácter sintáctico • Paralelismo : Repetición de construcións similares - Ti destérrasme por un; / Eu destérrome por catro • Hipérbato : Alteración da orde normal da oración - Volverán as escuras andoriñas no teu balcón os seus niños a colgar
- 25. Figuras semánticas • Hipérbole : esaxeración desmesurada e inverosímil: – Estou tan canso que non podo dar un paso máis • Antítese : contraposición entre dúas palabras: – Invoca a luz desde esta dura tebra.
- 26. Figuras semánticas • Personificación : atribución de características humanas a seres inanimados: – Hoxe cásanse os paxaros (Luís Amado Carballo) • Metonimia : substitución dun elemento por outro co que garda unha relación de contigüidade: – Non traias viños tristes de Hungría. Quero Burdeos. Quero Marsala ardente. (Otero Pedrayo)
- 27. Figuras semánticas • Ironía : consiste en dicir o contrario do que se quere dar a entender. - Que boa sorte teño! • Interrogación retórica : Pregunta da que non se agarda resposta.
- 28. Figuras semánticas • Símil : comparación entre dous termos expresos, que se fai explícita coa palabra “como”: – Unha canción tan lonxana… / como a sombra do aire sobre a herba. (Luís Pimentel) • Metáfora : substitución dun elemento por outro, habitualmente co uso do verbo ser ou da aposición: – Dime onde vas, miña cerva querida. (Álvaro Cunqueiro)
- 29. Recursos literarios do verso 1. O verso: 1. Medida: palabra final e licenzas poéticas. 2. Rima: consonante, asonante e sen rima. 3. Ritmo: acento, pausas e encabalgamento. 1. A estrofa e o poema: número de versos e esquema métrico.
- 30. 1. O verso • Unidade rítmica en que pode dividirse un poema, xeralmente superior á palabra e inferior á estrofa. • Conxunto de palabras suxeitas a medida, rima e ritmo, en contraposición á prosa, que non está sometida habitualmente a estes procedementos. • Provén do latín versus, que significa “suco ou liña", por oposición a prorsus, que significa “dereitamente, todo seguido”, de onde vén prosa). • A disciplina que estuda as clases de versos e estrofas denomínase métrica.
- 31. 1.1. Medida do verso • Palabra final: – Aguda: + 1 sílaba: unha casa de marfil (7+1=8) – Esdrúxula: - 1 sílaba: estas claras efemérides (9-1=8) • Licenzas poéticas: – Sinalefa: para a virtude o humilde (10 > 8) – Sinérese: recollendo realidades (9 > 8) – Diérese: fragor e süavidade (7 > 8) • Segundo o número de sílabas os versos poden ser de arte menor (ata 8) ou maior (desde 9).
- 32. 1.2. Rima • Repetición dunha secuencia de fonemas ao final de dous ou máis versos a partir da última vogal acentuada, incluída esta. – Asonante: cando se repiten só as vogais; é característica da poesía tradicional ou de inspiración popular: terra-ela (“Airiños, airiños aires” de Rosalía de Castro). – Consonante: cando se repiten vogais e consoantes; é característica da poesía culta, de raíz trobadoresca, eclesiástica ou italianizante: verdecente-transparente (Himno galego - “Os pinos” de Eduardo Pondal).
- 33. 1.3. Ritmo • Movemento marcado pola sucesión regular de elementos fortes e débiles, que se logra mediante a repetición de acentos e pausas e mais polos encabalgamentos: – Acento: último acento presente no verso, corresponde sempre á penúltima sílaba. – Pausas: silencios que delimitan elementos do verso tales como os hemistiquios. – Encabalgamento: desaxuste entre a pausa versal e a pausa sintáctica.
- 34. 2. A estrofa • Estrofa : é un grupo de versos unidos por unha serie de criterios fixos de extensión, rima e ritmo. As estrofas clasifícanse polo número de versos que conteñen (habitualmente de 2 a 14).
- 35. 2.1. Tipos de estrofas • Pareado: dous versos de rima consonante AA • Terceto: tres versos de rima consonante A-A • Cuarteto: catro versos hendecasílabos de rima consonante ABBA • Serventesio: catro versos hendecasílabos de rima consonante ABAB • Redondilla: catro versos octosílabos de rima consoante abba • Cuarteta: catro versos octosílabos de rima consoante abab
- 36. 2.1. Tipos de estrofas • Quintilla: combinación libre de cinco versos octosílabos con dous xogos de rimas consonantes aabab, aabba, abaab • Quinteto: igual que a quintilla pero con versos de arte maior. • Oitava real: oito versos de arte maior e rima consoante ABABABCCA • Décima: dez versos de arte menor.
- 37. 2.1. Tipos de estrofas • Romance: número indeterminado de versos octosílabos de rima asonante • Silva: número indeterminado de versos heptasílabos e hendecasílabos de rima consonante • Soneto: Catro estrofas, as dúas primeiras de catro versos –cuartetos- e as outras dúas tercetos. Case sempre con hendecasílabos.